"Ecumeny and Law" 2013, No. 1: Marriage covenant - paradigm of encounter of the "de matrimonio" thought of the East and West

red. Andrzej Pastwa

Na otwartym forum myśli prawnej Kościół prowadzi ze światem dialog na temat realizacji uniwersalnych pryncypiów: poszanowania życia, godności i praw osoby ludzkiej, wolności, tolerancji, a w szerszym wymiarze społecznym – promowania wartości małżeństwa i rodziny oraz solidarności z ubogimi. Potrzebie rozwijania tego dialogu wychodzi naprzeciw nowy periodyk kanonistyczny Ecumeny and Law. Spotkanie na jego łamach teologów różnych Kościołów chrześcijańskich, i szerzej – ludzi nauki, którym bliska jest myśl ekumeniczna, z przedstawicielami nauk prawnych, stawia sobie za cel ukazywać ekumeniczny potencjał prawa kanonicznego. Rzecz w tym, by upominać się o podmiotowość osoby ludzkiej i jej prawa oraz prowadzić ze światem dialog o sprawiedliwość, a w wymiarze praktycznym służyć pomocą w zaszczepianiu „tu i teraz” sprawiedliwości we wspólnotach podstawowych: małżeństwach i rodzinach, i konsekwentnie – w społeczeństwach i narodach zjednoczonej Europy. Niniejsza, uniwersalna w swym humanizmie, perspektywa przyświeca Autorom-współtwórcom pierwszego numeru periodyku. Świadczą o tym już same tytuły artykułów otwierających – kolejno – część I (“Ecumenical Theological Thought”) Marriage: the Project of Culture or Faith? (P. Bortkiewicz) i część II (“Ecumenical Juridical Thought”) The matrimonial covenant as the nature of things… (T. Gałkowski). Owszem, świadectwem tegoż uniwersalizmu jest cała zawartość tomu (wzbogaconego w III części recenzjami) – dzięki rozmaitości prezentowanych tu tradycji kościelnych i związanych z tym faktem wielości perspektyw, punktów widzenia, teologicznych orientacji w zgłębianiu doniosłej współcześnie problematyki małżeństwa (i rodziny). Jak zapowiada tytuł, zamieszczone w wolumenie opracowania stanowią próbę spojrzenia na małżeństwo przez pryzmat kategorii „przymierza”. Czy słusznie redaktorzy edycji ośmielili się widzieć w tym pojęciu paradygmat spotkania myśli Wschodu i Zachodu, najlepiej ocenią czytelnicy.

Ab inferis ad rostra. Przywoływanie zmarłych w retoryce rzymskiej okresu republikańskiego

Damian Pierzak

Ilekroć sprzyjały temu okoliczności danego wystąpienia publicznego, rzymski mówca tymczasowo przywracał zmarłych do życia. Zakładając maskę osoby nieżyjącej, mógł zdystansować swoją wypowiedź od własnej osoby, a jednocześnie nadać jej uroczysty i podniosły ton. Ze studiów nad strategiami retorycznymi Cycerona płynie często wniosek, że sztuka perswazji jest czymś uniwersalnym – nie zmieniły się chwyty, które stosujemy, aby kogoś przekonać, tylko czasy i obyczaje. Zagadnienie podjęte w niniejszej monografii dobrze ilustruje zwłaszcza tę dziejową przepaść. Zastanawiając się nad praktyką symbolicznego przywoływania zmarłych, uświadamiamy sobie, jak dalece idącym przemianom uległa mentalność ludzi należących do cywilizacji zachodnioeuropejskiej. Rzymskie wyobrażenia na temat duchów przepełnione są zabobonnym lękiem; magia i „nekromancja” nie należą wyłącznie do świata fikcji – związane z nimi zagrożenia i korzyści wydają się całkiem realne. Wreszcie, w jakim innym miejscu i czasie równie skuteczne okazałoby się odgrywanie na mównicy roli osoby nieżyjącej, jeśli nie tam, gdzie zmarli regularnie przemierzali ulice miasta? W trakcie procesji pogrzebowych członków elity senatorskiej aktorzy zakładali bowiem maski przodków, naśladując ich sposób zachowania i mówienia. Książka ta, choć jest monografią pewnej specyficznej figury retorycznej, nigdy nie traci z pola widzenia tych czynników kulturowych, które nie były z krasomówstwem bezpośrednio związane, ale wywierały na nie przemożny wpływ.

Militarne i pozamilitarne aspekty współczesnego bezpieczeństwa międzynarodowego. Wybrane problemy. T. 1

red. Tomasz Iwanek, współudz. Agnieszka Miarka, współudz. Bartosz Midro, współudz. Marzena Mruk, ...

