Przekształcenia małych miast w Polsce. Studium wybranych miast w strefie podmiejskiej Warszawy

Anna Majewska

Konflikty przestrzenne i specyficzne problemy rozwojowe małych miast w Polsce, zwłaszcza położonych w strefach podmiejskich, skłoniły autorkę do podjęcia badań. Wiodącym celem naukowym jest analiza kierunków przekształceń, jakie nastąpiły w tych ośrodkach od 1939 roku, a w szczególności przez ostatnie 30 lat (po transformacji ustrojowej). Szczegółowa analiza badanych miast została zamieszczona w pierwszej części monografii, a w prezentowane opracowanie zawiera studium wybranych ośmiu małych miast położonych w strefie podmiejskiej Warszawy: Błonie, Górę Kalwarię, Karczew, Mszczonów, Radzymin, Serock, Tarczyn i Zakroczym. Wszystkie te ośrodki położone są w odległości 20−40 km od Warszawy, przy dawnych traktach handlowych. Cztery z nich mają 4 do 7 tys. mieszkańców, a cztery inne około 10 tysięcy. Są też dziś często zmarginalizowane, a ich liczba ludności (w kilku przypadkach) zmniejszyła się od 1939 roku, co świadczy o ich stagnacji czy nawet upadku. Stanowią jednak świadectwo historycznego rozwoju regionu podwarszawskiego, a ich wartości kulturowe wnoszą wkład do naszego dziedzictwa.   Monografia ma osiem rozdziałów, każdy poświęcony jednemu z badanych miast. Poprzedzone są one wprowadzeniem, zawierającym uzasadnienie tematyki oraz opis celu i metodyki badań. Zakończenie to wnioski końcowe z podsumowaniem diagnozy stanu zagospodarowania.   Każde zaprezentowane miasto badano według jednakowych kryteriów, w kolejnych etapach rozwoju, obrazujących stan ich zagospodarowania. Przyjęto 5 etapów, co około 15 lat (do 1939 roku, 1945–1960, 1960–1985, 1985–2000 oraz 2000–2017). Badane kryteria to: etapy rozwoju przestrzennego miasta (przyrosty terenów budowlanych i zmiany układu przestrzennego w kolejnych etapach rozwoju); struktura demograficzna i rynku pracy (zmiany struktury zatrudnienia i społecznej); struktura funkcjonalna (rozmieszczenie usług i miejsc pracy, zmiany funkcji dominującej, rola centrum, przestrzenie publiczne); krajobraz miejski (fizjonomia zabudowy i terenów zielonych); morfologia tkanki miejskiej (w tym: działek, układów ulic, typów i form zabudowy). Tak postawione warunki pozwoliły stworzyć wielokryterialną analizę porównawczą kolejnych przekształceń struktury przestrzennej badanych miast jako typowych dla małych ośrodków położonych w strefach podmiejskich.

Problemy decyzyjne organizacji przewozów transportem drogowym

Mariusz Wasiak

W monografii poruszono wybrane wyniki badań dotyczących problemów decyzyjnych dotyczących: doboru środków przewozowych do zadań z uwzględnieniem kosztów logistycznych; doboru jednomodalnych technologii transportu; planowania realizacji zadań przewozowych ze względu na ograniczenia czasu pracy kierowców. Pierwsze z tych zagadnień odnosi się do wzajemnych relacji między kosztami przewozu a wielkością dostaw. W tym zakresie został zaproponowany oryginalny wzór na tzw. Ekonomiczną Wielkość Zamówienia (EOQ) dla różnych technologii przewozu. Na potrzeby wyprowadzenia tej zależności zostały uwzględnione koszty transportu zależne od czasu pracy, od przebiegu oraz pozostałe koszty transportu, które obejmują koszty przewozu i koszty realizacji prac ładunkowych. Ponadto w monografii opisane zostały wzajemne relacje między kosztami transportu a kosztami utrzymania zapasów, które muszą być uwzględniane podczas podejmowania decyzji o wyborze środka przewozowego o określonej pojemności, jak również postaci transportowej. Kolejne z zagadnień opisanych w monografii to dobór jednomodalnych technologii transportu. Jest to jeden z najczęstszych problemów decyzyjnych w transporcie. Dotyczy on zarówno wyboru samego środka przewozowego, jak i postaci transportowej ładunków czy też urządzeń ładunkowych oraz trasy przemieszczania. W monografii został zaproponowany w pełni sformalizowany, oryginalny opis tego problemu (model matematyczny) oraz podejście do jego rozwiązania. Ostatnie z badań opisanych w monografii dotyczą planowania realizacji zadań przewozowych przy uwzględnieniu ograniczeń wynikających z regulacji czasu pracy kierowców. Zważywszy, że w literaturze normy regulujące pracę kierowców są opisywane częstokroć z niewystarczającą precyzją lub nawet błędnie, niezbędne było uporządkowanie stanu wiedzy w tym zakresie. Wartością dodaną monografii jest również propozycja formalnego ujęcia niektórych z prawnych ograniczeń czasu pracy kierowców. Opis proponowanych rozwiązywań problemów decyzyjnych został poprzedzony rozważaniami dotyczącymi podstaw teoretycznych podejmowania decyzji oraz metod i narzędzi optymalizacji.

