Wokół antropologii fundamentalnej Michaela Landmanna

Witold P. Glinkowski

Uchwycona przez Landmanna "luka antropiczna" jest tym, co wyróżnia człowieka, który w odróżnieniu od innych żywych istot jest zarazem twórcą kultury oraz jej beneficjentem. Ta szczególna sytuacja człowieka stanowi konsekwencję jego ontycznego niedoposażenia, na które składa się niewyspecjalizowanie narządów oraz radykalne zredukowanie instynktu. Trzeba jednak od razu uściślić sens omawianego tu terminu, wskazać na jego względność. O ile bowiem określenie "luka" sugeruje jakiś niedostatek, to jest on orzekany w sposób obiektywny jedynie przy założeniu, że kryterium waloryzacji zakorzenione jest w horyzoncie świata animalnego. W przypadku, gdy rozpatrywanie owej "luki" przebiega z uwzględnieniem specyfiki bytu ludzkiego, jej sens ulega modyfikacji - luka przestaje być brakiem, a okazuje się okolicznością umożliwiającą urzeczywistnianie się nowych jakości, nieznanych światu animalnemu. Człowiek bowiem, będąc z jednej strony istotą kreatywną, tworzącą kulturę, a z drugiej, podlegając modelowaniu przez zastane dziedzictwo kulturowych artefaktów, podlega dwóm odrębnym i przeciwnym sobie siłom - nie tylko zresztą im podlega, ale także je generuje.Uchwycona przez Landmanna "luka antropiczna" jest tym, co wyróżnia człowieka, który w odróżnieniu od innych żywych istot jest zarazem twórcą kultury oraz jej beneficjentem. Ta szczególna sytuacja człowieka stanowi konsekwencję jego ontycznego niedoposażenia, na które składa się niewyspecjalizowanie narządów oraz radykalne zredukowanie instynktu. Trzeba jednak od razu uściślić sens omawianego tu terminu, wskazać na jego względność. O ile bowiem określenie "luka" sugeruje jakiś niedostatek, to jest on orzekany w sposób obiektywny jedynie przy założeniu, że kryterium waloryzacji zakorzenione jest w horyzoncie świata animalnego. W przypadku, gdy rozpatrywanie owej "luki" przebiega z uwzględnieniem specyfiki bytu ludzkiego, jej sens ulega modyfikacji - luka przestaje być brakiem, a okazuje się okolicznością umożliwiającą urzeczywistnianie się nowych jakości, nieznanych światu animalnemu. Człowiek bowiem, będąc z jednej strony istotą kreatywną, tworzącą kulturę, a z drugiej, podlegając modelowaniu przez zastane dziedzictwo kulturowych artefaktów, podlega dwóm odrębnym i przeciwnym sobie siłom - nie tylko zresztą im podlega, ale także je generuje.

Transcendentne kino Darrena Aronofsky\'ego. Film, sacrum i mit

Marcin Kępiński

Książka o transcendentnym kinie Darrena Aronofsky’ego zabiera czytelnika w podróż po wybranej filmografii tego wybitnego amerykańskiego reżysera. Mocny, wręcz anarchistyczny akcent pada tu na typ przedstawianego bohatera filmowego, żyjącego na marginesie społeczeństwa i świadomie odrzucającego jego normatywne struktury. Filmy, jak również literatura, do której autor publikacji się odwołuje, są wyrazem postawy krytycznej wobec przemocy symbolicznej oraz narzucania jednostce ograniczających ją twórczo norm kulturowych, nakazujących takie, a nie inne rozumienie i przeżywanie otaczającego świata. Wnikliwy obserwator twórczości Darrena Aronofsky’ego dostrzeże istnienie w niej problematyki metafizycznej. Warto zwrócić się ku transcendencji i próbować wyrażać niewyrażalne, także w sztuce filmowej, jak czyni to Darren Aronofsky, który chce być powiernikiem wielkich narracji mitycznych. Te cechy, tak charakterystyczne dla reżysera, można dostrzec we wszystkich jego filmach, a zwłaszcza w tych przywoływanych w prezentowanej monografii. Książka zainteresuje czytelnika oczekującego od współczesnego kina czegoś więcej niż niewyszukanej rozrywki oraz pragnącego wyjść poza jego ludyczny wymiar.

