Pedagogizacja medialna rodziny. Zakres - uwarunkowania - dylematy

Marcin Musioł

W monografii opisano działania nazywane pedagogizacją rodziny, które mogą być podjęte z rodzicami i prawnymi opiekunami w celu szerzenia wiedzy i kultury pedagogicznej w zakresie korzystania z mediów przez ich podopiecznych, m.in. przy okazji spotkań z wychowawcą klasy. Działania owe mogą obejmować: wychowanie i kształcenie za pośrednictwem mediów, wychowanie do mediów oraz edukację medialną rodziców i prawnych opiekunów. W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczące tej pedagogizacji. Potencjalnymi czytelnikami pracy mogą być czynni zawodowo i przyszli nauczyciele różnych etapów edukacyjnych oraz rodzice i opiekunowie dzieci i nastolatków.

"Rękopis znaleziony w Saragossie" Jana Potockiego i wybrane powieści XX wieku (Fowles - Rosendorfer - Gretkowska)

Maria Janoszka

Praca, adresowana przede wszystkim do literaturoznawców i miłośników twórczości Jana Potockiego, podejmuje próbę ukazania niezwykłej nowoczesności Rękopisu znalezionego w Saragossie poprzez analizę relacji intertekstualnych między dziełem hrabiego a wybranymi powieściami autorów wymienionych w tytule. Zbieżności i podobieństwa można wskazać przede wszystkim w zakresie kompozycji utworów, wykorzystywanych konwencji gatunkowych i literackich, konstrukcji bohatera oraz powieściowych przestrzeni. Powieści te łączy także zróżnicowanie gatunkowe, polifoniczność kompozycyjna i ideowa, problematyka filozoficzna, epistemologiczna i metaliteracka, teatralizacja świata przedstawionego, żywioł ironii i parodii, motywy lustrzane czy eksploracja zróżnicowanych obszarów kultury śródziemnomorskiej. W tej perspektywie Rękopis jawi się jako dzieło niezwykle bliskie świadomości współczesnej, niejako prekursorskie wobec powieści XX-wiecznych.

Słownik nazwisk mieszkańców południowego Śląska XIX wieku

Izabela Łuc

Opracowany w postaci słownikowej zasób nazwisk zawiera poświadczone w archiwalnych źródłach regionalnych formacje identyfikacyjne mieszkańców południowej części Śląska, należącej w XIX wieku do Księstwa Cieszyńskiego. Zebrane antroponimy obrazują proces ostatecznego kształtowania się oraz stabilizacji funkcji XIX-wiecznych nazwisk na Śląsku Cieszyńskim, reprezentujących miasto Cieszyn wraz z okolicznymi miejscowościami, ze wsiami, z koloniami i przysiółkami. Słownik nazwisk mieszkańców południowego Śląska XIX wieku jest pierwszym antroponomastykonem, obejmującym swym zakresem region południowego Śląska w okresie największego dla tego obszaru rozwoju. Materiał zawarty w Słowniku… może służyć badaniom nad antroponimią niemiecką i czeską, ilustruje bowiem bogaty zasób antroponimów w oryginalnej postaci (niemieckiej i czeskiej) oraz formacji w różnym stopniu przekształconych pod wpływem pisowni polskiej, jak również struktur wykazujących germańskie i czeskie cechy językowe. Zgromadzony zbiór nazwisk niewątpliwie posłuży też za materiał źródłowy do dalszych – regionalnych i ogólnopolskich badań. Słownik może być również przydatny w procesie edukacyjnym, służąc polonistom i nauczycielom historii jako materiał egzemplifikacyjny do przygotowania ciekawych lekcji o języku (gwarze), tradycji i historii regionu, jego kulturze i wartościach.

W głąb. Szkice o współczesnej poezji Śląska i Zagłębia

Magdalena Piotrowska-Grot

Zebrane w książce szkice dotyczą wybranych utworów poetyckich pisarzy Śląska i Zagłębia. Na podstawie przeprowadzonych analiz monografia unaocznia różnorodne poetyckie korelacje z przestrzenią oraz sposoby wyrażania stanowiska wobec kategorii miejsca i nie-miejsca w poezji współczesnych twórców regionu - Macieja Meleckiego, Krzysztofa Siwczyka, Grzegorza Olszańskiego, Marty Podgórnik, Marka Baczewskiego, Pawła Lekszyckiego, Pawła Sarny, Pawła Barańskiego. Mówiąc o nie-miejscach (Marc Aúge) wspomnieć należy także o problematyce eschatologicznej, która pojawia się w tej poezji niezwykle często, nabiera jednak wyraźnie anty-metafizycznego charakteru, poeci Śląska i Zagłębia w swych postindustrialnych obrazach ukazują bowiem wyraźnie dokonującą się implozję mitów i obrazów archetypicznych miejsc. Od wyobraźni przestrzennej płynnie przechodzimy więc, jako czytelnicy tej poezji, do problematyki egzystencjalnej (antropologicznej/antropocentrycznej ale także niejednokrotnie post-humanistycznej). Należy jednak zauważyć, iż przestrzeń, która stanowi punkt wyjściowy poszczególnych analiz, funkcjonuje w poetyckim świecie nie tylko jako tło, ale także jako „współuczestnik” wydarzeń. Obszar otaczający człowieka z wiersza może więc być wynikiem jego kreacji, ale także przez owo otoczenie został poniekąd ukształtowany. Owa koegzystencja, korelacja człowieka i przestrzeni w analizowanych utworach przynosi w trakcie interpretacji ciekawe, nieraz zaskakujące efekty.

