Bezpieczeństwo zdrowotne w nauce i polityce społecznej. Wprowadzenie do dyskusji

Paweł Grzywna

W publikacji podjęto problematykę bezpieczeństwa zdrowotnego analizowanego w nauce o polityce społecznej. Pierwsza część pracy zawiera rozważania natury terminologicznej. Autor dokonuje w niej próby zdefiniowania kategorii bezpieczeństwa między innymi w kontekście wartości i potrzeby społecznej. Przedstawia również analizę bezpieczeństwa z perspektywy podejścia sektorowego, ukazując różnorodność typów bezpieczeństwa i nawiązując do koncepcji human security. Następnie sygnalnie charakteryzuje polityczne konotacje tegoż sektora bezpieczeństwa, które determinują społeczne postrzeganie funkcjonowania systemu ochrony zdrowia. Zasadniczym wątkiem rozważań Autora stały się pojęcia wyznaczające zakres bezpieczeństwa zdrowotnego, do których zaliczył prawo do ochrony zdrowia oraz równość dostępu do świadczeń. Dobór pojęć posłużył następnie do sformułowania zakresu definicyjnego terminu bezpieczeństwa zdrowotnego. W dalszej części publikacji Autor ukazuje sposoby interpretacji pojęcia bezpieczeństwa w nauce o polityce społecznej. Celem rozważań stała się również refleksja nad zasadniczymi kwestiami warunkującymi obszar problemowy bezpieczeństwa zdrowotnego, Autor wyróżnił bowiem podstawowe czynniki, które sprawiają, że bezpieczeństwo zdrowotne znajduje się w polu uwagi polityki społecznej, nakreślił model monitorowania zagrożeń bezpieczeństwa zdrowotnego oraz wskazał rolę kategorii bezpieczeństwa zdrowotnego jako instrumentu poznawczego. Adresatem publikacji jest krąg osób zainteresowanych tematyką bezpieczeństwa zdrowotnego i polityki społecznej, decydentów politycznych, a także instytucji odpowiedzialnych za kształtowanie bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli.

Lucius Annaeus Seneca: "Trojanki. Troades"

oprac. Tomasz Sapota, oprac. Iwona Słomak, tłum. Tomasz Sapota, tłum. Iwona Słomak

Przełożyli i opracowali Tomasz Sapota, Iwona Słomak, wstęp Tomasza Sapoty, przypisy opracowała Iwona Słomak Lucius Annaeus Seneca, żyjący za czasów Nerona rzymski filozof, zostawił po sobie zbiór dziewięciu tragedii, jedynych zachowanych w całości antycznych łacińskich tekstów tego gatunku. Trojanki to lament kobiet czekających w ruinach Troi na wyniki losowania, które wskaże, komu z greckich zdobywców każda przypadła w udziale jako wojenny łup. Tekst pokazuje, jak przemoc reinterpretuje wyobrażenia człowieka o sobie samym i jak w świecie trupów, monotonii cierpienia, okrucieństwa, gwałtów powstaje porządek nicowania: obrót fortuny królową zmienia w niewolnicę, matkę w osieroconą wdowę. Kobiety z Troi stają przed próbą ustalenia sensu nieszczęścia, które zmiażdżyło ich los. Siła tego dramatu wypływa z jego stoickich i retorycznych podstaw. Okrucieństwo, rozpacz, brak nadziei, utrata „siebie”, obrazu tego, kim się jest – są tu egzaminowane narzędziami racjonalnej argumentacji.

"Ja" Świetlickiego

Katarzyna Niesporek

Publikacja zapisuje związki pomiędzy utworami Marcina Świetlickiego skupione wokół trzech kręgów tematycznych: autentyczności, romantyczności, (nie)religijności. W pierwszym z nich zostały zamknięte poszczególne edycje Zimnych krajów. Kolejne natomiast to ogląd na całość twórczości. Konkretne tomy i wiersze wyodrębniają sensy, figury, kategorie, które można połączyć we współgrającą, ale też nieraz zgrabnie pogrywającą ze sobą całość. Niniejsza książka przez interpretację kataloguje i porządkuje wyłaniające się z wierszy autora Zimnych krajów różne oblicza i tożsamości bohatera lirycznego, często zwielokrotnionego, rozdartego, pogrążonego — jak pisze Joanna Orska — w byciu jedynie połowicznym. Bohatera, który stale jest w drodze, nie zatrzymującego się i tym samym nie pozwalającego albo też nie potrafiącego siebie określić, uchwycić w jedno, konkretne i stałe „ja”.

