50 pytań o kadry, płace i ZUS w jsfp

Praca zbiorowa

Kwestie zatrudnienia i wynagrodzeń to trudne zagadnienia, a stale zmieniające się przepisy generują coraz więcej życiowych problemów. Z takimi zwracają się do nas również czytelnicy. Postanowiliśmy wyselekcjonować najciekawsze pytania, jakie zadali w ostatnim czasie, i udzielić na nie odpowiedzi na łamach tego dodatku. Nasi eksperci pochylili się nad problemami, które pojawiają się zarówno w kwestiach zawierania umów, przyznawania różnego rodzaju składników wynagrodzenia, naliczania zasiłków z ubezpieczenia społecznego, a także rozliczeń finansowych z pracownikami, urzędem skarbowym oraz ZUS.

50 pytań o VAT w firmie

Praca zbiorowa

VAT to jeden z najważniejszych i zarazem najbardziej złożonych obszarów prawa podatkowego, z którym spotyka się każdy przedsiębiorca. "50 pytań o VAT w firmie" to praktyczny przewodnik, który w przystępny sposób przedstawia kluczowe zagadnienia związane z rozliczaniem tego podatku. Książka została opracowana z myślą o przedsiębiorcach, księgowych oraz osobach odpowiedzialnych za finanse firm, dostarczając klarownych odpowiedzi oraz praktycznych wskazówek niezbędnych do prawidłowego zarządzania obowiązkami podatkowymi.

Auto w firmie

dr Katarzyna Trzpioła

Transakcje kupna oraz sprzedaży aut, jak również wydatki na ich eksploatację często sprawiają problemy w zakresie ewidencji w księgach rachunkowych. W e-booku przedstawiono przykłady rozliczeń, które mogą pomóc przy tych czynnościach. Dodatkowo poruszono również temat samochodu zastępczego udostępnionego nieodpłatnie głównie w ramach wykupionego ubezpieczenia AC. Powstaje wtedy pytanie, jak rozliczyć różnego rodzaju wydatki związane z ich eksploatacją, np. tytułem zapłaty za paliwo. Ekspert wyjaśnia, jak zrobić to poprawnie.

Banking Union's impact on financial stability - holistic approach

Klaudia Zielińska-Lont

Prudential supervision of credit institutions in the European Union has for a long time been the responsibility of national bodies, even though this did not match the international character of the activities of many supervised banks. After the establishment of the banking union's Single Supervisory Mechanism this has changed particularly for systemically important credit institutions, that now fall under the direct, coordinated supervision under the auspice of the European Central Bank. There was a great deal of speculation around what changes the banking union would bring to the financial sector in Europe, yet the net impact of the Single Supervisory Mechanism on financial stability and competitive position of the supervised credit institutions remains largely unknown. This monograph presents a holistic analysis of the impact that the reform of the EU's financial safety net had on the banking sector. To make such evaluation possible, a dedicated synthetic indicator was designed to quantify the net impact of harmonized prudential supervision on the stability of credit institutions. The results signal that the establishment of the Single Supervisory Mechanism was a success and that the proposed synthetic indicator can serve as an early warning tool for authorities tasked with safeguarding financial stability.

Benefity dla pracowników - rozliczenia podatkowo-składkowe

Andrzej Radzisław

Benefity pracownicze to pozapłacowe elementy wynagrodzenia, które stanowią dodatek do pensji. Mogą one obejmować zarówno rzeczy, jak samochód służbowy czy telefon służbowy, oraz usługi, takie jak opieka medyczna, karty sportowe czy dofinansowanie posiłków. Pracownicy mogą również korzystać z wycieczek lub spotkań organizowanych przez pracodawcę. Otrzymywanie tych benefitów nie zawsze wiąże się z koniecznością odprowadzania składek na ZUS i podatku.

Bezpieczeństwo ekonomiczno-finansowe przedsiębiorstw sektora TSL. Wybrane problemy

Natasza Duraj, Adam Sadowski, Anna Misztal, Michał Comporek, ...

