Stan, perspektywy i strategia rozwoju geografii społeczno-ekonomicznej w najbliższych latach (do 2030 r.). Dyskusja międzypokoleniowa

Andrzej Suliborski

Książka stanowi pokłosie dyskusji panelowej, która odbyła się 2 czerwca 2015 roku w Łodzi na Wydziale Nauk Geograficznych w Katedrze Geografii Regionalnej i Społecznej, między geografami należącymi do różnych pokoleń a specjalizującymi się w problematyce społeczno‐ekonomicznej. Miała na celu wymianę poglądów na temat aktualnego stanu geografii społeczno‐ekonomicznej w Polsce, próbę diagnozy zagrożeń w tym obszarze, identyfikację ogólnych poglądów dotyczących perspektyw rozwojowych geografii widzianych przez pryzmat trzech pokoleń geografów, a także próbę wskazania działań strategicznych prowadzących do wzmocnienia roli geografii jako nauki, przedmiotu edukacji społeczeństwa oraz dyscypliny praktycznej. Publikacja składa się z trzech zasadniczych części, zawierających zarówno artykuły napisane przez zaproszonych przedstawicieli pokoleń geograficznych, jak i autoryzowane wypowiedzi uczestników panelu. 

Kreatywność językowa w przestrzeni medialnej

Bartłomiej Cieśla, Katarzyna Burska

Zbiór jest poświęcony różnym sposobom twórczego wykorzystania języka w mediach masowych, reklamie, marketingu i nazewnictwie, w szczególności kreatywności dziennikarskiej (cz. I), internetowi widzianemu jako przestrzeń kreatywna (cz. II), kreatywności w marketingu, reklamie i nazewnictwie (cz. III) oraz komizmowi językowemu. Na ciekawą nie tylko dla humanistów publikację składają się teksty dotyczące najnowszych zjawisk językowych, analizowanych przez młodych adeptów językoznawstwa, kulturoznawstwa, medioznawstwa, dziennikarstwa i filozofii. Dzielą się oni spostrzeżeniami na temat kreacyjnych możliwości tkwiących zarówno w języku, jak i w jego użytkownikach. Znajdziemy tu m.in.: omówienie języka współczesnych dziennikarzy w sieci; analizę wykorzystania nazw własnych do modyfikacji frazemów w nagłówkach prasy sportowej oraz języka relacji sportowych i kreatywnego stosowania modyfikacji związków frazeologicznych i nawiązań intertekstualnych w nagłówkach prasowych; opis mody językowej na Facebooku (nadużywane wyrazy i tematy); ukazanie relacji między słowem a obrazem; językowych i pozajęzykowych aspektów komunikacji przedstawicieli Pokolenia Y w Internecie na przykładzie serwisu Facebook; memów traktowanych jak współczesne plotki językowe i analizowanych pod kątem kreatywności; ujęcie demotywatorów i memów jako połączenia słowa i obrazu; próbę rozstrzygnięcia, czy istnieje przepis na dobrą nazwę marketingową; analizę nazwa polskich tanich win owocowych lub mechanizmów tworzenia nazw programów publicystycznych; ujęcie argumentacji jako środka perswazji − na przykładzie prasowych tekstów reklamowych; pokazanie stylizacji jako sposobu budowania komizmu językowego, zamierzonej niepoprawność językowej jako źródła komizmu, a także przegląd sposobów budowania komizmu językowego w wybranych filmach Juliusza Machulskiego. Publikacja może zainteresować nie tylko humanistów zajmujących się opisem komunikatów językowych, lecz także te osoby, które chcą rozwijać umiejętności pisarskie i kompetencje językowe.  

LEADER and Community-Led Local Development Approach. Polish Experiences

Katarzyna Zajda, Anna Kołomycew, Łukasz Sykała, Karol Janas

The publication presents an overview of the implementation of the LEADER approach and Community-Led Local Development in Poland. The authors discusses the theoretical background of the transformation of ruraI areas development policy, and presents the essence and the key characteristics of the LEADER approach, its origin, and different models of its implementation in European countries. They also concentrate on the participation principle, perceived as a one of the most important principles of territorial development and evaluate the previous activity of selected locaI action groups formed in Poland in the context of implementing the innovation principle. In this publication readers can also find discussion related to the implementation of Community-Led Local Development approach in Poland, based on the experiences of the LEADER approach. The authors hope that the publication will attract the interests of foreign readers (also non-academic readers) who are interested in the experiences of implementing the LEADER approach in Poland, and thus in the determinants of implementing Community-Led LocaI Development, not only in rural areas.