Diabeł Boruta w dawnej kulturze polskiej

Maria Wichowa

Tom oddawany do rąk czytelników powstał w wyniku współpracy Łódzkiego Towarzystwa Naukowego, Uniwersytetu Łódzkiego, Muzeum w Łęczycy, Towarzystwa Naukowego Płockiego i Towarzystwa Miłośników Ziemi Łęczyckiej. Należy żywić nadzieję, że wzbogaci on w sposób znaczący wiedzę o diable Borucie w dawnej kulturze polskiej, rozpatrywanej w różnych aspektach, przede wszystkim zaś w twórczości literackiej autorów XIX stulecia i początku wieku XX. Analizowane tutaj teksty długo czekały na swych badaczy, skupiających uwagę na postaci i sposobie kreacji ich głównego bohatera - Boruty. Maria Wichowa, UŁ Jak wiadomo, czart ten, według znanej legendy, jest mieszkańcem zamku łęczyckiego i bohaterem licznych przygód, w których uczestniczył, włączając się w życie miejscowej społeczności oraz używając w relacjach z ludźmi swej nadprzyrodzonej mocy. W tomie na jego temat wypowiadają się historycy literatury, gdyż w piśmiennictwie polskim jest wiele tekstów z Borutą jako bohaterem, czekających na dogłębne przebadanie przez specjalistów, a także historycy dziejów, penetrujący te obszary kultury, w których bez trudu można wykazać żywotność i zakorzenienie się legendy o Borucie w życiu miejscowej społeczności, m.in. poprzez funkcjonowanie nazwiska Borucki i nazwy miejscowej Borucice. Stanisław Pawlak, przewodniczący Towarzystwa Naukowego Płockiego, Oddział w Łęczycy

Zależność gospodarki Ukrainy od stanu relacji energetycznych z Federacją Rosyjską

Tomasz Motowidlak

Książka jest poświęcona relacjom energetycznym między Ukrainą i Federacją Rosyjską, które potraktowano jako jedną z istotnych determinant funkcjonowania gospodarki Ukrainy. Stan tych relacji wpływa bowiem w znaczącym stopniu na kluczowe parametry gospodarki Ukrainy, tj. dochód narodowy brutto, bilans płatniczy, bilans handlowy, stan budżetu oraz wielkość zadłużenia. W tym kontekście dla Ukrainy szczególnie istotny jest fakt, że Federacja Rosyjska uczyniła z tych relacji skuteczny instrument nacisku, służący realizacji swoich interesów gospodarczych i politycznych w tym kraju. Spektakularnym przejawem stosowania tego instrumentu było wywoływanie kryzysów gazowych na Ukrainie, których skutki odczuwalne były także w innych państwach Europy Środkowo-Wschodniej. W publikacji przedstawiono zasadnicze instrumenty energetycznego nacisku Federacji Rosyjskiej na gospodarkę Ukrainy oraz podejmowane przez Ukrainę działania na rzecz ograniczenia zakresu i skutków stosowania tych instrumentów.