„Współcześnie wydaje się oczywiste, że badania nad bezpieczeństwem międzynarodowym i narodowym muszą obejmować wszystkie rodzaje zagrożeń oraz czynniki  wpływające  na  jego  postać,  dynamikę  tworzących  je  procesów  oraz ewentualną możliwość zachowania przyjętego status quo. Obecny  paradygmat badań nad bezpieczeństwem wykracza poza same próby zrozumienia zasad aplikacji  siły  zbrojnej  przez  państwa  oraz  kontrolę  takich  działań,  równocześnie jednak nie porzucając tej perspektywy i uwzględniając ją w analizie. Wynika to z samej istoty pojęcia bezpieczeństwo, które wszak etymologicznie i semantycznie nie musi być ograniczane do bezpieczeństwa militarnego czy bezpieczeństwa zewnętrznego. Skoro za bezpieczeństwo należy uznać stan określonej stabilności, przewidywalności stosunków społecznych w ujęciu narodowym i międzynarodowym, to poza sporem musi pozostać uwzględnienie nie tylko klasycznie wyróżnianych miękkich aspektów bezpieczeństwa (ekonomicznego, społecznego, politycznego etc.), lecz także innych czynników mogących nawet pośrednio wpływać na stan bezpieczeństwa danej społeczności, takich jak aspekty kulturowe, demograficzne, instytucjonalne i prawne. Tylko bowiem holistyczne i interdyscyplinarne spojrzenie na bezpieczeństwo narodowe, regionalne i globalne może przyczynić się do prawdziwego zrozumienia dynamiki zagrożeń dla tych wartości, które współczesne społeczeństwa zobowiązały się chronić. Aby wyjaśnić, czym jest bezpieczeństwo oraz jak należy podchodzić do wyzwań związanych z jego utrzymaniem, nie wystarczy zatem tylko jedna z bardzo wielu perspektyw naukowych i prakseologicznych. Dopiero synergiczne wykorzystanie zróżnicowanych narzędzi pozwoli choć trochę przybliżyć się do zrozumienia zagrożeń bezpieczeństwa oraz ich dynamiki. Niestety, rzetelne uwzględnienie wszystkich tych perspektyw przekracza możliwości jednego tylko badacza. Efektem tak zdefiniowanego zakresu badań było sporządzenie przez zaproszonych badaczy dwunastu rozdziałów zebranych w niniejszym tomie. Przyjęty tytuł zbioru, tj. Militarne i pozamilitarne aspekty współczesnego bezpieczeństwa międzynarodowego. Wybrane problemy, odpowiada celowi badań i stanowić ma wyraz uwzględnienia wszystkich wskazanych wyżej wyzwań oraz wielości możliwych perspektyw naukowych, nieograniczonych wszak do jednej tylko dyscypliny lub przedmiotu. Jednocześnie publikacja ma stanowić próbę uwzględniania w refleksji naukowej wielości zagrożeń i perspektyw badawczych nad szeroko pojętym bezpieczeństwem. Przy tym podkreślić trzeba, iż tom ten stanowi jedynie pierwszą część z planowanych dwóch, gdyż prowadzone badania wykroczyły poza ramy jednej tylko publikacji i wymagały sporządzenia drugiej pracy zbiorowej.” (fragment Wstępu)

The Echoing Myth. British Biblical Rewritings in Context, 1980s-2010s

Ewa Rychter

Książka jest poświęcona wybranym współczesnym brytyjskim powieściom, które przepisują (powtarzają w formie echa) dwa mity biblijne i mit Biblii. Niniejsze studium postrzega rewizje biblijne autorstwa Winterson, Burgessa, Roberts, Crace’a, Alderman i Pullmana jako krytyczne refleksje nad współczesnymi sposobami rozumienia brytyjskiej tożsamości narodowej, relacji między kobietami oraz tradycji liberalnej. Powieści te krytycznie przyglądają się biblijnym mitom/mitowi Biblii, próbując tak je zrewidować, aby wykorzystać je do mniej dogmatycznego, bardziej płynnego wyobrażenia wspólnoty. Taka słaba, samoświadoma i krytyczna rewizja mitów biblijnych wyłaniająca się w tych powieściach jest nazwana „the echoing myth”.

Dobrostan w kontekście kształcenia językowego. Perspektywa ucznia i nauczyciela glottodydaktyka

Danuta Gabryś-Barker, Ryszard Kalamarz

Monografia stanowi analizę dobrostanu w kontekście nauczania języków obcych. Autorzy przeprowadzili badania, które skupiają się na subiektywnym poczuciu satysfakcji z życia, koncentrując się zarówno na nauczycielach, jak i uczniach. Analizują, jak dobrostan wpływa na sukces edukacyjny, emocje, zdolność do empatii i efektywną komunikację. Głównym celem książki jest podkreślenie znaczenia dobrego samopoczucia w procesie nauczania języków obcych, szczególnie w kontekście trudnych okoliczności, które mogą wpłynąć na jakość edukacji. Publikacja ta ma także na celu stworzenie platformy do refleksji i dyskusji nad rolą dobrostanu w edukacji, a także nad korzyściami, jakie może przynieść, zwłaszcza w szkolnictwie wyższym i w placówkach edukacyjnych specjalizujących się w nauczaniu języków obcych.