Publikacja jest poświęcona bezpieczeństwu ekonomiczno-finansowemu przedsiębiorstw sektora TSL (transport – spedycja – logistyka). Podjęte w niej rozważania są znaczące i aktualne z punktu widzenia finansów oraz logistyki. Prezentowana książka jest wycinkiem szerokiej, złożonej i ważnej problematyki prowadzenia działalności gospodarczej z zachowaniem zasad bezpieczeństwa ekonomiczno-finansowego, którego istotą jest utrzymanie odpowiedniego poziomu płynności, rentowności, sprawności działania, zadłużenia i racjonalnej polityki kształtowania rezerw finansowych. Monografia ma charakter teoretyczno-empiryczny. Przedstawiono w niej podstawowe zagadnienia związane z zarządzaniem bezpieczeństwem ekonomiczno-finansowym oraz wyszczególniono aspekty dotyczące zarządzania bezpieczeństwem w łańcuchach dostaw. W części empirycznej omówiono wyniki badań nad bezpieczeństwem finansowym przedsiębiorstw transportowych. Książka jest adresowana do teoretyków i praktyków zajmujących się bezpieczeństwem ekonomiczno-finansowym przedsiębiorstw, a także do studentów i wszystkich zainteresowanych, dla których prezentowana tematyka stanowi fascynujący przedmiot badań, decyzji i dyskursów naukowych.

Bezpieczeństwo i stabilność systemu finansowego. Perspektywa makro- i mikroekonomiczna

Iwona Dorota Czechowska, Joanna Maria Stawska, Radosław Witczak

Bezpieczeństwo i stabilność finansową na poziomie makro- i mikroekonomicznym tworzy wiele wzajemnie powiązanych komponentów, na które oddziałują liczne czynniki. Holistyczne podejście do bezpieczeństwa finansowego zaprezentowane w książce należy uznać za oryginalne. W opinii autorów bezpieczeństwo finansowe państwa jest tworzone przez instytucje nadzorcze i sieć bezpieczeństwa finansowego, bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i bezpieczeństwo konsumenta na rynku usług finansowych. Po globalnym kryzysie finansowym, który obnażył wiele słabości współczesnego świata finansów i nadzoru nad nim ze strony państwa, nastąpiła zmiana paradygmatu regulacyjno-nadzorczego w zakresie ochrony konsumenta usług finansowych. Obecnie na polskim rynku wydawniczym nie ma publikacji, która obejmowałaby tak szeroki zakres zagadnień, jaki zaproponowali autorzy w tej monografii. Na uwagę zasługuje również aktualność prezentowanych treści w zakresie polityki fiskalnej i monetarnej w kontekście pandemii COVID-19 oraz zachwiania podwalin systemów finansowych i gospodarek narodowych. Z recenzji dr. hab. Krzysztofa Waliszewskiego, prof. UEP

China's economic growth - selected financial aspects

Magdalena Rosińska-Bukowska, Klaudia Zielińska-Lont

China's economic miracle is widely admired, studied and analysed ever since the country started experiencing unprecedented development pace. This monograph focuses on selected financial aspects of China's economic growth that seldom are at the centre of attention of the researchers. The authors stress that the maturing financial system contributes greatly to the country's transition to a modern, developed economy. Research conducted for this monograph is part of a wider analysis of Asia's competitive position - Asia's global expansion: business and financial aspects (2020), https://dx.doi.org/10.18778/8142-990-0. Different areas of the Chinese financial system are analysed in detail in order to show that the country has largely passed the stage of catching up with the most developed economies of the world and in certain cases has already taken the lead. China's bond market is growing in liquidity, its financial institutions are among the largest in the world and at the same time are able to meet the strictest prudential requirements. Innovativeness of China's FinTech sector has surpassed many established financial institutions of the world. China's financial institutions are ready to compete on the global market and the Chinese economy will no longer build its competitive position exclusively on cheap labour. The findings of these book will help understanding what type of challenges are waiting ahead of the Middle Kingdom. The authors of the monograph are researchers from the University of Lodz, the Department of International Business and Trade, https://www.instytutgm.uni.lodz.pl/about/the-department-of-international-business-and-trade/

