André de Lorde et son théâtre de la peur

Tomasz Kaczmarek

Mais comment l’auteur peut-il être sûr que sa pièce effrayera le public ? Il juge tout simplement l’effet qu’elle produira sur les autres par l’effet qu’elle produit sur lui-même. Un sujet se présente à mon esprit : je ne sais pas du tout pourquoi tous les détails horribles s’imposent à moi aussitôt, avec une hâte presque instantanée : je suis ému, impressionné, terrorisé ; j’en conclus que les autres le seront aussi. Il y a des sujets si effrayants que je n’ai pas osé les mettre à la scène, parce que d’autres sujets, que je n’avais pas trouvés terribles, avaient par trop épouvanté les spectateurs.  Une comparaison me vient : elle est peut-être trop familière, mais son exactitude excuse sa familiarité. Les pharmaciens sont arrivés à condenser de fortes doses de médicaments très violents dans certains « comprimés » d’un tout petit volume, faciles à absorber : de même, je m’efforce de fabriquer des « comprimés de terreur ». André de Lorde

Sukcesja stanowisk kierowniczych w organizacjach pozarządowych

Janusz Reichel

Sukcesja stanowisk kierowniczych jest jedną z wielu kwestii o znaczeniu strategicznym dla każdej organizacji. W teorii zarządzania spotykamy wiele prac na temat samego aktu i procesu sukcesji oraz zarządzania nią. Analizy te najczęściej dotyczą dużych przedsiębiorstw lub firm rodzinnych, natomiast brakuje kompleksowych opracowań tego zagadnienia w odniesieniu do organizacji pozarządowych. Celem prezentowanej monografii jest zbadanie przebiegu sukcesji i jej uwarunkowań w organizacjach pozarządowych, ze szczególnym uwzględnieniem kontekstu, w jakim ten proces zachodzi. Z wykorzystaniem metody studium przypadku dokonano analizy ilościowej zapisów dotyczących kadencyjności władz w statutach wybranych organizacji, a także przeprowadzono ankiety z prezesami.

Łódzcy bohaterowie 1918 roku

Witold Jarno, Przemysław Waingertner

W serii powołanej dla uczczenia 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku oraz utrwalenia w polskiej świadomości zbiorowej wiedzy historycznej o genezie i przebiegu odbudowy państwa polskiego ukażą się monografie, biografie i źródła, dla których tematyczną klamrą będzie idea polskiej niepodległości oraz walki ojej urzeczywistnienie i kształt z uwzględnieniem zagadnień polskich i międzynarodowych; politycznych, społecznych i ekonomicznych; walki orężnej i działań dyplomatycznych; wreszcie przedsięwzięć na polu kultury. Książka poświęcona jest wybitnym postaciom związanym z Łodzią - zasłużonym dla wyzwolenia dawnego "polskiego Manchesteru" oraz restytucji Rzeczypospolitej w 1918 roku. Przedstawiono w niej losy polityków, samorządowców, społeczników i wojskowych; narodowców, chadeków, piłsudczyków i socjalistów. Sportretowano ludzi, dla których miasto nad Łódką stało się drogą do wielkiej polityki, pełnienia najważniejszych funkcji państwowych i osiągnięcia wysokich stopni oficerskich w Wojsku Polskim oraz tych, którzy pozostali wybitnymi działaczami politycznymi i społecznymi w skali lokalnej, realizując się w pracach samorządowych. Niektórzy z nich byli rodowitymi łodzianami, inni związali się z miastem nad Łódką na różnych etapach życia. Wszyscy jednak - choć w różnych dziedzinach - odcisnęli piętno na dziejach Łodzi: jej życiu politycznym, społecznym, gospodarczym i kulturalnym.

Archaeology on Medieval Knights' Manor Houses in Poland

Anna Marciniak-Kajzer

The relicts of medieval knights’ manor houses in Poland today are so called “grodziska stożkowate” (motte) - the anonymous hills having in themselves remnants of wooden buildings, exceptionally made of stone or brick and numerous tiny artifacts being the trace of the past household equipment. Unlike to the castles they are not so often visited but more often destroyed. The book presents the image of medieval knights’ manor houses, which we know due to archaeological excavations carried on for half a century. Description of buildings household equipment and movables used by the people of the past was completed by transfers from written sources which allows for better understanding the live of medieval knights’ family. 

