Tekst literacki w kręgu językoznawstwa. T. 2

Ewa Sławkowa

Książka adresowana jest do nauczycieli akademickich, doktorantów, studentów kierunków humanistycznych (zwłaszcza filologów). Sytuując się w obszarze stylistyki językoznawczej oraz przestrzeni badań nad językiem i stylem autorów, praca  zawiera konkretną propozycję dydaktyczną  propagującą  ideę „językoznawczej lektury” tekstu literackiego. Posługuje się materiałem literackim dla zilustrowania najważniejszych pojęć z zakresu lingwistyki tekstu, genologii lingwistycznej, semantyki oraz onomastyki literackiej. W każdym z trzynastu rozdziałów książki, z których każdy zawiera konkretną propozycję odczytania złożonych sensów tekstu literackiego, autorka ukazuje merytoryczną wartość  lingwistycznych paradygmatów oraz siłę analityczną językoznawczego instrumentarium.  

W cudzysłowie. O literaturze polskiej XX i XXI wieku

Iwona Gralewicz-Wolny

Zbiór dwunastu szkiców interpretacyjnych poświęconych twórczości współczesnych polskich poetów (Leśmian, Sebyła, Broniewski, Białoszewski, Kamieńska, Szymborska, Lipska) i prozaików (Kapuściński, Dehnel, Opfer). W bezpośredniej bliskości tekstu prowadzone są lekturowe rozważania na temat wybranych wątków dorobku literackiego wymienionych autorów. Problematyka pamięci, splot prawdy i kłamstwa, opresja językowych klisz, dramat pośmiertnego rozproszenia, zwodnicze piękno ideologicznych manifestów, kontrapunkt światła i mroku, mikroujęcia rzeczywistości,  trudna koegzystencja bytów ludzkich i zwierzęcych – to tylko niektóre kwestie napotkane przez autorkę książki w jej wędrówce po „cudzym słowie”.

Przedsiębiorca. Zagadnienia wybrane

red. Rafał Blicharz

Niniejsza książka stanowi efekt współpracy dwóch znakomitych ośrodków akademickich, Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego. Inicjatywa jej powstania zrodziła się w wyniku odbycia wielu seminariów, konferencji i szkoleń zorganizowanych dla przedsiębiorców przez współpracujące ze sobą Katedry Publicznego Prawa Gospodarczego WPiA UŚ oraz Katedry Prawa Handlowego i Gospodarczego URz. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom przedsiębiorców oraz osób zainteresowanych podjęciem i prowadzeniem działalności gospodarczej, Autorzy niniejszego utworu opracowali w nim zagadnienia związane z działalnością gospodarczą, które były przedmiotem najczęstszych pytań i wątpliwości w czasie spotkań z przedsiębiorcami. Jednocześnie, chcąc ułatwić lekturę książki, Autorzy starali się unikać skomplikowanych zwrotów prawniczych, używając zamiast trudnego języka prawnego, języka zrozumiałego dla wszystkich. Książkę otwierają rozdziały wprowadzające do problematyki działalności gospodarczej, stanowiącej przedmiot zainteresowania każdego przedsiębiorcy (pojęcie działalności gospodarczej i jej zasady, pojęcie przedsiębiorcy). Karty kolejnych rozdziałów przedstawiają prawa i obowiązki przedsiębiorców związane z podejmowaniem i prowadzeniem działalności gospodarczej. Omówione zostały rejestry przedsiębiorców i procedury rejestracyjne, scharakteryzowane zostały także różne formy prawne, w których przedsiębiorcy mogą prowadzić działalność gospodarczą lub inną aktywność typu non profit. Innym, niezwykle istotnym zagadnieniem związanym z działalnością gospodarczą przedsiębiorcy, a nie pominiętym w niniejszym opracowaniu są kwestie podatkowe. Ważne miejsce w pracy zajmuje także rozdział poświęcony problematyce związanej z zatrudnianiem pracowników. Osobny rozdział dedykowany został reglamentacji działalności gospodarczej, czyli prawnym formom ograniczenia konstytucyjnie zagwarantowanej i wielokrotnie ustawowo powtórzonej zasadzie wolności działalności gospodarczej. Nie bez znaczenia są także rozdziały odnoszące się do prawnych możliwości pozyskiwania kapitału, w tym zamówień publicznych, poprzez współpracę z tzw. sektorem publicznym (prawo rynku kapitałowego, specyfika funduszy unijnych, partnerstwo publiczno prywatne), ochrony wypracowanych idei (ochrona własności przemysłowej). Ponieważ każdy przedsiębiorca podlega kontroli sprawowanej przez rozmaite organy kontrolne lub nadzorcze, w  pracy nie mogło zabraknąć także rozdziału omawiającego procedurę kontroli przedsiębiorcy. Problematyka stanowiąca przedmiot niniejszego opracowania wybrana została spośród szerokiego spektrum prawnych regulacji odnoszących się do działalności gospodarczej przedsiębiorcy i stanowi jedynie jej mały wycinek. Założeniem Autorów nie było szerokie, szczegółowe, czy analityczne przybliżenie skomplikowanych, choć ciekawych problemów prawnych w tym zakresie, a jedynie zakreślenie wybranej problematyki. Stąd praca dedykowana jest przede wszystkim dla osób zainteresowanych podjęciem działalności gospodarczej lub już ją prowadzących, niebędących prawnikami. Mamy nadzieję, że lektura książki zachęci Państwa do przeglądnięcia także bardziej szczegółowych opracowań poruszonych w niej tematów, jak również ułatwi podejmowanie decyzji gospodarczych.

