Jak bezpiecznie prowadzić terapię marihuaną leczniczą?

Bartosz J. Sapilak

Niniejsza praca stanowi przybliżenie kanadyjskiego opracowania, które ukazało się 3 lata temu na łamach "European Journal of Internal Medicine". Omówiono w nim zasady prowadzenia i monitorowania terapii marihuaną medyczną. Przedstawiono informacje o działaniach niepożądanych, metodach dawkowania, doborze substancji czynnych i modyfikowaniu leczenia.

Obraz kobiecego ciała a wizerunek kreowany przez media

Mariusz Surowiec, Karolina Wilczyńska, Wiktor Orlof, Napoleon Waszkiewicz

Obraz przedstawiany w  mediach tworzy dysproporcje pomiędzy postaciami kobiet oraz mężczyzn. Stereotypy ról i wizerunków płciowych bazują na dominujących obszarach aktywności, a  współcześnie również na wyglądzie zewnętrznym. Celem niniejszej pracy jest ukazanie wpływu mediów na postrzeganie kobiecego ciała. W toku rozważań uwzględniono zagadnienia oddziaływania mediów na jednostkę, kreowania wizerunku oraz modelowania zachowań i postaw człowieka przez media.

Migrena

Izabela Domitrz

Migrena jest zwartą, jasno i komunikatywnie napisaną monografią omawiającą istotne, głównie z praktycznego punktu widzenia, problemy związane z tym jakże częstym, a nie do końca poznanym typem bólu głowy. Autorka w sposób przystępny, unikając wszelako uproszczeń, wielopłaszczyznowo przedstawia zagadnienia związane z migreną. Omawia miejsce migreny w medycynie, aspekty demograficzne i epidemiologiczne, podział kliniczny choroby, jej dystynktywne cechy kliniczne, a także podstawy patofizjologii napadu migrenowego. Osobną uwagę poświęca terapii migreny, w wielostronny sposób ujmując zagadnienie. Doskonała, niebanalna jest ikonografia książki - zamieszczone w niej oryginalne obrazy aury migrenowej uwiarygadniają jej przekaz, a często zabawne rysunki nadają jej swobodny kształt edytorski, daleki od podręcznikowego formalizmu. Monografia omawia mało znane, rzadko poruszane w krajowym piśmiennictwie, często mylone i nierozumiane zagadnienia z zakresu samoistnych bólów głowy, takie jak: migrena przewlekła, migrena hemiplegiczna czy stan migrenowy - słabo zakotwiczone w świadomości medycznej czy nawet lekarzy neurologów (...) Podsumowując, książka stanowi cenną pozycję kształceniową dla lekarzy rodzinnych, lekarzy POZ i innych zainteresowanych bólami głowy. Zagadnienia przedstawione są w sposób komunikatywny, życzliwy Czytelnikowi i obrazowy. Autorka prezentuje nowoczesną wiedzę z zakresu samoistnych bólów głowy. Monografia doc. Domitrz w pełni zasługuje na rekomendację dla szerokiego grona Czytelników, jako doskonałe wprowadzenie do problematyki migreny i innych samoistnych bólów głowy.

Bisoprolol w terapii nadciśnienia tętniczego - dla kogo?

Bartosz Krzowski, Paweł Balsam

Nadciśnienie tętnicze jest jedną z najczęściej występujących chorób układu sercowo-naczyniowego. Dzięki odpowiedniej kontroli tego schorzenia można uniknąć groźnych powikłań pod postacią zawału serca, niewydolności serca czy też udaru mózgu. Lekarze dysponują szeregiem molekuł hipotensyjnych, jednak odpowiedni dobór terapii pozostaje wyzwaniem. Jednym z wiodących leków obniżających ciśnienie tętnicze jest bisoprolol, który ma ugruntowaną pozycję wśród lekarzy za sprawą skuteczności oraz korzystnego profilu bezpieczeństwa.