Technologie informacyjne i komunikacyjne a produktywność w Polsce i krajach Europy Środkowo-Wschodniej

Elżbieta Kryńska

Technologie informacyjne i komunikacyjne (TIK) odgrywają kluczową rolę w budowaniu gospodarki opartej na wiedzy, innowacyjności, a także dobrobytu. Wraz z rozwojem i rosnącym wykorzystaniem tych technologii coraz bardziej istotnym zagadnieniem staje się to, na ile wspierają one wzrost gospodarczy i poprawiają efektywność gospodarowania. Ta problematyka była przedmiotem badań w projekcie „Wpływ technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych na produktywność - analiza makro i mikroekonomiczna”, który został zrealizowany w Katedrze Polityki Ekonomicznej Uniwersytetu łódzkiego w latach 2014-2015 ze środków Narodowego Centrum Nauki. Monografia przedstawia wyniki przeprowadzonych analiz. Opisuje zależności pomiędzy technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi a produktywnością w kontekście paradoksu Solowa. Identyfikuje czynniki komplementarne wobec TIK, które warunkują produktywne wdrożenie i wykorzystanie tych technologii - w skali makroekonomicznej dla krajów Europy Środkowo­Wschodniej oraz w skali mikroekonomicznej dla Polski. W ramach badań dowiedziono, że technologie informacyjne i komunikacyjne podnoszą wydajność pracy pod warunkiem powiązania ich z czynnikami komplementarnymi - kapitałem ludzkim, zmianą organizacyjną, innowacyjnością. W rezultacie położenie większego nacisku na wdrażanie czynników komplementarnych wobec TIK w Polsce i krajach Europy środkowo-Wschodniej powinno skutkować poprawą wydajności pracy, nawet jeśli wzrost nakładów na inwestycje w te technologie w najbliższych latach nie będzie tak dynamiczny jak w przeszłości.  

Rozwijanie mądrości w praktyce edukacyjnej. Scenariusze zajęć w przedszkolu i szkole podstawowej

Elżbieta Płóciennik

Kolejna publikacja w ramach serii „Edukacja dla Mądrości”, inspirowanej koncepcją i dokonaniami Roberta J. Sternberga (Teaching for Wisdom) - praktyczny poradnik metodyczny dla nauczycieli, wychowawców i pedagogów, pracujących w różnych instytucjach oświatowych, dla konsultantów i doradców metodycznych, a także rodziców. Zawiera wprowadzenie teoretyczne oraz przykłady sytuacji edukacyjnych, służących rozwijaniu inteligencji analitycznej, twórczej, praktycznej, refleksyjności, myślenia dialogicznego i dialektycznego oraz propozycje konkretnych ćwiczeń. Czytelnik znajdzie również zestaw scenariuszy zajęć do pracy z dziećmi w przedszkolu i szkole podstawowej. Poradnik uzupełniają gotowe do powielenia karty pracy. 

Analiza pretranslatorska tekstu jako pierwszy etap tłumaczenia poetyckiego

Anna Bednarczyk

Tłumacz musi odpowiedzieć na pytanie, "co przetłumaczyć?" a więc określić, "jakie są jego dominanty" i "jak przetłumaczyć?" a więc "jakie są możliwości translacji?" ale przede wszystkim winien on wiedzieć, "dlaczego?" podejmuje takie, a nie inne decyzje, motywowane pytaniem o powód i cel swoich działań. Powód - chodzi oto, co zmusza mnie-tłumacza do poszukiwania potencjalnych odpowiedników i dokonywania transformacji oraz cel, a więc to, co chcę osiągnąć, dokonując tych manipulacji. Z określeniem celu łączy się określenie własnej motywacji translatorskiej, czego efektem jest dokonywanie świadomych (uświadamianych sobie) wyborów w procesie przekładu. Z Zakończenia "W polskiej literaturze przekładoznawczej nie istnieje ani jedna monografia, która analizowałaby teksty literackie jako teksty wyjściowe z perspektywy obranej przez Autorkę (tym bardziej z częścią materiałową rosyjsko-polską, opracowaną na podstawie własnych tłumaczeń) [...]. Obecnie na rynku wydawniczym prace poświęcone warsztatowi tłumacza (w tym analizie pretranslacyjnej) dotyczą wyłącznie przekładu pisemnego tekstów specjalistycznych, nie zaś literatury pięknej. Publikacja Anny Bednarczyk wypełnia zatem lukę także w obszarze dydaktyki przekładu. Z recenzji prof. dr hab. Doroty Urbanek