Controlling kosztów w przedsiębiorstwie produkcyjnym

Mariusz Jęcek

Publikacja stanowi kompleksowe opracowanie praktycznych zagadnień związanych z kosztami produkcji oraz controllingiem kosztów w przedsiębiorstwie produkcyjnym z wykorzystaniem zaawansowanych systemów klasy ERP (Enterprise Resource Planning). Przedstawiono w niej kwestie dotyczące controllingu i wyceny kosztów produktu oraz główne procesy i obszary produkcyjne, które mają zarówno bezpośredni, jak i pośredni wpływ na zarządzanie kosztami przedsiębiorstwa oraz rentownością produktów. Zawiera też wiele przykładów rachunków kosztów stosowanych w podmiotach gospodarczych o profilu produkcyjnym. Autor monografii jest wieloletnim praktykiem w zakresie controllingu oraz wdrażania zintegrowanych systemów informatycznych klasy ERP w przedsiębiorstwach produkcyjnych różnych branż. Dzięki swej rozległej wiedzy i wieloletniemu doświadczeniu zaprezentował w tej publikacji wiele istotnych zagadnień związanych z controllingiem kosztów produkcji i produktu. Książka adresowana jest głównie do studentów kierunków ekonomicznych. Może stanowić też cenne źródło informacji dla menedżerów oraz pracowników związanych z controllingiem, finansami i zarządzaniem produkcją.

Controlling w firmie

Jacek Folga

Książka ta to praktyczny przewodnik, w którym omówiono, jak operacyjnie zarządzać płynnością finansową. Opisano w niej najważniejsze narzędzia do wykorzystania w zarządzaniu przepływami pieniężnymi. Książka nie skupia się tylko na tradycyjnym podejściu do zarządzania płynnością, ale porusza również kluczowe procesy, które pojawiają się w tym obszarze. Są to ryzyko kredytowe, zarządzanie stanem zapasów czy kształtowanie optymalnego poziomu zobowiązań. Zaprezentowano w niej również gotowe narzędzia, która z powodzeniem można zastosować w praktyce.

Decentralizacja fiskalna jako ograniczenie zjawiska Lewiatana

Beata Guziejewska

Monografia dotyczy decentralizacji fiskalnej i jej ograniczającej roli w procesach rozrastania się sektora publicznego, które określa się Lewiatanem. Nawiązano w niej do tzw. hipotezy Lewiatana sformułowanej przez J. M. Buchanana w odniesieniu do zdecentralizowanych struktur finansów publicznych. Przedmiotem rozważań są procesy decentralizacji fiskalnej w szerokim ujęciu: ekonomicznym, politycznym, administracyjnym, socjologicznym i przestrzennym. Analizy oparto w dużym stopniu na dorobku federalizmu fiskalnego. Celem publikacji jest pogłębienie dorobku teoretycznego w zakresie wykorzystania procesów decentralizacji jako mechanizmu hamowania niebezpiecznego zjawiska Lewiatana. Dokonano również przeglądu dotychczasowych badań empirycznych oraz zweryfikowano pozytywnie podstawową hipotezę badawczą mówiącą, iż decentralizacja fiskalna oparta na wypracowanych w doktrynie finansów publicznych założeniach jakościowych ma pozytywny wpływ na efektywność sektora publicznego oraz ogranicza państwo Lewiatana. W opracowaniu uwzględniono współczesne wyzwania procesów decentralizacji fiskalnej, takie jak koncepcja ESG (Environmental - Social - Governance) oraz długookresowe konsekwencje pandemii. Rozważania mają charakter interdyscyplinarny i kończą się propozycją włączenia procesów decentralizacji fiskalnej do nowego paradygmatu finansów zrównoważonych.