Dzielny pacjent w gabinecie pediatry - profilaktyka i terapia grypy

Bartosz J. Sapilak

Strategia walki z grypą opiera się z jednej strony na prewencji zakażenia bazującej na programie szczepień, z drugiej na wczesnym rozpoznaniu zakażenia i wdrożeniu terapii. Trzecią zyskującą na znaczeniu opcją pozostaje prewencyjnie włączenie oseltamiwiru po styczności z zakażonym chorym. Ze względu na mniejszą skuteczność szczepień możliwość zastosowania oseltamiwiru jest szczególnie istotna w przypadku niemowląt i małych dzieci.

Zawroty głowy u seniorów - opis przypadku

Paweł Onopiuk, Mateusz Pionka

Zawroty głowy u osób starszych są znacznie poważniejszym problemem niż w innych grupach wiekowych ze względu na zwiększone ryzyko upadków i wtórnych złamań. Ze względu na to, że zaburzenia te mają szeroką etiologię: od uszkodzenia układu przedsionkowego, poprzez zaburzenia sercowo-naczyniowe, metaboliczne, intoksykacje, uszkodzenie zarówno obwodowego, jak i ośrodkowego układu nerwowego, aż po dolegliwości psychogenne, w leczeniu osób starszych konieczne jest zidentyfikowanie pacjentów z poważnymi schorzeniami, wymagających pilnej diagnostyki i leczenia w warunkach szpitalnych. W pracy przedstawiono model diagnostyki i leczenia pacjenta z łagodnymi położeniowymi zawrotami głowy.

Nowa era trombokardiologii, czyli naczyniowa dawka riwaroksabanu w leczeniu przeciwzakrzepowym chorób miażdżycowych. Dlaczego, kiedy i u kogo?

Marcin Barylski

Na konieczność poprawy skuteczności terapii przeciwzakrzepowej w prewencji wtórnej wskazuje fakt, że intensywne leczenie przeciwpłytkowe tylko częściowo obniża ryzyko sercowo-naczyniowe. Wyniki badania COMPASS dostarczyły dowodów na to, że dodatkowe zablokowanie wybranych pięter kaskady krzepnięcia może istotnie wpłynąć na dalszą prewencję poważnych zdarzeń sercowo-naczyniowych w wybranej grupie chorych. Aktualne wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego niezmiennie podkreślają wysoką pozycję naczyniowej dawki riwaroksabanu w połączeniu z kwasem acetylosalicylowym, co jest niewątpliwie nie tylko pokłosiem doskonałych wyników badania COMPASS, ale również stanowi niezwykle ważny element nowoczesnego i kompleksowego leczenia, ukierunkowanego na jak największą redukcję ryzyka incydentów sercowo-naczyniowych.

Ambroksol - więcej niż mukolityk. Powody, dla których warto stosować lek mukoaktywny

Rafał Pawliczak

Leki mukolityczne i ich działanie to źródło rozmaitych wątpliwości zarówno pacjentów, jak i lekarzy. Część z nas sądzi, że są one bardzo ważne w leczeniu wielu chorób, niektórzy zaś podchodzą sceptycznie do ich celowości i możliwości zastosowania. Według niektórych mogą one prowadzić do nadmiernej produkcji wydzieliny, a inni uważają taki mechanizm mukolityku za zasadny. W niektórych chorobach nie podaje się ich wcale, w innych zaś - stosowane są z pełnym przekonaniem przez wielu specjalistów. Mimo to nie zawsze są podawane zgodnie z wytycznymi lub badaniami klinicznymi. Niniejsza krótka praca przeglądowa jest próbą wyjścia naprzeciw tym wątpliwościom i omówieniem zastosowania leku mukoaktywnego o wielokierunkowym działaniu - ambroksolu.

Klarytromycyna w leczeniu zakażeń górnych dróg oddechowych

Andrzej Radzikowski

Klarytromycyna jest lekiem numer jeden we wszystkich przypadkach nietolerancji B-laktamów w terapii zakażeń dróg oddechowych, zwłaszcza w natychmiastowej alergii na amoksycylinę lub nienatychmiastowej na wszystkie B-laktamy, a także w innych formach nietolerancji. Ze względu na swą farmakokinetykę i farmakodynamikę może skutecznie zastąpić B-laktamy. W sytuacji wrażliwości na makrolidy klarytromycyna jest skutecznym eradykatorem paciorkowca ropotwórczego w anginie oraz pneumokoka i pałeczki hemofilnej w przypadkach ostrego zapalenia ucha środkowego i bakteryjnego zapalenia nosa i zatok, a także pozaszpitalnego zapalenia płuc. W przypadkach niejasnej etiologii pozaszpitalnego zapalenia płuc (typowej i/lub atypowej) jest cennym uzupełnieniem i wzmocnieniem B-laktamów w tzw. terapii kombinowanej.

