Ludowa kultura muzyczna Śląska Cieszyńskiego ze szczególnym uwzględnieniem Beskidu Śląskiego. Folklor pieśniowy Istebnej, Koniakowa i Jaworzynki - źródła repertuarowe a ich transformacje

Magdalena Szyndler

Monografia pt. „Ludowa kultura muzyczna Śląska Cieszyńskiego ze szczególnym uwzględnieniem Beskidu Śląskiego. Folklor pieśniowy Istebnej, Koniakowa i Jaworzynki – źródła repertuarowe a ich transformacje” jest podsumowaniem wieloletnich obserwacji i badań na terenie Śląska Cieszyńskiego (w tym Beskidu Śląskiego) pod kątem szeroko rozumianego folkloru muzycznego i jego przekształceń. Folklor i folklor muzyczny omawianego obszaru został przedstawiony w kontekście historycznym i kulturowym, a wcześniejsze badania Zaolzia posłużyły do analizy komparatystycznej. Praca ma charakter interdyscyplinarny i jest próbą ukazania przemian repertuarowych w obrębie pieśniowym na linii folklor-folkloryzm-folk (zawiera analizę muzykologiczną zebranego materiału pieśniowego w kontekście zbiorów zastanych – śpiewników aż do czasów współczesnych – przekształcenia w obrębie działań tzw. folkowych). Skierowana jest do osób zainteresowanych folklorem muzycznym w szerokim rozumieniu tj. folklorystów, muzykologów, antropologów, kulturoznawców, animatorów.

Metody geoelektryczne w badaniach gruntów skażonych substancjami ropopochodnymi

Bogdan Żogała

Niniejsza praca prezentuje szeroką wiedzę z zakresu: właściwości chemicznych i fizycznych zanieczyszczeń węglowodorowych i ich migracji w ośrodku geologicznym, zmian właściwości fizycznych gruntu wskutek jego zanieczyszczenia produktami ropopochodnymi, jedno- i dwuwymiarowego rozpoznania skażeń oraz kontroli procesu bioremediacji drożdżami Yarrowia lipolytica z zastosowaniem metod konduktometrycznych i metody obrazowania oporności. Wielosezonowe badania prowadzono na terenach byłych wojskowych baz paliwowych jednostek Armii Radzieckiej. W badaniach uwzględniono czynniki wpływające na wyniki pomiarów, a zatem i charakter anomalii, jak: budowa geologiczna i warunki hydrogeologiczne, warunki atmosferyczne, szata roślinna, a także czas, jaki upłynął od momentu skażenia.     Monografia może być przydatna specjalistom z zakresu ochrony środowiska naturalnego, a także pracownikom firm zajmujących się oceną skażeń po katastrofach ekologicznych, jak również późniejszą ich rekultywacją. Skierowana jest również do studentów geologii i geofizyki, z uwagi na szeroko przedstawione w niej podstawy nowoczesnych metod badawczych geoelektrycznych wraz z ich interpretacją.  

Wybory, prawo wyborcze, systemy wyborcze w państwach Grupy Wyszehradzkiej

Marek Barański, Anna Czyż, Sebastian Kubas, Robert Rajczyk

„Proponujemy czytelnikowi interesującemu się państwami Grupy Wyszehradzkiej pracę poświęconą wyborom i systemom wyborczym w systemie politycznym Czech, Polski, Słowacji oraz Węgier. Kolejna monografia poświęcona fenomenowi wyborów, prawu wyborczemu i systemom wyborczym ma na celu rekonstrukcje ukształtowanych w ciągu ćwierćwiecza narodowych modeli prawa wyborczego i systemów wyborczych.” (Fragment ze Wstępu)  

Słownik pisarzy śląskich. T. 5

red. Jacek Lyszczyna, red. Dariusz Rott

Piąty tom Słownika pisarzy śląskich, podobnie jak tomy poprzednie, zawiera biogramy i omówienie twórczości osób, które współtworzyły od czasów najdawniejszych aż do współczesnych dzieje literatury śląskiej, pisząc po polsku, niemiecku, czesku czy po łacinie. Przyjęto w nim zasadę prezentacji biogramów twórców już nieżyjących, także tych, których związki ze Śląskiem były tylko czasowe, niemniej jednak wyraźne i ważne w całokształcie dorobku twórczego pisarza. Umożliwić ma to także ukazanie wielokulturowości i wielojęzyczności śląskich twórców literatury, prezentując i porządkując aktualny stan wiedzy oraz stanowiąc wskazówkę i zachętę do dalszych badań umożliwiających powstanie metodologicznie nowoczesnej syntezy literatury śląskiej.  Słownik pisarzy śląskich jest rodzajem  przewodnika faktograficznego i bibliograficznego dla humanistów uniwersyteckich różnych specjalizacji, stanowi pomoc dydaktyczną na poziomie szkolnictwa średniego, ułatwiając realizację założeń programowych związanych z edukacją regionalną, jest także adresowany do wszystkich miłośników kultury śląskiej.

