Nowe spojrzenie na znany lek - telmisartan

ałgorzata Kosek-Nikołajczuk, Monika Budnik

Aktywacja układu renina-angiotensyna-aldosteron odgrywa kluczową rolę w patogenezie miażdżycy i chorób sercowo-naczyniowych, dlatego jego blokada została uznana za najskuteczniejszą interwencję kardioprotekcyjną. Telmisartan jest korzystny w leczeniu pacjentów z nadciśnieniem tętniczym w monoterapii, a także stanowi bezpieczne połączenie z amlodypiną lub hydrochlorotiazydem. Ponadto może obniżać poziom glukozy we krwi na czczo i poziom cholesterolu LDL, a także zwiększać poziom HDL.

Skojarzona farmakoterapia lerkanidypiną w wybranych sytuacjach klinicznych

Jacek Lewandowski, Jakub Strzelczyk, Ewa Galewicz-Lubaczewska

Farmakoterapia nadciśnienia tętniczego ma na celu nie tylko redukcję ciśnienia krwi, ale także wpływ na inne czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Kompleksowe podejście terapeutyczne jest kluczowe dla obniżania ogólnego ryzyka zgonu. Leczenie nadciśnienia tętniczego opiera się na modyfikacji stylu życia oraz farmakoterapii. Obecnie według standardów zalecana jest farmakologiczna terapia złożona (czyli składająca się z więcej niż jednego leku), zwłaszcza u pacjentów z dodatkowymi czynnikami ryzyka. Badania wskazują, że u wielu chorych na cukrzycę lub przewlekłą chorobę nerek osiągnięcie zalecanych wartości ciśnienia często wymaga zastosowania co najmniej trzech leków hipotensyjnych. U pacjentów z zaburzeniami psychiatrycznymi, m.in. depresją, konieczne jest całościowe podejście kliniczne i adekwatna farmakoterapia zaburzeń nastroju oraz chorób internistycznych.

Pomiar ciśnienia tętniczego poza gabinetem lekarskim

Aleksander Prejbisz, Marek Kabat, Andrzej Januszewicz

Wyniki badań prowadzonych w ciągu ostatnich lat wskazują, że pomiary wykonywane poza gabinetem lekarskim lepiej odzwierciedlają ryzyko sercowo-naczyniowe, są niezbędne w rozpoznaniu nadciśnienia tętniczego, a także pozwalają dokładniej ocenić skuteczność leczenia nadciśnienia tętniczego niż pomiary w gabinecie lekarskim. W monografii przedstawiono zasady pomiaru ciśnienia tętniczego poza gabinetem lekarskim oraz wiele sytuacji klinicznych, w których takie pomiary mają szczególne znaczenie. Monografia będzie przydatna w codziennej praktyce lekarzy wielu specjalności, a także przyczyni się do szerszego przeprowadzania pomiarów ciśnienia tętniczego poza gabinetem lekarskim.

Zastosowanie leków zobojętniających i antagonistów receptora H2 w postępowaniu z pacjentami z chorobą refluksową przełyku

Anna Mokrowiecka

Pacjenci z chorobą refluksową mogą prezentować szeroką gamę objawów, powodowanych przez różne mechanizmy patofizjologiczne. W nich upatruje się możliwych powodów oporności na leczenie i poszukuje się sposobów optymalizacji terapii przez dodanie innych, wskazanych w danych objawach leków. Oprócz szeroko stosowanych inhibitorów pompy protonowej mamy do dyspozycji inne grupy leków, m.in. antagonistów receptora H2 i leki zobojętniające kwas.

Lęk i depresja, a covid-19 - jak sobie radzić z naszymi emocjami?

Monika Talarowska

Przedstawiamy Państwu poradnik dr hab. Moniki Talarowskiej, który w przystępny i przejrzysty sposób podsumowuje najczęściej pojawiające się zaburzenia psychiczne w dobie COVID-19.Autorka omawia czynniki stanowiące źródło stresu w czasie epidemii, sposoby radzenia sobie z emocjami i napadami lęku oraz objawy depresyjno-lękowe i metody zapobiegania ich występowaniu. Część pracy poświęcona jest sytuacji osób z personelu medycznego, które w czasach pandemii należą do grupy szczególnego ryzyka wystąpienia objawów ze sfery psychicznej. Publikacja będzie znakomitym przewodnikiem zarówno dla lekarzy różnych specjalności, jak i osób niezwiązanych z medycyną.