Średniowiecze Polskie i Powszechne. T. 10 (14)

red. Bożena Czwojdrak, Jerzy Sperka

W tegorocznym tomie 10 (14) czasopisma naukowego „Średniowiecze Polskie i Powszechne” pod redakcją Jerzego Sperki i Bożeny Czwojdrak tradycyjnie już zaprezentowano artykuły poświęcone szeroko rozumianej problematyce mediewistycznej. Tom otwiera tekst traktujący o popularnej w średniowieczu grze w szachy. Pośród pozostałych artykułów wymienić można teksty o charakterze źródłoznawczym dedykowane: analizie dyplomatycznej testamentu Kazimierza Wielkiego, rejestrom przyjęć do prawa miejskiego czy też funkcjonowaniu formuły maledykcji  w dokumentach polskich. Odrębną grupę stanowią opracowania  na temat ról pełnionych w ówczesnych strukturach kościelno-świeckich. W tomie odnaleźć można także teksty  odnoszące się do czasów wczesnośredniowiecznych związane z zagadnieniami struktury etnicznej i politycznej południowego Połabia czy też roli Wikingów w Europie. Końcową część tomu jak zwykle stanowi dział recenzji.

"Neophilologica" 2017. Vol. 29: Études sémantico-syntaxiques des langues romanes

red. Wiesław Banyś, red. Beata Śmigielska

W prezentowanym tomie zebrano dwadzieścia cztery artykuły napisane przez językoznawców wywodzących się z polskich i francuskich ośrodków naukowych. Wśród przedstawionych różnorodnych tematów badań językoznawczych znalazły się takie zagadnienia, jak: frazeologizmy jako źródło błędów językowych, stereotypy zwierzęce w przysłowiach, wrażliwość fonemiczna w nauce języka francuskiego, model odmiany jednostek polileksykalnych w języku polskim, tekst pisany jako input językowy w dydaktyce języka włoskiego, trudności związane z tłumaczeniem automatycznym, percepcja aspektu w języku francuskim.

Katastrofizm w poezji polskiej w latach 1930-1939. Szkice literackie

Teresa Wilkoń

Przez dłuższy czas prace historycznoliterackie traktowały katastrofizm jako temat, motyw, wątek, a nie jako zjawisko filozoficzno-artystyczne. Stan ten trwał do około 1930 roku, a więc do upowszechnienia katastrofizmu jako prądu oraz do czasu pojawienia się tego zjawiska nie tylko wśród wileńskich poetów, lecz także w innych grupach literackich bądź środowiskach twórców niezależnych. W latach trzydziestych zaczął się rozwijać szeroki i silny nurt katastroficzny, który znacznie wpłynął na polską kulturę i filozofię. Dla autorki niniejszej pracy interesujące stało się omówienie przynajmniej niektórych zjawisk i przyczyn rozwoju katastrofizmu w Polsce, która w tym okresie należała do najbardziej zagrożonych krajów w Europie. Poeci katastroficzni, a także katastrofizujący zbyt dobrze zdawali sobie z tego sprawę, co uwidoczniło się w twórczości poetów pokolenia 1910. W proponowanych tu szkicach w części pierwszej ważne stało się omówienie problematyki rozproszonych motywów i toposów oraz symboli katastroficznych. Omówiona została też twórczość poetów grupy „Wołyń”: Wacława Iwaniuka, Zygmunta Jana Rumla, Zuzanny Ginczanki, Jana Śpiewaka. Część druga szkiców obejmuje analizy i interpretacje wierszy wybitnych poetów, których twórczość wpisuje się w nurt poezji katastroficznej, choć należeli oni do różnych kategorii i ugrupowań poetyckich: Władysława Sebyły, Józefa Czechowicza, Mieczysława Jastruna, Jerzego Zagórskiego, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Szczególny akcent postawiony został na motywy katastroficzne i filozoficzne w poezji Czesława Miłosza. Eksponowana w pracy twórczość poetów lat trzydziestych XX stulecia pokazała zmienność przeżyć, refleksji, stosunku do świata i ludzi, wyostrzone stany świadomości i percepcji. Wszystko to miało ogromny wpływ na tworzywo i strukturę utworu poetyckiego, a więc na typ wypowiedzi, dla której wizje i podświadome skojarzenia należą w poezji do cech najważniejszych. Książka adresowana jest do studentów, polonistów i kulturoznawców.

