Ćwiczenia laboratoryjne z chemii budowlanej

Andrzej Garbacz, Bogumiła Chmielewska, Justyna Kuziak, Paweł Łukowski

Celem powstania skryptu było umożliwienie studentom praktycznego zapoznania się z problemami chemii budowlanej w skromnych warunkach laboratorium. Tematyka ćwiczeń obejmuje oznaczenia związane z określaniem składu jakościowego i ilościowego materiałów budowlanych, zadania związane z chemiczną oceną przydatności materiałów budowlanych, zwłaszcza spoiw mineralnych i żywicznych, a także przebiegiem reakcji chemicznych, w szczególności związanych z procesami korozji i ich skutkami w odniesieniu do betonu, żelbetu i metali. Specjalnej uwadze studentów należałoby polecić ćwiczenie z komputerowej symulacji hydratacji cementu, stanowiące precedensowy przykład nowej dziedziny badań - Komputerowej Inżynierii Materiałów (Computational Material Science). Odpowiedni program komputerowy w tym zakresie został opracowany przez P. Łukowskiego. Bardzo przydatne dla studentów powinny być również przykłady obliczeń chemicznych oraz statystycznego opracowywania uzyskanych wyników i wnioskowania w kategoriach statystycznych.

Wytrzymałość materiałów. Wybrane zagadnienia

Cezary Ajdukiewicz, Aleksander Szwed

Autorzy podręcznika założyli, że Czytelnik już zna niektóre elementy kursu wytrzymałości materiałów, takie jak wyznaczanie sił przekrojowych w prostych układach prętowych, obliczanie charakterystyk geometrycznych figur płaskich i podstawowe równania mechaniki ciała sprężystego w zagadnieniu przestrzennym. W opracowaniu sprowadzono je do zagadnienia jedno- i dwuwymiarowego, z omówieniem niektórych cech stanu naprężenia lub odkształcenia, wykorzystywanych w dalszej części podręcznika.   W książce poruszono wiele zagadnień praktycznych związanych z projektowaniem, co stanowi dobry punkt wyjścia do wykładów z przedmiotów traktujących szczegółowo o konstrukcjach metalowych, drewnianych, żelbetowych czy zespolonych. Ukierunkowanie na zagadnienia związane z budownictwem nie ogranicza jednak ogólności podręcznika, który może być wykorzystywany także na innych kierunkach studiów.   W podręczniku szczegółowo omówiono zagadnienia prętów zginanych i obciążonych osiowo oraz wybrane przypadki prętów skręcanych. Wyprowadzono i omówiono podstawowe sformułowania zagadnień brzegowych różnych teorii prętów oraz metody ich badania i rozwiązywania. Zamieszczono liczne przykłady rozwiązań zadań z podaniem wyników w formie graficznej oraz ich interpretacją w odniesieniu do potencjalnych zastosowań w budownictwie. Przedstawiono też wstęp do metody elementów skończonych w zastosowaniu do prętów obciążonych osiowo i zginanych. Zagadnienia przeanalizowano zarówno w zakresie sprężystym, jak i sprężysto-plastycznym, wprowadzając podstawy teorii nośności granicznej. Omówiono także zjawisko wyboczenia w kontekście obowiązujących rozwiązań normowych.   Książka jest podzielona na osiem rozdziałów. Materiał zawarty w rozdziałach od pierwszego do szóstego dotyczy zagadnień sprężystych, które pozwalają na wyznaczenie przemieszczenia (sztywności) elementów konstrukcyjnych i, w konsekwencji, na ich zastosowanie w wymiarowaniu elementów na stan graniczny użytkowania. Treści przedstawione w rozdziałach siódmym i ósmym oraz częściowo szóstym dotyczą wyznaczenia nośności elementów konstrukcyjnych, osiąganej przez wyczerpanie wytrzymałości materiału lub utratę stateczności prętów, dającej podstawy do wymiarowania na stan graniczny nośności.

