Wolno stojące kominy żelbetowe. Obliczanie i projektowanie według norm PN-EN

Marek Lechman

Przedmiotem wytycznych są obliczenia statyczne oraz zasady projektowania i wykonywania wolno stojących kominów żelbetowych według wymagań norm PN-EN 13084-1 i PN-EN 13084-2. W opracowaniu określono szczegółowe wymagania i kryteria oceny dotyczące projektowania i wykonywania betonowych kominów monolitycznych i prefabrykowanych zgodnie z PN-EN 13084-2. Wymagania te są związane z zapewnieniem wytrzymałości i stateczności kominów betonowych zgodnie z wymaganiami ogólnymi podanymi w PN-EN 13084-1. W stosunku do dotychczas obowiązujących przepisów (PN-88/B-03004) najważniejsze zmiany w zakresie obliczania i wymiarowania kominów żelbetowych to: wprowadzenie metody częściowych współczynników w odniesieniu do obciążeń i materiałów, przyjęcie nieliniowych związków fizycznych betonu i stali według PN-EN 1992-1-1:2004, sposób wymiarowania przekrojów w stanach granicznych nośności.

Dobór i mocowanie okuć budowlanych do drzwi i okien o podwyższonej odporności na włamanie

Jan Szubert

Coraz częstszym powodem niespełniania wymagań w zakresie odporności na włamanie są wady popełniane przy doborze i mocowaniu okuć. Instrukcje dotyczące montażu okuć są niejednoznaczne i nie uwzględniają sposobów osadzenia okuć w oknach i drzwiach wykonanych z rożnych materiałów i o różnych konstrukcjach profili. Doceniając wagę problemu i trudności, z jakimi spotykają się konstruktorzy, producenci i instalatorzy okien i drzwi, podjęto w Zakładzie Okuć i Ślusarki Budowlanej Oddziału Wielkopolskiego ITB badania dotyczące konstrukcji oraz materiałów ościeżnic i skrzydeł drzwiowych stosowanych w drzwiach i oknach o podwyższonej odporności na włamanie. Na podstawie tych badań został opracowany niniejszy poradnik.

Złożone systemy ocieplania ścian zewnętrznych budynków (ETICS) z zastosowaniem styropianu lub wełny mineralnej i wypraw tynkarskich

Renata Zamorowska, Jan Sieczkowski

Przedmiotem opracowania są warunki techniczne wykonania i odbioru robót dotyczących złożonych systemów ocieplania ścian zewnętrznych budynków, w tym ścian wcześniej już ocieplonych, z zastosowaniem styropianu (EPS) lub wełny mineralnej (WM) jako materiału termoizolacyjnego oraz cienkowarstwowych wypraw tynkarskich, zwanych systemami ETICS (z ang. External Thermal Insulation Composite Systems). Zakres opracowania obejmuje: podstawowe wymagania materiałowe, wymagania dotyczące podłoży, sposoby przygotowania podłoży, zasady wykonywania ocieplenia oraz zasady kontroli wykonania i odbioru robót ociepleniowych. Niniejsze warunki techniczne nie dotyczą robót związanych z montażem rusztowań, pomostów roboczych i innych pomocniczych urządzeń budowlanych. Roboty ociepleniowe objęte niniejszym opracowaniem powinny być wykonywane przez profesjonalne, przeszkolone brygady robocze. Przedmiotem opracowania są warunki techniczne wykonania i odbioru robót dotyczących złożonych systemów ocieplania ścian zewnętrznych budynków, w tym ścian wcześniej już ocieplonych, z zastosowaniem styropianu (EPS) lub wełny mineralnej (WM) jako materiału termoizolacyjnego oraz cienkowarstwowych wypraw tynkarskich, zwanych systemami ETICS (z ang. External Thermal Insulation Composite Systems). Zakres opracowania obejmuje: podstawowe wymagania materiałowe, wymagania dotyczące podłoży, sposoby przygotowania podłoży, zasady wykonywania ocieplenia oraz zasady kontroli wykonania i odbioru robót ociepleniowych. Niniejsze warunki techniczne nie dotyczą robót związanych z montażem rusztowań, pomostów roboczych i innych pomocniczych urządzeń budowlanych. Roboty ociepleniowe objęte niniejszym opracowaniem powinny być wykonywane przez profesjonalne, przeszkolone brygady robocze.