Struktura zawodowa rynku pracy w Polsce. Systemy informacyjne i prognozy

Artur Gajdos

W publikacji zaprezentowano kompleksowe analizy zmian struktury zawodowej rynku pracy w Polsce przeprowadzone w celu budowy systemów informacyjnych dla rynku pracy i systemu edukacji z elementami prognoz zmian liczby pracujących. Jak wskazuje autor, warunkiem koniecznym prowadzenia efektywnej polityki w obszarze edukacji i rynku pracy jest dostęp do aktualnej i wiarygodnej informacji na temat procesów zachodzących w społeczeństwie, szczególnie w czasie dynamicznych zmian struktury popytu na pracę i podaży pracy. W monografii eksplorowano dwa zasadnicze wątki. Teoretyczny - dotyczący barier i możliwości badania struktury zawodowej rynku pracy oraz praktyczny - w zakresie perspektyw wykorzystania analiz i prognoz struktury zawodowej do poprawy funkcjonowania rynku pracy w Polsce poprzez budowę systemów informacyjnych. Przeprowadzone badania umożliwiły sformułowanie wielu wniosków na temat analiz i prognoz w przekroju zawodowym na rynku pracy oraz systemów informacyjnych dla rynku pracy. Pojawiło się również wiele nowych wątków do badań, które mogą być pogłębiane w przyszłości. Doświadczenia krajowe i zagraniczne wskazują, że analizy i prognozy przekrojowe dla rynku pracy stanowią obecnie ważny obszar badań, którego poznawanie leży u podstaw rozwoju nowoczesnych społeczeństw.

Filozofia Donalda Davidsona. Podstawy semantyki

Janusz Maciaszek

Struktura publikacji odzwierciedla logikę prowadzonych rozważań od zagadnień szczegółowych (Alfreda Tarskiego semantycznej definicji prawdy w rozdziale pierwszym), do coraz szerszych i praktycznych (poprzez powiązanie teorii znaczenia z zagadnieniem uczenia się języka w rozdziale drugim i koncepcję semantyki nieodniesieniowej w rozdziale trzecim), aż do uzyskania w filozofii Davidsona spójnej koncepcji rodzajów wiedzy, w zdobyciu której istotną rolę odgrywa teoria interpretacji (omówiona w ostatnim czwartym rozdziale). Maciaszek pokazuje ewoluowanie poglądów Davidsona szczególnie w kwestii teorii znaczenia, co komentatorom tej teorii sprawia do dziś wiele trudności interpretacyjnych. W swoim autorskim ujęciu omawia nie tylko kwestię zobowiązań ontologicznych semantyki (w ujęciu filozofii analitycznej), lecz wskazuje także na jej uwikłanie w rozważania o charakterze metafizycznym. Bardziej zaawansowany Czytelnik otrzyma ponadto szczegółowe analizy krytyczne Autora podejmującego polemikę zarówno z różnymi reprezentatywnymi dziś podejściami do koncepcji semantyki Davidsona, jak i z różnymi interpretacjami teorii prawdy Tarskiego, znajdującej się u podstaw tejże semantyki. Z recenzji prof. Urszuli Żegleń

Współczesne wyzwania miast i regionów

Aleksandra Jewtuchowicz, Agnieszka Rzeńca

 Głównym wyzwaniem, przed jakim obecnie stoją wszystkie gospodarki, bez względu na ich wielkość i zaawansowanie w rozwoju lub w transformacji jest globalizacja i ściśle z nią związana regionalizacja. Z jednej strony obserwujemy zjawisko coraz większego umiędzynarodowienia produkcji, co powoduje rozbicie przestrzeni lokalnej. Z drugiej, w miarę pogłębiania się tego procesu wzrasta znaczenie poziomu lokalnego i regionalnego w rozwoju ekonomicznym. Globalizacja jest procesem dynamicznym, którego rezultaty są jeszcze trudne do określenia, ponieważ jej przebieg warunkują zjawiska z pozoru przeciwstawne, przeplatające się wzajemnie i pojawiające się równocześnie w skali świata oraz wewnątrz mniejszych obszarów, takich jak kraje, miasta i regiony. Jest ona jednym z głównych problemów, przed którymi staje współczesny człowiek, i oznacza jakościowe zmiany i pojawienie się nowego paradygmatu, określającego nowe ramy odniesienia dla gospodarek i społeczeństw. Problemy te są przedmiotem rozważań i myślą przewodnią prezentowanej monografii. Poruszane w opracowaniu zagadnienia były i są przedmiotem ożywionej dyskusji w środowisku zarówno teoretyków, jak i praktyków zajmujących się rozwojem miast i regionów. Autorzy mają nadzieję, że książka zainteresuje osoby zajmujące się zagadnieniami rozwoju regionalnego w sposób profesjonalny, a także wszystkich tych, którzy chcą wiedzieć więcej o otaczającej ich rzeczywistości.