Prognozowanie szeregów czasowych metodami ewolucyjnymi

Adam Kucharski

Gdy pojawia się potrzeba wykonania prognozy, istnieją sytuacje, kiedy opieramy się jedynie na szeregach czasowych, ponieważ albo brakuje czasu na poszukiwanie zewnętrznych czynników wpływających na dane zjawisko, albo takowych nie da się wskazać w jednoznaczny sposób.   W konfrontacji z narzędziami o bardziej skomplikowanej konstrukcji (na przykład jedno- i wielorównaniowymi modelami ekonometrycznymi) takie postępowanie wydaje się zbyt uproszczone, żeby nie powiedzieć „trywialne”. Praktyka jednak pokazuje, że metoda prostsza nie oznacza automatycznie metody gorszej. Co więcej, dzięki optymalizacji heurystycznej techniki od dawna znane zyskują nowe możliwości.   Książka stanowi próbę przerzucenia pomostu między prognozowaniem niestrukturalnym a wybranymi metodami ewolucyjnymi. Postawiliśmy sobie za cel udowodnienie, że takie połączenie jest nie tylko możliwe, lecz także niesie ze sobą korzyści.

Praktyka wnioskowania statystycznego

Wiesław Szymczak

Książka ta nie jest typowym podręcznikiem metod statystycznych, w którym omawia się podstawowe albo zaawansowane metody statystyczne wykorzystywane do opracowywania wyników badań ilościowych w naukach społecznych, medycznych itp. Zwracam w niej uwagę przede wszystkim na problemy wynikające z niespełniania przez materiał empiryczny teoretycznych założeń leżących u podstaw używanych metod, na pewnego typu "uzależnienie" - w sensie skazania się na zaimplementowane tam testy statystyczne - od używanego oprogramowania. Obszerny rozdział poświęcam też krytycznej ocenie zagadnienia wielkości efektu i obserwowalnej mocy testu. Te dwie ostatnie kwestie są o tyle niebezpieczne, że bywają instytucjonalnie wymuszane na autorach artykułów. Publikacja ta będzie więc mniej przydatna dla studentów rozpoczynających naukę statystyki, natomiast powinna być czytana przez badaczy stosujących metody statystyczne do opracowywania wyników swoich badań. Chciałbym mieć nadzieję, że moje rozważania uświadomią im, jak łatwo można zastosować nieprawidłowe rozwiązanie, budując na nim cały gmach interpretacji merytorycznych w oczywisty sposób nieprawdziwych.

Samorząd terytorialny w budowie społeczeństwa informacyjnego w Polsce

Paweł A. Nowak

Budowa społeczeństwa informacyjnego została wskazana jako jeden z priorytetów rozwojowych Unii Europejskiej na najbliższą dekadę. W prezentowanej monografii Czytelnicy znajdą nie tylko definicję społeczeństwa informacyjnego oraz wyjaśnienie jego roli w rozwoju społecznym i gospodarczym XXI wieku, lecz także opis sieci powiązań, zadań i interesów różnych podmiotów administracji publicznej zaangażowanych w proces jego budowy w Polsce. Autor, wykorzystując swoje przygotowanie teoretyczne oraz wiedzę praktyczną, szczególną uwagę poświęcił bieżącym i planowanym działaniom samorządu terytorialnego na rzecz tworzenia społeczeństwa informacyjnego. Książka została napisana przede wszystkim z myślą o pracownikach samorządu terytorialnego i administracji publicznej. Może być również interesującym uzupełnieniem wiedzy dla osób zainteresowanych praktycznymi aspektami wykorzystania technologii informatycznych.