Dieta wspomagająca leczenie SM

Aleksandra Cichocka

Podstawowe znaczenie w stwardnieniu rozsianym ma leczenie farmakologiczne, ale według najnowszych badań dużą rolę wspomagającą może odegrać także prawidłowy sposób żywienia. Uważa się go nawet za element leczenia SM. Autorka opisuje, jak w praktyce zmniejszyć spożycie niekorzystnych w SM składników pokarmowych, a jak zwiększyć podaż korzystnych. Wskazuje, co jest kluczem do skomponowania diety, w której nie będzie nadmiaru niekorzystnych w SM składników pokarmowych ani niedoboru składników korzystnych. Przedstawia też ogólne zalecenia dietetyczne dla pacjentów, u których przyjmowanie leków wywołuje problemy żołądkowo-jelitowe.

Nystatyna - skuteczny lek przeciwgrzybiczy

Adam J. Sybilski

W niesprzyjających warunkach lub stanach chorobowych może dojść do rozwoju zakażenia grzybami, najczęściej drożdżakami z rodzaju Candida, i stanu zapalnego przewodu pokarmowego. Zakażenia oportunistyczne u ludzi wywołane przez Candida albicans i inne spokrewnione gatunki mogą manifestować się bardzo różnorodnie, poczynając od pleśniawek jamy ustnej (najczęściej), a kończąc na śmiertelnych ogólnoustrojowych zakażeniach u pacjentów z czynnikami ryzyka. Jednym z najpowszechniej stosowanych antybiotyków polienowych jest nystatyna. Nystatyna była pierwszym antybiotykiem przeciwgrzybiczym, który okazał się bezpieczny i skuteczny w leczeniu chorób o etiologii grzybiczej u ludzi. Jest to aktywny błonowo makrolid polienowy, w zależności od stężenia działający fungistatycznie lub grzybobójczo na drożdże i grzyby drożdżopodobne. Nystatyna ma kilka zalet: minimalne skutki uboczne, wysoka skuteczność, niższy koszt niż w przypadku innych leków przeciwgrzybiczych i łatwość w użyciu. Postać zawiesiny doustnej stosuje się w profilaktyce lub leczeniu drożdżycy ustno-gardłowej oraz powierzchownej, drożdżakowej infekcji jamy ustnej i gardła, w infekcji Candida w jelitach, a także profilaktycznie u pacjentów leczonych dużymi dawkami antybiotyków lub glikokortykosteroidów. W artykule przedstawiono trzy przypadki kliniczne zastosowania nystatyny: 11-miesięcznego chłopca, u którego zastosowano nystatynę profilaktycznie w trakcie antybiotykoterapii, 12-dniowego noworodka z prewencyjnym stosowaniem preparatu oraz 63-letniej kobiety z kandydozą jamy ustnej. We wszystkich przypadkach nystatyna okazała się skuteczna i bezpieczna.

Miejsce diklofenaku w standardach terapeutycznych w reumatologii

Robert Rupiński, Jarosław Woroń

Niesteroidowe leki przeciwzapalne są trudne do zastąpienia w leczeniu bólu zapalnego. Zarówno mechanizmy uczestniczące w powstawaniu bólu zapalnego, jak i indywidualne cechy poszczególnych niesteroidowych leków przeciwzapalnych pozwalają obecnie na wręcz spersonalizowany wybór leku w taki sposób, aby eskalować jego skuteczność przy minimalizacji ryzyka wystąpienia działań niepożądanych. Diklofenak jest niesteroidowym lekiem przeciwzapalnym z jednym z najdłuższych staży klinicznych. Od początku lat 70. ubiegłego wieku był on ważnym elementem codziennej praktyki reumatologicznej, stosowanym w chorobach o podłożu zarówno zwyrodnieniowym, jak i zapalno-autoimmunologicznym.