11 faktów o wenlafaksynie

Marcin Siwek

Wenlafaksyna należy do grupy selektywnych inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny o blisko 30 razy silniejszym powinowactwie do transportera serotoniny. W praktyce przekłada się to na ewolucję mechanizmu, siły działania oraz profilu terapeutycznego wraz z dawką. W pracy zaprezentowano praktyczne możliwości wykorzystania tej cechy wenlafaksyny w różnych sytuacjach klinicznych.

Z pamiętnika Psychiatry

Łukasz Święcicki

W felietonie Pan Profesor snuje błyskotliwe, chwilami humorystyczne rozważania na temat roli psychiatry we współczesnym systemie opieki zdrowotnej. Podkreśla znaczenie komunikacji lekarza z pacjentem w procesie leczenia, do której to predysponowany jest głównie lekarz psychiatra. To świetna, zmuszająca do refleksji lektura dla lekarzy różnych specjalności, podkreślająca wagę holistycznego podejścia do pacjenta, dzięki temu bowiem możemy liczyć na satysfakcjonujące rezultaty leczenia. Całości dopełnia atrakcyjna szata graficzna.    

Przewodnik antystresowy dla lekarzy w czasach zarazy

Bartosz Łoza

Przedstawiamy Państwu przewodnik skierowany do lekarzy i szerokiej rzeszy Czytelników, który pozwoli pokonać stres w epoce pandemii, w czasach, gdy jak w czarnej komedii, jedna zła wiadomość goni drugą, także złą, i mamy wiele powodów do zmartwienia. Poradnik omawia fazy reakcji na stres oraz mechanizmy radzenia sobie z nim. Wskazuje, jak rozmawiać ze sobą w czasach pandemii, jak w zgiełku zasłyszanych czy przeczytanych w mediach rad odsiewać te, które są bezużyteczne, a niekiedy nawet toksyczne, a także jak znaleźć złoty środek w nowej rzeczywistości. Błyskotliwe i uniwersalne w wymowie rozważania autora wzbogacone są humorystycznymi ilustracjami.

Inhibitory Konwertazy Angiotensyny

Piotr Jędrusik, Jacek Lewandowski

Celem opracowania jest przedstawienie współczesnego stanu wiedzy na temat inhibitorów konwertazy angiotensyny w postaci problemów klinicznych, które mają największe znaczenie dla lekarzy praktyków. Inhibitory enzymu konwertującego angiotensynę są jedną z najczęściej stosowanych grup leków kardiologicznych. Pierwszy inhibitor konwertazy - kaptopril, został opracowany przed ponad 30 laty, a od tego czasu do praktyki klinicznej wprowadzono już kilkanaście leków należących do tej grupy.

Pacjent z nocną napadową hemoglobinurią w codziennej praktyce lekarskiej: od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej do hematologa - opis przypadku

Justyna Kozińska

Nocna napadowa hemoglobinuria jest nabytą niedokrwistością hemolityczną charakteryzującą się triadą objawów: hemolizą wewnątrznaczyniową, pancytopenią i tendencją do zakrzepicy żylnej. U pacjentów z nocną napadową hemoglobinurią te objawy są obecne w różnych kombinacjach. Występowanie kilku napadów hemolizy wewnątrznaczyniowej skutkuje epizodami związanymi z zakrzepicą w nietypowych miejscach, a pacjenci ci mogą mieć różne stopnie zaburzeń szpiku kostnego. Rozpoznanie można potwierdzić za pomocą cytometrii przepływowej granulocytów krwi metodą FLAER. Strategia leczenia pod postacią hamowania dopełniacza ekulizumabem, choć bardzo kosztowna, jest też bardzo skuteczna.

Żywienie jako element leczenia i gojenia ran

Joanna Michalina Jurek

Dieta stanowi istotny element leczenia wspomagającego proces gojenia ran, natomiast niedożywienie może znacząco wpłynąć na proces regeneracji. Pokarmy bogate w składniki odżywcze (zwłaszcza białko i nienasycone kwasy tłuszczowe) oraz dodatkowo zawierające liczne mikroelementy zapewniają odpowiedni poziom odżywienia, a w efekcie wspomagają proces gojenia ran. Szczególne znaczenie ma zapewnienie odpowiedniej podaży witamin i składników mineralnych (takich jak witaminy A, C, E oraz cynk i selen), ponieważ warunkuje optymalny przebieg procesu regeneracji tkanek z uwagi na udział tych składników odżywczych w syntezie kolagenu i późniejszym sieciowaniu, a także tworzeniu nowych naczyń krwionośnych.