Słownik pisarzy śląskich. T. 4

red. Jacek Lyszczyna, red. Dariusz Rott

Czwarty tom Słownika pisarzy śląskich, podobnie jak tomy poprzednie, zawiera biogramy i omówienie twórczości osób, które współtworzyły od czasów najdawniejszych aż do współczesnych dzieje literatury śląskiej, pisząc po polsku, niemiecku, czesku czy po łacinie. Przyjęto w nim zasadę prezentacji biogramów twórców już nieżyjących, także tych, których związki ze Śląskiem były tylko czasowe, niemniej jednak wyraźne i ważne w całokształcie dorobku twórczego pisarza. Umożliwić ma to także ukazanie wielokulturowości i wielojęzyczności śląskich twórców literatury, prezentując i porządkując aktualny stan wiedzy oraz stanowiąc wskazówkę i zachętę do dalszych badań umożliwiających powstanie metodologicznie nowoczesnej syntezy literatury śląskiej.  Słownik pisarzy śląskich jest rodzajem przewodnika faktograficznego i bibliograficznego dla humanistów uniwersyteckich różnych specjalizacji, stanowi pomoc dydaktyczną na poziomie szkolnictwa średniego, ułatwiając realizację założeń programowych związanych z edukacją regionalną, jest także adresowany do wszystkich miłośników kultury śląskiej.

"Studia Politicae Universitatis Silesiensis". T. 23

red. Paweł Grzywna, Jan Iwanek, Robert Radek

„Studia Politicae Universitatis Silesiensis”  (pod redakcją Jana Iwanka, Pawła Grzywny i Roberta Radka) w roku bieżącym (2018) przyjęły formułę kwartalnika recenzowanego, którego jedyną wersją jest wersja elektroniczna publikowana w dostępie otwartym w Central  and Eastern European Online Library (www.ceeol.com) oraz w University of Silesia  Press (www.journals.us.edu.pl). Tom 23 kwartalnika „Studia Politicae Universitatis Silesiensis”  (2018) tradycyjnie gromadzi teksty w kilku tematycznych działach. Pierwszy „Systemy polityczne” zawiera opracowanie autorstwa Sebastiana Fikusa, dotyczące powrotów elit hitlerowskich do życia politycznego RFN. W dziale „Partie polityczne i systemy partyjne” Łukasz Wielgosz opisuje modele konkurencji partii politycznych. W dziale „Stosunki międzynarodowe” czytelnik znajdzie dwa artykuły. Katarzyna Czornik przybliża kwestie zmiany układu sił na Bliskim Wschodzie w XXI wieku, a Włodzimierz Wątor przedstawia grupy bojowe w UE.   „Polityka społeczna” to dział  zawierający opracowanie Magdaleny Boczkowskiej i Anny Lady na temat polityki senioralnej w naszym kraju. W ostatnim z działów „Komunikowanie społeczne i polityczne” Dariusz Krawczyk przedstawia zagadnienie  wpływu nowoczesnych technologii komunikacyjnych na zmiany w charakterze zawodu dziennikarza.

"Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa" 2018, T. 9, z. 1

red. Adam Bartoszek, red. Sławomira Kamińska-Berezowska

Publikacja stanowi przejaw potrzeby ciągłej refleksji nad znaczeniem socjologii w zmieniającym się społeczeństwie oraz nad społeczną rolą socjologów. W prezentowanym tomie zestawione zostały cztery kategorie problemów ważnych dla sposobów rozumienia misji społecznej socjologów, rozpoznających sens swojego funkcjonowania na rynku pracy i nauki. Są to: kwestie etyczne kształcenia socjologów i rozwoju socjologii, problemy rozwoju zawodowego i kariery socjologów, zadania i wyzwania stawiane socjologom w ramach współczesnego rynku pracy, kwestie kapitału kulturowego socjologów i ich tożsamości. Zamieszczone w tomie teksty adresowane są do Czytelników wrażliwych na znaczenie dobrze uprawianej socjologii oraz do socjologów przygotowanych do budowania świadomości obywatelskiej i kształtowania wysokiej kultury zawodowej we wszystkich środowiskach pracowniczych, które wesprzeć może dyscyplina naukowa, jaką jest socjologia.