Leczenie kaszlu - fakty, mity, nowe spojrzenie na znane leki

Katarzyna Białek-Gosk

Kaszel jest jednym z najczęstszych objawów chorób dróg oddechowych. Wyróżnia się kaszel ostry, podostry i przewlekły. U chorych z utrudnieniem odkrztuszania plwociny zastosowanie znajdują leki mukokinetyczne. W przypadku męczącego kaszlu, pogarszającego jakość życia w czasie ostrych infekcji, nasilenia chorób przewlekłych oraz w przypadku kaszlu opornego na leczenie stosuje się leki przeciwkaszlowe. Bromheksyna i ambroksol są znanymi lekami mukokinetycznymi ułatwiającymi odkrztuszanie zalegającej wydzieliny. Leki przeciwkaszlowe z grupy leków ośrodkowych charakteryzują się dużą skutecznością, ale także wieloma działaniami niepożądanymi. Warto więc sięgać po preparaty działające obwodowo, o potwierdzonym profilu bezpieczeństwa.

Holistyczne podejście do leczenia metotreksatem w reumatologii i dermatologii

Brygida Kwiatkowska

Metotreksat w formie doustnej lub podskórnej jest zarejestrowany m.in. w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów, łuszczycy i łuszczycowego zapalenia stawów. Wybór formy powinien opierać się na analizie potrzeb i stanu danego pacjenta oraz właściwości farmakologicznych danej formy. W pracy przedstawiono różnice między formą doustną a formą podskórną metotreksatu.

Ciśnienie skurczowe

Krystyna Widecka

Skurczowe ciśnienie tętnicze (SBP) wykazuje wyraźną, liniową, wprost proporcjonalną zależność od wieku chorego. Zdecydowanie największym problemem terapeutycznym z nim związanym są jego podwyższone wartości u pacjentów powyżej 50. roku życia, bardzo często przybierające postać izolowanego nadciśnienia skurczowego (ISH).Trzeba zaznaczyć, na podstawie dużych projektów epidemiologicznych (NHANES III, WISHE, WHO MONICA), że problem ten dotyczy blisko 65% ogólnej populacji chorych na nadciśnienie tętnicze niedostatecznie leczonych i aż 80% pacjentów po 50. roku życia. W patogenezie wzrostu składowej skurczowej nadciśnienia wraz z wiekiem podstawowe znaczenie przypisuje się narastającej sztywności dużych naczyń tętniczych (aorty i rozgałęzień), upośledzonej wazodylatacji w odpowiedzi na stymulację receptorów beta-adrenergicznych, przy zachowanej reakcji na stymulację receptorów alfa uszkodzeniu śródbłonka i związanym z wiekiem zmianom w nerkach. Wyniki wieloletnich obserwacji epidemiologicznych, m.in. z badania Framingham czy projektu Monica, wykazały wprost proporcjonalną zależność między ciśnieniem skurczowym a powikłaniami sercowo-naczyniowymi i niewydolnością nerek już od wartości powyżej 115 mmHg (...)

Postępowanie w alergicznym nieżycie nosa i pokrzywkach u dzieci

Andrzej Emeryk

Autorzy w sposób kompleksowy, a jednocześnie praktyczny, przedstawili aktualny stan wiedzy medycznej na temat alergicznego nieżytu nosa i pokrzywek u dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem najnowszego leku przeciwhistaminowego - bilastyny. Szczegółowo omówione zostały etiologia i diagnostyka alergicznego nieżytu nosa wraz z odrębnościami wieku dziecięcego. Kolorowe ilustracje, przejrzysty układ treści oraz ciekawie omówione przypadki kliniczne sprawiają, że książka będzie przydatna w codziennej pracy lekarzy specjalistów medycyny rodzinnej i pediatrów.

