Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

W roku akademickim 1972/73 powołano w Uniwersytecie Łódzkim Dział Wydawnictw, którego zadaniem miało być opracowywanie i edycja uczelnianych prac naukowych, dydaktycznych i informacyjnych. W 1984 r. Dział został przekształcony w Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Autorami publikowanych prac są przede wszystkim pracownicy naukowi uczelni, ale również wybitni znawcy przedmiotu z innych ośrodków w kraju i za granicą, natomiast problematyka publikacji skupiona jest wokół podstawowych dyscyplin uniwersyteckich i tematyki interdyscyplinarnej.

Obecnie rozwijany program wydawniczy stanowi kontynuację bogatej oferty starannie opracowanych pod względem redakcyjnym i typograficznym publikacji z różnych dziedzin nauki, ze szczególnym uwzględnieniem szeroko rozumianej humanistyki.

1409
Ebook

Odkrywanie tajemnic polszczyzny biblijnej. Wybór łódzkich prac językoznawczych (1981-2021)

Elżbieta Umińska-Tytoń

Antologia prezentuje dokonania łódzkich językoznawców na polu (wieloaspektowego) poznania polszczyzny biblijnej - zarówno dawnej, jak i współczesnej, a także "dialogu" współczesnej z dawną. Widać w niej zamysł pokazania rozległej panoramy zainteresowań, podejść metodologicznych oraz uzyskanych wyników, co w sumie pozwala poznać warsztat i dorobek łódzkich badaczy, a zarazem czyni z książki cenne, bogate poznawczo kompendium wiedzy o rozwoju polszczyzny biblijnej (jak również polszczyzny w ogóle) i sposobach jej badania, a przy okazji o historii kultury nie ty polskiej, lecz także starożytnej (gdyż takie są konteksty języków Biblii). Z recenzji prof. dr hab. Marzeny Makuchowskiej

1410
Ebook

Jurysprudencja 20. Dobro dziecka w ujęciu indywidualistycznym i wspólnotowym

Karolina Mendecka

Celem serii wydawniczej „Jurysprudencja” jest publikowanie monografii z zakresu teorii i filozofii prawa, a także dyscyplin prawniczych podejmujących problematykę teoretyczno- i filozoficzno-prawną w ramach własnych badań przedmiotowych. Inicjatywa powołania tego rodzaju serii wydawniczej spotkała się z dużym zainteresowaniem wszystkich ośrodków naukowych zajmujących się wskazaną problematyką, a także znanych naukowców z ośrodków zagranicznych. Redaktorzy serii Marek Zirk-Sadowski, Bartosz Wojciechowski * Autorka książki koncentruje się na usystematyzowaniu najważniejszych kwestii oraz dostarczeniu niezbędnych wskazówek dotyczących pojęcia dobra dziecka. Nietzscheańska opozycja apollińska-dionizyjska stanowi wszechstronną propozycję ujęcia przedstawionych w pracy filozoficzno- i teoretycznoprawnych zagadnień. Pierwiastek apolliński symbolizuje intelekt, prawo i jednostkę, natomiast dionizyjski – siłę natury, instynkt oraz wspólnotę. Przyjęta w monografii formuła opierająca się na przeciwstawieniu dwóch żywiołów nawiązuje do wielu przeciwieństw – począwszy od wspólnotowego i indywidualistycznego spojrzenia na dobro i dobro dziecka przez filozofię liberalną i komunitariańską aż po teoretycznoprawne omówienie koncepcji dobra dziecka jako klauzuli oraz zasady prawnej w świetle orzecznictwa sądów oraz trybunałów krajowych i międzynarodowych. W rozważaniach Autorki można odnaleźć jej osobiste, emocjonalne zainteresowanie analizowanym tematem. Dzięki temu publikacja nie jest jedynie „suchym”, pozbawionym życia wywodem naukowym. Wręcz przeciwnie – odnosi się do spraw doniosłych z pasją i emocją. Autorka nie ucieka też od trudnych społecznie tematów, co nadaje monografii aktualny wydźwięk. Z recenzji dr hab. Agnieszki Bielskiej-Brodziak, prof. UŚ Autorka przybliża dwie perspektywy myślenia o dobru dziecka, z których wyłania się obraz idei dobra dziecka w świetle napięcia między dobrem jednostki a dobrem wspólnym. Monografia jest napisana językiem komunikatywnym, co warto podkreślić, ponieważ Autorka udowadnia, że o problemach filozoficznych można pisać w sposób jasny i zrozumiały. Z recenzji dr. hab. Przemysława Kaczmarka, prof. UWr