Ku afirmacji życia. Pedagogiczne podstawy pomyślnej egzystencji

Alicja Żywczok

Książka zatytułowana Ku afirmacji życia. Pedagogiczne podstawy pomyślnej egzystencji wyraża troskę autorki o zachowanie miłości życia i sympatii dla świata w trudnych warunkach rozwoju neoutylitarnej i technocentrycznej cywilizacji współczesnej. Autorka obszernie uzasadnia, że afirmacja życia stanowi podstawę teorii i praktyki wychowania, a zarazem warunek pomyślnej egzystencji człowieka. Afirmacja życia – rozumiana tu jako wartość witalno-moralna, postawa egzystencjalna, składnik atmosfery i sytuacji wychowawczej, a także jako cel, zasada, metoda i środek wychowania – jest fundamentem jakości procesu wychowania. Z punktu widzenia współczesnych osiągnięć pedagogicznych autorka polemizuje z głównymi założeniami hedonizmu etycznego i psychologicznego oraz przedstawia oryginalne sposoby realizacji takich jakości idealnych, jak: godność, autentyczność, odwaga, sprawiedliwość i wielkoduszność. Charakteryzuje również deontyczne oraz diagnostyczne, profilaktyczne i terapeutyczne znaczenie afirmatywnych doświadczeń życiowych człowieka. Merytoryczną oraz metodologiczną warstwę pracy mogą konstruktywnie spożytkować przedstawiciele środowiska naukowego pedagogów, filozofów, psychologów i socjologów, podejmujący w swych badaniach problematykę kształtowania pomyślnej egzystencji ludzkiej (dobrego życia). W treści książki można odnaleźć liczne inspiracje dla nauczycieli i pedagogów szkół podstawowych, gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, a nawet nauczycieli akademickich. Na uwagę nauczycieli zasługują zagadnienia prakseologiczne wskazujące afirmację życia jako twórczą postawę człowieka, ważną potrzebę ludzką, przywilej i zobowiązanie, a także budulec pedagogicznego autorytetu. Publikacja może być również adresowana do reprezentantów innych gałęzi nauki, np. kulturoznawców, lekarzy, prawników, ekonomistów i architektów. Inspiracje naukowe połączone z wezwaniem do nieinstrumentalnego traktowania natury ożywionej i nieożywionej mogą odnaleźć w książce także przedstawiciele nauk przyrodniczych. Rodzice pragnący wychować swoje dzieci w szacunku dla najgłębszych tajemnic istnienia, a zarazem w atmosferze afirmowania życia, będą mieli okazję skorzystać z wielu zawartych w niej treści.

Malarstwo jako egzystencja - tożsamość osobista a postawa twórcza

Lech Kołodziejczyk

Napisana w 2020 roku publikacja monograficzna Malarstwo jako egzystencja - postawa twórcza a tożsamość osobista stanowi w istocie drugą część publikacji wydanej przez Wydawnictwo UŚ w roku 2020  Pamięć czasu – malarstwo w czasach bankructwa duchowego. Nowa publikacja zawiera ponad 20 esejów – komentarzy, refleksji dotyczących fundamentalnego zagadnienia, jakim jest problem identyfikacji osobowej autora w doświadczeniu kreacyjnym. Ta wieloelementowa autorska refleksja, pisana w kontekście ponad 40-letniej praktyki malarskiej, w której zagadnienie tożsamości osobistej autora wybrzmiewa jako podstawowy element formotwórczy, staje się znaczącym głosem człowieka głęboko zaniepokojonego stanem obecnej działalności artystycznej, gdzie pomijanie, lekceważenie tego aspektu wyjątkowo zubaża sensy i znaczenia wielu dokonań w aktualnej sferze art.

Teoretyczne zagadnienia bibliologii i informatologii. Studia i szkice

red. Elżbieta Gondek

Teoretyczne zagadnienia bibliologii i informatologii. Studia i szkice pod redakcją Elżbiety Gondek to zbiór rozpraw porządkujących wiedzę o rozwoju dyscyplin zajmujących się książką, jej estetyczną formą, informacją i czytelnictwem. W tytule syntezy użyto współczesnej nazwy dyscypliny, która tradycyjnie nazywana była nauką o książce, lecz pod wpływem rozwoju cyfrowych technik komunikacji systematycznie zmienia przedmiot badań oraz strukturę. Tom zwraca uwagę na ewolucję roli drukarstwa, estetyki książki, bibliografii, nowych technik obiegu informacji w rozwoju kultury książki i jej badaniu. Rozprawy umieszczone w tomie zostały przygotowane wyłącznie przez profesorów z polskich uczelni, specjalistów bibliologii i informatologii. W sumie powstała swoista synteza wiedzy przydatnej badaczom kultury wydawniczej, czytelniczej, komunikacji społecznej, praktykom zajmującym się różnymi aspektami publikowania i handlu książką, zagadnieniami informacji. Osobom studiującym na kierunkach humanistycznych i społecznych, a nawet wszystkim innym, których celem jest znajomość zagadnień kultury książki i rozwoju wymiany informacji o dokumentach w komunikacji za pośrednictwem druku i technologii cyfrowych w Internecie.

