Vade Nobiscum, tom XXIV/2024, Studia nad Bliskim Wschodem

Piotr Chyliński, Patryk Grancow, Rafał Kanas, Kamil Ludwiczak, ...

Vade Nobiscum to cyklicznie wydawana monografia wieloautorska pod auspicjami Studenckiego Koła Naukowego Historyków UŁ. Niniejszy tom stanowi pokłosie ogólnopolskiej, studencko-doktoranckiej konferencji naukowej "Tygiel kultur, narodów i religii - Bliski Wschód na przestrzeni dziejów", która odbyła się w Łodzi w dniach 13-15 marca 2024 roku i miała charakter interdyscyplinarny. Tom XXIV zawiera dziesięć artykułów autorstwa uczestników tej konferencji. Dotyczą one szeroko rozumianej historii politycznej oraz społecznej, etnologii, nauk o kulturze i religii oraz politologii od starożytności po XXI wiek, m.in. zagadnień z zakresu dyplomacji, relacji społecznych na Bliskim Wschodzie, a także roli muzyki w polityce czy figur retorycznych w kwestiach wizerunkowych między chrześcijanami a muzułmanami.

Towards the Modern Theory of Motion. Oxford Calculators and the new interpretation of Aristotle

Elżbieta Jung, Robert Podkoński

The problem of the continuity of science from the medieval to the modern times of the 17th century, when Galileo and Newton developed the correct theory of mechanics, occupied historians of science from the beginning of the 20th century. Some believe that the fourteenth-century English scholars who created the School of Oxford Calculators and their French and Italian followers. with their solutions, laid the foundations for the development of modern physics. Others believe that medieval natural philosophy made no contribution to the development of modern science. The presented book is a voice in this discussion and an attempt to answer the question about the continuity of science. Considering how much has been discovered, edited and written about the Oxford Calculators, the book reviews and compares the results of our research with works of the other historians' research into the intellectual heritage of these 14th century English thinkers in order to enrich and update the views on the Oxford Calculators' natural philosophy in perhaps its most fundamental aspect - at least from the point of view of Aristotle's philosophy - namely the subject of "science of local motion." The discussion are mostly focused on topics that were important to medieval thinkers and not those that could be most interesting from the modern point of view, and the research are directed on the Oxford Calculators' tradition in science toward a prospecting of the innovative character of their teaching, and here first of all against the background of Aristotelian theories, and then the subsequent search for possible innovations which could have inspired early modern scientists. As the conclusions of the research on the theories of Oxford calculators are still formulated mainly on the basis of analyzes of incomplete printed texts, the critical editions of Latin texts are offered. These are not only the most famous Calculators' works, such as William Heytesbury's De tribus praedicamentis: de motu locali or John Dumbleton's Part III of the Summa logicae et philosophiae naturalis, but also of a hither to unknown work by Richard Kilvington, i.e., his question on local motion and the question on local motion written by the anonymous author of the treatise De sex inconvenientibus.

Plenerowa rekreacja twórcza. Przykład Łodzi

Aleksandra Mroczek-Żulicka

Autorka publikacji poszukuje odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób organizować przestrzeń rekreacyjną miasta na potrzeby rozwoju plenerowej rekreacji twórczej. Przeanalizowała zaaranżowane przez różnorodne podmioty aktywności w czasie wolnym, o charakterze twórczym, w otwartej przestrzeni Łodzi, a także rolą organizacji łódzkiej przestrzeni rekreacyjnej dla rozwoju wskazanych aktywności. Zaprezentowane badania stanowią inspirujący wkład w planowanie zagospodarowania miejskiej przestrzeni rekreacyjnej. Książka może stać sią przyczynkiem do dyskusji na szczeblu lokalnym dotyczących wykorzystania plenerowej rekreacji twórczej jako wartościowej alternatywy dla proponowanych w mieście form spędzania wolnego czasu.