1411
Ebook

Poszukiwanie tożsamości w kraju (nie)pamięci. O dokumentalnej twórczości Ruth Beckermann

Olga Wesołowska

Publikacja jest pierwszą na polskim rynku pozycją w całości poświęconą filmom austriacko-żydowskiej reżyserki Ruth Beckermann. Jej dzieła zostały opisane w odniesieniu do tradycji artystów nazywanych Nestbeschmutzerami. Książka pokazuje, jak dokumentalna twórczość stała się dla Beckermann formą poszukiwania własnej tożsamości jako Żydówki wychowanej i mieszkającej w powojennej Austrii. Czytelnik ma również okazję zapoznać się z kontekstem kulturowym, historycznym oraz politycznym, który ukształtował jej postawę. Analizy filmów, wzbogacone o odwołania do teorii z zakresu culture studies i memory studies, pozwalają pokazać, jak Austrię oraz jej mieszkańców postrzega Beckermann - artystka, która - podobnie jak skandalista Thomas Bernhard czy noblistka Elfriede Jelinek - "kala własne gniazdo", ale jednocześnie nieustannie szuka w nim miejsca dla siebie.

1412
Ebook

Społeczno-kulturowy wymiar przestrzeni wiejskiej. Studia z geografii człowieka

Marcin Wójcik

Idea tej pracy zrodziła się m.in. w wyniku zainteresowania dyskusją o specyfice badawczej geografii człowieka, zwłaszcza we współczesnych uwarunkowaniach instytucjonalnych, oraz jako potrzeba poszukiwania alternatywy dla panujących powszechnie tendencji dezintegracyjnych w naukach społecznych. W związku z tym, podjęto próbę określenia pola przedmiotowego geografii człowieka, wskazując - jako kluczowe - koncepcje i modele przestrzeni, na które można spojrzeć w kontekście różnych form zamieszkiwania ludzi, ich zmiany w czasie oraz w odniesieniu do przemian cywilizacyjnych. W tym przypadku są to nawarstwiające się w czasie ujęcia teoretyczno-metodologiczne, które można odnieść do trzech zasadniczych typów analizy zjawisk w przestrzeni wyróżnionych przez M. Foucaulta, tj. umiejscowienia, rozciągłości i usytuowania. Poszczególne rozdziały, które odpowiadają trzem przypadkom badan nad osadnictwem wiejskim, prezentują kwestie odnoszące się do wyjaśnienia relacji człowieka z przestrzenią rozumianą jako podłoże jego egzystencji (ziemia). We wszystkich badaniach przeplatają się trzy kluczowe dla geografii człowieka kwestie, tj. problemy określenia stanu i przekształceń krajobrazu kulturowego, tożsamości terytorialnej oraz miejsca człowieka i społeczności lokalnych w przestrzeni. W pracy oceniono możliwości poznawcze przedstawionej problematyki badawczej oraz ich rolę w kształtowaniu podstaw odrębności teoretyczno-metodologicznej geografii człowieka. Wskazano również podstawowe kwestie dotyczące przemian społeczno-kulturowych przestrzeni wiejskiej. Jest to o tyle istotne, że wieś podlega bardzo istotnym przekształceniom, co w tym zakresie wpływa na jej inne cechy osadnicze, zwłaszcza fizjonomiczne i funkcjonalne.

