Zagadnienia prowadzenia zespołów muzycznych współczesnego rynku kultury

red. Izabella Zielecka-Panek

Publikacja to zbiór artykułów poświęconych zagadnieniom prowadzenia zespołów muzycznych, osadzonego w realiach współczesnego rynku kultury. Celem publikacji jest wymiana myśli naukowej, doświadczeń artystycznych  w poznawaniu, tworzeniu, propagowaniu różnorodnych kreacji dyrygenckich we współczesnym ruchu muzycznym. Omawia rolę dyrygenta jako twórcy, animatora, nauczyciela, wychowawcy ze szczególnym nastawieniem na aspekt edukacyjny. Przedstawia również merytoryczne i praktyczne arkana sztuki dyrygenckiej. Została również rozszerzona tematyko o sylwetki wybranych kompozytorów związanych ze śląskim ruchem kompozytorskim. Proponowana tematyka  przeznaczona jest zarówno dla dyrygentów, nauczycieli akademickich, instruktorów zespołów muzycznych, a także  dla studentów zainteresowanych prowadzeniem zespołów muzycznych.

Ralph Linton. Seria wydawnicza "Laboratorium Kultury" T. VII

red. Kamil Kozakowski, red. Adam Pisarek

Seria wydawnicza Laboratorium Kultury jest kontynuacją rocznika "Laboratorium Kultury". https://www.laboratoriumkultury.us.edu.pl   Kolejny tom z serii Laboratorium Kultury został poświęcony dorobkowi naukowemu Ralpha Lintona. Nie sposób nie docenić dokonań badacza, który miał istotny wpływ na wyprowadzenie amerykańskiej antropologii z muzealnych sal i przeniesienie jej na krajowe uniwersytety, gdzie stała się pełnoprawną dyscypliną naukową. Dorobek Lintona – znanego w Polsce głównie za sprawą książki Kulturowe podstawy osobowości – wymaga i warty jest indywidualnego omówienia. Z tego powodu zdecydowaliśmy się na stworzenie monografii poświęconej osobie amerykańskiego antropologa. W tomie znalazły się zarówno rozdziały będące pierwszymi w Polsce opracowaniami z zakresu biografii naukowej tego badacza, jak też prace analityczne starające się uaktualnić i wykorzystać proponowane przez niego narzędzia badawcze, do nowego materiału kulturowego. Ważnym wątkiem obecnym w książce jest również amerykańska i polska recepcja dzieł Lintona.   Kamil Kozakowski, magister kulturoznawstwa, Doktorant w Instytucie Nauk o Kulturze i Studiów Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. W swojej pracy doktorskiej zajmuje się obrazem Gruzji i Gruzinów w polskiej kulturze. [14.08.2019] Adam Pisarek, doktor nauk humanistycznych, adiunkt w Instytucie Nauk o Kulturze i Studiów Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. W pracy badawczej zajmuje się historią antropologicznych teorii kultury oraz współczesną kulturą polską. Autor książki Gościnność polska. O kulturowych konkretyzacjach idei (Katowice 2016). [14.08.2019]