Planowanie przestrzenne gmin wiejskich. Zastosowanie koncepcji polityki opartej na dowodach

Marcin Feltynowski

Współczesne badania nad planowaniem przestrzennym wskazują na coraz większą rolę świadomego kształtowania polityki przestrzennej, która powinna wykorzystywać dowody naukowe oparte na rzeczywistych danych. Na tego rodzaju podejście wpływa w głównej mierze rozwój społeczeństwa informacyjnego oraz podnosząca się świadomość mieszkańców obszarów wiejskich, którzy pragną uczestniczyć w procesach decyzyjnych. Wynika to również z potrzeby wdrażania rozwiązań promujących ideę zrównoważonego rozwoju, który powinien przyjmować bardziej radykalny kształt w politykach cząstkowych na różnych szczeblach władzy. Odpowiedzią na połączenie wskazanych koncepcji z nurtem ekonomicznym w polityce przestrzennej jest zaprezentowana w publikacji polityka oparta na dowodach. Celem głównym książki jest identyfikacja metod i narzędzi tej polityki, pozwalających na prowadzenie badań i wykorzystanie ich w planowaniu przestrzennym z uwzględnieniem specyfiki zastosowania tego podejścia w gminach wiejskich.

Komunikacyjne aspekty tekstów pisanych przez osoby z dysfunkcją słuchu

Katarzyna Jachimowska

Książka podejmuje temat bardzo ciekawy poznawczo i ważny społecznie. Może stać się istotnym głosem w dyskusji nad zagadnieniami związanymi z komunikacją interpersonalną, zwłaszcza z tą jej formą, która dotyczy porozumiewania się osób z dysfunkcją słuchu ze słyszącymi. Autorka ma całkowitą rację, kiedy pisze: „Znaczenie komunikowania uświadamiamy sobie szczególnie wtedy, gdy zetkniemy się z problemem jego braku (np. w przypadkach mutyzmu całkowitego lub autyzmu) czy zakłóceń i barier w komunikacji wynikających z dysfunkcji, np. słuchu”. Katarzyna Jachimowska nie tylko doskonale rozumie, jak bardzo komunikacja międzyludzka stanowi skomplikowaną i heterogeniczną sieć powiązań werbalnych i niewerbalnych, ale ma również świadomość – co niezwykle rzetelnie prezentuje w toku swoich wywodów – na jakie trudności w procesie wymiany myśli i słów napotykają osoby z uszkodzonym słuchem. Autorka, dokonując opisów, analiz i interpretacji, czyni to w sposób retorycznie jasny, przekonujący i interesujący zarazem. Można powiedzieć, że realizuje starożytną zasadę: docere, delectare, movere, oczywiście z naciskiem na nauczanie. 

Pamięć lat nazizmu w niemieckim filmie fabularnym lat 1946-1965

Konrad Klejsa

W jaki sposób niemieccy twórcy filmowi dwóch pierwszych dziesięcioleci po zakończeniu II wojny światowej opowiadali o niedawnej przeszłości? Które tematy z nią związane były szczególnie często podejmowane w filmach fabularnych, a jakie pozostały przemilczane? W jaki sposób bieżąca polityka oddziaływała na audiowizualne reprezentacje autentycznych wydarzeń oraz fikcjonalne narracje osadzone w realiach III Rzeszy? Na te pytania próbuje odpowiedzieć autor niniejszej książki. Została ona podzielona na trzy części: okres do 1949 r. (filmy powstałe w strefach okupacyjnych), kinematografie Niemieckiej Republiki Demokratycznej do połowy lat 60. (cezurą jest XI Plenum Komitetu Centralnego SED) oraz Republiki Federalnej Niemiec (do pojawienia się tzw. Nowego Kina Niemieckiego). Walorem pracy jest komparatystyczne zintegrowanie rozważań dotyczących kina RFN i NRD wokół kilku zagadnień tematycznych, m.in. mitu o „dobrym Wehrmachcie”, przedstawień ruchu oporu oraz reprezentacji obozów koncentracyjnych. Bazę źródłową monografii stanowi ponad sto pełnometrażowych filmów fabularnych oraz najważniejsze recenzje opublikowane w głównych tytułach prasowych obu krajów. 