Inwestycje i nieruchomości. Wyzwania klimatyczne i technologiczne

Beata Wieteska-Rosiak, Katarzyna Śmietana, Michał Sobczak, Mateusz Chmielewski, ...

Autorzy przedstawili zagadnienia związane z przekształceniami przestrzeni - w tym zabudowanej - oraz przemianami środowiska przyrodniczego. Omówili też nowe instytucje, technologie i regulacje prawne powstające w odpowiedzi na współczesne wyzwania. Celem publikacji było zidentyfikowanie obserwowanych zjawisk klimatycznych, ich wpływu na środowisko zurbanizowane, a także możliwości wykorzystania rozwiązań technologicznych i narzędzi raportowania wspierających podejmowanie decyzji inwestycyjnych oraz gospodarowanie nieruchomościami. * Nie znam monografii, które obejmowałyby podobny zakres tematyczny w Polsce. Moim zdaniem pozycja wypełnia lukę w literaturze poświęconej gospodarowaniu nieruchomościami i rozwojowi miast. Może więc zainicjować dyskusję naukową dotyczącą konsekwencji ekonomicznych zmian technologicznych i klimatycznych - zwłaszcza w sferze rynku nieruchomości oraz zarządzania nieruchomościami. Z recenzji dr. hab. Michała Głuszaka

Brzmienie Holocaustu. O reprezentacjach Zagłady w sztuce radiowej

Joanna Bachura-Wojtasik, Eliza Matusiak

Jak pisze Jacek Leociak: "reprezentować" - to czynić na powrót obecnym. Twórcy sztuki audialnej podejmują próby uobecniania ocalałych i ofiar Szoa, a artystyczne formy dźwiękowe stanowią przestrzeń reprezentacji. Audialne opowieści podejmujące tematykę Zagłady, choć skupione wokół cierpienia i śmierci jednostek oraz całych grup, nierzadko w swej istocie są historią o ocaleniu, stawiają bowiem w swym centrum wspomnienia tych, którzy przetrwali. Specyfika wspomnień Zagłady i z Zagłady, ich fragmentaryczność - sprawiają, że praca twórców artystycznych form dźwiękowych skoncentrowana jest niejednokrotnie na rekonstruowaniu losów jednostek i ich rodzin oraz utkaniu opowieści z dostępnych i odnalezionych wspomnień, śladów, dokumentów. Dyskurs holocaustowy zapośredniczony przez medium audialne nie jest jednorodny, ale rozprzestrzeniony wskutek dyspersji zagarniającej coraz to nowe obszary budowania opowieści o Szoa. Mamy nadzieję, że niniejsza publikacja wzbogaci wiedzę o Zagładzie, a także wiedzę radioznawczą, wypełniając lukę w literaturze przedmiotu, w której ta tematyka nie była dotąd podejmowana. Autorki Praca pionierska w odniesieniu do zamysłu fuzji tematu traumy z techniką medium radiowego. W polskich badaniach pierwsza, choć oczywiście zainteresowanie szeroko pojmowaną literaturą w radiu nie jest nowe. Ze wszech miar warta publikacji, także dla poszerzenia dyskusji o zasadności badania aspektu artystycznego w odniesieniu do szczególnie wrażliwego dokumentu życia, jakim jest sytuacja graniczna - tu Zagłada. Z recenzji prof. dr hab. Violetty Wejs-Milewskiej

Efektywność i ryzyko polskiego rynku funduszy inwestycyjnych w świetle zmian warunków funkcjonowania funduszy emerytalnych