Studia z hebrajszczyzny biblijnej. Niedoczytanie moje

Kamilla Termińska

Rozprawa jest zbiorem studiów poświęconych swoistościom hebrajskiego języka biblijnego, które uzewnętrzniają się na wszystkich płaszczyznach, na jakich może być analizowany język; od zakodowanej w alfabecie warstwy symbolicznej, poprzez znaczenia tkwiące w leksyce, gramatyce (szczególnie w morfologii) i składni, po wielkie tekstowe figury alegoryczne i gatunki mowy. Problem wielości, dynamiki i niewykonalności wyczerpania odczytań ilustrowany jest analizami pojęć odnoszących się do prawdy, wiedzy, modalności zmysłowych, błędu, wiary, dobra, piękna, nadziei, miłości, sprawiedliwości i in. Ukazana została jednoczesna konkretność i tropiczność tkwiąca w pojęciach oddychania, jedzenia, chodzenia. Podjęto próbę interpretacji tetragramu YHWH. Analiza desemantyzacji leksemu hebrajskiego twarz została uzupełniona o opis związków frazeologicznych z tym wyrażeniem oraz o typizację wypowiedzeń odnoszących się do ‘oblicza’  B-ga.  Udowodniono, że pojęcia kauzacji i intensywności są nie tylko odmiennie konkretyzowane w języku polskim i hebrajskim klasycznym, gdzie realizują się głównie (choć nie wyłącznie) poprzez morfologię, lecz odnoszą się do odmiennych fenomenów ujmowania świata. Ideą wiążącą całość jest myśl o niepochwytności sensu, który jest uzależniony od immanentnie tkwiącej w języku naturalnym ontologii i o niemożności doczytania Tanachu do końca. Zainteresuje Czytelnika, który podejmie trud zanurzenia się w odmienną, inaczej kategoryzowaną i inaczej uformowaną rzeczywistość języka uznawanego przez wyznawców judaizmu za święty.

Kobiety - praca - podmiotowość. Refleksje socjologiczne

red. Sławomira Kamińska-Berezowska

Monografia problemowa Kobiety – praca – podmiotowość. Refleksje socjologiczne jest adresowana do osób zainteresowanych kształtowaniem się podmiotowości kobiet na rynku pracy zawodowej i w życiu społecznym. Inspiracją opracowania było stulecie praw wyborczych kobiet w Polsce oraz grupa tematyczna zorganizowana przez Sławomirę Kamińską-Berezowską i Dominikę Polkowską w ramach XVII Ogólnopolskiego Zjazdu Socjologicznego „Ja My, Oni? Podmiotowość, tożsamość, przynależność” we Wrocławiu. Grupę zajmowały wyzwania i doświadczenia Polek po 100 latach od uzyskania praw wyborczych. W związku z tym autorzy monografii to przede wszystkim socjolodzy, którzy wzięli udział w XVII OZS we Wrocławiu, interesujący się podmiotowością kobiet w Polsce i sprawami ich doświadczeń zawodowych. Ostatecznie jednak, dla uzyskania pewnego dystansu w spojrzeniu na kwestie funkcjonowania społeczno-zawodowego kobiet w III RP, zdecydowano się zaprezentować także współczesne wyzwania związane z kobiecym dążeniem do podmiotowości w innych krajach.

Literatura i żywioły

red. Lucyna Nawarecka, Maria Janoszka

Książka zawiera teksty, które w różnorodny sposób podejmują temat żywiołów: począwszy od tradycyjnie pojmowanych żywiołów naturalnych (wody, ognia, światła), przez ujęcia metaforyczne podkreślające żywiołowość danego zjawiska (np. bachiczności, poliglotyzmu, barokowości, pamięci), aż do odrębnej problematyki żywiołu słowa. Większość artykułów i szkiców dotyczy literatury romantycznej, ale znajdują się tu również takie, w których w kategoriach żywiołów interpretowana jest literatura współczesna.

Uniwersytet w Oksfordzie. Socjalizacja, selekcja i sukces społeczny. Studium teoretyczno-empiryczne

Marcin Gierczyk

Z przedmowy Pauliny Kewes: Książka naświetla historię uniwersytetu kolegialnego jako instytucji i jako społeczności - a może wielu instytucji i społeczności. Stanowi przegląd zmian zachodzących na Uniwersytecie Oksfordzkim na przestrzeni wieków oraz wyjaśnia jego dość bizantyjską strukturę i sposób działania, po czym skupia się na jego obecnej sytuacji po Brexicie. Autor umiejętnie ocenia wyzwania, przed którymi stoi Oksford [...]. Książka będzie szczególnie interesująca dla polskich czytelników nie tylko dlatego, że opierając się na szeroko zakrojonych badaniach, autor pokazuje funkcjonowanie uniwersytetu, o którym wszyscy słyszeli, choć niewielu o nim zbyt wiele wie, ale także dlatego, że jego argumentacja wynika na osobistej, zakulisowej wiedzy o tym miejscu i wywiadów z tymi, którzy tu studiowali. Nie ma lepszego wglądu w Oksford niż przez pryzmat ludzi, nawet jeśli to, co mówią, musi być krytycznie analizowane i oceniane.