Taniec w roli Tersytesa. Studia nad satyrą bizantyńską

Przemysław Marciniak

Literatura bizantyńska przez długi czas nie cieszyła się zainteresowaniem badaczy, była opisywana jako nudna, wtórna i nieciekawa. Ten niesprawiedliwy i nieprawdziwy obraz ulega stopniowej zmianie, ale wiele bizantyńskich tekstów wciąż pozostaje niedocenionych. Książka Taniec w roli Tersytesa. Studia nad satyrą bizantyńską jest poświęcona bodaj najbardziej zaniedbanej części literatury Bizantyńczyków – satyrze. Kolejne rozdziały dotyczą problemów z definicją satyry i inwektywy w Bizancjum, kwestii humoru w satyrach, zagadnieniu recepcji twórczości Lukiana w kulturze bizantyńskiej, a także przynoszą interpretację wybranych utworów satyrycznych. Mimo że praca w żadnej mierze nie stanowi wyczerpującego studium zjawiska, to jasno wskazuje, jak istotną rolę odgrywały tego typu teksty w literaturze Wschodniego Cesarstwa.

Turystyka historyczna T. 1

red. Zbigniew Hojka, red. Krzysztof Nowak

"Turystyka Historyczna" jest nowym periodykiem naukowym Instytutu Historii UŚ, którego wydanie wiąże się z otwartym w roku akademickim 2013/2014 kierunkiem studiów licencjackich o tej samej nazwie. Swoją tematyką obejmuje problematykę związaną zarówno z coraz szybciej rozbudowującym się zapotrzebowaniem rynku na turystykę "aktywną", jak i z jej przeszłością. Jest przeznaczony w pierwszym rzędzie dla studentów, a więc i przyszłych absolwentów tego kierunku: pilotów, przewodników, pracowników instytucji kulturalno-oświatowych, animatorów i specjalistów w zakresie upowszechniania historii i dorobku kulturowego, oraz dla naukowców i innych czytelników zainteresowanym badaniem i propagowaniem historii w ramach szeroko pojętego ruchu turystycznego. Treści pierwszego tomu zostały podzielone na działy poświęcone: dziejom podróżowania i turystyki, dziejom ruchu pątniczego, współczesnym szlakom historii, sprawozdaniom i recenzjom.

Nomina Agentis in the language of Shakespearean drama

Aleksandra Kalaga

W trzecim tomie Szkiców o antyku, zatytułowanym Hermeneutyka wina, kierujemy uwagę na nieustanną obecność wina w kulturze sródziemnomorskiej. W poszczególnych artykułach publikacji pragniemy przybliżyć rozmaite aspekty wina oraz ich związek z konkretnym miejscem i czasem. Zamieszczone artykuły mają charakter interdyscyplinarny i przyczynią się do refleksji nad fenomenem wina jako zjawiska bardziej złożonego od literatury. Hermeneutyka wina jest również wyrazem szacunku oraz sympatii dla Profesora Mariana Szarmacha i wyraża wdzięczność za Jego wielkoduszność, której doświadczamy w Katedrze Filologii Klasycznej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach i nie tylko.

