Taniec w roli Tersytesa. Studia nad satyrą bizantyńską

Przemysław Marciniak

Literatura bizantyńska przez długi czas nie cieszyła się zainteresowaniem badaczy, była opisywana jako nudna, wtórna i nieciekawa. Ten niesprawiedliwy i nieprawdziwy obraz ulega stopniowej zmianie, ale wiele bizantyńskich tekstów wciąż pozostaje niedocenionych. Książka Taniec w roli Tersytesa. Studia nad satyrą bizantyńską jest poświęcona bodaj najbardziej zaniedbanej części literatury Bizantyńczyków – satyrze. Kolejne rozdziały dotyczą problemów z definicją satyry i inwektywy w Bizancjum, kwestii humoru w satyrach, zagadnieniu recepcji twórczości Lukiana w kulturze bizantyńskiej, a także przynoszą interpretację wybranych utworów satyrycznych. Mimo że praca w żadnej mierze nie stanowi wyczerpującego studium zjawiska, to jasno wskazuje, jak istotną rolę odgrywały tego typu teksty w literaturze Wschodniego Cesarstwa.

Przedsiębiorca. Zagadnienia wybrane

red. Rafał Blicharz

Niniejsza książka stanowi efekt współpracy dwóch znakomitych ośrodków akademickich, Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego. Inicjatywa jej powstania zrodziła się w wyniku odbycia wielu seminariów, konferencji i szkoleń zorganizowanych dla przedsiębiorców przez współpracujące ze sobą Katedry Publicznego Prawa Gospodarczego WPiA UŚ oraz Katedry Prawa Handlowego i Gospodarczego URz. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom przedsiębiorców oraz osób zainteresowanych podjęciem i prowadzeniem działalności gospodarczej, Autorzy niniejszego utworu opracowali w nim zagadnienia związane z działalnością gospodarczą, które były przedmiotem najczęstszych pytań i wątpliwości w czasie spotkań z przedsiębiorcami. Jednocześnie, chcąc ułatwić lekturę książki, Autorzy starali się unikać skomplikowanych zwrotów prawniczych, używając zamiast trudnego języka prawnego, języka zrozumiałego dla wszystkich. Książkę otwierają rozdziały wprowadzające do problematyki działalności gospodarczej, stanowiącej przedmiot zainteresowania każdego przedsiębiorcy (pojęcie działalności gospodarczej i jej zasady, pojęcie przedsiębiorcy). Karty kolejnych rozdziałów przedstawiają prawa i obowiązki przedsiębiorców związane z podejmowaniem i prowadzeniem działalności gospodarczej. Omówione zostały rejestry przedsiębiorców i procedury rejestracyjne, scharakteryzowane zostały także różne formy prawne, w których przedsiębiorcy mogą prowadzić działalność gospodarczą lub inną aktywność typu non profit. Innym, niezwykle istotnym zagadnieniem związanym z działalnością gospodarczą przedsiębiorcy, a nie pominiętym w niniejszym opracowaniu są kwestie podatkowe. Ważne miejsce w pracy zajmuje także rozdział poświęcony problematyce związanej z zatrudnianiem pracowników. Osobny rozdział dedykowany został reglamentacji działalności gospodarczej, czyli prawnym formom ograniczenia konstytucyjnie zagwarantowanej i wielokrotnie ustawowo powtórzonej zasadzie wolności działalności gospodarczej. Nie bez znaczenia są także rozdziały odnoszące się do prawnych możliwości pozyskiwania kapitału, w tym zamówień publicznych, poprzez współpracę z tzw. sektorem publicznym (prawo rynku kapitałowego, specyfika funduszy unijnych, partnerstwo publiczno prywatne), ochrony wypracowanych idei (ochrona własności przemysłowej). Ponieważ każdy przedsiębiorca podlega kontroli sprawowanej przez rozmaite organy kontrolne lub nadzorcze, w  pracy nie mogło zabraknąć także rozdziału omawiającego procedurę kontroli przedsiębiorcy. Problematyka stanowiąca przedmiot niniejszego opracowania wybrana została spośród szerokiego spektrum prawnych regulacji odnoszących się do działalności gospodarczej przedsiębiorcy i stanowi jedynie jej mały wycinek. Założeniem Autorów nie było szerokie, szczegółowe, czy analityczne przybliżenie skomplikowanych, choć ciekawych problemów prawnych w tym zakresie, a jedynie zakreślenie wybranej problematyki. Stąd praca dedykowana jest przede wszystkim dla osób zainteresowanych podjęciem działalności gospodarczej lub już ją prowadzących, niebędących prawnikami. Mamy nadzieję, że lektura książki zachęci Państwa do przeglądnięcia także bardziej szczegółowych opracowań poruszonych w niej tematów, jak również ułatwi podejmowanie decyzji gospodarczych.