Towards the Modern Theory of Motion. Oxford Calculators and the new interpretation of Aristotle

Elżbieta Jung, Robert Podkoński

The problem of the continuity of science from the medieval to the modern times of the 17th century, when Galileo and Newton developed the correct theory of mechanics, occupied historians of science from the beginning of the 20th century. Some believe that the fourteenth-century English scholars who created the School of Oxford Calculators and their French and Italian followers. with their solutions, laid the foundations for the development of modern physics. Others believe that medieval natural philosophy made no contribution to the development of modern science. The presented book is a voice in this discussion and an attempt to answer the question about the continuity of science. Considering how much has been discovered, edited and written about the Oxford Calculators, the book reviews and compares the results of our research with works of the other historians' research into the intellectual heritage of these 14th century English thinkers in order to enrich and update the views on the Oxford Calculators' natural philosophy in perhaps its most fundamental aspect - at least from the point of view of Aristotle's philosophy - namely the subject of "science of local motion." The discussion are mostly focused on topics that were important to medieval thinkers and not those that could be most interesting from the modern point of view, and the research are directed on the Oxford Calculators' tradition in science toward a prospecting of the innovative character of their teaching, and here first of all against the background of Aristotelian theories, and then the subsequent search for possible innovations which could have inspired early modern scientists. As the conclusions of the research on the theories of Oxford calculators are still formulated mainly on the basis of analyzes of incomplete printed texts, the critical editions of Latin texts are offered. These are not only the most famous Calculators' works, such as William Heytesbury's De tribus praedicamentis: de motu locali or John Dumbleton's Part III of the Summa logicae et philosophiae naturalis, but also of a hither to unknown work by Richard Kilvington, i.e., his question on local motion and the question on local motion written by the anonymous author of the treatise De sex inconvenientibus.

Rewitalizacja i jej wpływ na gospodarkę miasta - studium przypadków

Ewa M. Boryczka

Tematyka monografii łączy trzy interesujące poznawczo zagadnienia odnoszące się do miasta poprzemysłowego, transformacji gospodarczej oraz rewitalizacji ośrodków miejskich o przemysłowym rodowodzie. Powiązanie zagadnień wpływu działań rewitalizacyjnych z elementami rozwoju i przekształceń funkcjonalnych miast poprzemysłowych ocenianych z wykorzystaniem między innymi koncepcji bazy ekonomicznej jest propozycją interesującą poznawczo i oryginalną, głównie z punktu widzenia rozpoznania ekonomicznego charakteru i skali tego rodzaju relacji, a także możliwości wnioskowania na temat skuteczności podejmowanych działań rewitalizacyjnych. Rozpoznanie charakteru i skali badanej relacji jest także istotne w ujęciu utylitarnym, tj. umożliwiającym formułowanie wniosków w postaci rekomendacji dla polityki miejskiej w zakresie prowadzenia działań rewitalizacyjnych przyczyniających się do pożądanych zmian bazy ekonomicznej miast poprzemysłowych. Monografię wyróżnia podjęcie problematyki rewitalizacji i transformacji gospodarczej średnich ośrodków miejskich, w których tego rodzaju procesy są szczególnie utrudnione ze względu na ograniczone możliwości funkcjonowania ich struktur gospodarczych w sieciach globalnych o charakterze polityczno-ekonomicznym. Z recenzji prof. UE, dr hab. Adama Drobniaka

Censorship of Literature in Post-War Poland: In Light of the Confidential Bulletins for Censors from 1945 to 1956

Anna Wiśniewska-Grabarczyk

The author’s focus on a relatively neglected field of censorship research – the bulletins – and attempt to provide a systematic account of their role and nature marks the key innovative aspect of the work. I deeply appreciate and admire the colossal labour that the author has undertaken to produce the text, especially in the extremely difficult circumstances that we have had to endure these past two years. Dr. John M. Bates University of Glasgow The reviewed publication will enable foreign readers to get an insight into how the system of control and repression operated in Poland during the Stalinist era. Furthermore, it will familiarize them with the history of Poland, including Polish literature of that period. Prof. Kamila Kamińska-Chełminiak University of Warsaw Wiśniewska-Grabarczyk’s monograph is based on rich source material and is of great intellectual value. The publication of the book in English will further research on communist censorship in Central and Eastern Europe in the context of comparative analysis. Prof. Sławomir Buryła University of Warmia and Mazury in Olsztyn