Krzysztof Kompa, Dorota Witkowska

Istotny wzrost długości życia i spadek dzietności spowodowały odwrócenie piramidy demograficznej w wielu krajach, w tym również w Polsce. Systemy emerytalne nie są zatem w stanie zagwarantować odpowiedniego poziomu życia w okresie po zakończeniu aktywności zawodowej. Emerytury będą w przyszłości coraz niższe, a utrzymanie poziomu konsumpcji będzie wymagać coraz więcej dodatkowych środków. Konieczne jest więc indywidualne gromadzenie oszczędności na starość. Uświadomienie tego faktu w środowiskach wszystkich interesariuszy ma zasadnicze znaczenie dla bezpiecznej przyszłości starzejącego się społeczeństwa. Około 80% Polaków nie odkłada żadnych środków z przeznaczeniem na uzupełnienie emerytur, zaś dążenia państwa do zmiany tego stanu są daleko niewystarczające. Kluczową rolę w indywidualnym oszczędzaniu długookresowym odgrywają instytucje zbiorowego inwestowania - fundusze inwestycyjne i emerytalne. Naturalne jest pytanie o wydajność zarządzania nimi i o ich efektywność inwestycyjną. Badaniami objęto otwarte fundusze emerytalne i szereg inwestycyjnych, implementujących zróżnicowane kompozycje portfeli, w ich działalności w latach 2009-2015. Postawiono pytania, czy zmiany zasad funkcjonowania otwartych funduszy emerytalnych miały wpływ na rynek funduszy inwestycyjnych w Polsce i czy deklarowane przez TFI polityki funduszy znajdują odzwierciedlenie w ich wynikach inwestycyjnych. Przeanalizowano także, czy otwarte fundusze emerytalne były dobrze zarządzane. Porównano efektywność inwestycyjną OFE i funduszy prowadzących podobną politykę lokaty kapitału i zarządzanych przez te same Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych i Emerytalnych. Ukazano również, jaka kompozycja portfeli instytucji zbiorowego inwestowania gwarantowała bezpieczeństwo oszczędności długookresowych. Rozdział pierwszy stanowi wprowadzenie do ogólnych zagadnień omawianych w publikacji. W pozostałych trzech zamieszczono raporty z analiz empirycznych. Każdy zawiera prezentację metod wykorzystanych w badaniach. Istotną częścią książki są aneksy z wynikami obliczeń, będące podstawą analiz raportowanych w rozdziałach. Monografia powstała m.in. w wyniku realizacji badań finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki w ramach projektu NCN 2013/09/B/HS4/00493 pt. "Analiza rynku otwartych funduszy emerytalnych na tle rynku otwartych funduszy inwestycyjnych funkcjonujących w Polsce".

Loan and Guarantee Funds. Development - Performance - Stability

Halina Waniak-Michalak, Jan Michalak, Maciej Turała

The monograph is scientifically valuable, innovative and brings the high potential for application. The discussed topics are up to date and significant for both theory and economic practice. The literature review presented herein is of high academic quality, as is the rich empirical part which covers the stages of development of loan and guarantee funds, provides a comparison of their functioning in different countries and analyses their financial standing in the context of regional development. The monograph may be addressed to representatives of the economic practice as well as academics, in particular those specialising in public finance, local government finance, accounting and management of corporate finance. All in all, it is a valuable publication, not only on the Polish publishing market.

Przestrzenie kultury książki w publikacjach z zakresu savoir-vivre. Od PRL do Facebooka

Stanisława Kurek-Kokocińska

Autorka [...] bez przesady można powiedzieć, że zainicjowała zapełnianie jednej z białych plam na mapie badawczej [...] dyscypliny (obecnie będącej częścią nauk o komunikacji społecznej i mediach).[...] podjęła temat oryginalny, ważny, aktualny. Należy mieć nadzieję, że badania będą kontynuowane. Z recenzji prof. Jadwigi Woźniak-Kasperek   Publikacja stanowi oryginalne, aktualne, ważne z punktu widzenia nauk humanistycznych i społecznych [...] rozwiązanie problemu badawczego. [...] Jej wartością dodaną i unikatową jest wyzyskanie obszernego korpusu tekstów źródłowych. Autorko wykazuje się w niej dużą erudycją, co w połączeniu ze wspomnianą wielokontekstowością sprawia, że praca jest ciekawa dla potencjalnego czytelnika. Z recenzji prof. Anity Has-Tokarz