Właściwości dźwiękoizolacyjne ścian, dachów, okien i drzwi oraz nawiewników powietrza zewnętrznego

Łukasz Nowotny, Jacek Nurzyński, Barbara Szudrowicz, Paweł Tomczyk

W niniejszej publikacji podano zasady korzystania z danych na temat izolacyjności od dźwięków powietrznych ścian, dachów, okien i drzwi oraz nawiewników powietrza zewnętrznego. Ponadto omówiono rodzaje jednoliczbowych wskaźników wykorzystywanych do oceny izolacyjności od dźwięków powietrznych różnych elementów budowlanych, podając równocześnie ich zakres stosowania przy projektowaniu budynków zgodnie z wymaganiami akustycznymi. W odniesieniu do okien i drzwi przytoczono zasady ich klasyfikacji akustycznej przy uwzględnieniu wskaźników izolacyjności określonych na podstawie badań laboratoryjnych. Instrukcja zwiera także wzory umożliwiające wyznaczenie wartości wskaźników izolacyjności akustycznej ścian masywnych z betonu zwykłego i betonu komórkowego, na podstawie ich masy powierzchniowej oraz przegród zewnętrznych, na podstawie wskaźników izolacyjności akustycznej poszczególnych elementów wchodzących w skład przegrody (np. części pełnych, okien, nawiewników powietrza). Przy omawianiu ogólnych zasad doboru rozwiązań materiałowo-konstrukcyjnych poszczególnych przegród i ich elementów w celu spełnienia wymagań akustycznych w budynku nawiązano do normy PN-EN 12354-1:2017-10 oraz Poradnika ITB nr 406/2002. Niniejsza instrukcja jest uzupełniona zestawieniem wskaźników izolacyjności akustycznej: ścian masywnych oraz ścian o konstrukcji lekkiej (wewnętrznych i zewnętrznych), płyt warstwowych w okładzinach z blachy stalowej, okien, nawiewników powietrza, drzwi i dachów, zebranych w 26 tablicach.

Azbest w budynkach

Andrzej Obmiński

Praca składa się z trzech części, w których omówiono miejsca występowania wyrobów zawierających azbest w obiektach budowlanych, ocenę zagrożeń, jakie one powodują w przypadku eksploatacji i usuwania oraz praktyczne zalecenia dotyczące usuwania wyrobów zewnętrznych. Autor postawił następujące tezy w swej pracy: • Wyroby i budynki z azbestem powinny być charakteryzowane przez wielkość mierzalnego zanieczyszczenia powietrza w postaci pyłów respirabilnych azbestu, uwalnianych do wnętrza budynku. • Wyroby zwierające azbest użyte w budownictwie ogólnym są bardziej rozpowszechnione i zróżnicowane niż wynika to z raportów gromadzonych w bazie azbestowej, w której uwzględniono głównie wyroby najbardziej typowe, łatwo rozpoznawalne, znajdujące się na zewnątrz budynków (w elewacji i pokryciach dachowych). • Ocena wyrobów z azbestem, przedstawiana w formularzach „Oceny stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest” (w skrócie „Ocena”), przygotowywana bez wiedzy eksperckiej, jest mało przydatna do realnego kwalifikowania zagrożenia użytkowników (punktacje „Oceny” i stopień pilności działań naprawczych często nie odzwierciedlają realnego zagrożenia). Wpływa to na zbyt pochopne decyzje o usunięciu wyrobów, które nierzadko prowadzone są w sposób pobieżny, bez należytego przygotowania budynku i wykonawców. • W odniesieniu do wyrobów widocznych kwalifikacje „Oceny” są uznaniowe, ich poprawność zależna jest od kompetencji wykonującego oględziny i przygotowującego formularz. W odniesieniu do wyrobów zasłoniętych, niedostępnych do oględzin, takich jak płyty azbestowo-cementowe wewnątrz ścian warstwowych, nie są one wiarygodne i wymagałyby weryfikacji przez wykonanie odkrywek lub/i badań powietrza do stwierdzenia wykluczenia obecności pyłu azbestu w powietrzu wewnętrznym. • Wyniki „Oceny” mogą znacząco odbiegać od stwierdzanego w badaniach stężenia pyłów azbestu w powietrzu, stanowiącego realne zagrożenie zdrowotne dla użytkowników obiektów. Istnieje więc potrzeba weryfikacji „Oceny” i wdrażania do stosowania wynikających z nich zaleceń – o ile są one poprawnie przygotowane i potwierdzone wynikami badań powietrza. • Zachodzi potrzeba prawidłowej oceny zagrożenia i dopasowania do niego planów eliminacji azbestu oraz zasad kontroli specjalistycznych prac usuwania azbestu z budynków.

