Decentralizacja fiskalna jako ograniczenie zjawiska Lewiatana

Beata Guziejewska

Monografia dotyczy decentralizacji fiskalnej i jej ograniczającej roli w procesach rozrastania się sektora publicznego, które określa się Lewiatanem. Nawiązano w niej do tzw. hipotezy Lewiatana sformułowanej przez J. M. Buchanana w odniesieniu do zdecentralizowanych struktur finansów publicznych. Przedmiotem rozważań są procesy decentralizacji fiskalnej w szerokim ujęciu: ekonomicznym, politycznym, administracyjnym, socjologicznym i przestrzennym. Analizy oparto w dużym stopniu na dorobku federalizmu fiskalnego. Celem publikacji jest pogłębienie dorobku teoretycznego w zakresie wykorzystania procesów decentralizacji jako mechanizmu hamowania niebezpiecznego zjawiska Lewiatana. Dokonano również przeglądu dotychczasowych badań empirycznych oraz zweryfikowano pozytywnie podstawową hipotezę badawczą mówiącą, iż decentralizacja fiskalna oparta na wypracowanych w doktrynie finansów publicznych założeniach jakościowych ma pozytywny wpływ na efektywność sektora publicznego oraz ogranicza państwo Lewiatana. W opracowaniu uwzględniono współczesne wyzwania procesów decentralizacji fiskalnej, takie jak koncepcja ESG (Environmental - Social - Governance) oraz długookresowe konsekwencje pandemii. Rozważania mają charakter interdyscyplinarny i kończą się propozycją włączenia procesów decentralizacji fiskalnej do nowego paradygmatu finansów zrównoważonych.

Zastosowanie oprogramowania komputerowego w prowadzeniu badań jakościowych. Wybrane funkcje NVivo

Jakub Niedbalski, Izabela Ślęzak

W książce przedstawiono sześć niezwykle przydatnych funkcji NVivo, które stanowią przykład rozwoju i ewaluowania oprogramowania. Przy wyborze kierowano się walorami użytkowymi, związanymi m.in. ze specyfiką pracy badaczy jakościowych oraz kierunkami rozwoju współcześnie realizowanych studiów. Wszystkie opisane w publikacji narzędzia cechuje nie tylko szerokie spektrum zastosowań, ale także wysoce uniwersalny charakter. Z tego względu możliwości NVivo powinni docenić zarówno przedstawiciele różnych środowisk naukowych, jak i praktycy, którzy poszukują wyspecjalizowanego narzędzia wspomagającego proces analizy danych jakościowych.

Ocenianie wspierające w budowaniu jakości praktyki edukacyjnej szkoły

Michał Kowalewski

Publikacja poświęcona jest zagadnieniu oceniania wspierającego, jego obecności we współczesnej dydaktyce i metodyce kształcenia, a także jego wielowymiarowym i zróżnicowanym aspektom oddziaływań, skupionym głównie na budowaniu jakości praktyki edukacyjnej szkoły. Problematyka oceny szkolnych osiągnięć ucznia, jak również pojęcie jakości szkoły należą do najbardziej istotnych zagadnień obecnych we współczesnych systemach edukacyjnych. Ze Wstępu Recenzowana rozprawa jest w pierwszej kolejności adresowana do szeroko rozumianego środowiska pedagogicznego, zaangażowanego w proces dydaktyczny i poszukującego twórczych rozwiązań. Jednakże ogólny charakter problemów w niej zawartych daleko prowadzi poza problematykę oceniania wspierającego i otwiera potrzebę dyskusji nad przemianami polskiej edukacji. Zatem zainteresowane winny być także inne środowiska: psychologowie, socjologowie, filozofowie, politycy. Z recenzji prof. dr. Sławomira Sztobryna Opracowanie stanowi ważny obszar refleksji o dużym znaczeniu dla teorii i praktyki pedagogicznej. Z tego względu warto, by publikacja została skierowana zarówno do nauczycieli akademickich, jak i edukatorów systemu doskonalenia zawodowego nauczycieli i kierowniczych kadr oświatowych w naszym kraju. Ważną rolę powinna również odegrać w przygotowaniu nauczycieli do zawodu - na podstawie książki można opracować kursy doskonalące nauczycieli i kadrę kierowniczą. Z recenzji prof. dr hab. lnetty Nowosad

