Językowy model poznania. Kognitywne komponenty w kontynentalnej filozofii języka

Aleksander Gemel

Idee powstałe na gruncie filozofii kontynentalnej oraz poglądy współczesnej kognitywistyki są tak odmienne, że niemożliwe wydaje się znalezienie dla nich jakiejkolwiek płaszczyzny komparatystycznej. Na płaszczyźnie filozofii języka te na pozór odległe tradycje intelektualne w wielu kwestiach przemawiają jednak zadziwiająco podobnym głosem. Jednogłośność ta staje się jeszcze bardziej fascynująca, kiedy uświadomimy sobie, że ukształtowała się na gruncie tradycji podążających różnymi drogami intelektualnymi i zaabsorbowanych odmienną problematyką filozoficzną. W obu nurtach jednak u kresu tej intelektualnej wędrówki pojawiło się ostatecznie przekonanie, że struktury poznawcze i forma języka są nieuchronnie sprzęgnięte ze sobą, a sam proces poznania przebiega na drodze wielopoziomowych interakcji między systemem językowym i kognitywnym. Pogląd ten zwięźle można określić mianem językowego modelu poznania. W książce przedstawiono analizę językowego modelu poznania zarówno na gruncie tradycji kontynentalnej, jak i językoznawstwa kognitywnego.  

Fiscus non erubescit. O niektórych italskich podatkach rzymskiego pryncypatu

Anna Pikulska-Radomska

Książka jest pierwszą w polskiej literaturze monografią dotyczącą rzymskich podatków. To o tyle ważne, że w zakresie wiedzy o daninach publicznych rzymskiego cesarstwa panuje spore zamieszanie, nie tylko terminologiczne. Jest to w znacznej mierze spowodowane charakterem dostępnych dziś źródeł, niemal wyłącznie literackich. Skromną bazę źródłową Autorka wykorzystała w pełni, analizę prowadzi precyzyjnie, nie decyduje się na pochopne wyciąganie wniosków, a te, które formułuje, przedstawia w sposób prosty i uporządkowany. 

Wpływ rewitalizacji terenów poprzemysłowych na organizację przestrzeni centralnej w Manchesterze, Lyonie i Łodzi

Jarosław Kazimierczak

Tematyka książki dotyczy kształtowania nowego obszaru centralnego w mieście w wyniku rewitalizacji terenów poprzemysłowych, a w konsekwencji generowania relacji przestrzenno-funkcjonalnych, jakie zachodzą między „nowym” a „starym” centrum miasta. Jest kompleksową pracą podejmującą ten problem zarówno w krajowych, jak i zagranicznych studiach miejskich. Stanowi unikatowe studium porównawcze trzech dawnych wielkich europejskich ośrodków przemysłu włókienniczego Znajdujemy też odpowiedź na kluczowe dla gospodarowania przestrzenią miasta pytanie o skutki, jakie niesie ze sobą rewitalizacja terenów poprzemysłowych dla organizacji przestrzeni centralnej (proces ten nie zawsze prowadzi do zmian pozytywnych). Zidentyfikowano czynniki determinujące współczesne przekształcenia organizacji przestrzeni centralnej i jej przestrzeni publicznej na przykładzie badanych miast, także w kontekście odmiennych uwarunkowań rozwojowych w Europie Zachodniej i Środkowo-Wschodniej w drugiej połowie XX w. Książka jest głosem w debacie o problemach skoordynowanego i zrównoważonego procesu rewitalizacji terenów poprzemysłowych w odniesieniu do transformacji centrów miast europejskich. Jej wartość naukową podnosi rejestracja zjawisk in situ dokonana przez Autora. Istotnym walorem pracy jest katalog rekomendacji dla sposobu kształtowania przestrzeni centralnej w Łodzi, opracowany na podstawie wniosków płynących z analizy doświadczeń Manchesteru i Lyonu oraz nowatorskiej procedury badawczej. 