Projektowanie konstrukcji z betonu z uwagi na warunki pożarowe według Eurokodu 2

Piotr Turkowski, Grzegorz Woźniak

W pracy omówiono problematykę bezpieczeństwa pożarowego konstrukcji z betonu. Scharakteryzowano termiczne i mechaniczne oddziaływania na konstrukcje, właściwości betonu oraz elementów żelbetowych i sprężonych w warunkach pożarowych. Przedstawiono zasady i metody ustalania odporności ogniowej elementów monolitycznych i prefabrykowanych, podane w Eurokodzie PN-EN 1992-1-2 oraz w dziewięciu zharmonizowanych normach wyrobów z betonu, w tym metodę danych tabelarycznych, metodę izotermy 500°C oraz metodę strefową. Informacje zilustrowano przykładami obliczeniowymi. Opracowanie jest adresowane przede wszystkim do projektantów i wykonawców konstrukcji żelbetowych oraz rzeczoznawców ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych.

Instalacje zasilające urządzenia bezpieczeństwa pożarowego. Tom 2: Oprzewodowanie i urządzenia przeciwpożarowe

Radosław Lenartowicz, Jadwiga Fangrat

Niniejsza praca stanowi tom 2 monografii pt. Instalacje elektryczne zasilające urządzenia bezpieczeństwa pożarowego. Publikacja zawiera podstawowe dane niezbędne do prawidłowego projektowania i montażu instalacji bezpieczeństwa w obiektach budowlanych. W tomie 2 są omówione zasady montażu zespołów kablowych oraz doboru przewodów zasilających urządzenia funkcjonujące w czasie pożaru. Podano zasadę zasilania i funkcjonowania wyłącznika przeciwpożarowego, instalacji oświetlenia ewakuacyjnego, dźwiękowych systemów ostrzegawczych, urządzeń do odprowadzania dymu i ciepła, pomp pożarowych. W poprzednim tomie przedstawiono opisowo i rysunkowo właściwe układy zasilania instalacji bezpieczeństwa, podtrzymujące pracę zasadniczych urządzeń funkcjonujących w budynku lub obiekcie budowlanym w czasie pożaru. Opisano źródła zasilania podstawowego i rezerwowego. W publikacji przedstawiono również niezbędną bibliografię i terminologię dotyczącą instalacji bezpieczeństwa pożarowego.

Elastyczne wodochronne wyroby podkładowe. Komentarz do norm PN-EN 13859-1:2010 i PN-EN 13859-2:2010

Barbara Francke

Niniejszy komentarz dotyczy norm: PN-EN 13859-1:2010 Elastyczne wyroby wodochronne. Definicje i właściwości wyrobów podkładowych. Część 1: Wyroby podkładowe pod nieciągłe pokrycia dachowe, PN-EN 13859-2: 2010 Elastyczne wyroby wodochronne. Definicje i właściwości wyrobów podkładowych. Część 2: Wyroby podkładowe do ścian. W poradniku podano zakres stosowania wymienionych norm z uwzględnieniem objętych nimi wyrobów oraz zalecenia ITB w zakresie wymaganych wartości odnoszących się do właściwości tych wyrobów. Poradniki stanowi pomoc dla laboratoriów badawczych, projektantów, wykonawców robót hydroizolacyjnych oraz inspektorów nadzoru w procesie badania, projektowania, wykonywania i odbioru robót.