Zalecenia dietetyczne wspierające narząd wzroku

Aleksandra Cichocka

O oczy powinniśmy dbać od najmłodszych lat, ponieważ chcemy, aby służyły nam jak najlepiej przez całe życie. Oprócz innych działań (np. doboru odpowiednich okularów, jeśli jest taka potrzeba) dużą rolę we wspieraniu narządu wzroku odgrywa zdrowa dieta, bogata w składniki odżywcze, pozytywnie wpływająca na oczy. Taka dieta jest ważna dla wszystkich w profilaktyce chorób narządu wzroku. Poradnik z dietą szczególnie polecany jest osobom starszym, a także osobom młodszym, które: - dużo czasu spędzają przy komputerze, telewizorze, smartfonie, na czytaniu książek - długo prowadzą samochod, zwłaszcza po zmroku - są narażone na intensywne światło słoneczne (np. osoby pracujące lub uprawiające sport na zewnątrz przy dużym nasłonecznieniu, zarowno latem, jak i zimą) - przebywają w zadymionych pomieszczeniach lub palą tytoń. Stosowanie zasad zdrowego żywienia przez całe życie jest zawsze polecane, gdyż zmniejsza ryzyko rozwoju chorób oczu i wielu chorób cywilizacyjnych, np. nadciśnienia tętniczego, podwyższonego stężenia cholesterolu, miażdżycy, cukrzycy typu 2 i pomaga w ich leczeniu.

Procedura zapłodnienia pozaustrojowego - rola i zastosowanie progesteronu

Grzegorz Polak

Progesteron jest hormonem niezbędnym do przemiany wydzielniczej endometrium, warunkującej implantację zarodka i utrzymanie wczesnej ciąży. Wsparcie fazy lutealnej gestagenami po transferze zarodka jest jednym z etapów procedury zapłodnienia pozaustrojowego. Połączenie preparatów progesteronu podawanych podjęzykowo oraz dopochwowo zapewnia jego stężenia optymalne dla uzyskania ciąży podczas tej procedury.

Nowe leki przeciwpsychotyczne

Marcin Siwek

Publikacja „Nowe leki przeciwpsychotyczne” pod redakcją Marcina Siwka jest pozycją wielce aktualną i wychodzi naprzeciw zapotrzebowaniu psychiatrów na najnowsze dane dotyczące farmakoterapii schizofrenii. Autorzy przedstawiają w systematyczny sposób informacje na temat farmakologii, skuteczności klinicznej i działań niepożądanych brekspiprazolu, lurasidonu i kariprazyny. W monografii prezentowane są również leki będące w trakcie rejestracji lub jeszcze w fazie badań klinicznych. Książkę „Nowe leki przeciwpsychotyczne” polecamy wszystkich psychiatrom chcącym być up to date z farmakoterapią schizofrenii (a także chorób afektywnych, zwłaszcza dwubiegunowej) i wykorzystać zawartą w niej wiedzę, aby jak najlepiej pomóc swoim pacjentom.

Arypiprazol - teoria i praktyka

Agata Szulc

Arypiprazol jest jednym z leków przeciwpsychotycznych II generacji, inaczej - atypowych, znanym od kilkunastu lat. Ma unikalny profil receptorowy względem pozostałych leków przeciwpsychotycznych, co znajduje odzwierciedlenie w jego efekcie terapeutycznym i profilu tolerancji. Działa jak antagonista w sytuacji nadmiaru dopaminy, natomiast przy jej niskich stężeniach eksponuje właściwości agonistyczne. Jak pokazują liczne badania, w zależności od dawki arypiprazol jest skuteczny w leczeniu schizofrenii i choroby afektywnej dwubiegunowej zarówno w okresie zaostrzenia, jak i w terapii podtrzymującej. Jest też lekiem często stosowanym w politerapii. Niniejszy artykuł dostarcza przeglądu informacji na temat zastosowania arypiprazolu w monoterapii, która powinna stać się rutynową praktyką w leczeniu zaburzeń psychicznych.