Denacjonalizacja pieniądza. Analiza teoretyczna i praktyczna walut równoległych

Friedrich August von Hayek

Napisana ponad czterdzieści lat temu rozprawa o pieniądzach i wolności osobistej, która dziś inspiruje miłośników kryptowalut na całym świecie. Pierwszy polski przekład pracy Friedricha Augusta von Hayeka opublikowanej pierwotnie w 1976 i 1978 (wersja poszerzona) roku przez londyński Institute of Economic Affairs. Autor przedstawia koncepcję zniesienia rządowego monopolu na emisję pieniądza oraz kreśli wizję spontanicznego ładu ekonomicznego, w którym wiele równoległych walut emitowanych przez prywatne, nastawione na zysk podmioty konkuruje o względy użytkowników. Dowodzi, że implementacja jego projektu mogłaby nie tylko stworzyć stabilny system walutowy, lecz także przyczynić się do zabezpieczenia ludzkiej wolności przed tyrańskimi zakusami rządów. NIE KAŻDY SŁYSZAŁ O FRIEDRICHU AUGUŚCIE VON HAYEKU. Nie jest to jednak postać zupełnie nieznana. Przeciwnie, jak na nieżyjącego teoretyka nowoczesnej gospodarki cieszy się niesłabnącą popularnością i szacunkiem. Kojarzą go zwłaszcza ci, którzy szukają poważnego uzasadnienia dla obrony idei wolności ekonomicznej oraz dla druzgocącej krytyki tego sposobu myślenia, który charakteryzuje dzisiejszych socjalistów, etatystów, czy jakkolwiek ich nazwiemy. Jest więc Hayek autorytetem dla tzw. wolnorynkowców. Może być kimś więcej. Ten, kto przeczyta Denacjonalizację pieniądza i na jej podstawie postara się przemyśleć naszą obecną sytuację, może bez problemu zderzyć naukowe koncepcje Hayeka z rzeczywistością i zabawić się w futurologa. Czy bitcoin może wejść do powszechnego użytku? A jeżeli nie bitcoin, to może któraś z kolejnych walut notowanych w rankingach popularności? Co z librą, tokenem Facebooka? Także wiele banków pracuje nad własnymi rozwiązaniami. Krótko mówiąc, sprawa wydaje się otwarta, a problemy okazują się w gruncie rzeczy te same: dopuszczenie waluty do obrotu i uniwersalna stosowalność. Cały ten proces niewątpliwie już trwa. Internetowa infrastruktura kryptowalutowa w postaci bramek płatniczych, giełd i portfeli instalowanych na smartfonach rośnie z każdym dniem. Z każdym miesiącem coraz więcej sklepów przyjmować będzie kryptowaluty w podobny sposób, jak przyjmuje się klasyczne waluty fiducjarne. Wyzwaniem pozostają ciągle opłaty wymuszane przez obecnie przyjęty system dystrybucji – zdecentralizowana sieć zwana blockchainem utrzymywana jest dzięki „węzłom” zakładanym i utrzymywanym przez uczestników systemu, w którym transakcje są kodowane i zapisywane w nieedytowalnych blokach. Technologia ma jednak to do siebie, że znajduje rozwiązanie dla większości sytuacji, jeśli tylko pokonana Wprowadzenie tłumacza XXVIII zostanie bariera wyobraźni. Początkowy opór bankierów i rządów państw został skruszony. Co jednak wydarzy się, kiedy ministrowie finansów odkryją, że drugi obieg walutowy w żaden sposób nie jest przez nich kontrolowany, zatem nie mogą go opodatkować?

Determinanty obrotu bezgotówkowego w krajach Unii Europejskiej na przykładzie kart płatniczych

Marlena Grzelczak

Tematyka podjęta w monografii stanowi wielopłaszczyznowy obszar dociekań badawczych w naukach о finansach i dotyczy determinant obrotu bezgotówkowego w krajach Unii Europejskiej. Głównym celem książki bуłа identyfikacja i ocena wpływu kluczowych czynników nа obrót bezgotówkowy z wykorzystaniem kart płatniczych oraz ich empiryczna weryfikacja w ujęciu makroskali w latach 2004-2022. Rolę zmiennej zależnej opisującej obrót bezgotówkowy z perspektywy makroskali odgrywała liczba i wartość transakcji kartami płatniczymi. W wyniku modelowania ekonometrycznego w grupie czynników pozaekonomicznych oddziałujących nа liczbę transakcji kartami płatniczymi, wspólnych dla "starych" krajów Unii Europejskiej (UE-15) i "nowych" (UE-13) zidentyfikowano czynniki: kulturowe, socjodemograficzne i infrastrukturalne. Badanie empiryczne niе wykazało wspólnych czynników objaśniających liczb transakcji kartami płatniczymi w obu grupach państw z kategorii determinant ekonomicznych. Natomiast w grupie czynników objaśniających obrót bezgotówkowy, mierzony wartością transakcji kartami płatniczymi, wspólnymi determinantami z grupy czynników pozaekonomicznych bуłу jedynie czynniki infrastrukturalne, takie jak dostępność terminali płatniczych i bankomatów. Należy podkreślić, że zarówno w "starych", jak i w "nowych" krajach Unii Europejskiej nа wartość transakcji niе oddziaływał żaden z rozważanych czynników kulturowych, tj. wskaźnik percepcji korupcji, wskaźnik zaufania czy liczba kradzieży. Wspólnym czynnikiem ekonomicznym dla obu grup krajów okazał się zaś udział szarej strefy w PKB. Książka adresowana jest do pracowników naukowych zajmujących się obrotem bezgotówkowym. Może też stanowić źródło wiedzy oraz cennyсh inspiracji dla pracowników banków i innych instytucji finansowych, а także bуć wykorzystywana w procesie dydaktycznym przez wykładowców i studentów.