Strategie instytucji kultury wobec niezadowolenia i bojkotów konsumenckich

Artur Modliński

Bojkoty towarzyszyły życiu ekonomicznemu człowieka od stuleci, jednak wraz z rozwojem Internetu i nowych technologii ich częstotliwość systematycznie rośnie. Od bostońskiej herbatki przez walkę z apartheidem aż po uliczne demonstracje i sabotaże względem KFC, Abercrombie and Fitch czy ExxonMobil autor prezentuje przyczyny, mechanizmy i konsekwencje bojkotów z punktu widzenia współczesnych konsumentów oraz firm. Książka jest pierwszą zarówno na polskim, jak i zagranicznym rynku wydawniczym, w której ukazano bojkoty pracowników i konsumentów z perspektywy zarządzania, a także rozszerzono tę tematykę o nieporuszany dotąd wątek - bojkoty instytucji kultury.

Organizacja jako system sieci zintegrowanych relacji komunikowania

Magdalena Zalewska-Turzyńska

Publikacja poświęcona jest podnoszeniu sprawności organizacji przez komunikowanie wewnętrzne. Autorka uznaje bowiem niewłaściwą komunikację wewnątrzorganizacyjną za główną przyczynę nieprawidłowego funkcjonowania organizacji. Zaprezentowany w monografii autorski model organizacji jako systemu sieci zintegrowanych relacji komunikowania stanowi propozycję opisu i analizy organizacji przez pryzmat komunikowania. Komunikacja odgrywa w nim rolę służebną wobec koordynacji, im lepsze jest narzędzie - komunikacja, tym lepszy efekt koordynacyjny. Model koordynacji organizacyjnej wraz z grupami wskaźników pozwala natomiast określić poziom sprawności organizacji oraz wskazuje obszary, w których wymaga ona poprawy. Oba modele zastosowane łącznie pozwalają na oznaczenie dynamiki zmian sprawności organizacji w czasie.

Edukacja finansowa i inkluzja bankowa w realizacji koncepcji Silver Economy

Marika Świeszczak, Monika Marcinkowska, Krzysztof Świeszczak, Iwa Kuchciak

Książka dotyczy najważniejszych mechanizmów i uwarunkowań procesu włączania w system bankowy poprzez podnoszenie świadomości finansowej społeczeństwa. Ze względu na prognozowane trendy demograficzne, prowadzące do zjawiska starzenia się całego społeczeństwa, w książce opisano wybrany element koncepcji silver economy, jakim jest aktywne uczestnictwo osób w wieku powyżej 50. roku życia w życiu społecznym, warunkowane świadomym i odpowiedzialnym korzystaniem z dostępnych produktów i usług finansowych. Diagnoza skali wykluczenia finansowego i poziomu wiedzy finansowej pozwoliła na wskazanie zależności między posiadaną wiedzą (zarówno teoretyczną, jak i praktyczną) a zakresem włączenia w system finansowy (w tym zwłaszcza bankowy). Analiza dostępności i atrakcyjności ofert bankowych dedykowanych osobom z segmentu 50+ oraz przegląd i ocena działań prowadzonych na rzecz zwiększenia wiedzy finansowej były podstawą do sformułowania rekomendacji pod adresem instytucji sektora bankowego oraz organizacji rządowych i pozarządowych, które mogą przyczynić się do wzmacniania kompetencji finansowych konsumentów powyżej 50. roku życia. Monografia jest efektem badań prowadzonych w ramach działalności statutowej oraz projektu „«Włączenie bankowe» jako kluczowy standard w realizacji koncepcji silver economy w województwie łódzkim”, finansowanego przez Bank Zachodni WBK w ramach programu „Santander Universidades”. 

Kompetencje informatyczne nauczycieli muzyki

Piotr Soszyński

Podjęta tematyka rozważań sytuuje się na styku dwóch dużych obszarów dociekań pedagogicznych. Z jednej strony obejmuje problem pedeutologiczny, dociekając, w jakie kompetencje powinien być wyposażony współczesny nauczyciel, z drugiej zaś – aktualne problemy teorii wychowania estetycznego przez zawężenie podmiotu badań do nauczycieli muzyki. W pierwszej rozdziale skoncentrowano się na roli technologii informacyjno-komunikacyjnej we współczesnej pedagogice, ze specjalnym uwzględnieniem edukacji estetycznej, co każe również zastanowić się nad obecnością nowych mediów w sztuce. Przedstawione są tu stanowiska zarówno pedagogów, jak i teoretyków sztuki (tu głównie Ryszarda W. Kluszczyńskiego) na temat udziału nowych mediów w obydwu rozpatrywanych obszarach. Drugi rozdział dotyczy pojęcia kompetencji informatycznych nauczyciela muzyki. Opisano w nim kompetencje oraz poddano analizie dokumenty określające postulowany stan kompetencji informatycznych nauczycieli muzyki, a także ich naturalne rozwinięcie, jakim są programy kształcenia kandydatów na nauczycieli muzyki w uczelniach regionu łódzkiego. W kolejnym rozdziale zawarto metodologię badań, zarówno ilościowych, jak i jakościowych. Oprócz przedmiotu badań, celów, metod, technik, narzędzi, omówiono również samą organizację badań.  