Schizofrenia u mężczyzn

Jerzy Samochowiec, Ernest Tyburski, Błażej Misiak

(...) Obserwowany dymorfizm płciowy w schorzeniach psychicznych często nie znajduje odzwierciedlenia w stosowanych skalach diagnostycznych oraz kryteriach klinicznych ujętych w DSM czy ICD, nie jest też uwzględniany w większości podręczników psychiatrii. Lukę tę znakomicie wypełnia monografia Schizofrenia u mężczyzn. Autorzy bardzo rzetelnie, wyczerpująco i klarownie opisali wszelkie aspekty specyfiki psychozy schizofrenicznej u mężczyzn: od etiologii i patofizjologii, poprzez epidemiologię, objawy i przebieg choroby, po leczenie - zarówno farmakologiczne, jak i psychologiczne. Ta znakomita książka powinna stanowić lekturę obowiązkową dla każdego psychiatry. (...) Czy faktycznie inaczej powinno się leczyć kobiety, a inaczej mężczyzn ze schizofrenią? Być może niepowodzenia terapeutyczne przynajmniej częściowo można by wyjaśnić odmienną reakcją mężczyzn na stosowane leki. Wraz ze wzrostem możliwości psychofarmakologicznych rośnie konieczność indywidualizacji decyzji terapeutycznej. Autorzy zebrali interesujące dane z najnowszych badań, które wskazują na dużą liczbę zmiennych wpływających zarówno na obraz kliniczny schizofrenii u konkretnego pacjenta, na przebieg choroby, jak i efektywność stosowanego leczenia. Nie pozostaje nic innego, jak skorzystać z tego wartościowego resume najnowszej wiedzy, która w obszarze schizofrenii poszerza się znacząco z roku na rok i utrzymuje lekarzy, w stałej czujności i ciekawości poznawczej.

Terapia skojarzona mirabegronem z tamsulosyną w leczeniu pęcherza nadaktywnego u mężczyzn z objawami z dolnych dróg moczowych

Tomasz Wiatr, Piotr Chłosta

Mężczyznom z objawami z dolnych dróg moczowych (LUTS, lower urinary tract symptoms) leczonym a-blokerami mogą towarzyszyć symptomy nadaktywnego pęcherza moczowego (OAB, overactive bladder), co wymaga dodatkowego stosowania leków antymuskarynowych. Mirabegron (agonista receptora B3-adrenergicznego) jest alternatywną terapią uzupełniającą, skuteczniejszą od placebo pod względem poprawy objawów OAB i lepiej tolerowaną. Zaobserwowano, że skojarzone leczenie tamsulosyną z mirabegronem wpływa korzystnie na średnią objętość wydalonego moczu, epizodów parć naglących w ciągu doby oraz liczbę mikcji. W przypadku tamsulosyny w skojarzeniu z placebo obserwowano wyższy ogólny odsetek zdarzeń niepożądanych zaistniałych w trakcie leczenia niż w przypadku tamsulosyny z mirabegronem. Wyniki badania PLUS ujawniają przydatność terapii mirabegronem z tamsulosyną w leczeniu mężczyzn z powodu łagodnego powiększenia gruczołu krokowego, u których wystąpiły jednocześnie objawy nadaktywności pęcherza moczowego. Badanie MATCH potwierdziło, że terapia skojarzona przez 12 tygodni u mężczyzn z symptomami LUTS i OAB ma wyższą skuteczność niż placebo i była dobrze tolerowana.

U kogo i dlaczego warto zastosować insulinę dwuanalogową aspart + degludec?