Przypadki kliniczne w ginekologii

Mirosław Wielgoś, Paweł Kamiński

Publikacja jest zbiorem najciekawszych przypadków klinicznych z zakresu ginekologii. Ich autorami są doświadczeni lekarze z całej Polski, którzy w swoim codziennym życiu zawodowym mieli już okazję zetknąć się z wieloma trudnymi i skomplikowanymi sytuacjami klinicznymi. Książka napisana została w nowoczesny sposób z zastosowaniem systematyki stosowanej w odpowiednich rekomendacjach towarzystw naukowych. Publikację tę adresujemy do studentów i lekarzy, którzy dopiero rozpoczęli szkolenie z zakresu ginekologii . Będzie to także pouczająca lektura dla lekarzy pokrewnych specjalności – omawiane problemy nierzadko mają bowiem charakter interdyscyplinarny.

Betahistyna i preparaty złożone zawierające cynaryzynę i dimenhydrynat w leczeniu przedsionkowych zawrotów głowy

Tomasz Berkowicz

Betahistyna jest szeroko stosowana w terapii przedsionkowych zawrotów głowy o różnej etiologii. Ostatnio w leczeniu przedsionkowych zawrotów głowy stosowane są również preparaty złożone zawierające cynaryzynę i dimenhydrynat. Nie wykazują one większej skuteczności niż betahistyna, a ponadto krótki dopuszczalny okres leczenia (do 4 tygodni) i działania niepożądane, takie jak senność i wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn, ograniczają ich zastosowanie. Z tego względu preparaty te mogą być krótkotrwale stosowane w ostrym okresie westybulopatii, także w polifarmakoterapii z betahistyną.

Leczenie i profilaktyka niedoborów witaminy D3 - przypadki pacjentów

Bartosz J. Sapilak

Niedobór witaminy D występuje we wszystkich grupach wiekowych, szczególnie zagrożone są osoby przebywające w ciągu dnia w pomieszczeniach, a także pacjenci w wieku podeszłym i osoby otyłe. Suplementacja powinna trwać od października do marca lub całorocznie. Zapotrzebowanie pacjenta na witaminę D obrazuje poziom metabolitu 25(OH)D w surowicy. To on w głównej mierze wpływa na decyzje terapeutyczne. W artykule omówiono rekomendacje dotyczące aktualnych zasad suplementacji witaminą D. Zaprezentowano także trzy przypadki kliniczne.

Mianseryna a depresja, lęk, bezsenność

Anna Gładka, Joanna Rymaszewska

Mianseryna jest lekiem stosowanym od wielu lat w zmniejszaniu nasilenia objawów depresji, takich jak: obniżenie nastroju, lęk, bezsenność. Poważnie upośledzają one funkcjonowanie chorego, a nieleczone mogą doprowadzić do nawrotu depresji. Korzystną cechą leku jest niski potencjał do wchodzenia w niekorzystne interakcje z innymi lekami. Z tego powodu jego podawanie może być szczególnie uzasadnione u osób starszych i obciążonych chorobami współistniejącymi.

Schematy postępowania w wybranych chorobach gastroenterologicznych

Barbara Szydło-Radomańska

Nowe, uaktualnione wydanie monografii, ktore oddajemy w Państwa ręce, zawiera omowienie kilku istotnych w gastroenterologii zagadnień. Opracowano je w odpowiedzi na zapotrzebowanie spowodowane częstszym występowaniem określonej choroby i zmian w poglądach na jej patogenezę, a także na trudności w rozpoznawaniu rożnicowym albo zmieniające się wytyczne postępowania w świetle najnowszych danych wynikających z zasad medycyny opartej na faktach. Oznacza to, że wszystkie przedstawione informacje na temat diagnostyki, leczenia i prewencji omawianych chorob są odzwierciedleniem aktualnych wiarygodnych danych oraz wytycznych postępowania renomowanych towarzystw naukowych. Zagadnienia omowione w monografii to: choroba refluksowa przełyku z należnym uwzględnieniem postaci pozaprzełykowych, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, w ktorej obrazie klinicznym coraz częściej spotykamy tzw. wrzody idiopatyczne, zakażenie Helicobacter pylori z uwzględnieniem najnowszych konsensusow postępowania, zespoł jelita nadwrażliwego z jego uaktualnioną patogenezą i diagnostyką rożnicową, infestacja Giardia lamblia - częsta, a niekiedy oporna na leczenie - oraz choroby zależne od glutenu. Ten ostatni problem jest szczegolnie istotny w dobie powszechnej mody na stosowanie diety bezglutenowej mimo braku wskazań medycznych. Omawiane tematy przedstawione są całościowo w świetle najnowszych danych z literatury medycznej, ale też syntetycznie, bez nadmiaru objętości. Do tekstu dołączone zostały algorytmy i schematy pomocne w ustalaniu rozpoznania i postępowaniu terapeutycznym. Zespół Autorów dołożył wszelkich starań, aby przedstawić najnowsze metody diagnostyki i leczenia, kładąc nacisk na sposoby postępowania z chorym - dzięki temu w monografii znalazły się konkretne, aktualne zalecenia sprawdzone w praktyce klinicznej.