Interdisciplinary encounters: Dimensions of interpreting studies

red. Katarzyna Holewik, red. Andrzej Łyda

Interdisciplinary encounters: Dimensions of interpreting studies brings together researchers, scholars, practitioners, interpreters and interpreter trainers, who share their research results, perspectives and experiences regarding the interdisciplinarity in the field of interpreting studies. This interdisciplinarity is well reflected in the range of topics covered and research questions asked. From the interplay of interpreting and linguistics to the interplay of interpreting and psychology, to mark quite arbitrarily only two distinct epistemologies, and hence distinct methodologies. “This volume is an excellent addition to the Interpreting Studies literature. The cutting-edge research presented by a wide range of international experts demonstrates the strength of an interdisciplinary approach to the study of interpretation. The volume will be of great benefit to educators, students of interpreting as well as experienced practitioners.” – Robert G. Lee, Senior Lecturer in BSL and Deaf Studies, University of Central Lancashire, UK Czym jest przekład ustny? Kim jest podejmujący się tego zadania tłumacz? Jakie warunki musi spełniać, by podołać temu zadaniu? Jakie czynniki wpływają na sukces w tłumaczeniu? W czasach wielokulturowości, wielojęzyczności i wzmożonych ruchów imigracyjnych wzrosła znacznie rola tłumaczy, a zwłaszcza tłumaczy ustnych. Mimo że badania nad istotą przekładu ustnego prowadzone są od wielu lat, zmieniające się uwarunkowania polityczne, społeczne i kulturowe stawiają zarówno przed tłumaczami, jak i badaczami procesu przekładu nowe wyzwania. Wiele z tych wyzwań wymaga zrozumienia wpływu czynników analizowanych zwykle w obrębie poszczególnych dyscyplin naukowych. Dostrzegając złożoność procesu tłumaczenia, redaktorzy książki Interdisciplinary encounters: Dimensions of interpreting studies zaprosili wielu uznanych badaczy i praktyków tłumaczenia do dyskusji nad interdyscyplinarnym charakterem tłumaczenia ustnego. Niniejszy tom – adresowany nie tylko do naukowców, ale i do tłumaczy oraz dydaktyków tłumaczenia – stanowi więc nowatorską próbę odpowiedzi na zadane powyżej pytania.

"Śląskie Studia Polonistyczne" 2016, nr 1-2 (8): Rozprawy i artykuły: Męskie sprawy. Prezentacje: Marta Syrwid

red. Adam Dziadek

Red. naczelny Adam Dziadek, redaktor materiałów w części „Męskie sprawy” Adam Dziadek   W dziale głównym Rozprawy i artykuły noszącym tytuł Męskie sprawy tematyka męskości w literaturze została poruszona między innymi przez Krystynę Kłosińską, Mateusza Skuchę, Tomasza Kaliściaka, Wojciecha Śmieję, Sławomira Buryłę, Dawida Matuszka i Grzegorza Olszańskiego. Autorów zainteresowały między innymi przemiany męskości w literaturze po 1945 roku oraz męskość w literaturze socrealizmu, przez pryzmat tematu numeru omówiono Ferdydurke Gombrowicza (projekt krytyki analnej), wskazano na temat ojcostwa w polskiej poezji męskich autorów po 1990 roku oraz poruszono zagadnienie końca męskości na przykładzie postaci Wiedźmina. Bohaterką działu Prezentacje jest Marta Syrwid, prozaiczka, autorka między innymi powieści Bogactwo. W dziale tym zamieszczono artykuł Michała Sowińskiego o powieściach Syrwid oraz rozmowę Anny Kałuży z autorką. Opublikowano też nowe opowiadanie Marty Syrwid Właścicielka, napisane specjalnie dla „Śląskich Studiów Polonistycznych”. Numer uzupełniają stałe działy: Recenzje i omówienia, Varia oraz Kronika.