Kompetencje osoby wielojęzycznej. Wybrane zagadnienia kształcenia wielojęzycznego

Red. Danuta Gabryś-Barker, Ryszard Kalamarz

Monografia jest zbiorem artykułów poświęconych zagadnieniom współczesnej glottodydaktyki mających związek z wielojęzycznością, kształtowaniem kompetencji językowych w zakresie kilku języków oraz rozwijaniem kompetencji interkulturowej komunikacji. Zawarte w tomie analizy dotyczą zagadnień związanych z kompetencjami osoby wielojęzycznej, w szczególności jako osoby uczącej się, jej świadomości interkulturowej, efektywnej komunikacji, mobilności, realizacji życiowych celów. Podejmowana jest również problematyka nauczania wielojęzycznego, czynników determinujących powodzenie w realizacji efektów kształcenia, metod i materiałów dydaktycznych stosowanych w wielojęzycznej klasie.

Voces y caminos en la enseñanza de español/LE: desarrollo de las identidades en el aula

R. Sergio Balches Arenas, Cecylia Tatoj

Monografia „Voces y caminos en la enseñanza de español /LE: desarrollo de las identidades en el aula”, ma na celu przedstawienie różnorodności badań prowadzonych we współczesnej dydaktyce języka hiszpańskiego dotyczących kształtowania się i rozwijania tożsamości. Znajdziemy w niej dwanaście rozdziałów napisanych przez autorów reprezentujących polskie i zagraniczne uczelnie, poświęconych zarówno rozważaniom teoretycznym zawartym w pierwszej części, jak i konkretnym propozycjom wykorzystania badań w praktyce glottodydaktycznej, które opisane zostały w części drugiej. Pierwszą część publikacji rozpoczyna tekst Evy Álvarez Ramos i Carmen Romero Claudio poświęcony rozwojowi indywidualnemu i jego wpływowi na edukację interkulturową. W dalszej części R. Sergio Balches Arenas i Magdalena Słowik, na bazie analizy porównawczej zdrobnień w języku hiszpańskim i polskim, przedstawiają nowe propozycje pracy na lekcji hiszpańskiego. Mª del Carmen García Manga wyjaśnia mechanizmy motywacyjnych w kształtowaniu i kreowaniu leksyki. Justyna Hadaś analizuje introspekcję jako główną strategię nauczania kultury. Antonio María López González, omawia rolę obserwacji w pracy nauczyciela. Manuel Fco. Romero Oliva, i Ester Trigo Ibáñez przedstawiają kształcenie nowych czytelników. José María Santos Rovira omawia rolę nauczyciela jako motywatora w nauce języków obcych, natomiast Bożena Wisłocka Breit skupia się na kursach typu MOOC’s i omawia ich możliwe zastosowania w nauczaniu języka hiszpańskiego. Druga część tomu zawiera propozycje wykorzystania badań naukowych w praktyce nauczania języka hiszpańskiego, których autorami są: Roland Campos López, Rafael Fernández Jiménez, Hugo Heredia Ponce, Fátima Quirós Rivero, Monika Ciesielkiewicz, Raúl Fernández Jódar i Joanna Fernández.   R. Sergio Balches Arenas, starszy wykładowca w Zakładzie Filologii Hiszpańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Koordynator studiów magisterskich filologii hiszpańskiej specjalność nauczycielska. W latach 2001–2002 koordynator Kursu Mediacji Interkulturowej oraz w latach 2003–2004 studiów magisterskich specjalność mediacja interkulturowa prowadzonych przez Uniwersytet w Almerii, wchodzących w skład europejskiego programu EQUAL.   Zainteresowania badawcze: socjolingwistyka, językoznawstwo stosowane w dydaktyce, pragmatyka i glottodydaktyka. Jest współautorem podręcznika do nauczania języka hiszpańskiego, współredaktorem monografii dotyczącej nauczania języka hiszpańskiego w Polsce oraz autorem licznych artykułów naukowych. We współpracy z Instytutem Cervantesa w Krakowie i polskimi ośrodkami naukowymi koordynuje oraz organizuje liczne konferenyje naukowe na temat nauczania języka hiszpańskiego. [16.05.2018]   Cecylia Tatoj, doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa, specjalność gramatyka kontrastywna hiszpańsko-polska. Od początku związana z językiem hiszpańskim na Uniwersytecie Śląskim: jako studentka nowo powstałego kierunku, asystent naukowo-dydaktyczny, a obecnie adiunkt w Zakładzie Studiów Iberyjskich i Latynoamerykańskich (dawniej Zakład Hispanistyki).   Zainteresowania badawcze: porównywanie różnych pól semantycznych języka hiszpańskiego i polskiego na bazie gramatyki kognitywnej oraz glottodydaktyka ze szczególnym uwzględnieniem roli kompetencji interkulturowej w nauczaniu języka hiszpańskiego Polaków. Jest współredaktorką pięciu monografii wydanych w Polsce i w Hiszpanii, autorką 18 artykułów i rozdziałów w monografiach naukowych opublikowanych w polskich i zagranicznych czasopismach naukowych, materiałów dla nauczycieli, a także raportu na temat nauczania języka hiszpańskiego w sekcjach dwujęzycznych w Polsce. [16.05.2018]