"Studia Politicae Universitatis Silesiensis". T. 20

red. Paweł Grzywna, red. Jan Iwanek, red. Robert Radek

„Studia Politicae Universitatis Silesiensis” 2018, T. 20 (pod redakcją Jana Iwanka, Pawła Grzywny i Roberta Radka) ukazują się od 2005 roku, w roku bieżącym, przyjmując formułę kwartalnika recenzowanego. Prezentowany tom 20 jest pierwszym, którego jedyną wersją jest wersja elektroniczna publikowana w dostępie otwartym w Central and Eastern European Online Library (www.ceeol.com) oraz w University of Silesia Press (www.journals.us.edu.pl). Formuła kwartalnika sprzyja publikowaniu w nim nader aktualnych opracowań i obliguje do tego zarówno Autorów, jak i Redaktorów naukowych. Teksty prezentowane w tomie 20 pomieszczone zostały w dwóch działach. W dziale Polityki publiczne L. Kwieciński przedstawia strategiczny wymiar programów badawczo-rozwojowych (B+R) jako instrumentów polityki proinnowacyjnej, M. Molendowska omawia zagadnienia Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa (WPZiB), A.M. Świątkowski zestawia unijne strategie zatrudniania z suwerennością państw członkowskich UE, E. Januła ocenia założenia aktualnej polityki społecznej w świetle metodologii szkoły chicagowskiej i Tofflerowskiego „społeczeństwa trzeciej fali”, a K. Chaczko porusza problem reformowania systemu pomocy społecznej w Polsce. W dziale Partie polityczne i systemy partyjne przedstawiono jeden tylko tekst, którego autor, R. Miernik, odnosi się do reform wprowadzanych przez Prawo i Sprawiedliwość.

Urzędnik jako strażnik realizacji ustawowych obowiązków wobec zwierząt

red. Agnieszka Bielska-Brodziak, red. Karolina Gil, red. Tomasz Pietrzykowski, red. Marek Suska

Niniejsza książka jest zbiorem artykułów powstałych na bazie referatów wygłoszonych w 2014 r. podczas konferencji naukowej Urzędnik jako strażnik realizacji ustawowych obowiązków wobec zwierząt. W książce omówione zostały zagadnienia takie jak: zadania własne gminy w zakresie praw zwierząt, programy opieki nad bezdomnymi zwierzętami oraz zapobiegania bezdomności zwierząt, pozycja prawna schronisk dla bezdomnych zwierząt, status hycla, zdarzenia drogowe z udziałem dzikiego zwierzęcia, obowiązki właścicieli zwierząt domowych, decyzje o tymczasowym odebraniu zwierzęcia, interwencje Policji w sprawie zwierząt, pozycja zwierząt na gruncie prawa wykroczeń. Częścią publikacji jest także opinia prawna dr hab. prof. UŚ Tomasza Pietrzykowskiego w przedmiocie dopuszczalności zawierania w programach opieki nad bezdomnymi zwierzętami postanowień dotyczących kastracji (sterylizacji) kotów wolno żyjących i finansowania tych zabiegów ze środków gminy. Publikacja ma na celu analizę problemów prawnych, jakie rodzi stosowanie przepisów dotyczących szeroko pojmowanych praw zwierząt w praktyce administarcyjnej. Książkę kierujemy nie tylko do urzędników, ale również do organizacji, których statutowym celem jest opieka nad zwierzętami. Z tego też powodu zdecydowaliśmy się wprowadzić czytelnika w ten prawniczy świat i przybliżyć mu również podstawowe informacje, m.in. czym są decyzja administarcyjna czy zadania własne gmin.