Dobrowolny ZUS dla przedsiębiorców w Polsce z punktu widzenia filozoficznoprawnego

Marek Woch

Spór ideologiczny, ile państwa ma być w gospodarce, a ile własności prywatnej w gospodarce, trwa od setek lat i, oczywiście nie przesądzając, nic nie wskazuje, aby w społeczeństwach na różnych kontynentach na świecie szybko się zakończył. Dlatego projekt Dobrowolnego ZUS dla Przedsiębiorców w Polsce został legislacyjnie "uszyty na miarę", aby nie ingerować w fundamentalne rozwiązania określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych16, ale także aby nie opowiadać się za poszczególnymi ideologiami: socjalizm czy liberalizm w zabezpieczeniu społecznym, ale żeby dać wybór dla tych uczestników, a konkretnie przedsiębiorcom płacącym składki za siebie samych, nie za pracowników (tutaj obowiązek pozostawałby), którzy nie godzą się na przymus płacenia tzw. ubezpieczeń społecznych w Polsce m.in. z tego powodu, że wysokość tej daniny publicznej przekracza możliwości finansowe ich samych, jak i ich rodzin, co w konsekwencji powoduje zadłużanie się, ale przede wszystkim dlatego, że są do tego zmuszani legislacyjnie przez państwo z mglistą gwarancją otrzymania świadczeń emerytalnych w przyszłości; świadczeń, które pozwoliłyby na godne życie na emeryturze. Natomiast jak nie przekracza możliwości płacenia, to przedsiębiorcy stanowią grupę społeczną, która chciałaby sama wybierać, w jaki sposób alokować środki na przyszłą emeryturę.

Efekty obciążeń regulacyjnych i fiskalnych sektora bankowego dla akcji kredytowej banków przed pandemią COVID-19 i w trakcie jej trwania

Dorota Iwona Czechowska, Czesław Lipiński, Jacek Sikorski, Joanna Stawska, ...

Publikacja ma charakter monografii opisującej kompleksowo kwestię obciążeń regulacyjnych i fiskalnych sektora bankowego i ich konsekwencje dla poziomu kredytowania w perspektywie czasowej - przed pandemią COVID-19 i w trakcie jej trwania. Stanowi kompendium wiedzy z dziedziny szeroko pojętych finansów, o istocie i mechanizmach funkcjonowania zewnętrznych obciążeń sektora bankowego oraz wiążących się z nimi problemach. Autorzy podejmują próbę ukazania tego typu regulacji w kontekście bezpieczeństwa i stabilności finansowej systemu bankowego, a także w szerszym ujęciu systemu finansowego. Przedstawiają aktualny (na 2021 rok) stan obciążeń, zwracając uwagę na określone instrumenty polityki fiskalnej i regulacyjnej. Za pomocą modelu ekonometrycznego dokonują operacjonalizacji głównego celu opracowania, którym jest określenie i analiza wpływu obciążeń zewnętrznych na potencjał udzielania kredytów przez sektor bankowy, a także próba wskazania scenariuszy bazowych. W dotychczasowych badaniach rzadko podejmowano próby łączenia wymagań regulacyjnych i fiskalnych w kontekście m.in. pogłębionej analizy wymagań w zakresie należności nieobsługiwanych - Non-Performing Loans. Przeważały publikacje monotematyczne, skoncentrowane na wąskim ujęciu tego typu obciążeń zewnętrznych. Oryginalne w tej publikacji jest zebranie informacji na temat wymagań regulacyjnych i fiskalnych wobec sektora bankowego, a zwłaszcza przedstawienie tego zagadnienia w czasie pandemii COVID-19. Jest to jedna z pierwszych pozycji ujmujących w sposób tak kompleksowy i wieloaspektowy tego typu problematykę. * "Recenzowane opracowanie jest napisane poprawnie, bez jakichkolwiek błędów, co potwierdza gruntowną wiedzę i rozpoznanie Autorów w podjętej tematyce. Jest wzorcowym przykładem połączenia teorii i empirii w odniesieniu do oceny zachowań instytucji finansowych w obliczu nietypowych warunków występujących na rynku, a spowodowanych pandemią COVID-19. Do głównych zalet monografii należy zaliczyć: - bardzo dobre rozpoznanie literatury w zakresie bankowości i regulacji finansowych, - umiejętność korzystania z publikowanych zasobów informacyjnych, - stworzenie modelu ekonometrycznego oraz przeprowadzenie badań empirycznych i prognozowania przyszłych zachowań w postaci scenariuszy, - ocena opracowanych scenariuszy pod względem ich potencjalnego wystąpienia w praktyce, - poprawność formalna opracowania, w praktyce, - dobry styl, właściwa terminologia, solidne przygotowanie tekstu. Podsumowując, jest to wartościowa, aktualna pozycja potwierdzająca dobre przygotowanie merytoryczne badaczy oraz ich wrażliwość na zmianę warunków i czynników na rynku". Z recenzji prof. K. Brzozowskiej