Cieszyńskie Naukowe Forum Studenckie. T. 1: Między teorią a praktyką

red. Alina Szczurek-Boruta

Cieszyńskie Naukowe Forum Studenckie to inicjatywa wydawnicza pracowników i studentów Wydziału Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, nawiązująca do wielowiekowych cieszyńskich tradycji kształceniowych i publikacyjnych. Praca zbiorowa pt. Między teorią a praktyką zapoczątkowuje serię wydawniczą Cieszyńskie Naukowe Forum Studenckie – forum prezentacji i wymiany myśli przyszłych i początkujących pedagogów, animatorów, etnologów, które w przyszłości może przyczynić się do jeszcze większej aktywności naukowej, organizacyjnej i społecznej środowiska studenckiego i zainteresowania młodej kadry podejmowaniem badań naukowych. Tom pierwszy serii wydawniczej Cieszyńskie Naukowe Forum Studenckie zatytułowany Między teorią a praktyką prezentuje i upowszechnia autorski dorobek żaków. Obejmuje swą tematyką obszar nauk społecznych i humanistycznych, stwarza pole do namysłu nad współczesnymi zjawiskami edukacyjnymi, społecznymi, kulturowymi, psychologicznymi, ekonomicznymi i politologicznymi. Autorzy poszczególnych tekstów, studenci i absolwenci Wydziału Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach podejmują próby ukazania związków teorii naukowych ze współczesną praktyką (społeczną, edukacyjną, kulturalną), rozpoznają nowe tropy kulturowe, budują krytyczny ogląd i perspektywę obrazu świata i życia społecznego. Publikacja gromadzi artykuły naukowe, komunikaty z badań, sprawozdania z konferencji, recenzje prac naukowych oraz materiały pomocnicze dla studentów. Prezentuje także doświadczenia krajowe i zagraniczne studentów oraz ukazuje działalność studencką. Praca zainteresować może głównie obecnych, przyszłych i początkujących pedagogów, ale także psychologów, socjologów, filozofów, badaczy kultury oraz osoby odpowiedzialne za kształtowanie polityki oświatowej i społecznej.

Fazowość i jej wykładniki w polszczyźnie

Karolina Lisczyk-Kubina

Monografia zawiera opis sposobów wyrażania faz akcji we współczesnej polszczyźnie. Analizom zostały poddane leksemy fazowe, takie jak: czasowniki (np. zaczynać, kontynuować, kończyć, ich bliskoznaczniki, czasowniki prefiksalne z przedrostkami za-, nad-, wz-, roz-, prze-, po-, od-, wy-, do-, na-, o-), rzeczowniki fazowe (np. początek, koniec), przymiotniki fazowe (np. początkowy, końcowy), a także jednostki nieciągłe (frazeologizmy oraz metaforyczne połączenia czasowników z rzeczownikami). Analizom materiałowym towarzyszy w monografii refleksja teoretyczna nad aspektem gramatycznym i leksykalnym czasowników fazowych, ich łączliwością, a także możliwością wzajemnego zastępowania. Namysł nad kategorią aspektu pozwolił dodatkowo uporządkować niejednorodną terminologię z zakresu fazowości.