Wędrówka ludów. Powojenny transfer ludności w Polsce Ludowej

red. Maciej Fic

Książka stanowi z jednej strony próbę podsumowania i syntetycznego przedstawienia, na podstawie najnowszych badań, pewnych nieco ogólniejszych bądź problemowych (dotyczących jednego zjawiska, względnie regionu) zagadnień migracji podczas pierwszej powojennej dekady, z drugiej – wybranych kwestii szczegółowych tego okresu. W swoich tekstach Autorzy skoncentrowali się na ogół na pierwszym powojennym dziesięcioleciu. Choć zawartość tomu nie porusza wszystkich problemów powojennych migracji, pozwala jednak dostrzec ich wielowymiarowość, złożoność i znaczenie dla wszystkich mieszkańców powojennej Polski. Publikacja przynosi – w niektórych obszarach – bilans dotychczasowych badań, wyznaczając również kierunki kolejnych poszukiwań, oznaczając pola słabiej zanalizowane i poznane. Niektóre z tekstów ukazują także dowodnie, jakie możliwości kryją w sobie nie dość jeszcze intensywnie wykorzystywane źródła np. proweniencji partyjnej, dowodząc zarazem, ile niezbadanych nadal pozostaje problemów dotyczących różnorakich kontekstów, okoliczności i konsekwencji ruchów migracyjnych. Przygotowany tom wnosi swój wkład w stworzenie i wypełnienie treścią wielkiej panoramy ruchów migracyjnych w Europie Środkowo-Wschodniej w XX wieku i losów ich uczestników, będących jakże często ofiarami odgórnie narzucanych, podjętych w gabinetach polityków, decyzji.

Problem psychologii w filozofii pokantowskiej

Andrzej J. Noras

"Książka skupia się na próbach interpretacji filozofii Kanta w świetle psychologii. Najbardziej trafnie bowiem dwa najważniejsze kierunki interpretacji Kanta ujmuje w formie wątpliwości Leonard Nelson, który na początku wieku dwudziestego stwierdza: „W filozofii czasów nowożytnych mówiło się o »problemie Kant – Fries«. Nawiązywało się przy tym do rozważanego przez Kunona Fischera w jego mowie prorektorskiej pytania, »czy krytyka rozumu powinna być metafizyczna, czy też antropologiczna«, pytania, które jest równoznaczne z tym, czy prawdziwego dalszego rozwoju ugruntowanej przez Kanta filozofii krytycznej należy poszukiwać w dorobku niemieckich filozofów identyczności, czy też u Friesa”. Chodzi zatem w rozprawie o tych filozofów, którzy nawiązują do Friesa. Jeżeli jednak występują w niej niedociągnięcia, stanowi to jedynie o winie autora." (fragment Wstępu)

"Ecumeny and Law" 2016. Vol. 4: Religious Freedom Today

red. Andrzej Pastwa

Oś refleksji ekumeniczno-prawnej 4. tomu rocznika „Ecumeny and Law” wyznacza słynne adagium św. Augustyna: credere non potest homo, nisi volens, które w odnowionym kształcie znalazło swe poczesne miejsce m.in. w deklaracji Soboru Watykańskiego II Dignitatis humanae (1965). Prawo do wolności religijnej jest zakorzenione w godności osoby ludzkiej, wedle miary antropologii adekwatnej – do tej myśli nawiązują Autorzy pierwszej, teologicznej części tomu. Obok historycznych odniesień (J. Słomka), gros tekstów poświęconych tytułowej wolności jest zorientowanych ku odczytaniu współczesnych „znaków czasu”. Uniwersalne (ekumeniczne) zręby przedmiotowej idei niesie z sobą Theologia Benedicta. Co najmniej dwa ustalenia poczynione na kanwie myśli papieża Ratzingera zasługują na baczną uwagę: pierwsza, biblijno-teologiczna koncepcja wolności różni się radykalnie od oświeceniowo-liberalnej (wyróżnia tę pierwszą nie tyle etyczna wolność wyboru, ile ontyczna wolności samego bytu/człowieka); po wtóre, każde abstrahowanie w ujmowaniu wolności od fundamentu religijnego nosi znamiona ideologizacji tej ostatniej, czego przykładem są nowożytne i współczesne światopoglądy liberalne, wyradzające się w totalitarne systemy społeczno-polityczne (J. Szymik). Na przeciwległym „biegunie” sytuuje się refleksja opracowania na temat tragicznej sytuacji chrześcijan oraz wyznawców innych religii w krajach Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej, dotkniętych problemem wojującego fundamentalizmu religijnego. Obecna sytuacja wymaga nie tylko pilnych rozwiązań politycznych, lecz także autentycznego dialogu między reprezentantami Kościołów chrześcijańskich i Islamu – w trosce o pokój, sprawiedliwość społeczną i wolność religijną (A. Halemba). Tekst otwierający część prawną tomu – pozostając na gruncie przedstawionych wcześniej założeń teologicznej doktryny – dostarcza naukowych argumentów przeciw zniekształcaniu obrazu newralgicznej relacji: prawo – wolność religijna, czy to przez zacieranie różnic między ujęciami tej relacji w świeckich porządkach prawnych i porządku kanonicznym, czy też w obszarze samego ius Ecclesiae – przez świadome bądź nieświadome bagatelizowanie „systemowego” znaczenia prawa do wolności religijnej. Kolejne teksty – stanowiące trzon refleksji zakreślonej tytułem wolumenu – to eksperckie opracowania wybitnych znawców prawa wyznaniowego, szeroko omawiające genezę, rozwój i współczesne trendy prawa podstawowego do wolności religijnej w systemach prawnych państw, takich jak Niemcy, Austria, Hiszpania, Rumunia, Republika Czeska. Tradycyjnie, tom wzbogacają recenzje świeżo wydanych interesujących pozycji książkowych.