1413
Ebook

Sztuka ma znaczenie

Dagmara Rode, Marcin Składanek, Maciej Ożóg

Tom ofiarowujemy Panu Profesorowi Ryszardowi W. Kluszczyńskiemu jako Jego uczniowie i uczennice, współpracownicy i współpracownice, przyjaciele i przyjaciółki. Książka ta stanowi formę podziękowań za intelektualne stymulacje, motywacje do eksplorowania twórczych działań oraz nade wszystko za naukowe inspiracje, jakie Mu zawdzięczamy. Trudno bowiem znaleźć osobę badającą filmową awangardę, sztukę wideo, a szczególnie sztukę nowych mediów i kulturę cyfrową, która nie odnosiłaby się do zaproponowanych przez Profesora ujęć, konceptualnych schematów i teoretycznych konstruktów lub w inny sposób nie czerpała z Jego dorobku - bogatego i ważnego dla współczesnych dyskursów kulturoznawczych. Tematyczne zróżnicowanie publikacji dowodzi, iż analizy sztuki i kultury nowych mediów - jakkolwiek ustanawiają węzłowy i najbardziej doniosły obszar refleksji Profesora - nie wyczerpują Jego zainteresowań oraz poszukiwań badawczych. Ze Wstępu Sztuka ma znaczenie jest tomem o charakterze jubileuszowym, ale to przeznaczenie nie zdominowało konceptu całości publikacji, którą można określić jako bardzo interesującą, przekrojową lekturę na temat sztuki współczesnej. Niezwykle cenne jest to, iż książka stanowi wyraz nie tylko rozmaitych powinowactw intelektualnych z Profesorem Kluszczyńskim, lecz także ciekawy zapis aktualnego stanu polskich badań nad kulturą wizualną, audialną, literacką, audiowizualną, popularną. Znajdują się w niej bowiem teksty o różnej randze i różnorodnym charakterze, w których podejmowane są zagadnienia z rozmaitych kręgów szeroko pojętej sztuki. Autorzy dali wyraz swych zainteresowań, niejednokrotnie zbieżnych z pracami Profesora Kluszczyńskiego albo inspirowanych nimi, jak również zaprezentowali obecnie prowadzone przez siebie badania lub po prostu, w sposób niemal osobisty, spisali własne przemyślenia na tematy, które często nie znajdują swego miejsca w licznych publikacjach, a czasem czekają na odpowiedni moment, by ujrzeć światło dzienne. Z recenzji dr hab. Barbary Kity, prof. UŚ

1414
Ebook

Samorząd terytorialny w Polsce. Ustrój ekonomiczny

Marek Wojciechowski

Problematyka książki dotyczy samorządu terytorialnego w Polsce w wymiarze ekonomicznym. Treść monografii skupia się na ekonomicznych aspektach funkcjonowania samorządu, identyfikując przyczyny i konsekwencje decyzji podejmowanych przez organy samorządu. Publikacja wzbogaca nieliczny jeszcze zasób wiedzy o warunkach i mechanizmach gospodarowania oraz zarządzania w samorządzie. Istotne są dwa wątki prowadzonych rozważań: działanie samorządu w ramach systemu ekonomicznego oraz funkcjonowanie samorządu według zasad typowego przedsiębiorstwa. Służy temu analiza teoretyczna natury ekonomicznej samorządu, jego miejsca na mapie administracyjnej kraju, badanie przedmiotu oraz podmiotów decyzyjnych w samorządzie. Klamrą spinającą wywody jest kwestia efektywności ekonomicznej kształtowanej przez władze samorządu i jego jednostki organizacyjne. Motywem przewodnim monografii jest ukazanie samorządu w nowej perspektywie badawczej, gdzie jego istota polega na świadczeniu usług publicznych i kreowaniu warunków rozwoju, zaś formą staje się działanie w strukturze podmiotu gospodarczego funkcjonującego na rynku konkurencyjnym. Formuła samorządu traktowanego jako quasi-przedsiębiorstwo jest zatem substytutem samorządu jako publicznej organizacji gospodarczej nienastawionej na zysk.

1415
Ebook

Wykorzystanie technologii informacyjno-komunikacyjnych w mikro-, małych i średnich przedsiębiorstwach sektora kreatywnego