Cholesterol i statyny fakty i mity

Maciej Janiszewski, Marek Chmielewski, Artur Mamcarz

Czy wiesz, czym naprawdę jest cholesterol? Cholesterol należy do grupy związków zwanych lipidami (tłuszczami), przy czym w organizmie człowieka występuje głównie w połączeniu z białkami, tworząc tzw. lipoproteiny, i to właśnie je oznacza się w rutynowym badaniu krwi. W praktyce jednak używa się  uproszczonych określeń: cholesterol całkowity, cholesterol LDL (low-density lipoprotein,  lipoproteina niskiej gęstości) i  cholesterol HDL (high-density lipoprotein, lipoproteina  wysokiej gęstości)

Profile pacjentów, u których warto stosować Lewozymendan

Opracowanie zbiorowe

Profile pacjentów, u których warto stosować lewozymendan to książka poświęcona praktycznym aspektom wykorzystania lewozymendanu - leku inotropowego dodatniego stosowanego w zdekompensowanej niewydolności serca. Lewozymendan jest podawany przede wszystkim w najtrudniejszych przypadkach, a doświadczenia z nim związane w części ośrodków są niewielkie. zdecydowaliśmy się na zaprezentowanie opisów realnych sytuacji klinicznych, aby pokazać niuanse, których znajomość może zdecydować o powodzeniu terapii.

Etorykoksyb w leczeniu stanu zapalnego i bólu u pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego

Damian Gajecki, Adrian Doroszko

Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), mimo dynamicznego rozwoju farmakoterapii celowanej, stanowią niezmiennie od wielu lat podstawę objawowego leczenia bólu w większości schorzeń. Celem niniejszego opracowania jest syntetyczne przedstawienie podstawowych różnic między wybranymi przedstawicielami NLPZ, ze szczególnym naciskiem na etorykoksyb, który w ostatnim czasie zyskuje na popularności ze względu na korzystne wyniki badań dotyczące skuteczności i przede wszystkim jego profilu względnego bezpieczeństwa. Szczególną uwagę zwrócono na bezpieczeństwo sercowo-naczyniowe, w tym interakcje ze stosowanym równocześnie kwasem acetylosalicylowym w kontekście utrzymania jego skuteczności w prewencji incydentów sercowo-naczyniowych przy równoczesnym stosowaniu NLPZ. Omówiono także wpływ NLPZ na ryzyko krwawień z przewodu pokarmowego i zaproponowano algorytm wyboru odpowiedniego leku przeciwbólowego i przeciwzapalnego w zależności od ryzyka krwawienia z przewodu pokarmowego oraz współwystępowania chorób układu sercowo-naczyniowego i/lub wysokiego ryzyka zdarzeń sercowo-naczyniowych.

Przewód pokarmowy a COVID-19 ze szczególnym uwzględnieniem zaburzeń czynnościowych - obserwacje po 2 latach pandemii

Karolina Radwan, Piotr Radwan

Infekcje SARS-CoV-2 często przebiegają z symptomami gastroenterologicznymi, co stanowi duże wyzwanie terapeutyczne. W świetle ponad 2-letnich doświadczeń z pandemią wiadomo również, że po przechorowaniu objawowego COVID-19 i wyeliminowaniu wirusa znacznie wzrasta ryzyko rozwoju zespołu post-COVID, którego dominujący element mogą stanowić zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego. Obserwuje się także wyraźną tendencję do istotnego zaostrzania symptomów zespołu jelita nadwrażliwego i dyspepsji czynnościowej zdiagnozowanych w okresie przedpandemicznym. Ważny filar opieki nad pacjentami ambulatoryjnymi stanowi telemedycyna zorientowana na rzetelny wywiad z uwzględnieniem ewentualnych objawów alarmujących. W leczeniu zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego w dobie pandemii zaleca się leki o udowodnionej skuteczności i wysokim profilu bezpieczeństwa, w tym leki spazmolityczne i prokinetyki.