Urban Amazement

Marta Mamet-Michalkiewicz

Tom pt. Urban amazement stanowi próbę interdyscyplinarnego spojrzenia, łączącego w sobie element teorii literatury, kultury oraz architektury na problematykę przestrzeni miejskiej, skupiając się na oszałamiającej różnorodności miasta. Monografia podejmuje problematykę miejskości i urbanistycznej różnorodności w ujęciu komparatystycznej refleksji kulturoznawczej, literaturoznawczej, filozoficznej i teoretycznej. Poszczególne teksty zajmują się materiałem literackim, filmowym oraz kwestiami teoretycznymi, natomiast w ujęciu chronologicznym skupiają się na problematyce miejskiej począwszy od wczesnego średniowiecza po czasy współczesne.

"International Journal of Research in E-learning" 2017. Vol. 3 (2)

red. Antonio dos Reis, Josef Malach, Nataliia Morze, Tatiana Noskova, ...

Tematyka czasopisma naukowego International Journal of Research in E-learning odzwierciedla koncepcyjne zasady leżące u podstaw modernizacji edukacji i reformy systemów edukacyjnych w krajach europejskich, jak i krajowych strategii rozwoju na miarę XXI wieku. Jednym z kluczowych celów edukacyjnych Unii Europejskiej jest zapewnienie równych szans dla wszystkich w odniesieniu do dostępu do nauki i wiedzy, niezależnie od płci, zdolności finansowej i fizycznej, i miejsca zamieszkania. Dlatego nauczanie na odległość ma przyznany status wysokiego priorytetu. Wprowadzenie nauczania na odległość na szeroką skalę może spowodować znaczący wkład w osiągnięcie celów edukacyjnych w krajach członkowskich. Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego posiada bogate doświadczenie we wdrażaniu nauczania na odległość w innych wydziałach całej uczelni. Sprawnie działająca i rozwijająca się Wydziałowa Platforma Nauczania na odległość (https://el.us.edu.pl/weinoe) jak również Międzynarodowa Konferencja Naukowa Teoretyczne i praktyczne aspekty kształcenia na odległość (www.dlcc.us.edu.pl) przeznaczone są do integracji i wymiany doświadczeń wszystkich osób związanych z e-learningiem – naukowców, nauczycieli akademickich i innych szczebli, tutorów, doktorantów, studentów, pracowników wydziału, a także badaczy z kraju i zagranicy. Tom 3(2) 2017 zawiera 4 rozdziały i 9 artykułów Autorów z Australii, Czech, Hiszpanii, Polski, Portugalii, Słowacji, Rosji, Ukrainy. Rozdział 1: EVALUATING THE EFFECTIVENESS OF TEACHING INFORMATION SYSTEMS COURSES. Rozdział 2: ICT LITERACY AND INTERCULTURAL COMPETENCIES DEVELOPMENT. Rozdział 3: METHOGOLOGICAL ASPECTS OF E-LEARNING IMPLEMENTATION. Rozdział 4: REPORTS. W czwartym rozdziale został przedstawiony między innymi Raport WP6 unijnego projektu IRNet.

New ways to face and (im)politeness

red. Ewa Bogdanowska-Jakubowska

Teksty zawarte w tym zbiorze stanowią wkład w dyskusję na temat pojęcia twarzy, czynności twarzy oraz (nie)uprzejmości. Tom składa się z czterech części, każda omawia pojęcie twarzy i kwestie z nią związane z różnych perspektyw, oraz w różnych kulturach i różnych językach. Część pierwsza, Face and (im)politeness – theoretical issues, stanowi próbę redefinicji twarzy i jej związku z uprzejmością (Maria Sifianou), oraz analizuje kontekst jako czynnik mający istotny wpływ na twarz jednostki (Ewa Bogdanowska-Jakubowska). W części drugiej, Face and politeness in a cross-cultural and an intercultural perspective, mowa o włoskim pojęciu figura (Gudrun Held), wpływie komplementów na twarz w komunikacji międzykulturowej w środowisku akademickim (Marzieh Bashirpour and Imtiaz Hasnain), oraz o wyrażaniu opinii w rozmowach Polaków z Irlandczykami (Weronika Gąsior). Na część trzecią, Face, politeness and social norms, składają się trzy teksty: pierszy poświęcony roli zdrobnień w języku polskim (Paulina Biały), drugi – hinduskiej uprzejmości, trzeci – roli harmonii oraz pojęcia omoiyari w komunikacji w kulturze japońskiej (Maria Spiechowicz). Część czwarta, Face in different discourses, poświęcona jest twarzy w różnych dyskursach: tekstach Starego Testamentu (Marcin Kuczok), artykułach prasowych o tematyce politycznej (Yasuhisa Watanabe), oraz w dyskursie profesjonalnych tłumaczy ustnych (Ewa Bogdanowska-Jakubowska).