Magdalena Ratalewska

Sektor kreatywny zaliczyć można do jednego z najbardziej obiecujących sektorów gospodarki na świecie. W obszarze jego zainteresowań jest wiele różnych rodzajów działalności, które charakteryzują się innowacyjnością i wysokim potencjałem pracy twórczej, z których korzysta tradycyjny biznes. Niewątpliwie sektor kreatywny wiedzie prym i wskazuje drogę rozwoju innym, mniej dynamicznie rozwijającym się gałęziom gospodarki. Cechuje go kreatywne wykorzystanie wiedzy, zdolność i chęć adaptacji nietypowych rozwiązań i zastosowania nowych technologii, tworzenie nowych modeli biznesowych, jak również otwartość na zmianę i chęć do partnerskiej współpracy. Rosnące znaczenie i przewodnia rola sektora kreatywnego ujawniają się nie tylko w jego wartości ekonomicznej, lecz także w coraz szerszym wpływie na społeczeństwo i kulturę. Warto zaznaczyć, że sektor kreatywny coraz częściej wytycza nowe wzorce zachowań biznesowych i działań, które inne sektory gospodarki powinny naśladować, szczególnie, gdy chcą dalej istnieć na rynku, prężnie się rozwijać i osiągać sukces. Dodajmy do tego dynamicznie rozwijające się technologie informacyjno-komunikacyjne (ICT), które stworzyły niespotykane dotąd warunki wykorzystania przez przedsiębiorców sektora kreatywnego takich narzędzi, jak komputer, urządzenia mobilne i sieć internetowa. W prezentowanej monografii poddano analizie wpływ wykorzystywania technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT) na konkurencyjność oraz rozwój MSP sektora kreatywnego, a także ukazano zależności między charakterystyką właścicieli i cechami przedsiębiorstwa a używaniem tych narzędzi.

1416
Ebook

Scenariusze zajęć dla seniorów z zaburzeniami neuropoznawczymi. 30 pomysłów na zajęcia indywidualne i grupowe

Weronika Pliszka

Scenariusze zajęć w dostępny i łatwy sposób pomogą w znalezieniu najlepszej formy aktywizacji seniorów z zaburzeniami neuropoznawczymi. Ułatwią nawiązanie kontaktu oraz wyjaśnią i nadadzą kierunek pracy terapeutycznej. Autorka jasno i szczegółowo wyjaśnia, jak przeprowadzić zajęcia, aby zainteresować i zaktywizować swojego podopiecznego. Metoda Montessori Senior, której inspiracje widoczne są w treści podręcznika, jest metodą przyjazną, opartą na uważności i życzliwości, jaką należy obdarzyć seniora podczas pracy. Przedstawione pomysły sprawdzą się w pracy grupowej oraz podczas zajęć indywidualnych na przykład w zaciszu domowym. Scenariusze zostały podzielone na trzy grupy tematyczne. Dział pierwszy Poznajmy się przedstawia zajęcia mające na celu poznanie seniorów przez prowadzącego i innych uczestników - tego, co lubią robić, jakie mają cechy osobowości, czym się zajmowali zawodowo. Dział drugi Obchodzimy święta zawiera pomysły na prace utrwalające orientację w czasie oraz zwiększające odczuwanie radości związanej z przeżywaniem świąt. Najobszerniejszy trzeci dział Praca twórcza i manualna to inspiracje na zajęcia plastyczne, służące wyrażaniu uczuć poprzez działania kreatywne, przyczyniające się do poprawy nastroju, a także wpływające na utrzymanie sprawności manualnej. Wszystkie scenariusze są proste do wykonania, dostosowane do możliwości osób z zaburzeniami neuropoznawczymi, a także wykorzystujące niedrogie i łatwo dostępne materiały. Załącznikami do części scenariuszy są szablony oraz inne potrzebne do ich realizacji pomoce, które dzięki zachowaniu odpowiednich proporcji można z łatwością skopiować.

1417
Ebook

Bezpieczeństwo ekonomiczne a przestępstwa gospodarcze. Analiza uwarunkowań prawno-organizacyjnych na przykładzie Federacji Rosyjskiej

Natasza Duraj

Monografia poświęcona jest aktualnej i szerokiej problematyce dotyczącej unormowań prawno-organizacyjnych przestępstw w sferze gospodarki w Federacji Rosyjskiej w aspekcie kształtowania bezpieczeństwa ekonomicznego Rosji. W publikacji przedstawiono szeroki przegląd aktualnego rosyjskojęzycznego piśmiennictwa naukowego na temat bezpieczeństwa ekonomicznego oraz przestępczości gospodarczej w tym państwie. Zawarto także analizę postanowień Kodeksu karnego Federacji Rosyjskiej oraz materiałów zgromadzonych przez tamtejsze Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i dotyczących przestępstw gospodarczych popełnionych w Rosji w latach 2003-2019. Książka powstała z myślą o czytelnikach zainteresowanych rozwijaniem wiedzy z zakresu bezpieczeństwa ekonomicznego oraz zwalczania przestępstw o charakterze gospodarczym, z jakimi mają do czynienia na co dzień rosyjskie organy ścigania. Adresowana jest również do pracowników polskich organów państwowych odpowiadających za bezpieczeństwo i porządek publiczny, którzy realizują zadania mające na celu zwalczanie przestępczości gospodarczej oraz wdrażanie metod i sposobów zapobiegania przestępstwom o charakterze gospodarczym.