Kondycja współczesnej rodziny - ujęcie interdyscyplinarne

Monika Kornaszewska-Polak, Monika Gwóźdź, Marek Wójtowicz, Leokadia Szymczyk

Koncepcja monografii powstała na podstawie obserwacji współczesnej rzeczywistości i dokonujących się w niej zmian. W ponowoczesnym świecie redefinicji uległy koncepcje natury ludzkiej, rodziny, wspólnoty, miłości, rozwoju, wolności – w obliczu intensywnie zmieniających się zjawisk kulturowych, gospodarczych, politycznych oraz warunków zdrowotnych. Rodzina była od wieków podstawowym źródłem kształtowania się postaw jednostek, jednak obecnie te naturalne procesy uległy degradacji na rzecz postępowych wizji człowieka i społeczeństwa. Zmiany dotknęły struktury rodziny, jej funkcji, zasad postępowania oraz systemów wartości. Monografia prezentuje wieloaspektową analizę zmian dotyczących małżeństwa i rodziny z następujących perspektyw naukowych: filozofii, psychologii, pedagogiki, teologii i prawa kanonicznego.

Instytucjonalne, środowiskowe i indywidualne uwarunkowania funkcjonowania pedagoga szkolnego

Bogumiła Bobik

Praca składa się z ośmiu rozdziałów. Trzy pierwsze mają charakter teoretyczny. Przedstawiono w nich instytucjonalny i prawny wymiar pracy pedagoga szkolnego, środowiskowe determinanty jego pracy, zdefiniowano jego zasoby osobowe. Rozdział czwarty obejmuje koncepcję badań własnych. Opisuje ogólne założenia metodologiczne pracy oraz zastosowaną procedurę badań diagnostyczno-opisowych. Do badania wykorzystano sondaż diagnostyczny i metodę szacowania. Kolejne rozdziały (V - VII) zawierają analizę wyników badań. Prezentację rozpoczęto od opisu próby badawczej oraz analizy danych w zakresie planowania i organizacji pracy pedagogów. Następnie przedstawiono opinie pedagogów na temat środowiska wychowawczego, w którym funkcjonują uczniowie i które określa kierunki pomocy pedagogicznej. Dalej analizie poddano wybrane zasoby osobowości pedagogów, do których należą: kompetencje pedagogicznych, ocenę własnych preferencji zawodowych, umiejętności interpersonalne, skuteczność własną, strategie radzenia sobie ze stresem. Ostatni rozdział to próba modelowego ujęcia działań pedagoga szkolnego.

Foundations of Animal Law. Concepts - Principles - Dilemmas

Tomasz Pietrzykowski

Foundations of Animal Law. Concepts-Principles-Dilemmas stanowi anglojęzyczną i skierowaną do audytorium międzynarodowego wersję książki wydanej w 2022 r. pod tytułem Prawo ochrony zwierząt. Pojęcia, zasady, dylematy. Omawia ona filozoficzne, etyczne i dogmatyczno-komparatystyczne aspekty nowopowstającej dziedziny regulacji prawnej – prawa ochrony zwierząt. Identyfikuje kluczowe wartości, pojęcia i instytucje składające się na współczesny model prawnej ochrony zwierząt. Dokonuje tego w oparciu o analizę prawodawstwa polskiego i zagranicznego, w szczególności prawa Unii Europejskiej. Sprawia to, że zawarte w książce ujęcie ma charakter unikalny, a jej wartość dalece wykracza poza dominujące w literaturze przedmiotu argumentacje zmierzające do wykazania istnienia racji etycznych za gruntownymi zmianami prawnej sytuacji zwierząt.

Czytaj po polsku. T. 10: Olga Tokarczuk: "Szafa". Wyd. 2. Materiały pomocnicze do nauki języka polskiego jako obcego. Edycja dla zaawansowanych (poziom B2/C1)

oprac. Bożena Szałasta-Rogowska

Ukazujący się w serii Czytaj po polsku. Materiały pomocnicze do nauki języka polskiego jako obcego tom Szafa Olgi Tokarczuk, opracowany przez Bożenę Szałastę-Rogowską, skierowany jest do osób uczących się języka polskiego na poziomie średnio zaawansowanym (B2) oraz zaawansowanym (C1). Z książeczki tej mogą korzystać zarówno studenci, chcący samodzielnie doskonalić swój język, jak i nauczyciele podczas pracy z grupą lektoratową. Tom zawiera sylwetkę twórczą Olgi Tokarczuk, krótkie streszczenie opowiadania oraz pełny, oryginalny jego tekst, opatrzony słowniczkiem, w którym objaśniono trudniejsze słowa i zwroty pojawiające się w opowiadaniu. Z kolei część ćwiczeniowa, podzielona - jak zwykle w tej serii - na partię Przygotowanie do lektury oraz Po przeczytaniu, została poszerzona w niniejszym tomie między innymi o ćwiczenia wspomagające analizę i interpretację tekstu literackiego oraz wzbogacające jego konteksty kulturowe.