Formy dialogu w gatunkach prasowych

Magdalena Ślawska

Monografia jest próbą opisu różnych przejawów dialogu w prasie z perspektywy genologicznej. Rozpoczynając od uwag dotyczących gatunku medialnego i dialogu w perspektywie komunikowania medialnego, autorka wprowadza czytelnika w teksty prasowe, których podstawowym wyróżnikiem jest formuła dialogu. Materiałem badawczym były współczesne teksty prasowe, zaczerpnięte z dzienników, tygodników i miesięczników. Na potrzeby analizy i uporządkowania materiału badawczego autorka podzieliła formy dialogu na formy wewnątrztekstowe (intratekstowe) i zewnątrztekstowe (intertekstowe). Próba „mapowania” miejsc dialogowych w prasie miała charakter propozycji – formy wewnątrztekstowe autorka odnalazła dzięki dialogowej strukturze (pytanie i odpowiedź), natomiast formy zewnątrztekstowe pokazywały dialog międzytekstowy i dialog z czytelnikiem. Analizy wywiadów, zdialogowanych gatunków monologowych, takich jak felieton, komentarz czy recenzja, analizy struktur wielogłosowych czy wreszcie próba przyjrzenia się dialogom dziennikarzy z czytelnikami oraz dialogom tekstowym pokazały tendencje, które w pewien sposób opisują dyskurs prasowy. Z pewnością należą do nich: interakcyjność i intertekstowość prasy, atrakcyjność, kreatywność, dialogowość i wielogłosowość tekstów, wizualność tekstów prasowych oraz indywidualizacja języka. Książka adresowana jest do szerokiego grona badaczy współczesnych mediów, to znaczy językoznawców, medioznawców, komunikologów oraz studentów kierunków humanistycznych. Publikacja może zainteresować wszystkich, którzy zajmują się szeroko pojętą komunikacją w mediach.

"Philosophy and Canon Law" 2016. Vol. 2: Man - Family - Society in the Modern World

Pavol Dancák, Leo D. Lefebure, Rudolf Dupkala, Krzysztof Wieczorek, ...

Periodyk „Philosophy and Canon Law” stanowi otwarte interdyscyplinarne forum wymiany myśli filozofów i prawników (kanonistów), nie wyłączając przedstawicieli innych dyscyplin naukowych. Mierzenie się z problemami podejmowanymi w rocznikach tematycznych jest – z samego założenia – próbą odpowiedzi na palące problemy dynamicznie zmieniającego się świata: społeczne, religijne, kulturowe i cywilizacyjne. Ramy przedmiotowej refleksji drugiego tomu czasopisma zakreśla, zaznaczona tytułem, paradygmatyczna triada: człowiek (osoba) – rodzina – społeczeństwo, której źródłem inspiracji jest najważniejszy dokument Soboru Watykańskiego II: konstytucja Gaudium et spes.

Continuity. Eleven sketches from the past of Mathematics

Jerzy Mioduszewski, tłum. Abe Shenitzer

The book was written in the eighties of the last century. Being encouraged by the editorial board of monthly Delta in the person of Professor Marek Kordos, the author’s first aim was a collection of essays about Peano maps, lakes of Wada, and several singularities of real functions. But it was the time when university duties stopped and the author could freely meditate whether this curious mathematics had its roots in the forgotten past. He remembered old authors who began their books with the words “already the ancient Greeks… .” The celebrated nineteenth century, the century of concepts, was preceded by the century of calculations. Going further back we can see Newton, but what and who was there before? Were the centuries between the Ancients and Newton a vacuum in mathematical sciences? Accidentally, the treatise De continuo by Thomas Bradwardine, the Archbishop of Canterbury, led the author into an unknown and strange world of medieval scholastic thought, showing to him the lost thread joining our times with Zeno, Aristotle and Democritus. However, to find this forgotten link a step should be taken beyond pure mathematical thinking. In this extended surrounding we can observe the unity of mathematical concepts being non-existent in the realm of pure mathematics.

Uwarunkowania rozwoju lokalnego na obszarach przygranicznych

Sławomir Sitek

Monografia przeznaczona jest dla specjalistów zajmujących się rozwojem lokalnym  ze szczególnym uwzględnieniem obszarów przygranicznych. Praca ma charakter interdyscyplinarny i korzysta z dorobku wielu nauk tj. geografia, ekonomia czy socjologia. Wypełnia lukę wiedzy w zakresie specyfiki uwarunkowań rozwoju lokalnego polskich obszarów przygranicznych, szczególnie w kontekście przemian granicy, które nastąpiły w ostaniem ćwierćwieczu. Wnioski z pracy mogą być interesującą wskazówka w zakresie kształtowania rozwoju lokalnego na obszarach peryferyjnych. Książka oprócz wymiaru naukowego i teoretycznego, może być pomocna w praktyce zarządzania procesami rozwoju terytorialnego, w tym w procesie budowania strategii rozwoju. Z tego powodu oprócz naukowców, studentów i pasjonatów tematów lokalnych, dedykowana jest osobom reprezentującym samorząd terytorialny oraz euroregiony.