W poszukiwaniu prawnego modelu samozatrudnienia w Polsce. Analiza prawnoporównawcza

Tomasz Duraj

Oddajemy w Państwa ręce monografię stanowiącą efekt pracy naukowej wybitnych badaczy pochodzących z różnych państw europejskich, którzy zdecydowali się wziąć udział w międzynarodowym projekcie badawczym pt. "W poszukiwaniu prawnego modelu samozatrudnienia w Polsce. Analiza prawnoporównawcza", finansowanym ze środków Narodowego Centrum Nauki, a zrealizowanym pod kierunkiem prof. UŁ dra hab. Tomasza Duraja. Podstawowym zadaniem badawczym była kompleksowa analiza prawna samozatrudnienia nie tylko z perspektywy polskiej regulacji i orzecznictwa sądowego, lecz także w aspekcie rozwiązań obowiązujących w prawie międzynarodowym i unijnym oraz w wybranych krajach europejskich. Przeanalizowano ustawodawstwa takich państw, jak: kraje wchodzące w skład Zjednoczonego Królestwa, Niemcy, Austria, Hiszpania, Francja, Włochy, Węgry, Litwa, Łotwa i Estonia. Realizowane w ramach projektu działania naukowe mają nowatorski charakter. Do tej pory nie były bowiem prowadzone na tak szeroką skalę badania nad prawnymi uwarunkowaniami samozatrudnienia, które obejmowałyby stan polskiej regulacji prawnej i orzecznictwa, rozwiązania obowiązujące w prawie międzynarodowym i unijnym, a także w wybranych krajach europejskich. Wartością dodaną dla polskiej nauki jest ujęcie w ramy uporządkowanego opracowania regulacji dotyczących samozatrudnienia w innych państwach. Na podstawie przeprowadzonych badań podjęta została próba stworzenia optymalnego prawnego modelu samozatrudnienia w Polsce. Sformułowane uwagi de lege ferenda mają posłużyć polskiemu prawodawcy do opracowania odrębnej ustawy o statusie prawnym samozatrudnionych, która w sposób całościowy i systemowy będzie normować najistotniejsze aspekty pracy osób pracujących zarobkowo na własny rachunek, ze szczególnym uwzględnieniem ich ochrony socjalnej. Jej uchwalenie przyczyni się do rozstrzygnięcia wielu sporów interpretacyjnych, które obecnie pojawiają się w doktrynie prawa i orzecznictwie sądowym. Przyjęte w publikacji postulaty w zakresie przygotowania optymalnego modelu prawnego samozatrudnienia w Polsce mają wymiar uniwersalny, znacznie wykraczający poza problematykę pracy zarobkowej na własny rachunek. Wyniki badań pozwalają bowiem na zarysowanie pewnych ogólnych wniosków wskazujących nowe kierunki rozwoju prawa pracy w przyszłości. Skłaniają do refleksji nad zasadnością rozszerzania ochronnych regulacji prawa pracy na różne kategorie osób świadczących autonomicznie pracę poza stosunkiem pracy (zwłaszcza w warunkach zależności ekonomicznej od podmiotu zatrudniającego), a także nad zakresem tej ochrony oraz najważniejszymi kryteriami jej różnicowania. Książka adresowana jest do przedstawicieli nauki prawa, studentów, legislatorów, sędziów i reprezentantów innych zawodów prawniczych, partnerów społecznych, praktyków oraz osób zainteresowanych problematyką nietypowych form zatrudnienia. Monografię przygotowano w ramach projektu finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki (Umowa nr UMO-2018/29/B/HS5/02534 do projektu badawczego nr 2018/29/B/HS5/02534)

Unia Europejska w procesie zrównoważonego rozwoju w warunkach pandemii COVID-19

Zofia Wysokińska, Janina Witkowska

Celem niniejszej książki jest przedstawienie skutków pandemii COVID-19 dla wybranych sektorów gospodarki światowej oraz gospodarki Unii Europejskiej, takich jak handel międzynarodowy, przepływy bezpośrednich inwestycji zagranicznych, gospodarka żywnościowa, sektor usług turystycznych oraz przemysł tekstylno-odzieżowy. Przedłożona Czytelnikom publikacja jest adresowana przede wszystkim do pracowników naukowych, studentów kierunków ekonomicznych i prawniczych uniwersytetów oraz wyższych szkół ekonomicznych, a także słuchaczy szkół menedżerskich.