Pochwała lekkości? Leśmian - Przyboś - Karpowicz

Magdalena Kokoszka

Książka zawiera szkice poświęcone pisarzom, którym nieobca jest ambiwalencja lekkości i ciężaru. Twórcy ci chwytają za pióro, by szukać remedium na życiowy bezwład, przede wszystkim zaś wymknąć się inercji, która udziela się słowu. Próby przezwyciężania tego, co ciąży i stawia opór, podejmowane (z różnym skutkiem) przez prezentowanych autorów – Bolesława Leśmiana, Juliana Przybosia i Tymoteusza Karpowicza, są wyrazem otwartości na to, co wielorakie i zmienne, swoistą apologią wyzwalającego od napięć ruchu, który pozwala wciąż na nowo podrywać się do życia.

Rozwój myśli księgoznawczej i bibliotekoznawczej w świetle czasopism naukowych i fachowych wydawanych na terenach ziem polskich (1901-1939)

Beata Żołędowska-Król

Monografia podejmuje próbę ukazania roli czasopism zakładanych w środowiskach ludzi zawodowo lub bibliofilsko związanych z książką w rozwoju księgoznawstwa i bibliotekoznawstwa w okresie kształtowania się zasadniczych zrębów teorii tych dyscyplin, szczególnie intensywnego do roku 1939. Zaprezentowano funkcje wydawnictw ciągłych (bibliograficznych, bibliofilskich, bibliotekarskich i bibliotekoznawczych), które na przestrzeni lat kształtowały myśl teoretyczną i warsztat badawczy ewoluujących dyscyplin, formowały postawy bibliotekarzy, pośredniczyły w przekazywaniu doświadczeń i nowoczesnych metod organizacji pracy w bibliotece, udzielały niezbędnych informacji, m.in. na temat możliwych form kształcenia zawodowego. Publikacja może być przydatna specjalistom reprezentującym szeroko rozumianą naukę o książce, jak również prasoznawcom, socjologom kultury, historykom nauki.

Czytaj po polsku. T. 15: Sławomir Mrożek:

Seria: Czytaj po polsku (15), ISSN 2720-5800 Ukazujące się w serii Czytaj po polsku. Materiały pomocnicze do nauki języka polskiego jako obcego utwory Sławomira Mrożka: jednoaktówka Na pełnym morzu oraz opowiadanie List w butelce, opracowane przez Marię Wacławek, skierowane są do osób uczących się języka polskiego na poziomie średnio zaawansowanym (B1-B2). Utwory są przytoczone w oryginale, przy czym dla celów glottodydaktycznych jednoaktówka została lekko skrócona. Opracowane zadania opierają się na materiale gramatycznym i leksykalnym użytym w obu tekstach. Z publikacji mogą korzystać studenci uczący się języka polskiego jako obcego/drugiego/odziedziczonego, chcący samodzielnie doskonalić język, nauczyciele podczas pracy z grupą lektoratową, a także polscy odbiorcy, zainteresowani współczesną literaturą polską, którzy chcą kształtować kompetencje językowo-kulturowe w zakresie języka i kultury polskiej. Książkę przygotowano z uwzględnieniem standardów egzaminacyjnych Państwowej Komisji ds. Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego.

Polské národnostní školství na Zaolší (Polskie szkolnictwo narodowościowe na Zaolziu)

Lucie Zormanová

Celem niniejszej publikacji było podsumowanie, najważniejszych faktów na temat szkolnictwa na terenie Śląska Cieszyńskiego, przede wszystkim szkolnictwa polskiego, od początku jego istnienia do dnia dzisiejszego. W tym celu przeprowadzono analizę materiałów i dokumentów, wykorzystano również analizę danych statystycznych. Przeprowadzono także badanie empiryczne w celu opisania charakterystyki uczniów, którzy uczęszczają do szkół z polskim językiem nauczania na Zaolziu i dzieci, które uczęszczają do przedszkól z polskim językiem nauczania na Zaolziu.

(Nie)skuteczność resocjalizacji nieletnich sprawców czynów karalnych

Maciej Bernasiewicz, Marek Łukasiewicz, Monika Noszczyk-Bernasiewicz

W książce zaprezentowano wyniki badań przeprowadzonych za pomocą wywiadów pogłębionych z osadzonymi z zakładów karnych, którzy dawniej byli już podsądnymi sądów dla nieletnich. Są to zatem osoby, które z prawnokarnego punktu widzenia dowodzą porażki w polu prowadzonej wobec nich w przeszłości resocjalizacji. Założono jednak, co finalnie okazało się słusznym przypuszczeniem, że osoby takie mogą dostarczyć ważnych informacji o skutecznej resocjalizacji, ponieważ mają zarówno pozytywne, jak i negatywne doświadczenia z resocjalizacją w okresie, gdy były nieletnie. Jako osoby osadzone dysponują unikatową wiedzą na temat tego, z czego nie udało im się skorzystać w zakresie oferowanej im resocjalizacji i dlaczego doszło w ich życiu do przestępczości powrotnej.