E-usługi administracji publicznej w warunkach zarządzania projektami

Anna Kaczorowska

Rozwój e-government, czyli administracji świadczącej usługi na drodze elektronicznej warunkowany jest inicjatywami i działaniami, jakie zostały podjęte w naszym kraju dla przestawienia jego gospodarki na tory społeczeństwa informacyjnego, informatyzacji sektora publicznego oraz obowiązującymi aktami prawnymi, na podstawie których urzędy wykonują swoje zadania. O rzeczywistym rozwoju e-government świadczy oferowanie usług publicznych - oczekiwanych przez klientów administracji - na coraz wyższych poziomach, a więc odchodzenie od świadczenia usług wyłącznie na zasadzie udostępniania informacji, na rzecz coraz bardziej zaawansowanych sposobów załatwiania spraw urzędowych. Szansą na większą dojrzałość e-usług jest wdrożenie nowych metod zarządzania w jednostkach z sektora publicznego, uwzględniających dynamiczne zmiany potrzeb swoich klientów, kompletność usług i sposobu ich świadczenia oraz posiadanie niezawodnych systemów informatycznych zarządzania każdego szczebla. Administracja publiczna, chcąc racjonalizować wydatki na Informatyzację państwa przez dotacje unijne, dostrzegła potencjał tkwiący w zarządzaniu projektami i dała temu oficjalnie wyraz uchwalając, w 2005 r., ustawę o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne i rok później przygotowując pierwszy w historii Polski plan informatyzacji państwa. Mając na względzie wielość projektów realizowanych w sektorze publicznym, skalę zaangażowanych w nie środków UE, zapóźnienia Polski w zakresie wdrażania e-usług administracji w stosunku do innych krajów, a także fakt, że do tej pory sektor ten nie wypracował jednolitego standardu zarządzania przedsięwzięciami, w książce przedstawiono krytyczną analizę metodyk zarządzania projektami pod kątem ich implementacji do projektów związanych z rozwojem e-government. Ponadto, zaproponowano koncepcję wsparcia organizacyjno-informatycznego dla metodyki najczęściej wykorzystywanej przez administrację publiczną przy realizacji projektów z dofinansowaniem unijnym. 

Narzędzia polityki zagranicznej Chińskiej Republiki Ludowej

Dominik Mierzejewski, Małgorzata Pietrasiak, Karol Żakowski

Od czasu rozpoczęcia reform wewnętrznych w 1978 r. Chiny weszły na ścieżkę szybkiego wzrostu gospodarczego, stopniowo umacniając swoją pozycję międzynarodową. O ile przez pierwsze dziesięciolecia gwałtownych przemian władze w Pekinie starały się maskować własne ambicje mocarstwowe, o tyle w ostatnich latach można było zauważyć liczne oznaki rosnącej asertywności Chin na arenie międzynarodowej. W książce opisano chińską strategię dyplomatyczną w tym kluczowym okresie, przypadającym na kadencję prezydenta Hu Jintao. Skupiono się na analizie instrumentów wojskowych, gospodarczych, ideologiczno-kulturowych oraz dyplomatycznych, za pomocą których Chiny starały się realizować swoje interesy narodowe za granicą. Autorzy zbadali, w jaki sposób władze w Pekinie – działając poprzez presję lub perswazję – różnicowały narzędzia polityki zagranicznej wobec Stanów Zjednoczonych, Rosji, Japonii, krajów ASEAN, Unii Europejskiej i państw afrykańskich oraz wykorzystywały je w polityce wobec Tajwanu. Pośród środków stosowanych przez Chiny w analizowanym okresie kluczową rolę odgrywały instrumenty ekonomiczne, zaś chińskie zasoby soft power stanowiły jedynie uzupełnienie twardych narzędzi polityki zagranicznej.  