Światopogląd scjentystyczny - korelaty i uwarunkowania

Łukasz Jach

W 2015 roku nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Śląskiego ukazała się monografia pt. Nauka jako obiekt kultu. Wprowadzenie do koncepcji scjentoteizmu (Jach, 2015b), przedstawiająca założenia koncepcji światopoglądu scjentystycznego (scjentoteizmu) oraz jej filozoficzne, psychologiczne i popkulturowe korzenie. W pracy zasygnalizowano konieczność podjęcia empirycznych badań nad uwarunkowaniami, korelatami i konsekwencjami światopoglądu zbudowanego na fundamentach odnoszących się do sfery nauki, a także wskazano wstępne kierunki tych badań. W czasie powstawania wymienionej monografii żadne tego rodzaju badania nie były jednak jeszcze prowadzone, a sam sposób pomiaru scjentoteizmu znajdował się dopiero w fazie opracowań. Książka Światopogląd scjentystyczny – korelaty i uwarunkowania została pomyślana jako druga część rozważań nad światopoglądem scjentystycznym. W intencji autora stanowi również podsumowanie prac, bez których namysł nad scjentoteizmem nie miałby szans na przeobrażenie się z koncepcji być może interesującej, ale słabo odróżnialnej od swobodnej refleksji na temat funkcjonowania człowieka we współczesnym świecie, w rzeczywistą koncepcję psychologiczną. Stąd też niniejsza monografia w przeważającej części składa się z treści prezentujących badania przeprowadzone w celu identyfikacji psychologicznych podstaw omawianego światopoglądu i obszarów relacji „ja” – świat, w których ten światopogląd się uobecnia. Regulacja relacji „ja” – świat opierałaby się w tym przypadku na przekonaniach odnoszących się do sfery naukowej oraz kontekstów, w których ustosunkowania do elementów systemu naukowego wchodzą w interakcje z innymi opiniami lub przekonaniami światopoglądowymi. (fragment Wprowadzenia)

Joga w kontekstach kulturowych 4

red. Kamila Gęsikowska, Anna Gomóła, Dagmara Wasilewska

Seria: Historia i Teoria Kultury (3), ISSN 2719-9010   Joga w kontekstach kulturowych 4 to publikacja związana z realizowanym od 2013 roku wspólnym projektem Zakładu Teorii i Historii Kultury Uniwersytetu Śląskiego (obecnie Zespół Teorii i Historii Kultury) oraz Katedry Zarządzania Sportem i Turystyką Akademii Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach. Joga w kontekstach kulturowych 4 to książka interdyscyplinarna, zawiera prace m.in. kulturoznawców, indologów, arabistów czy socjologów. Znalazły się w niej teksty, które dotyczą jogi jako złożonego systemu przekonań i praktyk zakorzenionych w kontekście kulturowym Indii, a także jogi jako zjawiska zyskującego coraz większe znaczenie w kulturze Zachodu.

Compound nouns and phrasal nouns in English and Polish

Bożena Cetnarowska

W monografii przedstawiono rezultaty badań nad rzeczownikami złożonymi oraz zestawieniami (tj. wielowyrazowymi połączeniami o charakterze leksemów frazowych, czyli leksemów nieciągłych) w języku angielskim oraz polskim. Szczególną uwagę poświęcono połączeniom przymiotnikowo-rzeczownikowym zawierającym przymiotniki klasyfikujące. Zbadano wewnętrzną spójność zestawień oraz stopień widoczności ich składników dla operacji składniowych. Ukazano nieostrość granicy pomiędzy złożeniami właściwymi i wielowyrazowymi jednostkami leksykalnymi. Podkreślono interakcję pomiędzy procesami słowotwórczymi oraz składniowymi. Przedstawiono analizę omawianych zjawisk w ramach teorii morfologii konstrukcji (Construction Morphology), stanowiącej zastosowanie założeń gramatyki konstrukcji do badania wewnętrznej struktury wyrazów. Praca skierowana jest głównie do badaczy zajmujących się słowotwórstwem, morfoskładnią, frazeologią i leksyką języka angielskiego i polskiego, językoznawstwem teoretycznym oraz kontrastywnym. Zainteresuje również studentów kierunków neofilologicznych.