Topos piękna i brzydoty w antycznej kulturze greckiej

Jadwiga Czerwińska

Przedmiotem rozważań jest odczuwanie piękna i brzydoty przez antycznych Greków. Egzemplifikacją tych pojęć stają się ukształtowane przez kulturę grecką toposy: topos pięknej Heleny oraz topos graus methyse - anus ebria, czyli "starej pijaczki". Podobnie jak poglądy na temat piękna i brzydoty, tak i funkcjonujące na przestrzeni wieków toposy zmieniają się, ulegając najrozmaitszym modyfikacją. Oznacza to, że mają one charakter dynamiczny. Odzwierciedlają bowiem zjawiska historyczne, społeczno-polityczne czy religijne właściwe danym czasom. Zmiany, jakie zachodzą w obrębie tych zjawisk determinują równocześnie sposób ich naświetlania w tekstach kultury. Te zaś są bowiem czułą membraną, zwierciadłem, w którym odbija się dynamiczne życie polis we wszelkich jego przejawach. Podjęte w książce analizy dwu wymienionych toposów: pięknej Heleny i graus mythyse zmierzają do odpowiedzi na pytanie, czy w pięknie kryje się brzydota, a w brzydocie piękno. Z przedstawionych rozważań wynika, że Helena, jako ikona piękna, staje się uosobieniem jego zgubnej, niszczącej siły, zasługującej jedynie na negatywną waloryzację. Analiza postaci graus methyse - anus ebria prowadzi natomiast do wniosku, że topos ten odwraca tradycyjny sposób postrzegania piękna i brzydoty. Następuje w nim zaskakująca relatywizacja, a nawet odwrócenie utartych pojęć, natomiast w kontekście dionizyjskim topos ten nabiera głębokiego, symbolicznego sensu. Konkludując, możemy zatem powiedzieć, że o sposobie waloryzowania przez antycznych Greków piękna i brzydoty decydowały nie tyle przesłanki zewnętrzne, ile raczej treści, które były w nie wpisywane, a więc to, czego stawały się symbolem, ikoną czy paradygmatem.

New Media Behind the Iron Curtain. Cultural History of Video Microcomputers and Satellite Television in Communist Poland

Piotr Sitarski, Maria B. Garda, Krzysztof Jajko

During the years of the Polish People's Republic, Poles were cut off from the western world. Travel was restricted, as was access to out- side culture and goods. This unique situation led to a period of great ingenuity in the realm of new media. Not only were media adapted to suit Poles' needs, but new technology was fashioned to gain access to western television, film and video games. Bringing people together, VCRs, computers and satellite television were thus a window to the outside world and contemporary to the mobilisation of Solidarity and the end of communism. As such, their diffusion is an important but largely overlooked aspect of Poland's history. Acutely aware of this, the authors of this book recount new media behind the Iron Curtain in a way that will appeal to scholars and non-academic readers alike. Coupling archival research with in depth interviews, they bring to life the talent and determination of the PPR's new media pioneers, compelling others to dig further. "One of the strengths of this book, which makes it such a delightful read, is the feeling of chaotic technical experimentation with objects and practices whose meaning has not yet been settled, in a context where the authorities tried to be controlling and restrictive but were mostly incapable of understanding what they should do in order to achieve this." - from the Foreword by Graeme Kirkpatrick

Uwarunkowania rozwoju gospodarczego rosyjskiego Dalekiego Wschodu

Natasza Duraj

Daleki Wschód jest jednym z większych regionów fizycznogeograficznych Rosji. Uznaje się go za terytorium geostrategiczne o kluczowym znaczeniu dla zapewnienia realizacji interesów narodowych i bezpieczeństwa narodowego Federacji Rosyjskiej. Obszar Dalekiego Wschodu stanowi – z administracyjnego punktu widzenia – terytorium Dalekowschodniego Okręgu Federalnego. Jest on największym spośród wszystkich ośmiu rosyjskich okręgów federalnych. Daleki Wschód to także otwarte okno na Ocean Spokojny, który wywarł ogromny wpływ na kształtowanie się tego terytorium. Zasadniczym celem monografii jest przedstawienie problematyki dotyczącej rozwoju gospodarczego Dalekiego Wschodu w kontekście zmian, jakie miały miejsce na obszarze zajmowanym w różnych okresach historycznych przez państwo rosyjskie. Praca adresowana jest do szerokiego kręgu odbiorców interesujących się tematyką rozwoju gospodarczego Rosji i rosyjskiego Dalekiego Wschodu.