Ekonomiczna wartość przestrzeni publicznych. Kapitał, wycena, zarządzanie

Jagoda Adamus, Zbigniew Przygodzki

Ekonomiczna wartość przestrzeni publicznych. Kapitał, wycena, zarządzanie to pozycja wpisująca się w szeroki nurt badań nad przestrzenią miejską. Autorzy wychodzą jednak poza prowadzone dotychczas badania na gruncie architektury i socjologii. W książce przedstawiona została bowiem perspektywa ekonomiczna w badaniach przestrzeni publicznych, które potraktowane zostały jako dobro ekonomiczne. W publikacji zidentyfikowano podstawowe kapitały zawarte w przestrzeniach publicznych, które determinują ich wartość ekonomiczną. Logiczną konsekwencją rozważań jest druga część książki, poświęcona metodom ekonomicznej wyceny wartości przestrzeni publicznych. Świadomość ekonomicznej wartości przestrzeni publicznych jest podstawowym warunkiem skutecznego zarządzania. Stąd w trzeciej części czytelnik znajdzie szczegółowo zaprezentowane i potwierdzone przykładami biznesowe modele efektywnego zarządzania przestrzeniami publicznymi. Monografia przeznaczona jest dla szerokiego grona odbiorców: akademików, studentów takich kierunków, jak: ekonomia, zarządzanie, socjologia, gospodarka przestrzenna, geografia, architektura, a przede wszystkim dla praktyków zajmujących się przestrzeniami miejskimi i decydentów w zakresie polityki miejskiej. * Autorzy koncentrują się na rozważaniach dotyczących szeroko rozumianej przestrzeni publicznej. Odchodzą jednak od standardowego postrzegania przestrzeni publicznej przez pryzmat chodnika, placu lub trawnika. Odwołują się natomiast do jej wartości, w tym tej mającej charakter ekonomiczny, co należy uznać za jeden z ciekawszych wątków publikacji. Z recenzji dr hab. Magdaleny Kalisiak-Mędelskiej, prof. UP we Wrocławiu Przestrzeń publiczna nabiera współcześnie nowego i coraz większego znaczenia. Jej rola jest dostrzegana na wielu płaszczyznach funkcjonowania jednostek terytorialnych, np. w aspekcie warunków życia mieszkańców, atrakcyjności inwestycyjnej, walorów rekreacyjnych, a nawet turystycznych, budowania więzi społecznych, kształtowania warunków mikroklimatycznych. Coraz częściej zwraca się też uwagę na jej znaczenie w tworzeniu warunków do rozwoju gospodarczego, istotnych dla poprawy konkurencyjności sektorów wytwórczych, a także jednostek terytorialnych. W takim ujęciu przestrzeń publiczna powinna być rozważana jako kategoria ekonomiczna. Z recenzji dr hab. Edyty Szafranek, prof. UO

Francuski teatr kontestacji społecznej na przełomie XIX i XX wieku. Bunt kobiet (Louise Michel, Véra Starkoff, Nelly Roussel)