Podstawowe wiadomości z gramatyki polskiej i włoskiej. Szkic porównawczy

Katarzyna Kwapisz-Osadnik

Podręcznik zawiera podstawowe informacje z zakresu gramatyki porównawczej języka polskiego i włoskiego. Autorka proponuje przede wszystkim zestawienie terminów i ich zakresów, aby zasygnalizować podobieństwa i różnice w tradycyjnej nomenklaturze gramatycznej.         Książka składa się z pięciu części. Cztery poświęcone są opisowi poszczególnych poziomów w strukturze języka, tj. poziomu fonologicznego, morfologicznego, składniowego i leksykalnego. Część ostatnia, praktyczna, zawiera zbiór pytań, zadań oraz ćwiczeń, których celem jest  sprawdzenie wiadomości z gramatyki porównawczej polsko-włoskiej. Podręcznik ma być punktem wyjścia do szerszych, bardziej wnikliwych rozważań nad podobieństwami i różnicami w strukturze i funkcjonowaniu języków, w których zachodzą podobne zjawiska, przejawiające się jednak w różny sposób. Publikacja jest adresowana przede wszystkim do studentów italianistyki, ale może być też wykorzystana przez wszystkich uczących się języka włoskiego oraz przez Włochów pragnących poznać język polski. Jest też doskonałą pomocą dydaktyczną dla nauczycieli języka włoskiego.

Ćwiczenia z podstaw astrofizyki

Maria Pańków

W podręczniku zamieszczono opisy kilkunastu ćwiczeń z podstaw astrofizyki. Przedstawiono zagadnienia do rozwiązania z zastosowaniem obrotowej mapy nieba, odzwierciedlającej na sferze niebieskiej ruchy Ziemi – obrotowy i okołosłoneczny, i przyrządów do obserwacji wizualnych. Omówiono między innymi wyznaczanie odległości różnych skupisk materii we Wszechświecie – od Księżyca po odległe galaktyki. Elementy fizyki gwiazd zaprezentowano zgodnie z klasyfikacją widmową. Przytoczono także charakterystykę kilku przykładowych misji kosmicznych i nazewnictwo w Układzie Słonecznym oraz formacji powierzchniowych odkrytych w trakcie lotów próbników międzyplanetarnych.