Finansyzacja gospodarki w teorii i praktyce. Pomyśleć kapitalizm od nowa

Dariusz Urban

Finansyzacja przynależy do tej kategorii zjawisk ekonomicznych, które niczym w soczewce skupiają w sobie największe słabości współczesnego systemu kapitalistycznego (wśród nich m.in. krótkowzroczność inwestorów, inflację aktywów na rynkach kapitałowych, bezprecedensową skalę nierówności dochodowych i majątkowych, postępujący wzrost zadłużenia tak indywidualnych podmiotów, jak i całych państw czy wreszcie niestabilność systemu finansowego). Co więcej, w procesie finansyzacji nastąpiło redefiniowanie ekonomicznej roli sektora finansowego w gospodarce. Ze służebnej, podporządkowanej funkcji pośrednika, a także mediatora i katalizatora w procesach gospodarczych, przekształcił się on w kreatora nadrzędnych reguł i zasad, w radykalny sposób zmieniając optykę i logikę funkcjonowania wielu podmiotów z realnej sfery gospodarki, fundamentalnie przeobrażając rynki towarowe oraz modyfikując zachowania gospodarstw domowych. Dominacja motywów i imperatywów finansowych doprowadziła do przekształcenia kapitalizmu przemysłowego w kapitalizm finansowy, w którym o sile i znaczeniu gospodarki w dużo mniejszym stopniu decydują podmioty wywodzące się z realnych jej sektorów. Ostatni globalny kryzys finansowy, stan wielu gospodarek kapitalistycznych świata zachodniego, a także odczucia społeczeństw wyrażane w procesie wyborczym wraz z wyzwaniami natury społecznej, demograficznej i środowiskowej, przed jakimi obecnie stoimy, skłaniają do stawiania pytań, czy można dalej akceptować model rozwoju, który w tak wyraźny sposób faworyzuje jeden sektor gospodarki. Stanowią one jednocześnie przesłankę do podjęcia rozważań na temat zasadności, a być może nieuchronnej konieczności, przywrócenia historycznie ugruntowanej roli sektora finansowego w gospodarce, co w niektórych przypadkach wiązać się może z przeprowadzeniem procesu definansyzacji.

Instytucja prezydenta w polskim i litewskim prawie konstytucyjnym

Dariusz Górecki

Prezentowana publikacja, poswięcona instytucji prezydenta w Polsce i na Litwie, jest owocem współpracy nawiązanej przez pracowników Katedry Prawa Konstytucyjnego Uniwersytetu Łódzkiego z pracownikami Katedry Prawa Publicznego Uniwersytetu Wileńskiego. W ramach tego współdziałania ukazały się już dwie monografie: Aktualne problemy polskiego i litewskiego prawa konstytucyjnego, Łódź 2015 oraz Lietuvos ir Lenkijos konstitucines teises aktualijos: Parlamentas (Aktualia litewskiego i polskiego prawa konstytucyjnego: parlament), Vilnius 2016. Prof. zw. dr hab. Dariusz Górecki   Zbiór stanowi nie tylko dowód aktywności badawczej autorów, lecz także jest ważną i wartościową pozycją adresowaną do interesujących się problematyką instytucji prezydenta prawników teoretyków i praktyków, politologów oraz studentów. Należy podkreślić, że we współczesnej polskiej literaturze naukowej prace poświęcone pogłębionej refleksji prawno-porównawczej nad pozycją ustrojową i kompetencjami głowy państwa nie są liczne. Książka pod redakcją prof. Dariusza Góreckiego stanowi w tym zakresie istotne uzupełnienie. Prof. zw. dr hab. dr h.c. multi Bogusław Banaszak

Jurysprudencja 12. Refleksyjność prawa. Od teorii społecznej do strategii regulacji i z powrotem

Maciej Pichlak

Młyny sprawiedliwości mielą powoli - prawdopodobnie każdy zna to powiedzenie dotyczące sposobu działania prawa. Szczególnie ciekawe jest w nim jednak nie to, co przysłowie wprost stwierdza, ale co milcząco zakłada. Przyjmuje ono, że sprawiedliwość można porównać do młyna wykonującego kołowy, zdałoby się jałowy, ruch, w wyniku którego powstaje jednak treść nowa jak mąka sypiąca się spod młyńskich żaren, czyli rozstrzygnięcie prawnego zagadnienia. Książka jest próbą uchwycenia tego, jak kołowy ruch prawa może być rozumiany. Jej przedmiotem jest pojęcie refleksyjności prawa, a obszarem poszukiwań - teoria społeczna. Badając kolejne koncepcje z tej dziedziny, autor odsłania przy okazji, na czym polegają związki między teorią a praktyką prawną. Jak się okazuje, również one mają charakter refleksyjny, rodząc potrzebę nieustannej wędrówki od teorii do praktyki i z powrotem.