Profile pacjentów, w leczeniu których stosowana jest lewofloksacyna

Aneta Nitsch-Osuch

Fluorochinolony to grupa syntetycznych antybiotyków bakteriobójczych o szerokim zakresie działania przeciwbakteryjnego, dobrej biodostępności i łatwym dawkowaniu. Wskazania do stosowania fluorochinolonów są szerokie, zwłaszcza że niektóre leki są dostępne zarówno w postaci p.o., jak i i.v., co umożliwia wdrażanie leczenia sekwencyjnego. Korzystne właściwości farmakokinetyczne lewofloksacyny, szerokie spektrum przeciwbakteryjne, skojarzenie skuteczności i bezpieczeństwa terapii oraz wygodne dawkowanie raz dziennie - stwarzają bardzo interesującą alternatywę wobec innych fluorochinolonów w leczeniu zakażeń bakteryjnych. Poniżej przedstawiono profile pacjentów, u których można w terapii zastosować lewofloksacynę: 1) pacjent z pozaszpitalnym zapaleniem płuc (gdy występuje alergia na antybiotyki betalaktamowe lub gdy podejrzewane jest atypowe zapalenie płuc (lub w przypadku zakażenia wywołanego przez Streptococcus pneumoniae opornego na penicyliny; 2) pacjent z zaostrzeniem POChP (gdy występuje alergia na antybiotyki betalaktamowe lub gdy podejrzewane jest zakażenie Pseudomonas aeruginosa); 3) pacjent z ostrym zapaleniem zatok obocznych nosa (terapia skorygowana w przypadku nawrotu lub nawrotowego ostrego zapalenia zatok przynosowych, w przypadku ostrego zakażenia nakładającego się na przewlekły proces zapalny zatok; w przypadku alergii na antybiotyki betalaktamowe); 4) pacjent z zakażeniem układu moczowego (ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek i powikłane ZUM) - antybiotyk I rzutu u dorosłych; 5) pacjent z przewlekłym bakteryjnym zapaleniem gruczołu krokowego - antybiotyk I rzutu.

Dlaczego sitagliptyna to szczególny lek w terapii cukrzycy typu 2? - KOMENTARZ

Jarosław Woroń

Komentarz omawia zastosowanie sitagliptyny w terapii cukrzycy typu 2.

8 powodów, dla których warto stosować ambroksol

Rafał Pawliczak

Leki mukolityczne i ich działanie są źródłem rozmaitych wątpliwości zarówno pacjentów, jak i lekarzy. Część z nas sądzi, że są one bardzo ważne w leczeniu wielu chorób, niektórzy zaś podchodzą sceptycznie do ich celowości i możliwości zastosowania. Według niektórych mogą one prowadzić do nadmiernej produkcji wydzieliny, a inni uważają taki mechanizm mukolityku za zasadny. W niektórych chorobach nie podaje się ich wcale, w innych zaś - stosowane są z pełnym przekonaniem przez wielu specjalistów. Mimo to nie zawsze są podawane zgodnie z wytycznymi lub badaniami klinicznymi. Niniejsza krótka praca przeglądowa jest próbą wyjścia naprzeciw tym wątpliwościom i omówieniem zastosowania leku o wielokierunkowym działaniu - ambroksolu.

Iniekcje tropokolagenu jako kluczowy element kompleksowego leczenia urazów sportowych

Piotr Gawda

Standardowe metody leczenia urazów sportowych, takie jak ograniczenie aktywności fizycznej, farmakoterapia, fizjoterapia i zabiegi chirurgiczne, pochłaniają czas pacjentów. Dlatego poszukujemy innych metod leczenia, które nie pomijają niezbędnych, naturalnych cykli gojenia, a jedynie przyspieszają ich fazy przebiegu. Ze względu na potencjalne korzyści w przyspieszaniu procesów regeneracyjnych iniekcyjne terapie tropokolagenem stają się coraz bardziej popularną metodą będącą istotną częścią kompleksowej terapii urazów sportowych. Tropokolagen, będący prekursorem kolagenu, odgrywa kluczową rolę w regeneracji tkanki łącznej. Celem tego artykułu jest przedstawienie mechanizmów działania tropokolagenu oraz ocena jego skuteczności jako istotnej terapii uzupełniającej w optymalnym leczeniu urazów sportowych na wybranych przypadkach klinicznych. Przedstawiono dwa przypadki zastosowania tropokolagenu: u pacjenta, lat 25, trenującego biegi sprinterskie, u którego doszło do naderwania mięśnia czworogłowego, oraz u pacjentki, lat 32, trenującej amatorsko biegi długodystansowe, u której pojawiały się nawracające bóle okolicy kręgosłupa w trakcie biegu. W obu przypadkach w ramach modyfikacji terapii zastosowano iniekcje z tropokolagenu i uzyskano pożądany efekt terapeutyczny.