Cieszyńskie Naukowe Forum Studenckie. T. 3: Nauczyciel - wychowawca - opiekun

red. Beata Oelszlaeger-Kosturek

Nauczyciel – Wychowawca – Opiekun, przygotowany pod redakcją naukową dr hab. Beaty Oelszlaeger-Kosturek, stwarza pole do namysłu nad wielością ról i zadań nauczyciela.  Funkcje i zadania nauczyciela istnieją w powiązaniu z podstawowymi funkcjami szkoły kształcąca, wychowawczą, opiekuńczą. Nauczyciel to osoba wcielająca się w różne role, posiadająca kompetencje opiekuna-wychowawcy, które warunkują prawidłowe relacje z wychowankiem. Jest podstawowym ogniwem procesu i systemu oświaty, siłą sprawczą. Od efektów jego pracy zależy przyszłość i jakość życia poszczególnych jednostek, kształt ładu społecznego i natura procesów makro, mezo i mikrospołecznych”.  Niniejszy tom czasopisma jest adresowany głównie do studentów pedagogiki – przyszłych nauczycieli, wychowawców, opiekunów.    (Z „Przedmowy” do tomu 3 „Cieszyńskiego Naukowego Forum Studenckiego” autorstwa A. Szczurek-Boruty)   Beata Oelszlaeger-Kosturek, doktor nauk humanistycznych, adiunkt w Instytucie Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, zastępca dyrektora ds. kształcenia, ekspert MEN. Zainteresowania badawcze autorki są ściśle związane z wcześniejszą, trzynastoletnią pracą w charakterze nauczyciela nauczania początkowego, kiedy wdrażała do praktyki edukacyjnej innowacje pedagogiczne (koncepcję Celestyna Freineta oraz nauczanie języka obcego – francuskiego w klasach I-III). Dotyczą takich kwestii, jak: cechy samokontroli i samooceny jako działań podmiotowych uczniów klas młodszych; uwarunkowania kształcenia nauczycieli; aspekty podmiotowości w kształceniu nauczycieli i uczniów klas I–III; uczenie się uczniów klas młodszych; integracja procesów nauczania, uczenia się i wychowania; nauczyciel i uczniowie jako uczestnicy szkoły jutra; działania nauczycieli; programy i podręczniki w kształceniu zintegrowanym i edukacji wczesnoszkolnej; innowacje pedagogiczne; nauczanie języka obcego nowożytnego w przedszkolu i klasach I–III. [21.03.2013]

Marvels of Reading. Essays in Honour of Professor Andrzej Wicher

red. Rafał Borysławski, Łukasz Neubauer, Anna Czarnowus

Marvels of Reading. Essays in Honour of Profesor Andrzej Wicher jest tomem esejów napisanych w większości w języku angielskim i honorującym sześćdziesięciolecie urodzin profesora Andrzeja Wichra, jednego z czołowych mediewistów i szekspirologów polskich. Tom składa się z jedenastu tekstów autorstwa uznanych polskich badaczy literatury, kultury i filozofii krajów anglojęzycznych, przyjaciół i dawnych uczniów Profesora, a tematyka tekstów obraca się wokół zainteresowań badawczych jubilata: studiów nad literaturą starogermańską, staroangielską, średnioangielską, Rajem utraconym J. Miltona, poezją G. M. Hopkinsa, filozofią melancholii, strukturą baśni, a także tłumaczeniem średnioangielskiego romansu rycerskiego.  Tom zawiera w sobie następujące artykuły: “Margery Kempe’s Roman (Purgatorial) Holiday, or on Penance and Pleasure in Medieval Journeys” (Liliana Sikorska); “Magic and Religion in the Prose Merlin” (Bartłomiej Błaszkiewicz); “All That is Wrought is not Gold: Locating Wealth in Old English Gnomic Texts” (Rafał Borysławski); “The Character of Iêsu Krist in the Old Saxon Gospel Harmony The Hêliand as a Dramatic Cultural Synthesis Combining Elements of Deep Christian Piety and the Germanic Code of Heroic Honour” (Łukasz Neubauer); “’Margaret, are you grieving over Goldengrove unleaving?’: ‘Spring and Fall’ in the Poetic Thoughts of Gerard Manley Hopkins (and Charles Taylor’s Philosophy)” (Ewa Borkowska); “Ethnically Different Mothers-in-law in Chaucer’s Man of Law’s Tale and Its 2003 BBC Adaptation” (Anna Czarnowus); “Jacques and the Politics of Melancholia” (Tadeusz Sławek); “Death and the Hero – Paradise Lost and the Problem of Theomachia” (Maria Błaszkiewicz); “A Fairy Tale in Focus: Ecstatic Focalisations in A Christmas Carol” (Jacek Mydla); „Czytanie cudów w Panu Gawenie i Zielonym Rycerzu i Opowieści Franklina” (Barbara Kowalik); “More Motivated Malignity? The Ominous Agenda of the Green Knight in Andrzej Wicher’s Translation of Sir Gawain and the Green Knight” (Piotr Spyra). Praca jest adresowana do filologów angielskich, badaczy literackiej kultury krajów anglosaskich, a także studentów filologii angielskiej.