Various Dimensions of Contrastive Studies

red. Bożena Cetnarowska, red. Marcin Kuczok, red. Marcin Zabawa

Monografia zbiorowa zatytułowana Various Dimensions of Contrastive Studies zawiera dziewiętnaście artykułów autorstwa badaczy z ośrodków uniwersyteckich w Polsce oraz w innych krajach europejskich. Autorzy analizują głównie dane pochodzące z języka angielskiego oraz polskiego, uwzględniając dodatkowo materiał pochodzący z innych języków germańskich lub słowiańskich, z języków romańskich, celtyckich, ałtajskich i ugrofińskich. Rozdziały tworzące pierwszą część tomu omawiają kwestie teoretyczne dotyczące systemu fonologicznego, morfologicznego lub składniowego porównywanych języków. Rozdziały w części drugiej koncentrują się na zagadnieniach leksykalnych, dotyczących m.in. mechanizmu metafory konceptualnej oraz terminologii specjalistycznej. Część trzecia zawiera rozdziały poświęcone dyskursowi akademickiemu, związkom pomiędzy kulturą a językiem, oraz procesowi przyswajania języka obcego. Monografia ukazuje różnorodność problemów badawczych z dziedziny językoznawstwa kontrastywnego. Stanowi ponadto ilustrację rozmaitości metod badawczych oraz założeń teoretycznych przyjętych przez autorów tekstów. Książka skierowana jest do językoznawców zajmujących się badaniami kontrastywnymi (w różnych ujęciach teoretycznych). Może być także przydatna studentom filologii oraz innym czytelnikom zainteresowanym kontaktem językowym oraz różnorodnością językową.

"Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych". T. 20, nr 1/2015: Osoba niepełnosprawna w środowisku lokalnym i instytucjonalnym

red. Ilona Fajfer-Kruczek

W niniejszym numerze czasopisma „Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych” (1/2015, tom 20) zebrane i zaprezentowane zostały teksty podejmujące i uszczegóławiające jego temat przewodni – Osoba niepełnosprawna w środowisku lokalnym i instytucjonalnym. Środowisko lokalne jest naturalnym obszarem funkcjonowania osób z niepełnosprawnością i ich rodzin. Zachodzą w nim znaczące interakcje między ważnymi aktorami życia rodzinnego, sąsiedzkiego i towarzyskiego, w szkole, w miejscu pracy, w instytucjach. Przez lata zmieniało się społeczne postrzeganie osób z niepełnosprawnością. Dziś mamy świadomość, że niepełnosprawność może dotyczyć każdego z nas. Jednak nie każdy rodzaj niepełnosprawności spotyka się z pozytywnymi postawami wobec osób jej doświadczających. Niepełnosprawność intelektualna, zaburzenia psychiczne, znaczna widoczna niepełnosprawność wciąż wywołują niepożądane reakcje innych osób. Normalizacja życia osób z niepełnosprawnością jest procesem powolnym i napotykającym wiele barier. Dlatego rolą środowisk naukowych, instytucjonalnych i społecznych jest badanie tych mechanizmów i wdrażanie odpowiednich rozwiązań. W numerze zamieszczono artykuły badaczy, praktyków, rzeczników osób z niepełnosprawnościami, którzy prezentują własne koncepcje, wyniki badań środowisk lokalnych, instytucjonalnych i rodzinnych oraz przykłady dobrych praktyk. (z Wprowadzenia)