Zabójcze idee. Co próbują nam przekazać terroryści?

Ryszard M. Machnikowski

Wybrane teksty zyskały bardzo szerokie rzesze odbiorców, wpływając na poglądy i działania części z nich. Zawierają one zabójcze - dosłownie - idee, rezonujące w umysłach tysięcy, a niekiedy milionów ludzi w różnych zakątkach świata. Dokumenty te przyczyniały się w istotny sposób do tworzenia terrorystycznych ideologii, oddziałujących na szerokie masy ludności. Przekonani przez terrorystów ludzie decydowali się na przyłączenie do grup terrorystycznych lub przeprowadzenie samodzielnych zamachów. Choć przedstawione dokumenty dziś są uznawane za niemal "klasyczne" - z jakichś powodów niesłychanie rzadko stają się przedmiotem szerszego akademickiego namysłu i publicznej debaty. Tymczasem zapoznanie się z treściami zawartymi w terrorystycznych tekstach może w istotnym stopniu pomóc w odpowiedzi na ważne pytanie: "Dlaczego terroryści robią to, co robią, czyli zabijają ludzi?". Nie chodzi tu o indywidualne, szczególne, "psychologiczne" motywacje terrorystów, lecz o motywacje ideowe, które skłaniają ich do podjęcia aktów przemocy. Dzięki lekturze wybranych dokumentów jesteśmy w stanie choć częściowo wniknąć w umysłowość ich twórców i sposób postrzegania przez nich rzeczywistości. Możemy też poznać powody prowadzenia tej specyficznej działalności oraz cele, które chcą osiągnąć terroryści.

Zarządzanie ryzykiem przedsiębiorstwa farmaceutycznego

Zbigniew Galar, Adam Sadowski

Książka stanowi pierwsze na krajowym rynku wydawniczym całościowe opracowanie poświęcone zarządzaniu ryzykiem w łańcuchu dostaw przedsiębiorstwa farmaceutycznego. Zagadnienia zostały przedstawione w konwencji odpowiadającej rzeczywistemu procesowi zarządzania ryzykiem. Ułatwia to czytelnikowi zrozumienie krytycznych problemów i obszarów występujących w łańcuchu dostaw kształtujących system zarządzania ryzykiem w specyfice przedsiębiorstwa farmaceutycznego. Zaprezentowane rozważania teoretyczne są wzbogacone odniesieniami do praktycznych instrumentów zarządzania ryzykiem w postaci formuł obliczeniowych. które mogą być bezpośrednio wykorzystane przez osoby odpowiedzialne za zarządzanie ryzykiem w łańcuchu dostaw. Adresatami publikacji są pracownicy naukowi i studenci kierunków ekonomicznych oraz pracownicy odpowiedzialni za zarządzanie ryzykiem w przedsiębiorstwach produkcyjnych, a zwłaszcza w przemyśle farmaceutycznym.

"Trwaj w tym, co kochasz!" Świat społeczny kibiców piłkarskich Łódzkiego Klubu Sportowego - analiza socjologiczna

Jacek Burski

Książka "Trwaj w tym, ca kochasz!" Świat społeczny kibiców piłkarskich Łódzkiego Klubu Sportowego - analiza socjologiczna wpisuje się w coraz szybciej rozwijający się trend badań nad społeczną stroną sportu. Zjawisko kibicowania interesuje bowiem zarówno badaczy, jak i szerszą publiczność. Prezentowana publikacja wyróżnia się oryginalnym wykorzystaniem koncepcji światów społecznych do badania kibiców piłkarskich. Jest skierowana do badaczy społecznych zajmujących się tematyką sportu, piłki nożnej oraz kibiców sportowych. Dzięki solidnemu osadzeniu w materiale empirycznym daje wyjątkową możliwość poznania świata fanów futbolowych.