Kodeks wyborczy. Komentarz. T. 1: Komentarz do artykułów 1-151

red. Artur Biłgorajski

„Niniejszą pracę można niejako podzielić na trzy „części”, przyjmując za kryterium autorów komentarzy i sposób narracji. Pierwsze dwie zostały ujęte w sposób typowy, znany z innych komentarzy do aktów prawnych. Zawarte są w nich szersze omówienia przepisów, będące ich swoistą wykładnią, uzupełnioną przywołaniem aktów prawnych wykonawczych oraz wytycznymi i wyjaśnieniami Państwowej Komisji Wyborczej. Znajdujemy w nich również omówienia tematycznych orzeczeń trybunałów i sądów oraz aktów prawa międzynarodowego i europejskiego. Na pewno te „części” są w większym stopniu dedykowane studentom i tym osobom, które będą poszukiwać w niniejszej publikacji wiedzy praktycznej. Natomiast składające się na „część” trzecią art. 104–151 zostały skomentowane w całkowicie odmienny sposób. Otóż jej autor, komentując wskazane przepisy, w większym stopniu koncentruje się na ich ocenie, dokonywanej w wielu płaszczyznach. Choć można dyskutować na temat niektórych, być może zbyt radykalnych czy rewolucyjnych wręcz opinii oraz propozycji rozwiązań, to jednak styl przyjęty przez autora sprawia, że komentarze do przepisów stają się niemalże odrębnymi glosami zawierającymi ich krytyczną analizę, broniąc takich zapisów. Rezygnacja z przyjęcia jednolitego sposobu wykładni była świadomym zabiegiem autorów niniejszego Komentarza.” (fragment z Uwag wprowadzających)

"Logopedia Silesiana" 2019. T. 8

Olga Przybyla

Z  zaszczytem  i  przyjemnością  oddajemy  w  ręce  Czytelników  kolejny,  ósmy tom  „Logopedii  Silesiany”.  W  zebranych  w  nim  pracach  naukowych  oraz  stu-diach  przypadków  cenieni  i  uznani  Autorzy  z  kraju  i  zagranicy  podejmują  się szerokiego  omówienia  różnorodnych  zagadnień  dotyczących  diagnozy  i  terapii logopedycznej. Każdorazowo pogłębiona refleksja naukowa łączy się ze wskazywaniem metodologicznych uzasadnień dla prawideł komunikowania się, w tym nade wszystko komunikowania się językowego, oraz z tworzeniem podstaw dla nowych formuł postępowania logopedycznego.Język bowiem odgrywa w procesie porozumiewania się zasadniczą rolę. Co istotne, zarówno teoretycy, jak i praktycy logopedii patrzą na język nie jako na system  złożony  z  podsystemów,  ale  jako  na  narzędzie  budowania  tożsamości i  walencji  kulturowej,  gdyż  jest  on  w  swej  istocie  elementem  konstytutywnym  bycia człowiekiem. Nabycie określonych wzorów językowych determinuje postawę poznawczą jednostki wobec otaczającej rzeczywistości, a „ujęzykowienie głowy ludzkiej za pomocą więcej niż jednego myślenia językowego wprowadza do niej coś całkiem nowego”1. Za pomocą słów i budowanych z nich struktur poznajemy, przeżywamy, interpretujemy i oceniamy świat. Po raz kolejny obserwacja słowa w  różnych  jego  realizacjach  i  odkrywanie  przyczyn  sprawiających,  że  człowiek zaczyna używać języka w taki a nie inny sposób, znajdują odzwierciedlenie w logo-pedycznej  debacie  nad  naturą  ludzkiego  porozumiewania  się  –  podejmowaniu przez badaczy opisu mowy w rozwoju i w zaburzeniach. (fragment Wstępu)