Wprowadzenie do napędu elektrycznego

Włodzimierz Koczara

Stosownie do programu trójstopniowego kształcenia na uczelniach technicznych materiał opracowania został podzielony na trzy części. Pierwsza dotyczy studiów inżynierskich i zawiera zagadnienia podstawowe. Druga, podawana na studiach magisterskich, obejmuje zaawansowane metody i układy sterowania. Natomiast trzecia grupa, realizowana na studiach doktoranckich, jest związana z rozwojem nowych układów napędowych oraz ich sterowania.   Materiał zamieszczony w niniejszej pracy dotyczy studiów inżynierskich, i jako podstawowy, jest przeznaczony dla osób, które po raz pierwszy stykają się z techniką napędu elektrycznego. Uwzględniono fakt, że znaczna część osób, wybierając inne kierunki dyplomowania, nie będzie miała możliwości zetknięcia się z techniką napędu aż do chwili podjęcia pracy zawodowej. Zagadnienia podstawowe są zamieszczone w rozdziałach 1–3 i dotyczą podstawowych definicji, charakterystyk maszyn roboczych i źródeł zasilania. Rozdziały 4–6 zawierają charakterystykę napędów zbudowanych przy wykorzystaniu najczęściej stosowanych maszyn elektrycznych, a w szczególności komutatorowych maszyn prądu stałego, maszyn indukcyjnych klatkowych i pierścieniowych oraz bezszczotkowych maszyn z magnesami trwałymi. Krótka charakterystyka budowy układu napędowego znajduje się w rozdziale 7. Przykłady praktycznych rozwiązań napędów z akcentem wpływu napędu na rozwój techniki znajdują się w rozdziale 8. W nowoczesnych metodach sterowania maszyn prądu przemiennego wykorzystywane są wektory przestrzenne i ich przekształcenia. Aby ułatwić stosowanie technik przekształcania, w Załączniku podano podstawowe transformacje.

Budowa bezprzewodowego czujnika Bluetooth w oparciu o moduł Arduino

Marek Żyliński

Celem tego skryptu jest przedstawienie ogólnej koncepcji urządzenia pomiarowego komunikującego się za pomocą interfejsu Bluetooth. Wzorzec może zostać wykorzystany przy tworzeniu urządzeń wearables lub systemów automatyki, takich jak inteligentny dom lub urządzeń Internetu rzeczy (IoT), gdzie różnego rodzaju czujniki wymieniają informacje, tworzą sieć. W ramach ćwiczeń, poznamy kolejne zagadnienia konieczne do realizacji tego typu urządzenia. Rozpoczniemy od typów danych, wykorzystywanych przy programowaniu mikrokontrolerów, oraz konwersji pomiędzy nimi, następnie przedstawiona zostanie komunikacja za pomocą interfejsu I2C z wybranym czujnikiem cyfrowym, by w kolejnym kroku zapoznać się z komunikacją za pomocą interfejsu Bluetooth. Ostatecznie można wykorzystać omawiany wzorzec we własnym projekcie realizowanym w ramach przedmiotu, np. stacji pogodowej lub monitorze lotu rakiety. W przyszłości nabyte umiejętności można wykorzystać w ramach pracy dyplomowej lub w pracy przy nowych urządzeniach.

Zarządzanie zrównoważonym rozwojem jednostek samorządu terytorialnego

Eugeniusz Sobczak

Rozumienie zasady zrównoważonego rozwoju jest zróżnicowane – zależne od miejsca, w którym jest ona wdrażana. W szczególności widoczne jest zróżnicowanie między krajami rozwiniętymi, a rozwijającymi się. Ta różnorodność wpływa bezpośrednio na zakres pojęciowy tej koncepcji. Wydaje się, że aspektem koncepcji, który powinien przeważać w jej interpretacji jest ochrona środowiska. Słowa kluczowe: rozwój zrównoważony; prawo międzynarodowe; stabilność.

Struktura gospodarki. Systemy ekonomiczne i ich sektory

Leszek Jerzy Jasiński

Książka ta przyjmie postać monografii opisującej długookresowe zmiany struktur ekonomicznych w różnych krajach. Analiza struktur ma duże znaczenie dla zrozumienia i skutecznego oddziaływania na procesy zachodzące w poszczególnych krajach i w gospodarce światowej jako całości. Dzieje się tak głównie dlatego, że niepożądane zjawiska ekonomiczne, którym towarzyszą poważne następstwa społeczne, mają istotne źródło, między innymi, w niestabilności struktur współczesnych systemów gospodarczych.Punktem wyjścia dla autora będzie opis alternatywnych rozwiązań strukturalnych. Wewnętrzną konstrukcję każdej gospodarki można rozpatrywać z różnych punktów widzenia. I tak obok zasadniczego podziału na sektory towarowe znajduje uzasadnienie podział na sektory instytucjonalne, własnościowe, funkcjonalne i dochodowe. Następnie zostaną poddane analizie konsekwencje istnienia określonych struktur ekonomicznych, w postaci ich następstw dla procesów wzrostu gospodarczego, stanu zatrudnienia i kształtowania się różnic międzyregionalnych. Trzecim podstawowym tematem do omówienia w pracy będzie przebieg zmian strukturalnych, w szczególności ich zależność od poziomu techniki i organizacji, a także od nieustającej przebudowy podstawowych relacji występujących w gospodarce światowej. Publikacja będzie zatem służyć również analizom zjawisk pojawiających się na pograniczu gospodarki i techniki.