Strategie komunikacyjne i procesy twórcze

Mariusz Bartosiak

W serii Nauka Sztuki - Sztuka Nauki publikowane będą prace promujące i rozwijające perspektywę badawczą, w której twórczość naukowa i artystyczna stanowią komplementarne i wzajemnie nieredukowalne sfery aktywności, które mimo swojej autonomii mogą się z jednej strony kreatywnie inspirować, z drugiej zaś ukazywać nowe ścieżki indywidualnego i kulturowo-cywilizacyjnego rozwoju. Seria ma służyć inicjowaniu, rozwijaniu i promocji interdyscyplinarnych badań humanistycznych, wymagających wypracowywania precyzyjnego warsztatu teoretyczno-metodologicznego i rzetelnej analizy materiału badawczego. Zebrane w inicjującej serię monografii teksty obejmują zróżnicowaną problematykę teoretyczną i metodologiczną - ich wspólnym motywem jest szeroko rozumiana korelacja nauki i sztuki. Sztuka nie jest traktowana jedynie jako przedmiot naukowego badania, ale również jako przestrzeń doświadczania procesu twórczego i komunikacyjnego. Tak pomyślane forum wymiany obejmuje wzajemne uzupełnianie się humanistycznych badań naukowych z twórczą praktyką artystyczną i komunikacyjną w kształtowaniu szerokiej perspektywy poznawczej.

Historie eksperymentalne. Szkice o gatunkach radia artystycznego

Natalia Kowalska-Elkader

Eksperymentalne artystyczne audycje radiowe stanowią punkt wyjścia do rozważań zawartych w prezentowanych szkicach. Za najbardziej interesującą postrzegam formę dzieł artystycznych, w których autorzy zdecydowali się odejść od tego, co dla radia artystycznego klasyczne i standardowe. Wprowadzanie różnych poziomów narracji, alinearna fabuła oraz gra z konwencją gatunków stały się podstawą do wyselekcjonowania i opisu audycji, które w mojej ocenie mogą być postrzegane jako eksperymentalne. Choć przywołuję również audycje fikcyjne, to szczególnie ciekawe są dla mnie audycje artystyczno-dokumentalne, features, słuchowiska oparte na faktach czy eksperymenty radiowe nawiązujące do wydarzeń rzeczywistych. Ze Wstępu O eksperymentach w dziedzinie literatury, plastyki, teatru, filmu czy muzyki słyszeli wszyscy, ale eksperymentalna sztuka radiowa dopiero czeka na wydobycie z cienia. Historie eksperymentalne to ważny krok w tym kierunku. Autorka bardzo zręcznie wiąże dokonania eksperymentalne z akceptacją estetyki brzydoty i podejmuje nadzwyczaj ciekawą próbę zdefiniowania pojęcia brzydoty w sztuce radiowej. Ogromnie pożyteczny wydał mi się również fragment poświęcony Eugeniuszowi Rudnikowi - twórcy chyba wciąż niezupełnie docenianemu i zbyt słabo znanemu. Z recenzji prof. dr. hab. Jana Tomkowskiego