Rosja w polityce zagranicznej Polski w latach 1992-2015

Mieczysław Stolarczyk

Głównym celem pracy jest wyodrębnienie najważniejszych etapów polityki Polski wobec Rosji w latach 1992-2015 oraz ukazanie ich cech najbardziej charakterystycznych. Jednym z istotnych zamierzeń autora jest zaprezentowanie źródeł i przejawów rozbieżności interesów i celów w polityce Polski i Rosji występujących zarówno w stosunkach dwustronnych jak i w relacjach wielostronnych. W pracy wyeksponowane zostały kwestie dotyczące charakteru polityki zagranicznej Polski wobec Rosji w latach 2007-2011, kiedy to nastąpiła znaczna poprawa w politycznych międzyrządowych stosunkach polsko-rosyjskich. Ukazane zostały także czynniki sprawcze, w tym przede wszystkim katastrofa polskiego prezydenckiego samolotu pod Smoleńskiem (10 IV 2010), które doprowadziły do impasu w relacjach polsko-rosyjskich w latach 2011-2013. Bardzo szeroko omówione zostały również sprawy związane z wpływem kryzysu i konfliktu ukraińskiego na bezpieczeństwo Polski, politykę Polski wobec Ukrainy i Rosji oraz na stosunki polsko-rosyjskie. Prezentowana monografia jest pierwszą w Polsce syntezą polityki Polski wobec Rosji w tak długim przedziale czasowym, niemal w ćwierćwieczu okresu pozimnowojennego. Przeznaczona jest ona do bardzo szerokiego grona Czytelników. Powinna zainteresować badaczy polskiej polityki wschodniej, studentów politologii, stosunków międzynarodowych, bezpieczeństwa międzynarodowego i dziennikarstwa. Jest ona także adresowana do polityków i dziennikarzy oraz  wszystkich tych, którzy chcą poszerzyć swoją wiedzę na temat polskiej polityki wschodniej, a szczególnie polityki Polski wobec Rosji w latach 1992-2015.

Elektrochemiczne metody skaningowe i ich zastosowanie w inżynierii korozyjnej

Julian Kubisztal

Podręcznik omawia elektrochemiczne metody skaningowe i ich zastosowanie w badaniach lokalnych procesów korozyjnych zachodzących na niejednorodnych pod względem chemicznym i fizycznym materiałach. Prezentuje metodę pomiaru lokalnego napięcia kontaktowego sondą Kelvina, metodę pomiaru lokalnego prądu jonowego sondą drgającą, metodę lokalnej elektrochemicznej spektroskopii impedancyjnej oraz metodę elektrochemicznej mikroskopii skaningowej. Charakteryzuje zjawisko powstawania napięcia kontaktowego, różnicy potencjałów na granicy faz metal – roztwór elektrolitu, prądu jonowego nad elektrochemicznie aktywnymi obszarami elektrody, mechanizmy transportu jonów w roztworze elektrolitu, impedancję granicy faz oraz makro- i mikroelektrody. Przedstawia również praktyczne aspekty zastosowania elektrochemicznych metod skaningowych w badaniach lokalnych zjawisk korozyjnych. Zebrane w niniejszym podręczniku informacje będą pomocne w pogłębianiu wiedzy o materiałach i ich właściwościach zarówno przez studentów i doktorantów kierunków technicznych, jak i osoby, które na co dzień zajmują się zagadnieniem korozji elektrochemicznej oraz metodami jej badania.

Mowy

Hyperejdes, przekł. ze wstępem i komentarzem Jan Kucharski

Ateński orator Hyperejdes w starożytności uchodził za drugiego wśród mówców po Demostenesie, a pod wieloma względami to jemu właśnie przyznawano palmę pierwszeństwa. Jego twórczość, przez długi czas zaginiona i poza garścią fragmentów nieznana, odkryta została na nowo w XIX wieku, w piaskach Egiptu. Wydobyto wtedy na światło dzienne sześć mów jego autorstwa, które do niedawna składały się na całą spuściznę Hyperejdesa dostępną współczesnemu czytelnikowi. Ostatnia dekada (2005-2008) przyniosła jednak nowe spektakularne odkrycia: identyfikację na tzw. „palimpseście Archimedesa” obszernych partii dwóch kolejnych dzieł. Niniejsza książka jest pierwszym polskim przekładem Hyperejdesa, obejmującym cały aktualnie dostępny korpus ośmiu mów jego autorstwa oraz wybór fragmentów, opatrzonym wprowadzeniem i komentarzem.

Wędrówka, podróż, migracja w języku i kulturze

red. Ewa Biłas-Pleszak, Joanna Przyklenk, Artur Rejter, Katarzyna Sujkowska-Sobisz