Efektywność informacyjna rynku finansowego w wybranych krajach Unii Europejskiej

Dominik Kubacki

Celem publikacji jest ocena, czy wybrane europejskie rynki finansowe były efektywne informacyjnie w latach 2004-2017 w formie półsilnej, a także analiza porównawcza wytypowanych rynków wschodzących i dojrzałych. Podjęte badania są próbą zweryfikowania hipotezy o ponadprzeciętnej stopie zwrotu z różnych aktywów finansowych na ogłoszenia decyzji banku centralnego o zmianie lub pozostawieniu bez zmian stopy referencyjnej oraz ogłoszenia decyzji przez narodową instytucję statystyczną o wskaźniku PKB na krzywą dochodowości i giełdowy rynek akcji. W części empirycznej przedstawiono i zastosowano analizę testów zdarzeń. Do porównania rynków finansowych wybrano Polskę, Czechy i Wielką Brytanię, a do oceny wpływu wykorzystano kilka instrumentów finansowych (stopy rynku międzybankowego, kontrakty FRA, obligacje skarbowe, swapy IRS) oraz indeksy giełdowe. Uzyskane wyniki wykazały, że analizowane rynki finansowe nie są w pełni zgodne z teorią rynków efektywnych w formie średniej, jednak poszczególne segmenty rynków finansowych w poszczególnych krajach posiadały takie cechy.

Ewidencja i rozliczanie projektów współfinansowanych ze środków UE w jednostkach sektora finansów publicznych. Wybrane aspekty. Ewidencja księgowa. Wzory dokumentów

Marta Banach

Omówienie funduszy unijnych na lata 2021-2027, a także procedury pozyskiwania środków unijnych przez JSFP, kwalifikowanie wydatków, gospodarowanie środkami unijnymi a dyscyplina finansów publicznych. Publikacja zawiera: omówienie dokumentacji księgowej projektu, obieg dokumentów i jego opisy oraz wskazówki jak przechowywać i archiwizować dokumenty. Jeden z rozdziałów został w całości poświęcony ewidencji księgowej i sprawozdawczości budżetowej, omówiono również różnice kursowe i inwentaryzację aktywów i pasywów projektu. 

Finanse 2024 [DEBIUTY STUDENCKIE]

red. Marek Pauka, Tomasz Słoński

Kolejna edycja zeszytu z serii "Debiuty Studenckie. Finanse" to okazja do zapoznania się z sześcioma artykułami przygotowanymi przez studentów zainteresowanych pogłębianiem wiedzy o finansach. Tym razem dominują tematy dotyczące rynków finansowych, ale zainteresowanie znalazł również obszar związany z pomocą publiczną w okresie pandemii Covid-19 oraz problem przymusowej restrukturyzacji banków. Z wielką przyjemnością polecamy Państwu lekturę artykułów przygotowanych przez studentów Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.

Finansjalizacja wybranych rynków surowcowych na świecie

Marcin Złoty

Finansjalizacja przeobraża dotychczasowe prawa, kierunki i reguły funkcjonowania wielu płaszczyzn gospodarki, w tym rynku surowcowego. Aktywność inwestorów na rynku kontraktów terminowych futures od początku XXI wieku zaczęła decydować o tendencjach cenowych surowców. Implementacja rozwiązań oraz instrumentów rynku finansowego do struktury rynku surowcowego stanowi współczesny wymiar finansjalizacji tego obszaru. Badaniu poddany został wpływ inwestorów finansowych na rynku surowcowych kontraktów terminowych futures na kształtowanie się cen spot pięciu badanych surowców - złota, srebra, miedzi, ropy naftowej WTI i gazu ziemnego. Analiza wpływu czynników rynku terminowego na rynek bieżący, przeprowadzona metodą przyczynowości w sensie Grangera, ma na celu określenie kolejności interakcji między obiema płaszczyznami obrotu. Obecne tendencje i przeobrażenia rynku surowcowego ukazują nieustanną transformację całej gospodarki światowej, która zaczyna być coraz bardziej zależna od systemów oraz instrumentów finansowych.