Granice finansów XXI wieku. Finanse publiczne, rynek finansowy, finanse przedsiębiorstw

Stanisław Wieteska, Dorota Burzyńska

W monografii omówiono zagadnienia dotyczące współczesnych finansów, zaprezentowane w 2016 r. podczas Konferencji Katedr Finansowych zatytułowanej "Granice finansów XXI wieku". Autorzy artykułów podjęli rozważania na temat perspektyw rozwoju finansów publicznych przedsiębiorstw oraz rynku finansowego. Poruszona przez nich problematyka i sformułowane wnioski mają znaczenie nie tylko dla teorii finansów, lecz także praktyki gospodarczej.

Edukacyjna wartość dziecięcych pytań

Jolanta Bonar, Anna Buła

Inicjatywa cyklicznego publikowania prac w ramach serii "Twórczość i Edukacja" wyrosła z potrzeby stworzenia miejsca spotkania badaczy i praktyków zainteresowanych rozwijaniem oraz wspieraniem zdolności twórczych dzieci, młodzieży, a także osób dorosłych. W serii ukazują się prace dotyczące problematyki edukacyjnych oraz społecznych uwarunkowań rozwoju szeroko pojętej aktywności twórczej. Dotychczas ukazały się w serii: Zasoby twórcze człowieka. Wprowadzenie do pedagogiki pozytywnej, red. K. J. Szmidt, M. Modrzejewska-Świgulska M. Modrzejewska-Świgulska, Twórczość codzienna w narracjach pedagogów Biograficzne badania nad twórczością. Teoria i empiria, red. M. Modrzejewska-Świgulska K. J. Szmidt, Edukacyjne uwarunkowania rozwoju kreatywności A. Chmielińska, Dynamika transgresji twórczych. Studia przypadków pedagogów Zwrócenie uwagi na rolę pytań w stymulowaniu aktywności poznawczej dzieci na etapie kształcenia elementarnego jest niezwykle potrzebne i ważkie, gdyż jest to etap kluczowy i krytyczny dla rozwoju wszystkich podstawowych umiejętności poznawczych uczniów. [...] Autorki prezentują zarówno wyniki badań, jak i zagadnienia naukowe przy jednoczesnej swobodzie gatunku i użytego słownictwa. Świadczy o tym posługiwanie się językiem nacechowanym w znacznym stopniu, dobrze pojętym w tym przypadku, subiektywizmem i ekspresyjnością. Obraz zjawiska jest konkretny, poddany oglądowi w kontekście osobistych doświadczeń, przemyśleń, ale także aktualnego stanu wiedzy i kierunków rozwoju myśli naukowej z prezentowanego obszaru dociekań. Należy podkreślić, że Autorki swoje rozważania teoretyczne ilustrują wynikami badań własnych, które znacznie wzbogacają i wzmacniają sformułowane tezy. Materiał empiryczny jest bardzo ciekawy i zawiera ogromny potencjał interpretacyjny. Z recenzji dr hab. Renaty Michalak, prof. UAM