"Nowa Biblioteka. New Library. Usługi, Technologie Informacyjne i Media" 2018, nr 2 (29): Metody ilościowe: bibliometria, naukometria, informetria, webometria - obszary zastosowań

red. Renata Frączek

Recenzowany kwartalnik naukowy „Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media”, publikowany przez Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, zawiera artykuły, komunikaty, materiały, sprawozdania oraz recenzje i omówienia publikacji z zakresu szeroko pojętej bibliologii i informatologii. Od 2013 roku periodyk uwzględniany jest w części B wykazu czasopism punktowanych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego – za publikację przyznawane są 4 punkty. Każdy z tomów czasopisma ma charakter monograficzny.   Prezentowany numer 2/2018, pod redakcją Renaty Frączek, opatrzony jest tytułem „Metody ilościowe: bibliometria, naukometria, informetria, webometria”. Teksty opublikowane w tym tomie w dziale Artykuły i komunikaty dotyczą rozważań teoretycznych związanych z zagadnieniami ilościowymi, a także zawierają wyniki badań i analiz z wykorzystaniem tych metod. Do pierwszej grupy zaliczyć można dwa teksty autorstwa Anny Małgorzaty Kamińskiej. Pierwszy omawia miary i narzędzia analiz sieci społecznościowych i ich znaczenie w bibliometrii i webomertii, kolejny natomiast – modele i metody struktur grafów do analiz bibliometrycznych i webometrycznych. Anna Matysek w swoim artykule skupiła się na ilościowej analizie otwartych czasopism z zakresu nauk humanistycznych, ze szczególnym uwzględnieniem bibliologii i informatologii, a Izabela Swoboda przeanalizowała Polską Bibliografię Bibliologiczną z uwzględnieniem piśmiennictwa z zakresu komputeryzacji bibliotek. Karolina Żuk skoncentrowała się na analizie bibliometrycznej publikacji z lat 2007–2016 autorstwa członków Kola Naukowego Bibliotekoznawców działającym przy Instytucie Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.  Nieco inny charakter ma tekst Agnieszki Gołdy. Autorka skupiła się na analizie stylów bibliograficznych stosowanych w czasopismach zamieszczonych na wykazie czasopism punktowanych.

Nomina Agentis in the language of Shakespearean drama

Aleksandra Kalaga

W trzecim tomie Szkiców o antyku, zatytułowanym Hermeneutyka wina, kierujemy uwagę na nieustanną obecność wina w kulturze sródziemnomorskiej. W poszczególnych artykułach publikacji pragniemy przybliżyć rozmaite aspekty wina oraz ich związek z konkretnym miejscem i czasem. Zamieszczone artykuły mają charakter interdyscyplinarny i przyczynią się do refleksji nad fenomenem wina jako zjawiska bardziej złożonego od literatury. Hermeneutyka wina jest również wyrazem szacunku oraz sympatii dla Profesora Mariana Szarmacha i wyraża wdzięczność za Jego wielkoduszność, której doświadczamy w Katedrze Filologii Klasycznej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach i nie tylko.

Niedocenieni myśliciele - zapomniane historie filozofii

Andrzej J. Noras

Przedmiotem analiz są różne ujęcia historii filozofii prezentowane przez myślicieli, którzy z różnych powodów popadli w zapomnienie. Pierwszy z nich, Karl Groos, jest najmniej znany z całej trójki, ale z jednej strony jest uczniem Kuno Fischera, z drugiej – nauczycielem Willy Mooga. Historia filozofii Groosa zostaje ujęta w świetle systemów filozoficznych, które autor próbuje zredukować do trzech głównych typów. Hans Leisegang jest myślicielem, który historię filozofii pojmuje przez pryzmat ujawniających się w niej form myślowych, powracających z różnym natężeniem a różnych doktrynach. Dodatkowo jest Leisegang filozofem, który z powodów politycznych dwa razy został pozbawiony profesury w Jenie. Pierwszy raz przez nazistów, drugi raz za sprawą okupujących Niemcy sowietów. Willy Moog jest najbardziej znanym spośród trzech filozofów, aczkolwiek popadł w zapomnienie między innymi dlatego, że jego życie zakończyła samobójcza śmierć. Moog ukazuje się jako autor kilku znaczących historii filozofii, spośród których na szczególną uwagę zasługuje ta, która prezentuje dzieje myśli przez pryzmat biografii filozofów. Książka jest adresowana do każdego, kto zainteresowany jest historią filozofii jako sposobem prezentacji myśli filozoficznej.