Zaburzenia żołądkowo-jelitowe

Magdalena Kaniewska

Na rozwój i zmiany w mikrobiocie jelit mogą mieć wpływ: stres, środowisko, dieta, leki wiek pacjenta, ale również poród i sposób karmienia w okresie niemowlęcym. Mikrobiota jelitowa – wraz z warstwą komórek nabłonka, układem krwionośnym, chłonnym, jelitowym układem nerwowym i układem immunologicznym związanym z błoną śluzową jelita – tworzy barierę jelitową. Zaburzenia w funkcjonowaniu tej bariery mogą doprowadzić do rozwoju wielu chorób. Autorka w zwięzły sposób opisuje zadania przewodu pokarmowego: jak funkcjonuje, co odpowiada za jego prawidłowe działanie.Przedstawia najczęstsze choroby przewodu pokarmowego: Wirusowe zapalenie żołądka i jelit oraz Zespół jelita drażliwego.Jakie są objawy tych chorób, zagrożenia, kiedy należy zwrócić się do lekarza. Proponuje też dietę pomocną w IBS.

Ból zapalny w narządzie ruchu

Małgorzata Malec-Milewska

Uszkodzenie tkanek na skutek urazu lub procesu chorobowego powoduje uwolnienie z nich kaskady mediatorów prowadzących do rozwoju stanu zapalnego, procesów sensytyzacji struktur uk zespołach bólu zarówno ostrego, jak i przewlekłego. Najczęściej ból zapalny dotyczy narządu ruchu i wiąże się z chorobą zwyrodnieniową stawów lub ma postać bólów dolnego odcinka kręgosłupa. Ból zapalny w narządzie ruchu charakteryzuje się brakiem poprawy po odpoczynku (tym różni się od bólu somatycznego przeciążeniowego, mechanicznego) i nasilaniem się w nocy, zwłaszcza w jej drugiej części. Ze względu na złożony patomechanizm bólu zapalnego jego leczenie musi mieć charakter multimodalny, a odpowiednio dobrana, kontekstowa farmakoterapia jest jednym z kluczowych elementów leczenia.

Jak kontrolować objawy nocne u pacjentów z chorobą refluksową przełyku?

Anita Gąsiorowska

U 80% pacjentów z chorobą refluksową przełyku zgaga i regurgitacje występują także w godzinach nocnych. Nocna postać GERD sprzyja rozwojowi powikłań, takich jak: nadżerkowe zapalenie przełyku, owrzodzenia, zwężenie przełyku, przełyk Barretta i rak gruczołowy przełyku. Postępowanie terapeutyczne oprócz modyfikacji stylu życia uwzględnia farmakoterapię z wykorzystaniem inhibitorów pompy protonowej i antagonistów receptora H2.

Okskarbazepina - miejsce w leczeniu padaczki

Marcin Kopka

Okskarbazepina jest zalecana jako lek pierwszego rzutu w monoterapii oraz terapii dodanej zarówno u dzieci, jak i dorosłych z napadami ogniskowymi. Jest dość dobrze tolerowana i rzadziej wchodzi w interakcje z innymi lekami, a ewentualne działania niepożądane rzadziej prowadzą do zaprzestania terapii. Istotną cechą leku jest pozytywny wpływ na sferę seksualną chorych oraz przypuszczalny pozytywny wpływ na zmniejszenie objawów depresyjnych.

Komunikacja w opiece medycznej

Marta Makara-Studzińska

Książka porusza zarówno zagadnienia ogólne - np. znaczenie komunikacji zawodowej w relacji lekarz-pacjent, potrzeby pacjenta - jak i szczegółowe, dotyczące zasad i specyfiki kontaktu z określonymi grupami pacjentów. Autorzy posługują się czytelnymi i pomocnymi schematami przy omawianiu kontaktu z różnymi grupami pacjentów, takimi jak: dzieci, osoby starsze, chorzy psychicznie, osoby w kryzysie samobójczym i doznające przemocy, pacjenci niepełnosprawni, przewlekle chorzy, w tym pacjenci onkologiczni. Publikacja dostarcza wielu praktycznych porad i wytycznych oraz użytecznych wskazówek, jak krok po kroku budować profesjonalnie relację z pacjentem w określonych sytuacjach problemowych. Książka poszerza rozumienie zjawiska dialogu z pacjentem przez specjalistów i czytelników nieposiadających rozleglej wiedzy psychologicznej.