Perswazja w telewizyjnej reklamie społecznej. Studium socjologiczne

Ewa Kurzeja

Podjęty w monografii temat, obszerne zaplecze literaturowe, analiza teoretyczna problemu reklamy per se, a społecznej w szczególności, na tle historii komunikacji perswazyjnej, przeprowadzone badania empiryczne, analiza zabranych konkretnych licznych przykładów kampanii i spotów sprawiają, że monografia wzbogaci, jak dotąd niestety skromny, dorobek poznawczo-analityczny polskich badań nad reklamą, zwłaszcza w zakresie działań pożytku publicznego. Może się stać inspiracją nie tylko do dalszych badań medioznawczych i socjologicznych, lecz przede wszystkim do lepszej praktyki reklamy społecznej, uświadamiając praktykom – dyrektorom kreatywnym, wykonawcom reklamy, domom mediowym itd. – w porównawczej analizie mocne i słabe strony reklamy społecznej w Polsce, jej potencjał, a także niewykorzystane w pełni możliwości.   Z recenzji prof. dr. hab. Tomasza Gobana-Klasa   Autorka podjęła ciekawy poznawczo i ważny społecznie temat reklamy społecznej emitowanej w telewizji. […] Jej znaczenie stale wzrasta, stąd też konieczność podjęcia systematycznych badań nad mechanizmami konstruowania reklamy społecznej, jej treściami oraz skutecznością oddziaływania. […] Praca jest obszernym studium o charakterze teoretyczno-empirycznym. […] Może znaleźć szeroki krąg odbiorców wśród zainteresowanych perswazyjnymi funkcjami reklam, zwłaszcza reklam społecznych. Ma też wyraźnie aplikacyjny wymiar i zapewne spotka się również z zainteresowaniem tzw. praktyków, którzy właśnie poprzez reklamę społeczną podejmują próby upowszechniania prowadzonych przez siebie projektów socjalnych, aby w ten sposób zyskiwać ich zwolenników.   Z recenzji prof. dr. hab. Wojciecha Świątkiewicza

"Ecumeny and Law" 2016. Vol. 4: Religious Freedom Today

red. Andrzej Pastwa

Oś refleksji ekumeniczno-prawnej 4. tomu rocznika „Ecumeny and Law” wyznacza słynne adagium św. Augustyna: credere non potest homo, nisi volens, które w odnowionym kształcie znalazło swe poczesne miejsce m.in. w deklaracji Soboru Watykańskiego II Dignitatis humanae (1965). Prawo do wolności religijnej jest zakorzenione w godności osoby ludzkiej, wedle miary antropologii adekwatnej – do tej myśli nawiązują Autorzy pierwszej, teologicznej części tomu. Obok historycznych odniesień (J. Słomka), gros tekstów poświęconych tytułowej wolności jest zorientowanych ku odczytaniu współczesnych „znaków czasu”. Uniwersalne (ekumeniczne) zręby przedmiotowej idei niesie z sobą Theologia Benedicta. Co najmniej dwa ustalenia poczynione na kanwie myśli papieża Ratzingera zasługują na baczną uwagę: pierwsza, biblijno-teologiczna koncepcja wolności różni się radykalnie od oświeceniowo-liberalnej (wyróżnia tę pierwszą nie tyle etyczna wolność wyboru, ile ontyczna wolności samego bytu/człowieka); po wtóre, każde abstrahowanie w ujmowaniu wolności od fundamentu religijnego nosi znamiona ideologizacji tej ostatniej, czego przykładem są nowożytne i współczesne światopoglądy liberalne, wyradzające się w totalitarne systemy społeczno-polityczne (J. Szymik). Na przeciwległym „biegunie” sytuuje się refleksja opracowania na temat tragicznej sytuacji chrześcijan oraz wyznawców innych religii w krajach Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej, dotkniętych problemem wojującego fundamentalizmu religijnego. Obecna sytuacja wymaga nie tylko pilnych rozwiązań politycznych, lecz także autentycznego dialogu między reprezentantami Kościołów chrześcijańskich i Islamu – w trosce o pokój, sprawiedliwość społeczną i wolność religijną (A. Halemba). Tekst otwierający część prawną tomu – pozostając na gruncie przedstawionych wcześniej założeń teologicznej doktryny – dostarcza naukowych argumentów przeciw zniekształcaniu obrazu newralgicznej relacji: prawo – wolność religijna, czy to przez zacieranie różnic między ujęciami tej relacji w świeckich porządkach prawnych i porządku kanonicznym, czy też w obszarze samego ius Ecclesiae – przez świadome bądź nieświadome bagatelizowanie „systemowego” znaczenia prawa do wolności religijnej. Kolejne teksty – stanowiące trzon refleksji zakreślonej tytułem wolumenu – to eksperckie opracowania wybitnych znawców prawa wyznaniowego, szeroko omawiające genezę, rozwój i współczesne trendy prawa podstawowego do wolności religijnej w systemach prawnych państw, takich jak Niemcy, Austria, Hiszpania, Rumunia, Republika Czeska. Tradycyjnie, tom wzbogacają recenzje świeżo wydanych interesujących pozycji książkowych.