1418
Ebook

Nadzwyczajne podatki majątkowe. Studium przypadku podatku od wzbogacenia wojennego w Polsce z 13 kwietnia 1945 r

Adam Kędrzyński

Przedmiotem rozprawy są nadzwyczajne podatki majątkowe stosowane w XX wieku. Zostały one poddane analizie z kilku perspektyw: teorii ekonomii (słuszność, wymiar ekonomiczny i fiskalny), teorii prawa podatkowego (skala, stawki, przedmiot opodatkowania) oraz filozoficzno-etycznej (sprawiedliwość podatkowa, moralność podatników, oddziaływanie na zachowania podatników). Publikacja ma zatem charakter interdyscyplinarny, co istotnie odróżnia ją od dotychczasowych podejść do wskazanej problematyki. Wybrany temat należy uznać za oryginalny, a jego ujęcie za nowatorskie ze względu na wieloaspektowość i dążenie do holistycznego spojrzenia na nadzwyczajne podatki majątkowe - z punktu widzenia ekonomicznego, filozoficznego oraz prawnego. Jako podstawowy problem badawczy Autor wskazuje "określenie cech i specyfiki nadzwyczajnego podatku od wzbogacenia wojennego", który został wprowadzony w Polsce Ludowej dekretem z 13 kwietnia 1945 roku. Co istotne, podatek ten miał oficjalną nazwę "nadzwyczajny podatek od wzbogacenia wojennego", zatem ustawodawca apriorycznie nadał mu atrybut nadzwyczajności. Z recenzji dr hab. Cecylii Leszczyńskiej

1419
Ebook

Teorie i praktyki komunikacji

Grażyna Habrajska

Publikacja aktualizuje stan badań, definiuje kierunki badań komunikologicznych i przybliża różne tradycje, metodologie i perspektywy badawcze wykorzystywane w komunikologii. Walorem tomu jest prezentacja różnych rozwiązań metodologicznych i odmiennych perspektyw badawczych. Jest to lekcja nowoczesnego opisu zjawisk werbalnych i wizualno-werbalnych służących budowaniu relacji interpersonalnych, czyli komunikacji międzyludzkiej. Autorami większości tekstów są uznane autorytety, które z racji jubileuszu podzieliły się swoimi dokonaniami z Aloszą Awdiejewem. Zaprezentowane analizy mają charakter innowacyjny, dotyczą zjawisk aktualnych, mających istotny wpływ na rozwój nauki, teorii i praktyki komunikacji. Monografia nie tylko rejestruje kierunki badań, lecz także wskazuje je młodym, początkującym badaczom. W znacznym stopniu poszerza zakres dociekań. Zwrócono uwagę na istotę najnowszych badań poświęconych werbalizacji obrazu, pokazano, jak naukowo omawiać przekaz polityczny. Odwołano się także do rzadko już uwzględnianej tradycji retorycznej badań. Tom stanowi też specyficzne przypomnienie, jak wyglądał kiedyś dialog naukowy, jak ważne było dochodzenie do prawdy naukowej poprzez dyskusję, wymianę poglądów. Przypomni on wielu, że uniwersyteckość nie ma nic wspólnego z korporacyjnością. Z recenzji prof. dr hab. Elizy Grzelak