Przekształcenia małych miast w Polsce. Studium wybranych miast w strefie podmiejskiej Warszawy

Anna Majewska

Konflikty przestrzenne i specyficzne problemy rozwojowe małych miast w Polsce, zwłaszcza położonych w strefach podmiejskich, skłoniły autorkę do podjęcia badań. Wiodącym celem naukowym jest analiza kierunków przekształceń, jakie nastąpiły w tych ośrodkach od 1939 roku, a w szczególności przez ostatnie 30 lat (po transformacji ustrojowej). Szczegółowa analiza badanych miast została zamieszczona w pierwszej części monografii, a w prezentowane opracowanie zawiera studium wybranych ośmiu małych miast położonych w strefie podmiejskiej Warszawy: Błonie, Górę Kalwarię, Karczew, Mszczonów, Radzymin, Serock, Tarczyn i Zakroczym. Wszystkie te ośrodki położone są w odległości 20−40 km od Warszawy, przy dawnych traktach handlowych. Cztery z nich mają 4 do 7 tys. mieszkańców, a cztery inne około 10 tysięcy. Są też dziś często zmarginalizowane, a ich liczba ludności (w kilku przypadkach) zmniejszyła się od 1939 roku, co świadczy o ich stagnacji czy nawet upadku. Stanowią jednak świadectwo historycznego rozwoju regionu podwarszawskiego, a ich wartości kulturowe wnoszą wkład do naszego dziedzictwa.   Monografia ma osiem rozdziałów, każdy poświęcony jednemu z badanych miast. Poprzedzone są one wprowadzeniem, zawierającym uzasadnienie tematyki oraz opis celu i metodyki badań. Zakończenie to wnioski końcowe z podsumowaniem diagnozy stanu zagospodarowania.   Każde zaprezentowane miasto badano według jednakowych kryteriów, w kolejnych etapach rozwoju, obrazujących stan ich zagospodarowania. Przyjęto 5 etapów, co około 15 lat (do 1939 roku, 1945–1960, 1960–1985, 1985–2000 oraz 2000–2017). Badane kryteria to: etapy rozwoju przestrzennego miasta (przyrosty terenów budowlanych i zmiany układu przestrzennego w kolejnych etapach rozwoju); struktura demograficzna i rynku pracy (zmiany struktury zatrudnienia i społecznej); struktura funkcjonalna (rozmieszczenie usług i miejsc pracy, zmiany funkcji dominującej, rola centrum, przestrzenie publiczne); krajobraz miejski (fizjonomia zabudowy i terenów zielonych); morfologia tkanki miejskiej (w tym: działek, układów ulic, typów i form zabudowy). Tak postawione warunki pozwoliły stworzyć wielokryterialną analizę porównawczą kolejnych przekształceń struktury przestrzennej badanych miast jako typowych dla małych ośrodków położonych w strefach podmiejskich.

Problemy decyzyjne organizacji przewozów transportem drogowym

Mariusz Wasiak

W monografii poruszono wybrane wyniki badań dotyczących problemów decyzyjnych dotyczących: doboru środków przewozowych do zadań z uwzględnieniem kosztów logistycznych; doboru jednomodalnych technologii transportu; planowania realizacji zadań przewozowych ze względu na ograniczenia czasu pracy kierowców. Pierwsze z tych zagadnień odnosi się do wzajemnych relacji między kosztami przewozu a wielkością dostaw. W tym zakresie został zaproponowany oryginalny wzór na tzw. Ekonomiczną Wielkość Zamówienia (EOQ) dla różnych technologii przewozu. Na potrzeby wyprowadzenia tej zależności zostały uwzględnione koszty transportu zależne od czasu pracy, od przebiegu oraz pozostałe koszty transportu, które obejmują koszty przewozu i koszty realizacji prac ładunkowych. Ponadto w monografii opisane zostały wzajemne relacje między kosztami transportu a kosztami utrzymania zapasów, które muszą być uwzględniane podczas podejmowania decyzji o wyborze środka przewozowego o określonej pojemności, jak również postaci transportowej. Kolejne z zagadnień opisanych w monografii to dobór jednomodalnych technologii transportu. Jest to jeden z najczęstszych problemów decyzyjnych w transporcie. Dotyczy on zarówno wyboru samego środka przewozowego, jak i postaci transportowej ładunków czy też urządzeń ładunkowych oraz trasy przemieszczania. W monografii został zaproponowany w pełni sformalizowany, oryginalny opis tego problemu (model matematyczny) oraz podejście do jego rozwiązania. Ostatnie z badań opisanych w monografii dotyczą planowania realizacji zadań przewozowych przy uwzględnieniu ograniczeń wynikających z regulacji czasu pracy kierowców. Zważywszy, że w literaturze normy regulujące pracę kierowców są opisywane częstokroć z niewystarczającą precyzją lub nawet błędnie, niezbędne było uporządkowanie stanu wiedzy w tym zakresie. Wartością dodaną monografii jest również propozycja formalnego ujęcia niektórych z prawnych ograniczeń czasu pracy kierowców. Opis proponowanych rozwiązywań problemów decyzyjnych został poprzedzony rozważaniami dotyczącymi podstaw teoretycznych podejmowania decyzji oraz metod i narzędzi optymalizacji.