Szkice o antyku. T. 4: Lingua coloris

red. Anna Kucz, Patrycja Matusiak

Czwarty tom Szkiców o antyku, którego tematem jest Lingua coloris zawiera dziewięć artykułów omawiających z różnych perspektyw zagadnienie koloru w antyku, zarówno w dziełach sztuki (rzeźbie, malarstwie, ceramice itp.), jak i w literaturze – poprzez szczegółowe analizy odniesień do konkretnych kolorów i jako terminu retorycznego. Publikacja jest adresowana do osób zajmujących się i interesujących światem starożytnym – filologów klasycznych, literaturoznawców, filozofów, historyków, historyków sztuki, archeologów czy religioznawców.

Palimpsest. Miejsca i przestrzenie

Anna Gomóła, Anna Szawerna-Dyrszka

W tomie, który oddajemy do rąk Czytelnika, metafora palimpsestu jest kluczem interpretacyjnym, otwierającym refleksję badaczy nad kategoriami miejsca i przestrzeni w różnych obszarach i wytworach kultury. Miejsca, noszące ślady kolejnych zapisów ludzkiej historii, podobnie jak palimpsesty, odsyłają do znaczeń zarówno oczywistych, jak i zatartych. Palimpsest budzi ciekawość inaczej niż strona raz tylko zapisana. Pozornie ukrywa, bo to, co pod spodem (nawet jeśli zamazane czy częściowo zdrapane) – prześwituje. Im bardziej nieczytelne, tym bardziej frapujące, otwierające, potencjalne. Palimpsest uczula na niewidzialne i podkreśla jego wagę. Elżbieta Dutka (jedna z autorek tomu) pisze, iż palimpsest jest kategorią „niewystraczającą i niezastąpioną zarazem”. Autorki kolejnych szkiców zdają się potwierdzać tę tezę, poszukując znaczeń miejsc i przestrzeni w literaturze, teatrze, muzyce czy współczesnych mediach. Książka adresowana jest do tych, których zainteresuje poszukiwanie nieoczywistych znaczeń i zapomnianych odniesień.

O etosie książki. Studia z dziejów bibliotek i kultury czytelniczej

red. Teresa Wilkoń

Tom stanowi zbiór studiów ofiarowanych Profesor Irenie Sosze z okazji pięćdziesięciolecia pracy naukowej i dydaktycznej. Prezentowane studia, tematycznie dość szerokie, w całości wpisują się w rozległe zainteresowania Jubilatki i są świadectwem bogactwa Jej osiągnięć naukowych oraz uznania humanistów – bibliotekoznawców, literaturoznawców, bibliologów, historyków książki i prasy. Podstawowe dla paradygmatu współczesnej kultury zagadnienia czytelnictwa, zajmujące w dorobku naukowym Profesor Ireny Sochy jedno z ważniejszych miejsc, stanowią obszerny i cenny fragment zgromadzonych w publikacji materiałów. Wiele artykułów obejmuje perspektywę rozwoju badań dotyczących realiów współczesnego bibliotekarstwa i kultury czytelniczej. Nie brakuje też historycznych i teoretycznych zagadnień z zakresu bibliologii, piśmiennictwa dla młodego odbiorcy, literatury i kultury, przede wszystkim w kontekście historycznym, niezbędnym w opisie mechanizmów współczesnego rynku książki, nadal pozostającej jednym z najważniejszych komponentów życia medialnego. Ze Słowa wstępnego

Międzynarodowy alfabet fonetyczny w slawistyce

Piotr Rybka

Książkę można określić jednym słowem jako swoisty przewodnik po transkrypcji międzynarodowej. Zawarto w niej spotykane w literaturze fonetycznej wzory transkrypcji oraz opracowane na podstawie tych wzorów autorskie propozycje konstruowania bardziej skomplikowanych symboli fonetycznych. W polskim piśmiennictwie językoznawczym brakuje pełnego opisu obecnie obowiązujących symboli alfabetu międzynarodowego. W zamyśle autora omawiana publikacja ma wypełnić tę lukę. Dobór przykładów i symboli ma służyć przede wszystkim badaczom języków słowiańskich. Z monografii mogą korzystać także lingwiści innych specjalności, a także logopedzi. Jest to jednak pozycja raczej specjalistyczna niż popularnonaukowa, dlatego może być trudna w odbiorze dla czytelnika bez podstawowego przygotowania fonetycznego. Praca składa się z 10 rozdziałów. Pierwszy rozdział zawiera w skrócie zarysowaną historię Międzynarodowego Towarzystwa Fonetycznego i samego alfabetu międzynarodowego. Kolejne dwa rozdziały zawierają wszystkie zestawy symboli IPA wraz z klasyfikacją objaśniającą sposób użycia tych symboli, a także ogólne zalecenia Międzynarodowego Towarzystwa Fonetycznego dotyczące transkrypcji w konwencji międzynarodowej. Dalsze rozdziały poświęcono, odpowiednio, sposobom transkrybowania typów fonacji i cech prozodycznych, spółgłosek oraz samogłosek. W oddzielnej części zebrano wzory transkrybowania różnorodnych artykulacji złożonych (artykulacje podwójne, palatalizacja, labializacja, afrykaty, geminacja, typy wybuchu, nazalizacja, dyftongi). Przedostatni rozdział poświęcony jest szczególnym zagadnieniom fonetyki języków słowiańskich, gdzie omówiono między innymi kwestie związane z transkrybowaniem r frykatywnego, spółgłosek spalatalizowanych lub trących wariantów spółgłosek nosowych. Dodatkowo opracowanie zawiera przykłady transkrypcji pojedynczych wyrazów i dłuższych tekstów z różnych języków słowiańskich, zestawienie porównawcze symboli alfabetu slawistycznego i międzynarodowego, a także szczegółowy spis symboli IPA z podaniem ich wartości, nazw, kodów komputerowych i sposobów transkrypcji uproszczonej.