Tomasz Kaczmarek

Francuski teatr kobiet z przełomu XIX i XX wieku można by określić jako feministyczny, choć nie stworzył on jakiejś jednej i koherentnej poetyki, co nie powinno zresztą dziwić, ponieważ przedstawiane w tym tomie pisarki sprzyjały ideałom anarchistycznym, a te odrzucały wszelakiej maści dogmaty, jednotorowość myśli; broniły natomiast wielogłosu w dyskusji na ważkie tematy. W tym kontekście każda z dramatopisarek reprezentowała swój oryginalny i rozpoznawalny styl, którego wspólnym celem była troska o polepszenie sytuacji kobiet w systemie społecznym zdominowanym przez tzw. silną płeć. Nie pragnęły bynajmniej jakiejś uprzywilejowanej pozycji dla siebie, sprzeciwiały się po prostu wszelkim przejawom nierówności społecznej, nie faworyzując jednej grupy względem innej. Wiedziały bowiem, iż prawdziwie demokratyczne społeczeństwo może składać się jedynie z wolnych jednostek. Vera Starkoff domaga się w swoich tekstach równości kobiet i mężczyzn, pokazując na przykładzie swych bohaterek, że są one pełnowartościowymi obywatelkami, które mają prawo decydować o sobie, nie bacząc na tyleż przestarzałe, co opresyjne nakazy często o wątpliwie moralnej proweniencji. Nelly Roussel jest o wiele bardziej nieprzejednana od swojej poprzedniczki w krytyce kapitalistycznego ustroju państwowego. Nie przebiera w słowach, zarzucając zniewolenie kobiet Kościołowi katolickiemu, którego religijne podstawy doktrynalne przyczyniły się do stworzenia i utrwalenia przez tysiąclecia niesprawiedliwego społeczeństwa podzielonego na uprzywilejowanych mężczyzn i wyrzucone na margines społeczny niewiasty. Podobnie jak Starkoff i Roussel, także Louise Michel pragnęła ukazać w teatrze patriarchalny paradygmat, który poprzez edukację (fallokratyczną tresurę) produkuje spolegliwych obrońców systemu, gotowych do wychowywania kolejnych pokoleń niewolników. Tomasz Kaczmarek

Germanica des 16. Jahrhunderts in der Universitätsbibliothek Łódź. Katalog der Bestände. Band 1

Jakub Gortat, Heinrich Hofmann, Tomasz Ososiński

In der Zeit zunehmender Digitalisierung von Bibliotheksbeständen rückt das alte Buch als materielles Zeugnis einer Jahrhunderte überdauernden Lesekultur und als Zeuge wechselnder historischer Gegebenheiten neu in den Fokus der Betrachtung. Bücher können Geschichten erzählen, die weit über die in ihnen enthaltenen Texte hinausgehen. Sie tragen Spuren ihrer früheren Besitzer und der sich wechselnden Interessen an Texten und an Buchbesitz. In besonderer Weise gilt dies für Bücher, die im Kontext von konfessionellen, politischen und wirtschaftlichen Veränderungen, durch Säkularisierungswellen oder Kriege aus Sammlungen herausgerissen und in neue Sammlungen gestellt worden sind. Ein faszinierendes Beispiel einer solchen ‚neuen’ Sammlung sind die Germanica, d.h. die deutschsprachigen Frühdrucke des 16. Jahrhunderts in der Universitätsbibliothek Łódź. Der vorliegende Katalog bietet eine ausführliche Exemplarbeschreibung dieser Bestände mit dem Ziel, weitergehende interdisziplinäre Forschung anzuregen und zu ermöglichen.

Rekrutacja i selekcja artystów w kontekście twórczości organizacyjnej

Patrycja Mizera-Pęczek

Przedmiotem refleksji teoretycznej i badań empirycznych w monografii są procesy rekrutacji i selekcji artystów z uwzględnieniem aspektów twórczości organizacyjnej. Podjęto próbę zidentyfikowania, kim są osoby odpowiedzialne za tworzenie obsad widowisk artystycznych oraz jakimi metodami i instrumentami posługują się w pracy zawodowej. Rozpoznano źródła pomysłów i inspiracji do przeprowadzenia procesów rekrutacji i selekcji, a także opisano przebieg tych procesów. Choć niemożliwy jest transfer specyficznych - często niekonwencjonalnych - technik rekrutacji i selekcji ze sfery sztuki do sfery biznesu, to pewne atrybuty twórczości organizacyjnej procesów rekrutacji i selekcji stanowią uniwersalny kanon. Monografia może więc być zarówno źródłem cennych wskazówek dla pracowników sektora kultury, jak i ciekawą egzemplifikacją dla menedżerów innego typu organizacji.