Życie prywatne Polaków w XIX wieku. Perspektywa stołu. Tom 11

Jarosław Kita, Maria Korybut-Marciniak

Prezentowany, jedenasty tom z serii Życie prywatne Polaków w XIX wieku, opatrzony podtytułem "Perspektywa stołu", przenosi uwagę na kulturowe i społeczne kwestie spożywania i jedzenia. Stanowi próbę oglądu życia prywatnego i życia codziennego epoki przez pryzmat praktyk i nawyków żywieniowych oraz szeroko pojętej kultury jedzenia. Analiza życia prywatnego dziewiętnastowiecznych Polaków "z perspektywy stołu" - w kontekście kultury kulinarnej, rytuałów konsumpcyjnych oraz społecznych uwarunkowań wyżywienia nie była do tej pory podejmowana przez badaczy. Zdecydowanie lepiej opracowane są tradycje żywieniowe w epoce nowożytnej (kuchnia staropolska) czy w dobie wieków średnich. Wiek XIX, oglądany przez pryzmat kuchni, wydaje się szczególnie interesujący. Znamionował go szybki rozwój przemysłu i komunikacji (kolej), co dało początek stopniowej niwelacji zjawiska głodu na kontynencie europejskim. Na ziemiach polskich nastąpiło zetknięcie "kuchni polskiej" z "kuchnią zaborców". Kulturowy i społeczny kontekst wyżywienia odsłania nie tylko warunki życia codziennego, ale stwarza też grunt pod refleksje na temat przemian cywilizacyjnych, gospodarczych i kulturowych społeczeństwa polskiego. Obrazuje procesy i kierunki modernizacji oraz obszary zacofania i środowiska spauperyzowane. "Pogoń za chlebem" była głównym motywem migracji ze wsi do miast. W realiach zaborowych "kultura stołu" może być odczytywana jako kultura "własna" - narodowa i "obca", przenikająca ze struktur o odmiennej tradycji. Praktyki kulinarne i konwenanse związane ze spożywaniem przynoszą informacje również o mentalności Polaków. Doświadczenia kulinarne podczas podróży, na emigracji czy na zesłaniu, były często ważnym wątkiem literatury wspomnieniowej, dzienników i korespondencji. Tematyka dziewiętnastowiecznej kuchni i kultury przygotowywania oraz spożywania posiłków stwarza wiele możliwości interpretacyjnych i otwiera nowe perspektywy w badaniach nad społeczeństwem polskim w dobie zaborów.

Statystyczne metody klasyfikacji tekstów

Adam Idczak, Jerzy Korzeniewski

W ostatnich latach, wraz z szybkim rozwojem technologii komputerowych i internetowych, coraz większego znaczenia nabierają komputerowe metody badania tekstu, w szczególności metody ustalania sentymentu czy też wydźwięku tekstu. Metody komputerowe mogą być później wykorzystywane w takich zagadnieniach, jak streszczanie tekstu, wyszukiwanie informacji z tekstu, sprawdzanie poprawności tekstu, maszynowe tłumaczenie tekstu i wielu innych. Niniejsza monografia zawiera przegląd metod analizy sentymentu dla dokumentów głównie anglojęzycznych, badanie efektywności wybranych metod analizy sentymentu w zastosowaniu do dokumentów polskojęzycznych, propozycje nowych metod, które mogą poprawić jakość klasyfikacji. W nowych propozycjach nacisk został położony na problemy klasyfikacji binarnej, niekorzystanie ze źródeł zewnętrznych, korzystanie w jak najmniejszym stopniu ze zbioru uczącego. Proponujemy przenieść ciężar klasyfikacji tekstów z obszernego zbioru uczącego na wyszukiwanie i analizowanie związków pomiędzy słowami tworzącymi dokument, a nawet grupami słów. Zaproponowana metoda ma prostą interpretację, może konkurować z metodami standardowymi oraz może być wykorzystana do innych problemów związanych z ustalaniem sentymentu tekstów.

Polskie wątki w życiu Michaiła Hellera

Jędrzej Piekara

Seria JERZY GIEDROYC I... to wspólne przedsięwzięcie Stowarzyszenia Instytut Literacki Kultura oraz Uniwersytetu Łódzkiego. Publikacje mają udostępniać i przybliżać historię oraz dorobek Instytutu Literackiego w Paryżu. Proponujemy Czytelnikom indywidualne i zbiorowe monografie naukowe; naukowe edycje archiwaliów i korespondencji z zasobów Archiwum Instytutu Literackiego oraz problemowe antologie tekstów z „Kultury” i „Zeszytów Historycznych”, a także reedycje wybranych książek opublikowanych w ramach Biblioteki „Kultury”. To pierwsza książka o Michaile Hellerze – jednym z najbardziej znanych krytyków komunizmu w ostatnich dwóch dekadach istnienia ZSRR, który dzięki zdolności połączenia pracy naukowej z publicystyką oraz zainteresowań historycznych z tematyką współczesnej mu sytuacji społecznej i politycznej stał się historykiem niezwykle popularnym. Autor wydobywa polskie wątki z biografii Hellera, który pod pseudonimem Adam Kruczek publikował przez niemal trzydzieści lat comiesięczne felietony W sowieckiej prasie w „Kulturze” Jerzego Giedroycia. * Praca jest odkrywcza i wnosi wiele do stanu wiedzy o polsko-rosyjskich powiązaniach intelektualnych w XX wieku. Jędrzej Piekara jest znakomitym badaczem, dociera do publikacji, archiwów, przeprowadza rozmowy ze świadkami historii. prof. dr hab. Piotr Mitzner Książka dostarcza czytelnikowi bezcennego materiału, jest niesłychanie ważna dla badaczy relacji polsko-rosyjskich, badaczy emigracji polskiej, głównie tej skupionej wokół paryskiej „Kultury” (ale też londyńskiej), emigracji rosyjskiej, szczególnie tzw. „trzeciej fali”. Wartości publikacji nie determinuje li tylko bohater książki, jej niepodważalny atut zawiera się w podjęciu przez autora problemu spoza dotychczasowego horyzontu badań historycznych i historycz­noliterackich. prof. dr hab. Tadeusz Sucharski