Nomadyczność współczesnej (i nie tylko!) kultury stanowi trudny do podważenia fakt. Ludzie wędrują przez życie, ale i przemieszczają się w rozmaitych innych formach. Podróże w sensie geograficznym, mentalnym, metaforycznym… wyznaczają kształt naszej egzystencji, nieodmiennie związanej z różnymi formami ruchu. Złożoność tej problematyki, jej wielowątkowość oraz nieoczywistość potwierdzają autorki i autorzy niniejszej monografii, którzy za przedmiot opisu i interpretacji wybrali różne odsłony wędrówki, podróży, migracji. Nierzadko, co warto podkreślić — odsłony  to oryginalne, odkrywcze i niebanalne. Takie podejście do tematu tomu należy uznać z pewnością za jego wartość. Zgromadzone teksty pogrupowano w siedmiu ogniwach tematycznych. Pierwsze (Mapy i granice) obejmuje opracowania podejmujące z różnych perspektyw kwestie mapowania świata, ale też wytyczania granic — pojmowanych tu bardzo różnorodnie. Część druga (Oblicza wędrówki) gromadzi teksty odnoszące się do wędrówki i wędrowania, tak w sensie dosłownym, jak i metaforycznym czy umownym. Ważnym z punktu widzenia problemów współczesności jest zagadnienie (e)migracji, nad którym  także pochyliły się nasze autorki. Tej tematyki dotyczy ogniwo trzecie nazwane (E)migrant i (e)migracja. Tytułowe pojęcia tomu stały się przedmiotem namysłu naukowego jako konceptualizowane w systemie polszczyzny oraz jej realizacjach tekstowych — odzwierciedlają to studia pomieszczone w części czwartej (Konceptualizacja wędrówki, podróży, migracji w języku i tekście). Najobszerniej reprezentowane są opracowania  poświęcone podróży jako tematu podejmowanego w różnych epokach, dyskursach i obszarach komunikacji. Znalazły się one w ogniwie piątym (Pisanie (o) podróży). Przedstawianie innych kultur, lądów i języków, ale także stanów wewnętrznych autorów to zagadnienie ważne i równie często podejmowane w niniejszym tomie, o czym świadczy część szósta zatytułowana Rozmowa nieobecnych — podróż w dialogu. Tom zamyka ogniwo, w którym znalazły się studia poświęcone ważnej z punktu widzenia współczesnej humanistyki wędrówki form generycznych oraz tej odbywającej się w ich obrębie (Wędrówka gatunków, wędrówka w gatunku). Książka adresowana jest do polonistów, slawistów i humanistów w ogóle oraz wszystkich zainteresowanych podróżami, wędrówkami i migracją.

Nauczyciel w "polu" szkolnym - w świetle teorii Pierre'a Bourdieu i nauczycielskich narracji

Małgorzata Zalewska-Bujak

Książka pt. „Nauczyciel w polu szkolnym – w świetle teorii Pierre̕a Bourdieu i nauczycielskich narracji” stanowi próbę naświetlenia nauczycielskiej perspektywy spoglądania na otaczającą ich rzeczywistość zawodową. Autorka, zainteresowana tym, jak nauczyciele sami rozpoznają swoje umiejscowienie w polu szkolnym, postanowiła oddać im głos i dzięki prowadzonym wywiadom sięgnąć do ich codzienności związanej z wykonywaną profesją. Intencjonalne dotarcie do zawodowych doświadczeń nauczycieli zaowocowało ukazaniem tego, co spotyka ich w świecie szkoły. Pozwoliło także spojrzeć niejako „oczyma rozmówców” zarówno na napotkanych w nim ludzi i sytuacje, jak i na podejmowane przez nich samych działania, na normy, którymi się kierują, oraz rozpoznać znaczenia, które przypisują codziennym zdarzeniom, procesom i strukturom zawodowego życia. Zastosowana przez autorkę perspektywa teoretyczna Pierre’a Bourdieu do interpretacji tego, co nauczyciele odsłonili w swoich opowieściach, okazała się niezwykle przydatna w dokonanym opisie i interpretacji naczelnych kategorii, wyłaniających się z przedstawianych analiz zgromadzonego materiału badawczego, wśród których znalazła się między innymi urzeczywistniająca się w szkolnym polu przemoc symboliczna (dokonywanej zarówno na uczniach, jak i na nauczycielach) oraz realizująca się w nim reprodukcja społecznej rzeczywistości. Publikacja adresowane jest nie tylko do grona akademików, ale również do szerszej sfery publicznej, gdyż pokazuje między innymi, jakie mechanizmy zawiadują szkolnym polem i w jaki sposób są one odczytywane przez nauczycieli, jakie są źródła i formy stosowanej wobec nich przemocy symbolicznej oraz jakie strategie stosują, aby utrzymać się w zawodzie. Książka, w nadziei autorki, może stanowić źródło pogłębienia „przestrzeni myślenia” o nauczycielach umiejscowionych w polu szkolnym.

Architektura trynitarzy na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej

Mirosława Sobczyńska-Szczepańska

Książka stanowi pierwszą próbę całościowego omówienia architektury polsko-litewskiej prowincji trynitarzy. W rozdziałach wstępnych zostały przedstawione czynniki potencjalnie determinujące działalność zakonu na polu sztuki: jego historia, misja i duchowość oraz zawarte w trynitarskiej regule i konstytucjach przepisy odnoszące się do kwestii artystycznych. Rozważania nad genezą i recepcją rozwiązań formalnych zastosowanych w budowlach wzniesionych dla trynitarzy na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej (w większość niezachowanych lub poddanych daleko idącej transformacji) poprzedza rekonstrukcja ich dziejów i pierwotnego kształtu. W osobnym rozdziale podjęto problem autorstwa poszczególnych obiektów oraz wpływu inwestora na wybór koncepcji architektonicznej. Ostatnim zagadnieniem poruszonym na kartach monografii jest wymowa ideowa trynitarskich budowli z uwzględnieniem ich dekoracji malarsko-rzeźbiarskiej.