Łódzki remake poematu Aleksandra Puszkina "Eugeniusz Oniegin"

Anna Warda

Monografia jest interesującym […] osiągnięciem badawczym, które […] wzbogaca wiedzę o gatunku remake’u oraz specyfice przekodowania klasycznego arcydzieła romantycznej literatury rosyjskiej […] na potrzeby ukazania odmiennej kulturowo, industrialnej przestrzeni łódzkiej i mentalności jej mieszkańców. Gorąco polecam publikację […] z uwagi na wszechstronność analizy tekstów i walory warsztatu Autorki, umiejętnie różnicującej postępowanie badawcze i interpretacyjne w odniesieniu do stosowanych praktyk imitacyjnych w ich zróżnicowanych uwarunkowaniach kontekstualnych oraz trafność wyboru narzędzi badawczych. Unikatowa w odniesieniu do polskich badań nad przekodowaniem klasycznego tekstu literackiego na język odmiennej kulturowo przestrzeni i epoki monografia wpisuje się we współczesne badania nad gatunkiem remake’u oraz wielorakimi przeróbkami poematu Puszkina Eugeniusz Oniegin. Poczynione ustalenia dopełniają […] wiedzę o recepcji twórczości Puszkina w środowisku rosyjskojęzycznym poza granicami Rosji i o specyfice artystycznej regionalnych przeróbek Eugeniusza Oniegina. Obrazują proces kształtowania się tzw. łódzkiego tekstu oraz wskazują istotne komponenty jego poetyki. Z recenzji prof. Aliny Orłowskiej (UMCS) Publikacja jest oryginalnym spojrzeniem na recepcję dzieł Aleksandra Puszkina w jej regionalnym wydaniu. […] Uzupełnia lukę w mocno zaniedbanym zagadnieniu, jakim jest obraz Łodzi w rosyjskojęzycznej prasie epoki, a także w obrębie treści, postaw moralnych oraz przejawów kultury promowanej na łamach tego źródła. Zarówno pomysł na książkę, jak i jego realizację oceniam jak najwyżej. Praca jest innowacyjna - porusza ważny i prawie nieruszony w polskiej historiografii problem remake’u dzieł Puszkina, ze szczególnym uwzględnieniem poematu Eugeniusz Oniegin. Ze względu na znaczenie Oniegina w literaturze światowej jego recepcja na ziemiach polskich, w tym remake w prasie rosyjskojęzycznej Łodzi, pokazuje powiązania intelektualne Królestwa Polskiego z metropolią. udane próby budowania przestrzeni porozumienia mentalnego i odwoływania się do wspólnych lektur, które nie tylko służyły rusyfikacji, ale były częścią korpusu poznawczego ówczesnych elit […]. Książka wskazuje na rolę Rosjan w kreowaniu przestrzeni rosyjskojęzycznej Łodzi – przedstawia ich nie tylko jako ludzi handlu, gospodarki i rusyfikatorów, lecz także tych, którym zależało na szukaniu intelektualnych dróg porozumienia z odbiorcą w Królestwie. Z recenzji prof. Tomasza Pudłockiego (UJ)

Plenerowa rekreacja twórcza. Przykład Łodzi

Aleksandra Mroczek-Żulicka

Autorka publikacji poszukuje odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób organizować przestrzeń rekreacyjną miasta na potrzeby rozwoju plenerowej rekreacji twórczej. Przeanalizowała zaaranżowane przez różnorodne podmioty aktywności w czasie wolnym, o charakterze twórczym, w otwartej przestrzeni Łodzi, a także rolą organizacji łódzkiej przestrzeni rekreacyjnej dla rozwoju wskazanych aktywności. Zaprezentowane badania stanowią inspirujący wkład w planowanie zagospodarowania miejskiej przestrzeni rekreacyjnej. Książka może stać sią przyczynkiem do dyskusji na szczeblu lokalnym dotyczących wykorzystania plenerowej rekreacji twórczej jako wartościowej alternatywy dla proponowanych w mieście form spędzania wolnego czasu.