Finansowanie działalności innowacyjnej gospodarstw rolnych. Przykład województwa łódzkiego

Marta Baraniak

Innowacyjność jest tematem niezwykle popularnym i szeroko analizowanym. Jej istotność powinna być szczególnie podkreślana w obszarze rolnictwa, ze względu na dostarczanie żywności z tego sektora. Wdrażanie innowacji daje możliwość nie tylko unowocześniania majątku, lecz także dostosowania procesów produkcyjnych i wytwarzanych produktów do zachodzących zmian klimatycznych. Proces innowacyjny charakteryzuje się jednak kosztochłonnością, a związane z nim wysokie ryzyko może dodatkowo utrudniać pozyskanie kapitału. Książka jest pierwszą, w której w szeroki i kompleksowy sposób poruszono problematykę finansowania działalności innowacyjnej gospodarstw rolnych. Rozważania teoretyczne w zakresie możliwości, jakie dostarcza podmiotom rolnym polski rynek finansowy, zostały uzupełnione wywiadami kwestionariuszowymi przeprowadzonymi w województwie łódzkim w 2018 roku.

Finansowanie gospodarki przez sektor bankowy. Scenariusze zdarzeń

Iwona D. Czechowska, Czesław Lipiński, Joanna M. Stawska, Joanna Stępińska, ...

Książka jest bardzo wartościowym opracowaniem, kompleksowo przedstawiającym problem bieżącego i prognozowanego finansowania gospodarki polskiej przez krajowy system bankowy. Poza wnikliwym opisem badanego zjawiska oraz syntezą dostępnych danych ilościowych stawia sobie za cel analizę perspektyw zdolności polskiego sektora bankowego do finansowania gospodarki w najbliższych latach. Pozycja charakteryzuje się wielością odwołań zarówno do literatury przedmiotu, jak i do aktualnych danych publikowanych przez najważniejsze instytucje systemu bankowego w Polsce. Kompletność wywodu, ujednolicony poziom szczegółowości oraz znaczący udział wyników badań własnych skłaniają do bardzo wysokiej oceny poziomu merytorycznego tej monografii. Jej wydanie z pewnością wzbogaci krajowy rynek publikacji naukowych z dziedziny ekonomii i finansów. Praca stanowi oryginalne, bardzo aktualne i ważne źródło wiedzy o bieżącej i prognozowanej sytuacji w obszarze finansowania gospodarki przez polski system bankowy. Konieczność jej jak najszybszego upowszechnienia nie budzi żadnych wątpliwości. Trudno wskazać aktualną, polskojęzyczną i równie kompleksową publikację konkurencyjną. Wykorzystany w niej sposób ujęcia przedmiotowej problematyki pozwala uniknąć szybkiej utraty aktualności. Z recenzji dr. hab. Dariusza Wawrzyniaka, prof. UEW Monografia wypełnia lukę w literaturze przedmiotu. Podjęte w niej zagadnienia są niezwykle istotne z punktu widzenia naukowego i praktycznego. Interesujące, a zarazem inspirujące są scenariusze dotyczące perspektyw wzrostu udziału inwestycji w PKB i rosnącego zapotrzebowania na kredyty, uwzględniające różne warianty ścieżek wzrostu kredytów udzielanych przez banki w latach 2024-2027. Podobnie ważnym poznawczo jest przedstawiony w książce model szacowania luki kapitałowej sektora bankowego w latach 2024-2027, z punktu widzenia finansowania w przyszłości potencjalnego portfela kredytów. Posiada on cechy innowacji badawczej. Przygotowany model i scenariusze wnoszą istotny wkład naukowy w identyfikację krytycznie ważnych zależności makroekonomicznych. Z recenzji dr hab. Ewy Wierzbickiej, prof. SGH Publikacja powstała na podstawie raportu przygotowanego w ramach współpracy z Programem Analityczno-Badawczym Warszawskiego Instytutu Bankowości.