Nauczyciele - nauczycielom. Przestrzenie edukacji

red. Marta Mamet-Michalkiewicz

Seria: Nowa Edukacja (3), ISSN 2720‑1112   Autorzy tekstów zamieszczonych w monografii Nauczyciele – nauczycielom. Przestrzenie edukacji podejmują różne wątki w ramie pojęciowej wyznaczanej kategorią szeroko pojętej edukacji. Przyglądają się edukacji, szkole i nauczaniu z różnych perspektyw, przyjmując spojrzenie w skali makro lub mikro. Treść książki ukazuje wielowymiarową specyfikę współczesnej szkoły, przywództwa edukacyjnego i różnych aspektów nauczania. Ten przekaz, skierowany do środowiska akademickiego i studentów, ale też dyrektorów szkół, nauczycieli, uczniów i osób związanych z szeroko rozumianą edukacją, obejmuje wskazania dotyczące większej troski o współczesny wymiar edukacji. W zbiorze znajdują się artykuły poświęcone współczesnej szkole i edukacji, a także teksty koncentrujące się na poszczególnych zagadnieniach związanych z nauczaniem przedmiotowym, takich jak neuronauki w edukacji, sztuczna inteligencja, nauczanie matematyczne.  

Z Dziejów Prawa. T. 7 (15)

Marian Mikołajczyk, red. Adam Lityński, Wojciech Organiściak

Kolejny tom Z Dziejów Prawa zawiera przede wszystkim teksty części referatów, jakie zostały wygłoszone w trakcie zorganizowanego przez Katedrę Historii Prawa Uniwersytetu Śląskiego II Sympozjum Historyków Państwa i Prawa Polskiego, które odbyło się 19 września 2013 r. Tematyka zawartych w tomie artykułów związana jest z ewolucją prawa od czasów wczesno-nowożytnych aż do czasów współczesnych. W tekstach dotyczących dawnej Polski autorzy omówili m.in. problemy związane z treścią i formą paktów konwentów, przekształcaniem się miejskiego prawa spadkowego do końca XVI wieku w Polsce, ewolucji odpowiedzialności za polowanie w cudzej puszczy czy też kształtowaniu się systemu biurokratycznego w czasach stanisławowskich. Drugą grupę stanowią prace poświęcone problemowi ewolucji prawa w XX wieku. Artykuły dotyczą zarówno zagadnień doktrynalnych, jak i dogmatyki prawa. Autorzy przybliżyli w nich kwestie związane z poglądami polskich prawników okresu międzywojennego na ewolucję radzieckiego prawa cywilnego, z przemianami jakim podlegała instytucja oskarżyciela posiłkowego w polskiej procedurze karnej, problematyką najmu lokali mieszkalnych w Polsce Ludowej, a także ewolucją rozstrzygania sporów kompetencyjnych na ziemiach polskich w XX i XXI w. Obok tekstów pokonferencyjnych znajdziemy również artykuły poświęcone działalności translatorskiej Wincentego Skrzetuskiego, prace omawiające niektóre aspekty wojskowego procesu karnego II RP oraz opracowanie przybliżające polskiemu czytelnikowi prace nad kodyfikacją prawa pracy w Republice Czeskiej. Całość zamyka Kronika oraz spis publikacji pracowników Katedry Historii Prawa za rok 2014.

Transkulturowość a przekład w trójkącie językowym. "Herztier" Herty Müller w czeskim i polskim przekładzie

Christian Jakob Altmann

Niniejsza monografia poświęcona jest przekładowi literackiemu w trójkącie językowym, w którym uczestniczą język germański (niemiecki) i dwa typologicznie i kulturowo spokrewnione języki zachodniosłowiańskie (polski i czeski). Analiza tłumaczeń powieści Herty Müller Herztier i Atemschaukel na języki czeski i polski stanowi przyczynek do opisu przekładalności w perspektywie trójkąta językowego, w którym każdy z języków uwikłany jest w odmienne czynniki rozumienia tworzonych w nich tekstów, co rzutuje na konceptualizację sensu oryginalnego utworu literackiego.