Mariusz Dąbrowski

Ostatnie lata przyniosły istotne zmiany paradygmatu terapii cukrzycy typu 2. Po ogłoszeniu wyników pierwszych i kolejnych badań bezpieczeństwa sercowo-naczyniowego leków przeciwcukrzycowych na pierwszą linię frontu wysunęły się leki nieinsulinowe, a szczególne miejsce zajęły inhibitory kotransportera sodowo-glukozowego typu 2 i agoniści receptora glukagonopodobnego peptydu-1 (te drugie są rekomendowane jako pierwsza terapia iniekcyjna w cukrzycy typu 2). Spowodowało to nieznaczny spadek liczby pacjentów leczonych insuliną. Niemniej należy pamiętać, że w populacji osób z cukrzycą typu 2 u wielu pacjentów wystąpi wcześniej lub później konieczność wdrożenia insulinoterapii. Zwykle jest ona inicjowana w postaci jednej iniekcji insuliny bazowej, przy czym w naszych warunkach zwykle jest to insulina NPH. Brak efektywności tej terapii wymaga dalszej intensyfikacji leczenia w postaci dołączania kolejnych iniekcji insuliny doposiłkowej. Jedną z takich opcji jest zastosowanie połączenia w jednym wstrzykiwaczu szybko działającego analogu - insuliny aspart (IAsp) oraz ultradługo działającego analogu - insuliny degludec (IDeg), z których każdy zachowuje swój profil farmakokinetyczny. Zaletą tej opcji jest mniejsza liczba iniekcji przy porównywalnej lub lepszej kontroli glikemii w porównaniu z innymi schematami terapii, a dodatkową korzyścią dla pacjenta jest mniejsza liczba hipoglikemii, szczególnie nocnych. Leczenie to umożliwia dalszą intensyfikację terapii poprzez dodanie drugiej iniekcji IDegAsp lub kolejnych iniekcji insuliny doposiłkowej. Insulina IDegAsp może być też użyta przy inicjowaniu insulinoterapii w warunkach znacznej hiperglikemii, przy zamianie terapii mieszankami insulin ludzkich bądź analogowych na jedną lub dwie iniekcje insuliny IDegAsp, a i to nie wyczerpuje pełnego spektrum jej możliwych zastosowań. Podsumowując, insulina IDegAsp jest wartościowym i bezpiecznym uzupełnieniem możliwości insulinoterapii u pacjentów z cukrzycą typu 2, ale też typu 1.

Nadkażenia bakteryjne infekcji wirusowych

Bartosz J. Sapilak

W pracy przedstawiono konieczność różnicowania etiologii infekcji dróg oddechowych i dostosowania terapii celowanej. Należy pamiętać, iż w praktyce POZ dominują infekcje niewymagające antybiotykoterapii, szczególnie w pierwszych dniach leczenia. Istotne jest leczenie objawowe, w tym redukcja uciążliwego kaszlu. W przypadku etiologii pierwotnie bakteryjnej lub wtórnego nadkażenia bakteryjnego niezbędna może się okazać antybiotykoterapia.

Nowe wytyczne ESC dotyczące prewencji chorób sercowo-naczyniowych - jakie zmiany wprowadzają do codziennej praktyki lekarskiej?

Marlena Broncel

W sierpniu 2021 r., podczas Kongresu Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC, European Society of Cardiology), zostały przedstawione nowe wytyczne dotyczące prewencji chorób sercowo-naczyniowych. Zawierają one kilka zmian, które mają istotny wpływ na praktykę kliniczną i postępowanie terapeutyczne. Wytyczne prewencji choroby sercowo-naczyniowej ESC 2021 kładą nacisk na indywidualizację terapii w zależności od wieku, czynników ryzyka i chorób współistniejących. Opracowano nowe tabele SCORE2 (dla osób młodszych i starszych), w których zamiast cholesterolu całkowitego umieszczono stężenie nie-HDL-C. Nowością jest wprowadzenie dwustopniowego schematu osiągania celów leczniczych, co ma przyspieszyć podejmowanie decyzji i zoptymalizować leczenie hipotensyjno-hipolipemizujące. Wprowadzono również nowe zalecenia dotyczące profilaktyki, badań obrazowych i farmakoterapii.