Przekleństwo i harmonia nieskończonego. Z zagadnień literatury Młodej Polski i epok późniejszych

Katarzyna Badowska

Są to rozprawy i szkice poświęcone analizie szeroko pojętych obszarów i sensów „nieskończonego” w literaturze i eseistyce polskiej powstającej od roku 1890. Istotnym punktem odniesienia dla autorów jest okres Młodej Polski. Młodopolskie influencje dostrzegalne są zarówno w twórczości pokolenia pozytywistów, jak i w dorobku autorów dwudziestolecia międzywojennego. Młodopolska nieskończoność pozostaje w polu semantycznym takich pojęć, jak bezmiar, otchłań, nicość. Postrzegana jest przede wszystkim w aspekcie negatywnym: jako źródło lęków, frustracji, zagubienia percypującego rzeczywistość podmiotu. Refleksja nad ideą nieskończoności w literaturze obejmuje szerokie spektrum zagadnień, uwzględniające perspektywę ontologiczną, antropologiczną, metafizyczną, eschatologiczną i epistemologiczną. Problem doświadczania nieskończoności analizowany jest w wymiarze przestrzennym (nieskończoność kosmosu) i temporalnym, tożsamościowym i warsztatowym. Książka jest opowieścią o poszukiwaniu całościowych sensów i scalaniu w jedność tego, co rozbite, o próbie budowania spójnej wizji świata i obrazu własnego „ja”, o tęsknocie do pełni niemożliwej. Autorzy m.in. wyjaśniają sens poruszanej przez młodopolskich twórców problematyki jedności w wielości i skończoności w nieskończoności. Dostrzegają w nieskończoności spoiwo uniwersum, droga poznania którego wiedzie przez dziedziny równie wieczne, co ono – sztukę i mit. Tom zamykają szkice, w których na różny sposób kluczową rolę odgrywa czas. 

Nowe mity. Twórczość Jáchyma Topola

Leszek Engelking

Książka jest poświęcona Jáchymowi Topolowi (ur. 1962), jednemu z najsławniejszych i najpopularniejszych czeskich pisarzy współczesnych, twórcy tłumaczonemu na wiele języków (po polsku możemy przeczytać większość jego dzieł), laureatowi ważnych nagród literackich. Składa się ze wstępu i dwunastu studiów prezentujących utwory pisarza z różnych punktów widzenia, tak by ukazać je w sposób możliwie pełny. Pierwsze ze studiów obejmuje całość twórczości Topola, poczynając od jej początków, aż po dzieła najnowsze. Kolejne teksty traktują o poszczególnych książkach pisarza, podejmując m.in. problematykę intertekstualności, narratora naiwnego czy związków analizowanych dzieł z romansem łotrzykowskim, realizmem magicznym i postacią trickstera, znaną z różnych mitologii świata. W publikacji znajdują się też omówienia dość licznych motywów polskich w dziełach pisarza oraz jego działalności dziennikarskiej. Jáchym Topol odwołuje się nie tylko do mitów pradawnych, lecz także chce tworzyć mity nowe – mity współczesnego świata.  

Zasoby twórcze człowieka. Wprowadzenie do pedagogiki pozytywnej

Krzysztof J. Szmidt (red.), Monika Modrzejewska-Świgulska

Publikacja doskonale wpisuje się w klimat „protwórczości i prozdolności” dzisiejszych czasów. Powstała jako projekt teoretyczno-badawczy, który w swoich założeniach integruje dwa zespoły pracowników naukowych, przedstawicieli pedagogiki twórczości oraz edukacji artystycznej. Autorzy postawili sobie nader ambitne zadanie, związane z przedstawieniem podstaw pedagogiki pozytywnej, w oparciu o zgromadzoną wiedzę teoretyczną jak i wyniki badań własnych. Istotnym walorem poznawczym książki jest sposób narracji, jakim posługują się Autorzy. Z jednej strony mamy do czynienia z naukowym i rzetelnym wykładem, z drugiej strony autorzy w żywy i lekki sposób omawiają problematykę, która skłania czytelnika do własnych refleksji i przemyśleń, zachęca do projektowania własnych działań pedagogicznych. Wydaje się zatem, że Autorom doskonale znana jest koncepcja refleksyjnego praktyka, skoro prezentując swoje wywody sprawiają, iż odbiorca staje się refleksyjnym czytelnikiem. 