Węgiel. Natura i kultura

Ralph Crane

Choć w ciągu ostatnich lat, wraz z narastaniem obaw dotyczących zmian klimatycznych, branża węglowa postrzegana jest negatywnie, to jako spadkobiercy rewolucji przemysłowej wszyscy skorzystaliśmy na wydobyciu "czarnego złota". Węgiel w znaczącym stopniu wpłynął na bieg historii i na środowisko, w którym żyjemy - zarówno społeczne, jak i naturalne. Książka Ralpha Crane'a bada znaczenie węgla z punktu widzenia historii przemysłu, lecz także ukazuje, w jaki sposób węgiel odzwierciedlał się w dziełach licznych pisarzy, takich jak Zola, Lawrence czy Orwell; inspirował malarzy takich jak Turner, Monet i van Gogh; wskazuje też na obecność węgla jako tematu w filmach, piosence i folklorze oraz zaskakującą atrakcyjność związanej z węglem turystyki. Ta bogato ilustrowana książka to pouczająca i pasjonująca opowieść o niezliczonych sposobach, w jakie węgiel wpłynął na nasze życia.

Między nauką a propagandą. Śląski Instytut Naukowy im. Jacka Koraszewskiego w Katowicach (1957-1992)

Maciej Fic

Praca stanowi kompleksowe opracowanie historii Śląskiego Instytutu Naukowego - istniejącej 35 lat instytucji naukowo-badawczej, odwołującej się do przedwojennych tradycji regionalnych, należącej do grupy placówek naukowych, budowanych w okresie realnego socjalizmu pod okiem i "opieką" władz partyjno-państwowych regionu. Instytut stanowił przy tym miernik realizowanej tu polityki naukowej i sposobów postrzegania roli nauki (zwłaszcza humanistyki) przez kierujących PZPR. Ponieważ przez pewien okres ŚIN stał się "modelową" placówką "wychowania w duchu socjalizmu", praca ma także na celu sprawdzenie jak kształtowały się proporcje między prowadzonymi w ŚIN badaniami naukowymi a uprawianą propagandą, w których miejscach możliwe było przenikanie się tych elementów bez wyraźnej szkody dla badań naukowych, gdzie i kiedy zaś ich efekty były ograniczane bądź poddawane nieuprawnionym przekształceniom? Autor szukał także odpowiedzi na pytania o środki zaistniałej transformacji: intencje i działania "nadzorców", sposoby wpływania na Instytut, obszary i skuteczność prowadzonej kontroli etc. W pracy dokonano wydzielenia i charakterystyki etapów funkcjonowania Instytutu, tekst stanowi swoiste studium przypadku (case study), dzięki któremu podjęto próbę określenia zasięgu wpływu władz na prowadzoną działalność naukowo-badawczą w regionach, praktykę tego typu działalności w okresie tzw. Polski Ludowej oraz początków III Rzeczypospolitej. Między innymi dlatego przedstawione w pracy ustalenia warto traktować szerzej - jako opis możliwości i ograniczeń, które jawiły się pracownikom naukowo-badawczym zajmujących się badaniami humanistycznymi i społecznymi w II połowie XX wieku, a także relacji nauka-propaganda w realiach tzw. Polski Ludowej. Można nawet mówić o próbie znalezienia odpowiedzi na pytanie, czy istniał model placówki naukowo-badawczej PRL, a jeśli tak, to na czym on polegał.

Obcy w systemie. Studium konfrontatywne wyrazów obcego pochodzenia w języku polskim i rosyjskim

Tatiana Kwiatkowska

Wśród procesów związanych z poszerzaniem się leksykonu danego języka i przemianami w jego obrębie proces zapożyczania, którego efektem jest obecność wyrazów obcych, zajmuje miejsce szczególne, będąc w zasadzie jednym ze stałych problemów podejmowanych w ramach badań językoznawczych. Wynika to z pewnością z faktu, iż procesy przejmowania obcych jednostek są na tyle stałe (pod względem trwania, powtarzania się) oraz dynamiczne (w sensie ciągłej swojej inności, reagowania na zmiany nie tylko w języku, ale również poza nim), iż podejmowanie ich wnosi ciągle coś nowego do naszej wiedzy o rzeczywistości językowej i pozajęzykowej. Najczęściej stosowanym podejściem w ramach badań jednostek obcego pochodzenia jest badanie ich o d m i e n n o ś c i.  Ta właśnie cecha: inność, obcość, rozumiana szeroko, stała się motywem przewodnim i ramą oraz konwencją niniejszej monografii. Podejmując się badań nad zapożyczeniami, brałam pod uwagę opozycję swój / obcy jako wyjściową dla faktów językowych. Oznaczało to badanie z jednej strony samych zapożyczeń, ich specyfiki, z drugiej zaś – systemu językowego przejmującego obce elementy jako „biorcy”. Drugim celem badań była analiza porównawcza zapożyczeń w dwóch językach: polskim i rosyjskim. (Fragment Wstępu)