Mapa korzyści ze stosowania etorykoksybu

Jarosław Woroń

Ból zapalny jest konsekwencją obronnej reakcji organizmu na infekcje, uszkodzenie tkanek lub proces autoimmunologiczny. Do bólu ostrego, w którym występuje komponent zapalny, zaliczamy liczne dolegliwości bólowe, z którymi pacjent zgłasza się do lekarza. Kluczowym elementem leczenia bólu zapalnego jest właściwy dobór leków. W bólu zapalnym preferowane są oczywiście niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), jednak warto pamiętać, że w tej grupie nie istnieje efekt klasy, co w praktyce oznacza, że, wybierając określony lek, musimy znać jego profil farmakokinetyczno-farmakodynamiczny. Jednym z leków, który charakteryzuje się wysoką skutecznością w leczeniu bólu zapalnego, jest etorykoksyb. W pracy omówiono aktualne wskazania i profil bezpieczeństwa etorykoksybu w praktyce klinicznej.

Pacjent z chorobami reumatologicznymi w dobie pandemii

Brygida Kwiatkowska

W marcu 2020 r., już na początku pandemii, środowisko reumatologów na całym świecie podjęło inicjatywę utworzenia rejestru pacjentów z zapalnymi chorobami reumatycznymi, którzy mieli kontakt z osobą chorą na COVID-19, wykazywali typowe objawy zakażenia lub potwierdzono u nich zakażenie wirusem SARS-CoV-2. Wynikało to z dużej obawy reumatologów, że sama zapalna choroba reumatyczna lub jej leczenie może zwiększać ryzyko zakażenia, pogarszać jego przebieg lub zwiększać ryzyko śmierci. Analiza danych z rejestru potwierdziła, że przede wszystkim bardziej narażone na zakażenie i jego cięższy przebieg są osoby z tymi samymi czynnikami ryzyka jak w populacji ogólnej (wiek > 65. r.ż., nadciśnienie tętnicze lub choroba sercowo-naczyniowa, choroby płuc, cukrzyca, przewlekła niewydolność nerek lub schyłkowa niewydolność nerek). Jednocześnie wykazano, że wśród leków reumatycznych, które mają ewidentny wpływ na zwiększenie ryzyka zakażenia się SARS-CoV-2, powodują gorszy przebieg choroby oraz przyczyniają się do wzrostu liczby zgonów, są glikokortykosteroidy.

Pacjent z chorobą Parkinsona i bólem neuropatycznym - opis przypadku

Dariusz Koziorowski

Choroba Parkinsona stanowi złożony proces neurodegeneracyjny z objęciem różnych struktur układu nerwowego. Jest diagnozowana głównie na podstawie objawów klinicznych wynikających z uszkodzenia drogi nigrostriatalnej, co daje charakterystyczne symptomy motoryczne. Dlatego też tradycyjne leczenie objawowe polega na podawaniu prekursora dopaminy w postaci lewodopy z inhibitorem dekarboksylazy aminokwasów aromatycznych lub bezpośredniej stymulacji receptorów dopaminowych w prążkowiu. Problemem terapii dopaminergicznej jest również ograniczony wpływ na symptomy pozaruchowe choroby, do których zaliczamy m.in. ból. Ból ośrodkowy jest jednym z rodzajów bólu, który występuje u pacjentów z chorobą Parkinsona. Leczenie dopaminergiczne może mieć ograniczone znaczenie. Właściwe rozpoznanie problemu zastosowania odpowiedniej terapii bólu przewlekłego ma istotne wpływ na jakość życia chorych. Przedstawiono przypadek 65-letniego mężczyzny z chorobą Parkinsona oraz bólem przewlekłym, który wymagał modyfikacji leczenia dopaminergicznego oraz wdrożenia terapii ośrodkowego bólu neuropatycznego.