Turystyka historyczna T. 1

red. Zbigniew Hojka, red. Krzysztof Nowak

"Turystyka Historyczna" jest nowym periodykiem naukowym Instytutu Historii UŚ, którego wydanie wiąże się z otwartym w roku akademickim 2013/2014 kierunkiem studiów licencjackich o tej samej nazwie. Swoją tematyką obejmuje problematykę związaną zarówno z coraz szybciej rozbudowującym się zapotrzebowaniem rynku na turystykę "aktywną", jak i z jej przeszłością. Jest przeznaczony w pierwszym rzędzie dla studentów, a więc i przyszłych absolwentów tego kierunku: pilotów, przewodników, pracowników instytucji kulturalno-oświatowych, animatorów i specjalistów w zakresie upowszechniania historii i dorobku kulturowego, oraz dla naukowców i innych czytelników zainteresowanym badaniem i propagowaniem historii w ramach szeroko pojętego ruchu turystycznego. Treści pierwszego tomu zostały podzielone na działy poświęcone: dziejom podróżowania i turystyki, dziejom ruchu pątniczego, współczesnym szlakom historii, sprawozdaniom i recenzjom.

Studia Politicae Universitatis Silesiensis. T. 15

red. Jan Iwanek, Rafał Glajcar

„Studia Politicae Universitatis Silesiensis” ukazuje się z inicjatywy Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu Śląskiego. Autorami większości zamieszczonych w tomie piętnastym artykułów są uczestnicy IV Zjazdu Katedr i Zakładów Systemów Politycznych, który odbył się w dniach 12–14 maja 2015 roku w Wiśle-Jaworniku. Tematykę Zjazdu i zarazem prezentowanych tu tekstów stanowiły badania dotyczące specyfiki partii politycznych, a artykuły niniejszego zbioru pomieszczono w dwóch działach. W dziale „Partie i systemy partyjne” znalazły się teksty: Jana Iwanka (w j. angielskim) dotyczący stricte politologicznej (w opozycji do prawniczej) definicji partii politycznej, Jarosław Szymanek wyjaśnia zagadnienie „politycznej reprezentacji”, Liana Hurska-Kowalczyk prezentuje problematykę wpływ grup nacisku struktur oligarchicznych na życie polityczne państwa ukraińskiego, Sebastian Kubas analizuje siły i pozycję, dominujących ugrupowań prawicowych w Czechach (ODS) i na Węgrzech (Fidesz), a Paweł Laidler podejmuje temat judykalizacji polityki z perspektywy ewolucji statusu prawnego mniejszości seksualnych w USA. Marek Gołosz przedstawia znaczenie i fenomen wyborczej i parlamentarnej stabilności partii Koalicja Kanaryjska, Krzysztof Kowalczyk zaś analizuje założenia programowe polskich  partii politycznych wobec religii i Kościoła. Dział zamyka artykuł Tomasza Koziełły poświęcony relacjom wewnątrz Ligi Polskich Rodzin. Dział „Wybory i kampanie wyborcze” otwiera artykuł Macieja Drzonka, w którym autor zwraca uwagę na fenomen „wiecznych prezydentów” (wielokadencyjnych) w miastach na prawach powiatu. Z kolei Agnieszka Łukasik-Turecka przedstawia sposoby wykorzystania przez komitety wyborcze czasu antenowego w ramach nieodpłatnych audycji wyborczych. Tematem artykułu Szymona Kołodzieja jest VI powszechna elekcja prezydencka w Polsce i przyczyny wyborczego zwycięstwa kandydata PiS. W ostatnim artykule działu Jakub Mielewczyk analizuje zmiany w estońskim systemie wyborczym w latach 1992–2015. Całość zamykają dwie recenzje autorstwa Zbigniewa Kantyki i Rafała Riedla.

"Romanica Silesiana" 2018, No 1 (13): Les littératures francophones d\'aujourd\'hui: l\'universel du et au quotidien

red. Ewelina Berek, Joanna Warmuzińska-Rogóż

Numer 13 czaospisma „Romanica Silesiana” poświęcony jest tematyce codzienności, czy też wręcz banalności życia we współczesnej literaturze frankofońskiej. Współcześni pisarze pochylają się nad codziennością, tym, co nieważne, odnajdując w tym obszarze, paradoksalnie, niezwykłe bogactwo i odkrywczą moc zwykłości, czemu dają wyraz w różnych gatunkach literackich i różnorodnych praktykach narracyjnych: autofikcji, powieści, noweli, dzienniku, eseju. W literaturze odchodzi się od monumentalnych powieści, proponując teksty bez historii, które skupiają się na zwyczajności i braku zdarzeń. Zainteresowanie tematyką codzienności wymaga bez wątpienia specyficznego sposobu konstrukcji tekstu, który będzie w stanie zaintrygować czytelnika tym, co nie wydaje się godne literatury. W numerze znalazło się trzynaście artykułów ukazujących ogromny potencjał badawczy pojęcia codzienności w różnych literaturach, między innymi belgijskiej, maurytyjskiej, algierskiej, quebeckiej, a także z różnych perspektyw i punktów widzenia. Numer adresowany jest do badaczy literatury, a także wszystkich osób zainteresowanych współczesną produkcją literacką w krajach frankofońskich.