Folia Philosophica. Vol. 38

red. Tomasz Kubalica, red. Dariusz Kubok

38. tom „Folia Philosophica” prezentuje szeroki zakres problematyki filozoficznej związanej z badaniami filozoficznymi nad filozofią w Polsce. Prezentowany tom „Folia Philosophica” stanowi zbiór artykułów, który sięga korzeni myśli filozoficznej rozwijanej w Polsce i okazuje się inspirującą propozycją namysłu nad ontologicznymi, epistemologicznymi, estetycznymi i logicznymi aspektami filozofowania. Studia poruszające zagadnienia teoretyczne, a także kwestie związane z etosem życia zadowolą zarówno wytrawnych badaczy filozofii, jak i czytelników zainteresowanych szeroko pojmowaną problematyką filozoficzną.

Yuppie oraz squatter. Globalne style życia w lokalnych środowiskach wychowawczych

Maciej Bernasiewicz

Spis treści   Wprowadzenie / 7 Rozdział 1: Yuppie jako idealny konsument epoki neoliberalnej. Charakterystyka stylu życia / 21 Milkie, bobo, yettie, pokolenie X, czyli kategorie społeczne postyuppie / 32 Istota kryzysu neoliberalnych wzorców życia / 43   Rozdział 2: Squatterzy jako kontestatorzy epoki neoliberalnej. Charakterystyka stylu życia / 53 Społeczno-gospodarcze tło buntu alterglobalistów / 67   Rozdział 3: Wybór stylu życia w kontekście środowiska wychowawczego Różnorodność środowisk życia / 87 Styczności bezpośrednie jako obszar transmisji znaczeń / 92   Rozdział 4: Metodologiczne podstawy badań własnych Założenia metateoretyczne / 101 Problematyka badawcza / 106   Rozdział 5: Wybrane elementy stylu życia osób z badanych kategorii społecznych Praca jako wartość życiowa / 117 Czas wolny / 130 System wartości / 139   Rozdział 6: Środowisko wychowawcze badanych osób Styl wychowania w rodzinie pochodzenia / 151 Znaczący inny (significant other) w świecie osób z badanych kategorii społecznych / 164   Zakończenie / 177 Bibliografia / 189 Summary / 197 Zusammenfassung / 199

Filmowe pejzaże Europy

red. Magdalena Kempna-Pieniążek, red. Barbara Kita

Książka Filmowe pejzaże Europy jest przeglądem współczesnego kina europejskiego z perspektywy charakterystycznego ujęcia krajobrazu. W jaki sposób europejscy twórcy wykorzystują pejzaż? Czy jest dla nich znaczący i determinuje wybór odpowiednich środków, sposoby filmowania? Na pytania te odpowiadają autorzy dziesięciu esejów. Każdy z artykułów poddaje pod refleksję zestaw filmów, w których krajobraz odgrywa istotną rolę. Czasem rozumiany jest on w sposób metaforyczny, jako element autorskiej narracji (artykuły Ilony Copik o postindustrialnym pejzażu generującym kwestie społeczne oraz Wojciecha Sitka o filmach „złamanej Brytanii”). Innym razem przedmiotem namysłu jest krajobraz miejski, ujmowany w wymiarze symbolicznym (artykuł Andrzeja Gwoździa, pokazujący, w jaki sposób mur berliński [nie] istniał w kinie oraz esej Przemysława Pieniążka poddający interpretacji infernalny pejzaż filmów Dario Argento). Kompleksowe ujęcie krajobrazu filmowego można odnaleźć w interpretacji kina hiszpańskiego, w którym Joanna Aleksandrowicz zestawia ze sobą pejzaże baskijskie oraz andaluzyjskie. Propozycja Karoliny Kostyry wpisuje się w peregrynację pejzaży natury, będących nieodłącznym elementem filmów coming of age w kinie światowym. Zupełnie inaczej funkcjonują wiejskie romantyczne pejzaże w twórczości Jana Jakuba Kolskiego, stanowiące przedmiot zainteresowania Jakuba Zajdla, który filmowe przywiązanie do nich odnajduje w życiorysie reżysera. Wreszcie Magdalena Kempna-Pieniążek oraz Natalia Gruenpeter zajęły się autorskimi interpretacjami pejzażu w kinie Bruno Dumonta oraz Lucile Hadžihalilović.

Ethos rycerski w kulturze. Tradycje i kontynuacje. T. I: W kręgu średniowiecza

red. Teresa Banaś-Korniak, red. Beata Stuchlik-Surowiak, współudz. Magdalena Komenda

Monografia wieloautorska prezentuje interdyscyplinarne ujęcie wykształconego w dobie średniowiecza ethosu rycerskiego, którego tradycja od wieków najdawniejszych aż do współczesności (wiek XXI) jest kultywowana w rozmaitych dziedzinach życia, zarówno w Europie, jak i na innych kontynentach. Autorami kilkunastu artykułów naukowych, zgromadzonych w monografii, są badacze różnych dziedzin: historycy, literaturoznawcy, kulturoznawcy. Wśród tekstów odnajdujemy nawet artykuł archeologa i historyka sportu. Dowodzi to, że tematyka przekazywanej Czytelnikowi książki dotyka ważnego zjawiska kulturowego, które, niezależnie od wpływów i „zapożyczeń” między odmiennymi od siebie cywilizacjami, tkwi u podstaw rozwoju wszelkich społeczności ludzkich. Publikacja adresowana jest nie tylko do naukowców, ale także do wszystkich zainteresowanych kulturą rycerską, jej ewolucją i tradycjami.