Średniowiecze Polskie i Powszechne. T. 8 (12)

red. Bożena Czwojdrak, red. Jerzy Sperka

Tom 8 (12) „Średniowiecza Polskiego i Powszechnego” prezentuje na swoich łamach prace historyków polskich, czeskich, ukraińskich, islandzkich i argentyńskich. Tym razem, chociaż rozpiętość tekstów jest znaczna, dominują poświęcone okresowi wczesnego średniowiecza i historii powszechnej, chociaż nie brak też artykułów poświęconych wiekowi XV oraz dziejom Polski. Uwagę zwraca bardzo szeroka część recenzyjna, gdzie swoje opinie o ostatnich publikacjach wyrazili czołowi historycy z kraju i zagranicy. Część ostatnia to zapiski, z których czytelnik dowie się o nowościach historiografii czeskiej, a szczególnie rumuńskiej, rzadko pojawiającej się w naszych księgarniach. Z dwóch sprawozdań archeologicznych można dowiedzieć się także o najnowszych odkryciach w Krakowie oraz na Wzgórzu Zamkowym w Cieszynie.

"Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa". T. 1

red. Wojciech Świątkiewicz

Tematem wiodącym pierwszego tomu wznowionej edycji „Górnośląskich Studiów Socjologicznych” jest ukazanie tradycji i stanu badań społecznych na Górnym Śląsku w zakresie wybranych dziedzin, w których dorobek badawczy jest znaczący i udokumentowany. Zbiór został podzielony na pięć działów: Śląsk – problemy społeczno-kulturowe; Kultura i przestrzenie historyczne; Ludzie i kapitał społeczno-kulturowy; Kobieta i rodzina; Grupy zawodowe i system edukacji. Zadaniem przywróconego do obiegu naukowego czasopisma jest m.in.: prezentacja wyników badań socjologicznych, publikowanie opracowań prezentujących stan badań, budowanie zaplecza bibliograficznego, międzyinstytucjonalna integracja „śląskiego” środowiska socjologicznego, stworzenie płaszczyzny interdyscyplinarnych badań nad społeczno-kulturowymi, politycznymi i gospodarczymi problemami Śląska.

La méthode d'enseignement à distance dans le développement de la compétence rédactionnelle en langue étrangère

Beata Gałan

Przedmiotem pracy jest refleksja nad efektywnością kształcenia na odległość w procesie nauczania/uczenia się języka obcego. W oparciu o możliwości wykorzystania nowych technologii, Autorka postawiła sobie za cel ocenę skuteczności oraz analizę specyfiki metody nauczania na odległość w rozwijaniu kompetencji wypowiedzi pisemnej w języku obcym w stosunku do klasycznego nauczania. Punktem odniesienia dla zaplanowanych badań była analiza właściwości metody zdalnej oraz technik informacyjnych i komunikacyjnych (TIK), refleksja nad procesem redakcyjnym w języku obcym oraz pogłębienie wiedzy na temat dydaktycznych i społecznych aspektów edukacyjnej przestrzeni wirtualnej (klasa wirtualna). Na podstawie zarysowanej tematyki, przeprowadzono badania eksperymentalne z wykorzystaniem przestrzeni wirtualnej. Badaniem objęto osoby rozpoczynające naukę języka francuskiego (poziom A1-A2 według Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego) jako co najmniej drugiego języka obcego w ramach kształcenia akademickiego. Zebrany materiał badawczy oraz jego analiza dostarczyły istotnych informacji na temat efektywności oraz specyficznych uwarunkowań metody nauczania na odległość.

O współczesnych praktykach genderyzacji ciała

red. Jolanta Klimczak, red. Kazimiera Wódz

Książka prezentuje efekty socjologicznych badań i krytycznej refleksji nad kobiecością i męskością. Szczególną uwagę zwraca na cielesny wymiar ról społecznych przypisywanych kobietom i mężczyznom oraz na praktyki kulturowe, które wykorzystują ciało do konstruowania płci kulturowej.  Przedstawia analizę wybranych reprezentacji kobiecości i kobiecego ciała w fotografii, reklamie oraz literaturze. Opisuje doświadczenia kobiet i mężczyzn w instytucjach społecznych, takich jak rodzina, oraz organizacjach zawodowych, takich jak sfeminizowana pomoc społeczna czy zmaskulinizowana kopalnia. Analizuje zjawiska dyskryminacji ze względu na płeć oraz społeczno-kulturowy opór stawiany przez tych, którzy doświadczają marginalizacji i stygmatyzacji. Książka adresowana jest do osób zainteresowanych problematyką płci kulturowej, zwłaszcza studentek i studentów oraz akademiczek i akademików zajmujących się naukami społecznymi. Ze względu na aktualność podejmowanych wątków oraz duże zainteresowanie opinii publicznej kategorią gender może zainteresować także wszystkich tych, którzy szukają odpowiedzi na pytanie o kulturowe ramy kobiecości i męskości oraz społeczne konsekwencje bycia kobietą i mężczyzną.