Stres i wypalenie zawodowe u lekarzy

Marta Makara-Studzińska

Wnikliwe analizy teorii, a także czynników ryzyka związanych z wypaleniem zawodowym lekarzy, przedstawione przez Autorów w przystępnej formie, uzupełniają i aktualizują literaturę przedmiotu. Zawarte w monografii informacje będą użyteczne w diagnozie, profilaktyce i terapii, ponadto mogą służyć jako kompendium wiedzy dla lekarzy, personelu medycznego, studentów medycyny i psychologii. Książka może również stanowić praktyczny poradnik dla osób zmagających się z wypaleniem zawodowym bądź zagrożonych wypaleniem, wskazując na charakter zagrożeń i objawy w różnych sferach życia zawodowego, rodzinnego i społecznego.

Historie pacjentów leczonych budezonidem

Małgorzata Kudan, Aleksandra Osiejewska, Adam J. Sybilski

Choroby układu oddechowego to najczęstsze przewlekłe schorzenia występujące zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Istnieje zatem potrzeba posiadania skutecznych leków kontrolujących przebieg choroby, a także leków szybko działających, odpowiednich do stosowania w stanach ostrych. Takimi lekami są glikokortykosteroidy (GKS) podawane drogą inhalacyjną. Wszystkie rekomendacje umieszczają wziewne GKS jako jedne z podstawowych leków w leczeniu schorzeń dróg oddechowych u dzieci i dorosłych. Jednym z najlepiej poznanych i przebadanych GKS jest budezonid. Budezonid to syntetyczny, niehalogenowy glikokortykosteroid o bardzo silnym działaniu przeciwalergicznym i przeciwzapalnym. Jest skuteczny zarówno w chorobach przewlekłych (np. astmie i przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc [POChP]), jak i w stanach nagłych (np. zaostrzeniu chorób przewlekłych, ostrym zapaleniu krtani). W artykule przedstawiono typowe przykłady klinicznego zastosowania wziewnego budezonidu w ostrym podgłośniowym zapaleniu krtani (zespół krupu, pseudokrup), w zaostrzeniach POChP oraz astmie oskrzelowej. We wszystkich tych przypadkach budezonid okazał się skutecznym i bezpiecznym lekiem.

Neurologia - analiza przypadków klinicznych

Urszula Fiszer, Małgorzata Michałowska, Leszek Królicki

W niniejszej monografii istotne znaczenie na prezentacja przypadków według ściśle określonego schematu z wypunktowaniem najważniejszych objawów klinicznych będących podstawą rozpoznania i różnicowania z innymi podobnymi zespołami chorobowymi. Autorzy omawiają w każdym przypadku podstawy diagnostyki zgodnie z aktualnie obowiązującymi zaleceniami. Publikacja ma dużą wartość edukacyjną, szczególnie dla lekarzy przygotowujących się do egzaminu specjalizacyjnego. Prezentowane opisy przypadków będą również bez wątpienia bardzo interesującą lekturą dla lekarzy neurologów. Ta monografia w pełni zasługuje na umieszczenie jej wśród książek zalecanych do nauki w ramach specjalizacji z neurologii lub innych pokrewnych dziedzin medycyny.

Meloksykam vs diklofenak w reumatologii

Katarzyna Sikorska-Siudek

Niesteroidowe leki przeciwzapalne stosowane w chorobach reumatycznych mają zmniejszać nasilenie bólu i reakcji zapalnej. Pacjent powinien je przyjmować przewlekle, dlatego wybrany preparat powinien charakteryzować się nie tylko skutecznością, ale także bezpieczeństwem. Obecnie w praktyce stosowane są preparaty nieselektywne i preferencyjne inhibitory COX-2. W pracy na przykładzie diklofenaku (lek nieselektywny) i meloksykamu (inhibitor COX-2) porównano skuteczność przeciwzapalną i przeciwbólową obu grup.