Procesy demograficzne w województwie łódzkim w XXI wieku

Piotr Szukalski

Przemiany demograficzne – przede wszystkim depopulacja i starzenie się ludności – coraz częściej przedstawiane są, w zależności od nastawienia osoby/instytucji oceniającej, jako wyzwanie lub jako zagrożenie. Od kilkunastu lat w polskich realiach myślenie o przyszłości demograficznej widoczne jest również w skali mezzo, tj. w skali regionów/województw, a nie jedynie w skali kraju. Kolejne województwa odkrywają, że przemiany demograficzne mogą stać się głównym hamulcem rozwoju nie tylko w długim, ale również w średnim okresie. W opracowaniu skoncentrowano się na określeniu zmian w liczbie i rozmieszczeniu ludności województwa łódzkiego. Uwzględniono najważniejsze demograficzne czynniki wywołujące te zmiany, a zatem zachowania rozrodcze i matrymonialne, stan zdrowia i umieralność oraz migracje. Za źródło informacji posłużyły zarówno dane ewidencji bieżącej ludności, dane z dwóch ostatnich spisów powszechnych, jak i najnowsza prognoza demograficzna GUS. Prowadzone analizy, oprócz poziomu regionalnego, uwzględniają zróżnicowanie lokalne na poziomie powiatów. Książka jest skierowana do decydentów sektora publicznego – odpowiedzialnych za realizację regionalnej i lokalnej polityki społecznej, przede wszystkim za dostarczanie najważniejszych usług społecznych (edukacja, ochrona zdrowia, zaopatrzenie w media), oraz do przedsiębiorców – zainteresowanych tym, jak zmieniająca się demografia będzie kształtować popyt na dobra i usługi rynkowe oraz podaż pracy. 

Polska bibliografia szekspirowska 2001-2010

Agata Dąbrowska

Polska bibliografia szekspirowska 2001-2010 powstała w odpowiedzi na rosnące zainteresowanie życiem i twórczością Szekspira w Polsce. Okres, którego dotyczy niniejsza monografia, był niezwykle istotny w dziejach kulturotwórczej roli angielskiego barda w naszym kraju. Zmiany polityczno-społeczne będące efektem procesu globalizacji, a także rozpoczęcia nowego stulecia, wywarty istotny wpływ na recepcję jego twórczości w Polsce. W sztukach Szekspira, uniwersalnych i nieustająco aktualnych, ciągle odnajdujemy metafory naszej rzeczywistości. Publikacja prezentuje bogaty dorobek polskich naukowców, pisarzy, artystów i tłumaczy, którzy włączyli się w światową debatę nad twórczością angielskiego dramaturga i poety, wzbogacając ją o własne odczytania i interpretacje.  

Pedagogika grecka od Protagorasa do Posejdoniosa

Marcin Wasilewski

W publikacji autor bada elementy myślenia o wychowaniu i kształceniu w poezji epickiej, lirycznej i dramatycznej, w prawodawstwie, badaniach natury, sofistyce i filozofii starożytnej Grecji. Analizą obejmuje około 800 lat (od okresu archaicznego po hellenistyczny) rozwoju myśli pedagogicznej i omawia dorobek blisko 50 myślicieli z tego okresu. Oryginalność tej książki ma kilka istotnych wymiarów. Po pierwsze współczesna polska literatura pedagogiczna nie posiada monografii łączącej w sobie analizę odnalezionych, wydobytych z zapomnienia fragmentów tekstów greckich, ich tłumaczenia oraz pedagogicznej, ale także historyczno-filozoficznej, interpretacji. Po wtóre analizowana praca jest syntezą jednego autora długiej perspektywy czasowej, co w kontekście raczej dominujących narracji fragmentarycznych jest także istotnym osiągnięciem Autora. Nowożytna polska pedagogika w kolejnych odsłonach swego rozwoju zawsze sięgała po tradycje wspólne całej kulturalnej Europie. Przywołanie w dobie postmodernizmu źródeł naszej - europejskiej - kultury jest nie tylko uzasadnieniem obecności polskiej humanistyki w jej obrębie, ale także asumptem do współczesnego odczytania przesłania mistrzów antyku. Z recenzji prof. nadzw. dr. hab. Sławomira Sztobryna Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej

Rozwój i zarządzanie strukturami klastrowymi w regionie

Jan Kaźmierski

Analizując doświadczenia najbardziej rozwiniętych regionów na świecie, można dostrzec kształtowanie się w ich ramach specyficznych struktur społeczno-gospodarczych określanych jako klastry czy grona, które w decydującym stopniu mogą się przyczyniać do podnoszenia regionalnej konkurencyjności i w konsekwencji wysokiej dynamiki wzrostu. Klastry są fenomenem globalnym, tzn. występują nie tylko w krajach wysoko rozwiniętych. Funkcjonowanie struktur klastrowych zostało zaobserwowane w wielu krajach świata. Klastry powstają właściwie we wszystkich sektorach gospodarki. Ich obecność nie ogranicza się tylko do sektorów przemysłu przetwórczego. Występują równie dobrze w usługach, w sektorach wysokich technologii, jak i sektorach tradycyjnych. Charakteryzują się także różnym poziomem innowacyjności i zaawansowania technologicznego, a tym samym różnymi perspektywami oraz strategiami rozwoju.

Mikrotoponimia i makrotoponimia. Problematyka wstępna. Microtoponymy and Macrotoponymy. Preliminary Problems

Artur Gałkowski, Renata Gliwa

 Oddawana do rąk Czytelników publikacja jest pierwszą z trzech monografii w projekcie wydawniczym Nomina loci pod auspicjami Komisji Onomastyki Słowiańskiej przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów. Niniejszy tom wpisuje się w krąg zainteresowań toponomastyki, jednocześnie uwzględniając najnowsze osiągnięcia onomastyki w zakresie studiów nad nazwami terenowymi i miejscowymi. Obejmuje istotne dla badań mikro- i makrotoponimii zagadnienia, z uzasadnionymi odniesieniami do antroponomastyki, chrematonomastyki, onomastyki literackiej i teorii nazw własnych. Wagę poruszanych kwestii podkreśla autorski udział badaczy z licznych ośrodków polskich i zagranicznych, co wyraża się wielojęzycznością rozdziałów, począwszy od języka polskiego, poprzez czeski, słowacki, bułgarski, rosyjski, białoruski, angielski i włoski. Prezentowana tematyka jak dotąd rzadko gościła w ujęciu monograficznym, zwłaszcza zestawienie mikrotoponimii z makrotoponimią w kontekście funkcjonowania tych dwóch zakresów nazewniczych wobec innych kategorii onimicznych, komunikacji, uzusu i różnych typów dyskursu. Wyrażamy nadzieję, że Czytelnik znajdzie tu inspiracje do własnych badań i poszukiwań.

Musical. Spotkania z gatunkami filmowymi

Bogumiła Fiołek-Lubczyńska, Katarzyna Żakieta, Mateusz Żebrowski

Od niemal dziewięćdziesięciu lat musical filmowy, pomimo wzlotów i upadków, przyciąga do kin widzów, czym udowadnia swoją żywotność. W drugim tomie z serii „Spotkania z gatunkami filmowymi” dwunastu autorów z ośrodków akademickich w całej Polsce próbuje przyjrzeć się fenomenowi gatunku zapoczątkowanego Śpiewakiem Jazzbandu z roku 1927. Książka zawiera refleksję nad zjawiskami klasycznymi dla gatunku, jak również porusza problematykę musicalu w kinie współczesnym. Autorzy zwracają uwagę na najnowsze produkcje, a także na obecność konwencji w serialach. Można tu znaleźć rozważania o antymusicalu (Popeye R. Altmana, Tańcząc w ciemnościach L. von Triera, 9 songs M. Winterbottoma) oraz o zjawiskach peryferyjnych, takich jak: kino jidysz w okresie międzywojennym, musical czeski, meksykański czy nawet próby zaadaptowania gatunku na rodzimy grunt w dobie PRL-u.