Kiedy z punktu widzenia internisty warto zastosować acemetacynę?

Daniel Śliż

Niesteroidowe leki przeciwzapalne są powszechnie stosowane w łagodzeniu bólu i stanów zapalnych w różnych schorzeniach. Częstość i nasilenie bólu wzrastają wraz z wiekiem, co sprawia, że osoby starsze są bardziej zależne od leczenia przeciwbólowego. Celem tego podsumowania jest przedstawienie skuteczności i profilu bezpieczeństwa acemetacyny w porównaniu z innymi niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi. Acemetacyna wyróżnia się dobrym profilem bezpieczeństwa i skutecznością w łagodzeniu bólu i stanów zapalnych. Oprócz hamowania COX-1 i COX-2 lek ten wpływa również na mediatory stanu zapalnego, takie jak histamina i bradykinina. Badania wykazały, że acemetacyna ma podobną skuteczność przeciwzapalną jak indometacyna, ale powoduje mniej działań niepożądanych dotyczących m.in. układu pokarmowego. Porównania z diklofenakiem także wykazały przybliżone działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe. Skuteczność terapeutyczna acemetacyny została zaobserwowana przy dawkach 60 mg 3 razy dziennie, co odpowiadało 50 mg diklofenaku, przy jednoczesnym istotnie mniejszym ryzyku działań niepożądanych dotyczących układu pokarmowego. Ponadto zrównoważone wydalanie acemetacyny, gdzie 60% jest eliminowane przez wątrobę, a mniejsza część przez nerki, przyczynia się do jej lepszego profilu bezpieczeństwa. Podczas wyboru i ustalania dawkowania odpowiedniego niesteroidowego leku przeciwzapalnego ważne jest uwzględnienie czynników dotyczących pacjenta, takich jak: spożycie alkoholu, otyłość, wiek i choroby towarzyszące. Należy również brać pod uwagę właściwości farmakokinetyczne tych leków, jak rozpuszczalność w tłuszczach lub wodzie, w przypadku pacjentów o określonym składzie ciała bądź w stanie odwodnienia. Acemetacyna jako niesteroidowy lek przeciwzapalny jest opcją terapeutyczną wartą rozważenia.

Rozmowy ze znanymi polskimi psychiatrami

Ewa Pągowska

Książka jest znakomitym zbiorem wywiadów z dziesiątką wybitnych ekspertów polskiej psychiatrii: profesorami tytularnymi, którzy są czynni zawodowo, pełnią funkcje kierownicze oraz mają w swoim dorobku dużą liczbę publikacji w bazie Pub-Med.gov. W gronie tym znaleźli się: prof. Napoleon Waszkiewicz, prof. Agnieszka Słopień, prof. Marek Krzystanek, prof. Agata Szulc, prof. Piotr Gałecki, prof. Joanna Rymaszewska, prof. Jerzy Samochowiec, prof. Jerzy Cubała, prof. Marcin Cubała oraz prof. Dominika Dudek. Dziennikarka Ewa Pągowska, która przeprowadziła z nimi wywiady, starała się podkreślić ich indywidualność, przedstawić fascynacje, pasje i plany. Czytelnik ma okazję poznać nie tylko kamienie milowe ich drogi zawodowej oraz mentorów, ale także to, w jaki sposób spędzają czas wolny i jak dbają o swój dobrostan. To fascynująca i inspirująca lektura, do której serdecznie zapraszamy.

Wildagliptyna - wyjątkowy inhibitor DPP-4

Grzegorz Dzida

Wildagliptyna jest jedynym lekiem z grupy inhibitorów DPP-4. Chociaż nie przeprowadzono badania poświęconego bezpieczeństwu sercowo-naczyniowemu stosowania tego leku, to licznie opublikowane metaanalizy oraz badania obserwacyjne jednoznacznie potwierdziły bezpieczeństwo wildagliptyny w tym zakresie. Szczególną uwagę zwraca badanie VERIFY, które wykazało, że zastosowanie skojarzonego leczenia metforminą i wildagliptyną od momentu rozpoznania cukrzycy typu 2 zapewnia długotrwałą skuteczność i odkłada w czasie potrzebę wdrożenia insulinoterapii.