Laboratorium sygnałów, modulacji i systemów

Mateusz Malanowski

Skrypt jest przeznaczony dla uczestników przedmiotu Sygnały, modulacje i systemy (SYMSE), prowadzonego na trzecim semestrze na Wydziale Elektroniki i Technik Informacyjnych Politechniki Warszawskiej, ale może być także wykorzystywany na innych uczelniach i wydziałach. W opracowaniu omówiono pięć ćwiczeń laboratoryjnych ściśle powiązanych z treścią wykładu. Dotyczą one: szeregu Fouriera, badania analogowych układów liniowych, próbkowania sygnałów i ich odtwarzania z probek, badania dyskretnych układów liniowych oraz stabilności układów analogowych i modulacji.

Finanse cyfrowe: wykluczenie finansowe seniorów na rynku finansowym

Aleksandra Wiktorow, Jan Monkiewicz, Lech Gąsiorkiewicz

Intuicyjnie zawsze wymienia się ludzi starszych jako przykład wykluczenia cyfrowego. Chcieliśmy poznać głębiej ten problem, a przede wszystkim zweryfikować rozmiary i przyczyny tego zjawiska. Zaprojektowaliśmy wielostronne podejście do problemu, zbadanie rozmaitych czynników mogących mieć wpływ na wykluczenie osób starszych na rynku finansowym, wzajemne ich powiązania, a także istniejące już działania mające pomóc tej grupie społeczeństwa w przybliżeniu się do załatwiania spraw drogą elektroniczną. Nie było to łatwe, bowiem brakuje wielu informacji w podziale na grupy wiekowe, zwłaszcza wydzielenia grupy najstarszych. W opracowaniu podjęto próbę ukazania problemów związanych z dostępem do rynku finansowego, ze szczególnym uwzględnieniem osób starszych. Ich słabsza pozycja na tym rynku jest powszechnie znana, chociażby z doniesień o ofiarach nadużyć ze strony instytucji finansowych i innych podmiotów działających w otoczeniu tego rynku. Starsi klienci mają niemal zawsze słabszą pozycję w stosunku do profesjonalnych pracowników instytucji finansowych oraz "profesjonalnych" oszustów z pseudo-instytucji finansowych, oferujących różne interesy życia. Poszczególne rozdziały zajmują się różnymi aspektami wykluczenia finansowego, wykluczenia na rynku finansowym i wykluczenia cyfrowego. Pokazują, jak niełatwo jest połączyć te wszystkie formy wykluczenia i zbadać ich wpływ na sytuację ludzi starszych na rynku finansowym, określając który aspekt jest decydujący, a który ma mniejsze znaczenie. Wszyscy formułują mniej lub bardziej szczegółowe wnioski, zmierzając jednak w tym samym kierunku konieczności zapobiegania wykluczeniu cyfrowemu seniorów. Bo każde (czasami niestety świadome) wykluczenie jest przejawem nierówności w traktowaniu i formą dyskryminacji.

Gleboznawstwo - doświadczenia i wyzwania w procesie kształcenia

Alina Maciejewska

W monografi i zaprezentowano dyskusję dotyczącą obecnych związków gleboznawstwa   naukami technicznymi i przyrodniczymi. Przedstawiono założenia programów nauczania realizowanych na różnych kierunkach studiów uczelni technicznych i przyrodniczych. Podkreślono, że nauczaniu powinno przyświecać główne przesłanie, którym jest wyrobienie w studentach świadomości o znaczeniu gleb i ich funkcjach w różnych dziedzinach gospodarki narodowej.

Elektroenergetyczne sieci terenowe. Wybrane zagadnienia

Jerzy Marzecki

Monografia jest przeznaczona dla studentów wydziałów elektrycznych studiujących na specjalnościach związanych z elektroenergetyką oraz inżynierów i techników zajmujących się sieciami dystrybucyjnymi. W opracowaniu omówiono wymagania stawiane sieciom terenowym, układy elektroenergetyczne tych sieci oraz zagadnienia związane z ich modernizacją i optymalizacją. Przedstawiono także nowoczesne metody analizy ekonomicznej sieci rozdzielczych i omówiono problemy współpracy sieci terenowych z rozproszonymi źródłami energii oraz tematykę prognozowania obciążeń stacji SN i nn.

Otrzymywanie warstw złota o rozwiniętej powierzchni. Projekt "Złoty Jeż"

Tomasz Kobiela, Tomasz Łukawski, Wojciech Fabianowski

Projekt „Złoty Jeż” to sposób na otrzymywanie elektrod wykonanych ze złota o dużym stopniu rozwinięcia powierzchni. W monografii, oprócz omówienia sposobu ich otrzymywania, opisano sposoby wykorzystania takich elektrod – w czujnikach, biosensorach, ogniwach fotowoltaicznych oraz w spektroskopii ramanowskiej (EFECT SERS).

Gospodarka nieruchomościami i kataster. Wybrane problemy

Katarzyna Sobolewska-Mikulska

Gospodarka nieruchomościami i kataster stanowią istotne i dynamiczne zmieniające się zagadnienia w szeroko pojętej geodezji. Zmiany te wynikają z potrzeby rozwiązywania aktualnych problemów, a obejmują aspekty techniczne, proceduralne i prawne. Prezentowana monografia prezentuje tylko niektóre aspekty związane z gospodarką nieruchomościami, katastrem i wyceną nieruchomości z uwzględnieniem działań geodetów. Wielowątkowość opracowania wskazuje na trudności, które stoją przed geodetami w trakcie realizacji prac geodezyjnych związanych z prowadzeniem i modernizacją katastru nieruchomości, scalaniem gruntów na obszarach wiejskich czy określaniem wartości nieruchomości. Wspólne dla tych działań jest to, że muszą być one społecznie akceptowane i ekonomicznie opłacalne, a jednocześnie powinny chronić środowisko naturalne.