Biblioteki i książki w życiu nastolatków

Agata Walczak-Niewiadomska, Mariola Antczak

Tom studiów z serii NAUKA – DYDAKTYKA – PRAKTYKA prezentuje badania obejmujące działalność i problemy współcześnie istniejących bibliotek, ich znaczenie w kształtowaniu kultury czytelniczej młodego pokolenia, sposobów realizacji tego zadania oraz preferencji czytelniczych dzieci i młodzieży. Autorzy zwracają uwagę na wzajemne oddziaływanie i obustronne relacje między czytelnikami i bibliotekami jako ośrodkami oferującymi dostęp do literatury oraz informacji, podkreślają potrzebę istnienia tych placówek, ich znaczenie dla rozwijania zamiłowań czytelniczych, ukazują niedomagania w zakresie sposobów zachęcania młodego pokolenia do lektury i proponują działania naprawcze. Wypowiedzi te wpisują się w nurt publikacji poświęconych zagadnieniom działalności bibliotek, formom prowadzonej przez nie aktywności, roli pracy bibliotekarzy w życiu czytelniczym i społecznym; są również wyrazem troski o rozwój kultury literackiej młodych ludzi. Podkreślają tym samym potrzebę ciągłego czuwania, nadzorowania i stymulowania u dzieci i młodzieży tej niezwykle ważnej aktywności ludzkiej. Podjętych w tomie rozważań nie da się przecenić. Problem rozbudzania kultury literackiej i skutecznego zachęcenia do satysfakcjonującego obcowania z książką jest otwarty i nadal wymaga przemyśleń i badań. Czytanie, korzystanie z książki (literatury) jest czynnością intymną (nikt nie może jej za nas wykonać), intencjonalną i dowolną: czytamy, kiedy chcemy, gdzie chcemy i taki rodzaj literatury, jaki chcemy, w przeciwieństwie do obcowania z narzucaną przez media kulturą. Z książką obcować można wielokrotnie, a wraz ze wzrostem doświadczenia i kultury literackiej dzieło literackie odkryje przed nami nowe treści i walory. Wreszcie, czytanie, ze względu na to, że jest skomplikowaną czynnością neurofizjologiczną, jest również swoistym ćwiczeniem umysłu, a rozwinięty umysł jest podstawą mądrego istnienia w społeczeństwie. Problem wskazania różnorodnych sposobów zachęcania do satysfakcjonującego obcowania z literaturą, podobnie jak uświadomienie znaczenia i zadań bibliotek w tej kwestii, jest trudny i wymaga szerokiej wiedzy. Autorzy prezentowanych publikacji są teoretykami i praktykami; odwołują się nie tylko do bogatej literatury z zakresu podejmowanej przez nich problematyki, lecz także opierają się na badaniach własnych. Warto zwrócić uwagę na obecność w tomie wypowiedzi badaczy z ośrodków uniwersyteckich Łotwy, Czech i Rosji, uświadamiających ogólnokulturowy i ponadterytorialny charakter podejmowanych problemów.  

Polskie inwestycje bezpośrednie. Doświadczenia przedsiębiorstw regionu łódzkiego

Bogdan Buczkowski, Agnieszka Kłysik-Uryszek, Anetta Kuna-Marszałek, Janusz Świerkocki

Międzynarodowa ekspansja polskich przedsiębiorstw w formie bezpośrednich inwestycji zagranicznych jest stosunkowo nowym, ale dynamicznym zjawiskiem, które mocno wpływa na krajobraz polskiej gospodarki i konkurencyjności. Wzbudza też rosnące zainteresowanie praktyków (specjalistów od biznesu międzynarodowego), polityków i ekonomistów. Zaangażowanie przedsiębiorstw na rynkach zagranicznych ma różny zakres (od marginalnego do pełnego). Skala ta zależy od dwóch grup czynników: endogenicznych (wywodzących się z potencjału konkurencyjnego firmy, jej przewag i umiejętności dostosowania się do warunków panujących w gałęzi oraz w całej gospodarce) i egzogenicznych (determinowanych przez cechy otoczenia, w jakim działa przedsiębiorstwo). W książce można znaleźć jeszcze inne ciekawe wnioski. Wpisując się w nurt relatywnie nielicznych – jak dotąd – publikacji na temat aktywnej internacjonalizacji polskich przedsiębiorstw, w niniejszej książce przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym Uniwersytetu Łódzkiego. Do jej atutów można zaliczyć kompleksowe ujęcie tematu: zarówno solidną podbudowę teoretyczną, jak i analizę empiryczną w ujęciu ilościowym (na podstawie szczegółowych danych GUS) oraz jakościowym (badanie ankietowe determinant i efektów internacjonalizacji przedsiębiorstw z województwa łódzkiego). Publikacja z pewnością zainicjuje dalsze badania związane z polskimi inwestycjami bezpośrednimi.