Asia in World Politics: Past, Present, and Future

Marcin Socha, Michał Zaręba

Quick growth of Chinese economy heralded a shift in the balance of power in the Asia-Pacific. In recent years China’s growing assertiveness, manifested by growing military presence in South China Sea, has been perceived as a major security challenge by most of the countries in the region. This situation is not simply a result of the recent changes in economic and political situation in the country, but rather a manifestation of a long history of building economic and political ties in the region and materialization of Chinese ambitions. It seems that China is finally able to materialize its long-time political ambitions in the region. Other security challenges like the nuclear program of North Korea and changing political situation in Myanmar attested to the increasing uncertainty of security situation in Asia which affects the global geopolitical landscape. Change of power in the United States, and Election of Donald Trump as American president in November 2016 was a signal of another shift in the regional security situation. New president following the slogan “America First” launched a process of renegotiating existing security treaties with Asian allies and presented a mare aggressive stance on China which very soon turned into a serious trade conflict. This monograph illustrates different aspects of these complex power shifts and their influence on the current geopolitical situation in the region.

Pedagogiczne implikacje teorii dezintegracji pozytywnej Kazimierza Dąbrowskiego

Dominik Chojnowski

W książce autor analizuje teorię dezintegracji pozytywnej Kazimierza Dąbrowskiego ze szczególnym uwzględnieniem jej pedagogicznych implikacji dla współczesnych nauk społecznych. Koncepcja ta znalazła uznanie w świecie naukowym, ale pomimo tego jej recepcja podejmowana jest głównie poza granicami naszego kraju. Zajmuje się ona procesem ontogenetycznego rozwoju człowieka. Na tle innych tego typu teorii wyróżnia się tym, że w pozytywny sposób pojmuje dużą część zaburzeń psychicznych, zwłaszcza nerwice i psychonerwice. W inny sposób definiuje też zdrowie psychiczne i chorobę psychiczną. Zgodnie z nią część zaburzeń psychicznych dezintegrujących psychikę człowieka ma kluczowe znaczenie dla jego przyspieszonego rozwoju. Ten tok rozumowania teoria ta przenosi również na obszar zagadnień związanych z edukacją, zwłaszcza na problematykę uczniów zdolnych i związanych z nimi oddziaływań wychowawczych. Daje to rozległe pedagogiczne implikacje. Głównym celem publikacji jest przedstawienie oryginalnej koncepcji wybitnego polskiego badacza w kontekście edukacyjnym. Autor poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy jej aplikacja w pedagogice i edukacji jest korzystna, czy też jest to koncepcja przestarzała, nieznajdująca już zastosowania. Zastosowaną metodą badawczą, jest hermeneutyczna analiza rozpraw Dąbrowskiego, która polega na interpretacji i rozumieniu zobiektywizowanych źródeł kulturowych, jakimi są jego teksty. Analizowane są zatem prace autora teorii dezintegracji pozytywnej i wydobywane z nich te treści, które dają możliwość wglądu w to, w jaki sposób rozumiał on kwestie edukacyjne i społeczne oraz jak wpisują się one dzisiaj w nauki społeczne i praktykę oświatową.