Elektrochemiczne metody skaningowe i ich zastosowanie w inżynierii korozyjnej

Julian Kubisztal

Podręcznik omawia elektrochemiczne metody skaningowe i ich zastosowanie w badaniach lokalnych procesów korozyjnych zachodzących na niejednorodnych pod względem chemicznym i fizycznym materiałach. Prezentuje metodę pomiaru lokalnego napięcia kontaktowego sondą Kelvina, metodę pomiaru lokalnego prądu jonowego sondą drgającą, metodę lokalnej elektrochemicznej spektroskopii impedancyjnej oraz metodę elektrochemicznej mikroskopii skaningowej. Charakteryzuje zjawisko powstawania napięcia kontaktowego, różnicy potencjałów na granicy faz metal – roztwór elektrolitu, prądu jonowego nad elektrochemicznie aktywnymi obszarami elektrody, mechanizmy transportu jonów w roztworze elektrolitu, impedancję granicy faz oraz makro- i mikroelektrody. Przedstawia również praktyczne aspekty zastosowania elektrochemicznych metod skaningowych w badaniach lokalnych zjawisk korozyjnych. Zebrane w niniejszym podręczniku informacje będą pomocne w pogłębianiu wiedzy o materiałach i ich właściwościach zarówno przez studentów i doktorantów kierunków technicznych, jak i osoby, które na co dzień zajmują się zagadnieniem korozji elektrochemicznej oraz metodami jej badania.

Continuity. Eleven sketches from the past of Mathematics

Jerzy Mioduszewski, tłum. Abe Shenitzer

The book was written in the eighties of the last century. Being encouraged by the editorial board of monthly Delta in the person of Professor Marek Kordos, the author’s first aim was a collection of essays about Peano maps, lakes of Wada, and several singularities of real functions. But it was the time when university duties stopped and the author could freely meditate whether this curious mathematics had its roots in the forgotten past. He remembered old authors who began their books with the words “already the ancient Greeks… .” The celebrated nineteenth century, the century of concepts, was preceded by the century of calculations. Going further back we can see Newton, but what and who was there before? Were the centuries between the Ancients and Newton a vacuum in mathematical sciences? Accidentally, the treatise De continuo by Thomas Bradwardine, the Archbishop of Canterbury, led the author into an unknown and strange world of medieval scholastic thought, showing to him the lost thread joining our times with Zeno, Aristotle and Democritus. However, to find this forgotten link a step should be taken beyond pure mathematical thinking. In this extended surrounding we can observe the unity of mathematical concepts being non-existent in the realm of pure mathematics.

Uwarunkowania rozwoju lokalnego na obszarach przygranicznych

Sławomir Sitek

Monografia przeznaczona jest dla specjalistów zajmujących się rozwojem lokalnym  ze szczególnym uwzględnieniem obszarów przygranicznych. Praca ma charakter interdyscyplinarny i korzysta z dorobku wielu nauk tj. geografia, ekonomia czy socjologia. Wypełnia lukę wiedzy w zakresie specyfiki uwarunkowań rozwoju lokalnego polskich obszarów przygranicznych, szczególnie w kontekście przemian granicy, które nastąpiły w ostaniem ćwierćwieczu. Wnioski z pracy mogą być interesującą wskazówka w zakresie kształtowania rozwoju lokalnego na obszarach peryferyjnych. Książka oprócz wymiaru naukowego i teoretycznego, może być pomocna w praktyce zarządzania procesami rozwoju terytorialnego, w tym w procesie budowania strategii rozwoju. Z tego powodu oprócz naukowców, studentów i pasjonatów tematów lokalnych, dedykowana jest osobom reprezentującym samorząd terytorialny oraz euroregiony.