1420
Ebook

Psychologia poradnictwa terapeutycznego

Marie Percival

Co to jest poradnictwo terapeutyczne i w jaki sposób może nam pomagać? Czym różni się od rozmów o problemach, które prowadzimy z rodziną i przyjaciółmi? Psychologia poradnictwa terapeutycznego zawiera wyjaśnienie różnych podejść do terapii i ukazuje ich zastosowanie w praktyce. Dostarcza informacji, w jakich przypadkach terapia może być pomocna, a w jakich nie. Umożliwia przyjrzenie się terapiom poznawczym i behawioralnym, psychoanalizie i psychologii humanistycznej, a także zgłębienie pozytywnej psychoterapii oraz zjawiska polegającego na rezygnacji z podejścia opartego na chorobie, by zwrócić się w kierunku terapii. Książka zawiera refleksje nad szerokim spektrum przestrzeni terapeutycznych i rozważania dotyczące takich kwestii profesjonalizmu w terapii, jak etyka, superwizja czy należyta staranność postępowania wobec klientów. Współcześnie, kiedy głównym tematem rozmów jest zdrowie i dobre samopoczucie, prezentowana publikacja rzuca nowe światło na proces terapeutyczny. Pozwala zrozumieć, co on obejmuje i jak działa, by pomóc osobom poszukującym wsparcia w rozwiązaniu problemów natury emocjonalnej i psychicznej oraz polepszyć ich kondycję psychiczną.

1421
Ebook

"Aby przywrócić rangę satyrze". Cenzura wobec poznańskiego tygodnika satyrycznego "Kaktus" (1957-1960)

Anna Wiśniewska-Grabarczyk

"Kaktus" to powstałe na fali odwilży poznańskie pismo satyryczne, ukazujące się w latach 1957-1960. Jak każdy tytuł prasowy wydawany oficjalnie w Polsce Ludowej, miał swoje drugie, ukryte przed szeroką publicznością oblicze, znane tylko autorom, redakcji i cenzorom. To wersja dziewicza, pierwotna, ta, która została złożona do oceny urzędu cenzury. I o niej, o tym dziewiczym obrazie "Kaktusa" jest ta książka. Materiał porównawczy stanowią 174 numery periodyku oraz zbiór kryptotekstualiów, tj. poufnych cenzorskich dokumentów oceniających artykuły z tygodnika. Są one cennym świadectwem tego, w jaki sposób władza radziła sobie z tzw. poetykami antyreżimowymi, które doszły do głosu po Październiku '56 r. W archiwach znajdują się nie tylko artykuły, eseje, felietony, dowcipy rysunkowe, komentarze satyryczne, które ukazały się drukiem, ale - co ważniejsze - ich wersje złożone do oceny cenzorów. Dzięki temu można było porównać wersje oryginalne z opublikowanymi oraz ustalić, jakie materiały zatrzymano. Przeprowadzone badania pokazują, że "ucieczka" w kostium satyryczny nie zawsze pozwalała literatom i grafikom publikującym w "Kaktusie" uniknąć cięć cenzorskich.

1422
Ebook

Edukacja paramilitarna jako potencjał kadr dla służb mundurowych

Bogusław Śliwerski, Iwona Klonowska

Podjęta problematyka jest niezwykle aktualna, wartościowa poznawczo i aplikacyjnie. Dotyczy bowiem przygotowania młodego pokolenia do życia w społeczeństwie ryzyka. Edukacja paramilitarna w sposób profesjonalny przygotowuje młodzież szkolną do potencjalnej pracy w służbach mundurowych. Zawiera elementy szkolenia specjalistycznego, ale przede wszystkim preferuje wartości edukacji obywatelskiej i patriotycznej, kształtuje kompetencje społeczne, a także aspiracje rozwojowe. Zebrany w książce materiał empiryczny i jego analiza porównawcza stanowi źródło cennych informacji dla nauczycieli, przedstawicieli władz oświatowych, samorządowych, służb mundurowych oraz młodzieży szkolnej i jej rodziców. prof. dr hab. Ryszard Bera, UMCS w Lublinie Autorzy podjęli - wykazując się odpowiednim znawstwem zagadnień - ważną i aktualną z punktu widzenia pedagogiki problematykę, budzącą także szersze zainteresowanie społeczne. Prezentowana monografia może stanowić istotny asumpt do dalszych analiz pedagogicznych, między innymi do badań komparatystycznych nad socjalizacją oraz edukacją paramilitarną w różnych tradycjach i systemach społecznych. Jest warta szybkiego wydania i szerokiego upowszechnienia, aby jej oddziaływanie intensyfikowało dalsze działania naukowe i debaty w sferze publicznej dotyczące różnych aspektów socjalizacji i edukacji (para)militarnej. dr hab. Marek Rembierz, prof. UŚ w Katowicach

1423
Ebook
1424
Ebook