Finansyzacja gospodarki w teorii i praktyce. Pomyśleć kapitalizm od nowa

Dariusz Urban

Finansyzacja przynależy do tej kategorii zjawisk ekonomicznych, które niczym w soczewce skupiają w sobie największe słabości współczesnego systemu kapitalistycznego (wśród nich m.in. krótkowzroczność inwestorów, inflację aktywów na rynkach kapitałowych, bezprecedensową skalę nierówności dochodowych i majątkowych, postępujący wzrost zadłużenia tak indywidualnych podmiotów, jak i całych państw czy wreszcie niestabilność systemu finansowego). Co więcej, w procesie finansyzacji nastąpiło redefiniowanie ekonomicznej roli sektora finansowego w gospodarce. Ze służebnej, podporządkowanej funkcji pośrednika, a także mediatora i katalizatora w procesach gospodarczych, przekształcił się on w kreatora nadrzędnych reguł i zasad, w radykalny sposób zmieniając optykę i logikę funkcjonowania wielu podmiotów z realnej sfery gospodarki, fundamentalnie przeobrażając rynki towarowe oraz modyfikując zachowania gospodarstw domowych. Dominacja motywów i imperatywów finansowych doprowadziła do przekształcenia kapitalizmu przemysłowego w kapitalizm finansowy, w którym o sile i znaczeniu gospodarki w dużo mniejszym stopniu decydują podmioty wywodzące się z realnych jej sektorów. Ostatni globalny kryzys finansowy, stan wielu gospodarek kapitalistycznych świata zachodniego, a także odczucia społeczeństw wyrażane w procesie wyborczym wraz z wyzwaniami natury społecznej, demograficznej i środowiskowej, przed jakimi obecnie stoimy, skłaniają do stawiania pytań, czy można dalej akceptować model rozwoju, który w tak wyraźny sposób faworyzuje jeden sektor gospodarki. Stanowią one jednocześnie przesłankę do podjęcia rozważań na temat zasadności, a być może nieuchronnej konieczności, przywrócenia historycznie ugruntowanej roli sektora finansowego w gospodarce, co w niektórych przypadkach wiązać się może z przeprowadzeniem procesu definansyzacji.

Gospodarowanie zasobami finansowymi w polskim samorządzie terytorialnym

Zofia Dolewka

Wiedza o procesach i zjawiskach tworzących gospodarkę finansową w samorządzie terytorialnym jest nadal mało stabilna i w wielu miejscach niepełna. Realna gospodarka finansowa samorządu stanowi odbicie procesu zaspokajania potrzeb społecznych w kontekście rozwoju jednostki samorządowej. Odbywa się to dzięki procesom zarządzania publicznego, w celu dokonania przekształceń gospodarczych dla poprawy warunków życia mieszkańców. Obecnie funkcjonujący system finansowy samorządu terytorialnego zawiera dużo ułomności i dysfunkcji. Ich konsekwencją jest przede wszystkim niedobór środków, wynikający m.in. z braku przestrzegania zasady adekwatności i potencjalnego zagrożenia stabilności finansów samorządowych. Uzasadnia to konieczność przebudowy finansów samorządu w Polsce w kierunku zmian systemowych i usprawniających. Na potrzebę tego wskazują prawie wszyscy specjaliści zajmujący się zagadnieniami finansów samorządowych z teoretycznego i praktycznego punktu widzenia. Celem opracowania jest specyfikacja podstawowych problemów i wyzwań w dziedzinie finansów lokalnych, identyfikacja czynników determinujących przebieg gospodarki finansowej oraz zaproponowanie zbioru rozwiązań zwiększających efektywność formułowanych ocen finansowych.

Granice finansów XXI wieku. Bankowość i ubezpieczenia

Stanisław Wieteska, Iwona Dorota Czechowska

W monografii omówiono kwestie dotyczące współczesnych finansów, zaprezentowane w 2016 r. podczas Konferencji Katedr Finansowych zatytułowanej Granice finansów XXI wieku. Autorzy artykułów podjęli rozważania na temat perspektyw rozwoju bankowości i ubezpieczeń. Poruszona przez nich problematyka i sformułowane wnioski mają znaczenie zarówno dla teorii finansów, jak i praktyki gospodarczej.