Rola mesalazyny w leczeniu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego

Magdalena Kaniewska, Konrad Lewandowski, Grażyna Rydzewska

W artykule przedstawiono dane dotyczące mechanizmu działania sulfasalazyny i preparatów 5-ASA. Zamieszczono również najnowsze metaanalizy oraz zalecenia polskie i ECCO na temat leczenia pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego.

Jak kontrolować objawy nocne u pacjentów z chorobą refluksową przełyku?

Anita Gąsiorowska

U 80% pacjentów z chorobą refluksową przełyku zgaga i regurgitacje występują także w godzinach nocnych. Nocna postać GERD sprzyja rozwojowi powikłań, takich jak: nadżerkowe zapalenie przełyku, owrzodzenia, zwężenie przełyku, przełyk Barretta i rak gruczołowy przełyku. Postępowanie terapeutyczne oprócz modyfikacji stylu życia uwzględnia farmakoterapię z wykorzystaniem inhibitorów pompy protonowej i antagonistów receptora H2.

Zapobieganie incydentom sercowo-naczyniowym - u jakich pacjentów zastosować kombinację rozuwastatyny z ezetymibem?

Maria Łukasiewicz, Artur Mamcarz

Zaburzenia gospodarki lipidowej dotyczą ponad 60% populacji. Z uwagi na bezsprzecznie udowodniony niekorzystny wpływ podwyższonych stężeń lipidów na ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych konieczne jest wczesne, skuteczne i bezpieczne prowadzenie terapii hipolipemizującej. U chorych z wyjściowo wysokimi stężeniami cholesterolu oraz obarczonych wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym interwencja farmakologiczna powinna charakteryzować się dużą siłą działania. Dlatego też pacjenci wymagający redukcji stężenia LDL-cholesterolu o > 50% powinni już na początku otrzymać skojarzone leczenie hipolipemizujące.

Zarys otoneurologii tom 1

Waldemar Narożny, Henryk Skarżyński

W podręczniku w sposób logiczny i przejrzysty opisano niełatwe zagadnienia anatomii, fizjologii i patofizjologii, ambulatoryjnej i klinicznej, diagnostyki neurologicznej, otolaryngologicznej, audiologicznej i radiologicznej układu równowagi. Wyodrębnione są rozdziały przedstawiające różnice kliniczne między zawrotami głowy wieku dziecięcego a występującymi u osób w wieku podeszłym. Ważną, obszerną, napisaną w oparciu o najnowsze piśmiennictwo oraz doświadczenia własne Autorów część podręcznika stanowią rozdziały poświęcone leczeniu zaburzeń przedsionkowych. Jest ono wielokierunkowe (transtympanalne, farmakologiczne, chirurgiczne), a wybór sposobu leczenia zależy w dużej mierze od wyniku postępowania diagnostycznego. Większość zawrotów głowy i zaburzeń równowagi jest leczona zachowawczo, głównie farmakologicznie. Szczególnie wartościowe, zwłaszcza dla lekarzy otochirurgów, są informacje zawarte w rozdziale omawiającym diagnostykę i terapię zawrotów głowy pochodzenia jatrogennego. Integralną część terapii zawrotów głowy stanowi rehabilitacja. Poświęcony jest jej jeden z końcowych rozdziałów monografii. Książkę zamykają dwa rozdziały omawiające problemy napotykane przez lekarzy wielu specjalności w procesie orzekania niepełnosprawności w chorobach otoneurologicznych. Podręcznik Zarys otoneurologii wypełnia znaczącą lukę na polskim rynku wydawniczym dotyczącą opracowań poruszających wszechstronne problemy związane z zaburzeniami przedsionkowymi. Stanowi ważne źródło informacji zarówno dla lekarzy otolaryngologów, neurologów, audiologów, foniatrów, jak i lekarzy rodzinnych, radiologów oraz rehabilitantów. Skierowany jest także do przyszłych adeptów sztuki lekarskiej - studentów wydziałów medycznych polskich uniwersytetów.