Od Mabusego do Goebbelsa. Weimarskie filmy Fritza Langa i kino niemieckie do roku 1945

Tomasz Kłys

Recenzowana książka nie tylko nawiązuje [...] do znanej pracy Kracauera, ale i polemizuje z nią. Sama zresztą może skłaniać do polemik, skoro tak odmiennie od dostępnej dotąd po polsku literatury ujmuje klasyczne kino niemieckie - przede wszystkim rewidując kategorię ekspresjonizmu i zupełnie na nowo oświetlając kinematografię III Rzeszy [...] po ukazaniu się tej książki adepci filmoznawstwa postrzegać będą kino weimarskie nie tylko „od Caligariego do Hitlera”, ale i „od Mabusego do Goebbelsa” - i niech to przekonanie starczy za rekomendację wydania tej książki. Z recenzji prof. zw. dr hab. Eweliny Nurczyńskiej-Fidelskiej  

Wprowadzenie do filozofii matematyki

Adam Nowaczyk

Treść tej niedużej książki pokrywa się w zasadzie z treścią wykładów, które od kilku lat prowadzę dla doktorantów Wydziału Matematyki Uniwersytetu Łódzkiego, wybierających w swoim przewodzie doktorskim jako dodatkowy, egzamin z filozofii. Nie są to wykłady z filozofii matematyki w pełnym tego słowa znaczeniu. Zgodnie z tytułem, stanowią one właśnie rodzaj takiego wprowadzenia do filozofii matematyki, które mogłoby ułatwić lekturę pozycji obszerniejszych, poważniejszych i źródłowych. Adam Nowaczyk

Pitawal łódzki. Głośne procesy karne od początku XX wieku do wybuchu II wojny światowej

Kazimierz Badziak, Justyna Badziak

Publikacja stanowi pierwsze dla Łodzi i regionu całościowe opracowanie o charakterze pitawalu dokumentacyjnego. Główny nurt rozważań podejmowanych w książce koncentruje się na obszernym opisie trzynastu wybranych procesów karnych z pierwszej połowy XX wieku - od zabójstwa fabrykanta Juliusza Kunitzera (1905 r.) do sprawy Marii Zajdlowej (1938 r.). Z dużą starannością zebrano materiały rozproszone w archiwalnych aktach sądowych, starych gazetach codziennych i czasopismach oraz w innych źródłach, a następnie zestawiono je z opisem realiów - politycznych, ekonomicznych, społecznych, kulturalnych - właściwych dla danej rzeczywistości historycznej. W ten sposób udało się oddać tendencje epoki, w której żyli bohaterowie prezentowanych wydarzeń i to, co nimi kierowało bądź mogło kierować. Niezwykle interesujące jest również całościowe spojrzenie na ówczesny wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych. Każdy proces to swoisty wyimek z dziejów politycznych, nastawienia społecznego i poglądów na obowiązujący porządek prawny. Opracowanie wzbogacają archiwalne zdjęcia bądź wycinki z prasy, przedstawiające m.in. strony opisywanych procesów. Książka przeznaczona jest głównie dla historyków i prawników, jednak z uwagi na syntetyczne ujęcie oraz przystępny język zainteresuje wszystkich miłośników historii Łodzi i regionu.

Człowiek w cyberprzestrzeni. Wprowadzenie do psychologii Internetu

Marta R. Jabłońska

Szacuje się, że co drugi człowiek na świecie ma dostęp do Internetu, a coraz więcej codziennych aktywności zostaje przeniesionych do cyberprzestrzeni. W tej sytuacji warto się zastanowić nad wpływem globalnej sieci komputerowej na nasze życie. Prezentowana publikacja stanowi wprowadzenie do bogatej tematyki psychologii Internetu, czyli dziedziny zajmującej się oddziaływaniem tego medium na jednostkę. Autorka w przejrzysty i usystematyzowany sposób przedstawiła charakterystykę współczesnych internautów, kreowanie e-tożsamości, cyfrowy narcyzm, agresję słowną w Internecie oraz uzależnienie od cyberprzestrzeni. Książka jest adresowana przede wszystkim do studentów kierunków związanych z informatyką i naukami społecznymi oraz osób zainteresowanych wpływem Internetu na człowieka. To cenna lektura także dla rodziców, opiekunów i nauczycieli zajmujących się wychowaniem młodego pokolenia, dla którego cyberprzestrzeń staje się nieodłączną częścią codzienności.