Pierwsza pomoc w stanach zagrożenia życia i zdrowia

Dariusz Zawadzki, Janusz P. Sikora, Błażej Kmieciak

Monografia Pierwsza pomoc w stanach zagrożenia życia i zdrowia, skierowana do wszystkich, którzy pragną zdobyć umiejętności postępowania w ramach pierwszej pomocy, jest wartościową pracą poglądową napisaną w sposób przejrzysty, spójny, na podstawie aktualnego stanu wiedzy. Praca ta spełnia wszystkie kryteria zawarte w Rozporządzeniu MNiSW z 22 lutego 2019 r. i może stanowić istotne wsparcie w nauczaniu pierwszej pomocy. W przystępnej i skondensowanej formie przedstawia schematy i algorytmy postępowania w sytuacjach zagrożenia życia, zgodne z aktualnymi wytycznymi ERC. Wartością dodaną podręcznika są liczne fotografie, które wzbogacają merytorycznie w szczególności rozdziały poświęcone resuscytacji krążeniowo-oddechowej dorosłych, niemowląt i dzieci, co sprawia, że lektura jest przystępna, a treść łatwa do zapamiętania. Publikacja zawiera informacje przydatne w codziennej praktyce każdego ratownika medycznego. Polecamy ją wszystkim, którzy pragną usystematyzować swoją wiedzę w tej dziedzinie.

Naproksen w tabletkach musujących - wpływ parametrów farmakokinetycznych na farmakodynamikę

Magdalena Rudnicka

Wybór leku i jego postaci stanowi decydujący etap poprzedzający skuteczną terapię. Farmakokinetyka leku jest tak samo ważna jak jego farmakodynamika. Nowoczesne technologie postaci leku pozwalają na manipulację parametrami farmakokinetycznymi na etapie wchłaniania, co ma praktyczne przełożenie na efektywność leczenia przeciwbólowego. Naproksen w tabletkach musujących może być dobrą opcją dla pacjentów wymagających szybszej ulgi w dolegliwościach bólowych czy obarczonych dużym ryzykiem krwawienia z przewodu pokarmowego.

Pacjent z nocną napadową hemoglobinurią w codziennej praktyce lekarskiej: od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej do hematologa - opis przypadku

Justyna Kozińska

Nocna napadowa hemoglobinuria jest nabytą niedokrwistością hemolityczną charakteryzującą się triadą objawów: hemolizą wewnątrznaczyniową, pancytopenią i tendencją do zakrzepicy żylnej. U pacjentów z nocną napadową hemoglobinurią te objawy są obecne w różnych kombinacjach. Występowanie kilku napadów hemolizy wewnątrznaczyniowej skutkuje epizodami związanymi z zakrzepicą w nietypowych miejscach, a pacjenci ci mogą mieć różne stopnie zaburzeń szpiku kostnego. Rozpoznanie można potwierdzić za pomocą cytometrii przepływowej granulocytów krwi metodą FLAER. Strategia leczenia pod postacią hamowania dopełniacza ekulizumabem, choć bardzo kosztowna, jest też bardzo skuteczna.

Lęk w kardiologii. Zastosowanie pregabaliny w leczeniu zaburzeń lękowych u pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego

Anna Antosik-Wójcińska

W artykule omówiono wielokierunkową zależność między występowaniem objawów lękowych oraz schorzeń układu sercowo-naczyniowego, a także wpływ utrzymującego się wysokiego poziomu lęku na przebieg schorzeń kardiologicznych i rokowanie. Omawiając negatywne konsekwencje zdrowotne zaburzeń lękowych, podkreślono znaczenie wczesnego rozpoznania tych zaburzeń oraz wdrożenia terapii. Jako punkt wyjściowy przedstawiono przypadki kliniczne pacjentów obciążonych kardiologicznie, u których wystąpiły zaburzenia lękowe. W dalszej części omówiono różne aspekty leczenia farmakologicznego zaburzeń lękowych, skupiając się na możliwości zastosowania w tym wskazaniu pregabaliny.