Inwestycje i nieruchomości. Wyzwania klimatyczne i technologiczne

Beata Wieteska-Rosiak, Katarzyna Śmietana, Michał Sobczak, Mateusz Chmielewski, ...

Autorzy przedstawili zagadnienia związane z przekształceniami przestrzeni - w tym zabudowanej - oraz przemianami środowiska przyrodniczego. Omówili też nowe instytucje, technologie i regulacje prawne powstające w odpowiedzi na współczesne wyzwania. Celem publikacji było zidentyfikowanie obserwowanych zjawisk klimatycznych, ich wpływu na środowisko zurbanizowane, a także możliwości wykorzystania rozwiązań technologicznych i narzędzi raportowania wspierających podejmowanie decyzji inwestycyjnych oraz gospodarowanie nieruchomościami. * Nie znam monografii, które obejmowałyby podobny zakres tematyczny w Polsce. Moim zdaniem pozycja wypełnia lukę w literaturze poświęconej gospodarowaniu nieruchomościami i rozwojowi miast. Może więc zainicjować dyskusję naukową dotyczącą konsekwencji ekonomicznych zmian technologicznych i klimatycznych - zwłaszcza w sferze rynku nieruchomości oraz zarządzania nieruchomościami. Z recenzji dr. hab. Michała Głuszaka

Współczesne problemy kultury fizycznej i zdrowotnej

Jolanta E. Kowalska, Anna Makarczuk, Anna Maszorek-Szymala, Arkadiusz Kaźmierczak

Oddajemy w ręce Czytelnika monografię zawierającą teksty, które swoimi treściami wpisują się w obszar problemów społecznej teorii i praktyki wychowania fizycznego oraz rekreacji i sportu. Traktują tym samym aktywność fizyczną wraz z promocją zdrowia realizowaną m.in. w szkolnym wychowaniu fizycznym, na zajęciach pozaszkolnych, a także w ramach dodatkowej działalności człowieka jako istotny czynnik jego holistycznego, wielowymiarowego rozwoju w różnych uwarunkowaniach. Kilku autorów zwraca szczególną uwagę na ten aspekt w sytuacji trwającej pandemiiCOVID-19. Przedstawione wyniki badań diagnozują pedagogiczną rzeczywistość wychowania fizycznego, sportowego i zdrowotnego, wskazując możliwe kierunki ich zmian.

Umysł uzewnętrzniony w komunikacji. Analiza produktów werbalizacji

Aleksy Awdiejew, Grażyna Habrajska

Publikacja ma charakter stricte naukowy, niemniej jednak jest dość oryginalna na tle innych pozycji. Może być bowiem ciekawa również dla osób, które w ogóle nie interesują się językoznawstwem, naukowym wymiarem komunikacji międzyludzkiej, teorią umysłu i świadomości czy filozofią. Dla tych drugich zajmujące mogą być przede wszystkim cytowane wypowiedzi młodych ludzi, studentek i studentów dziennikarstwa oraz komunikacji społecznej na poziomie licencjackim. Ale nie tylko dla nich - dla mnie też, a podchodzę do tej książki z pozycji profesjonalisty. Zamieszczone przykłady mają służyć, jak mi się wydaje, wskazaniu na praktyczną moc eksplanacyjną gramatyki komunikacyjnej, a jednocześnie jej przybliżeniu w atrakcyjnej i nieoczywistej formie. Cytaty opatrzone są więc komentarzami Autorów, z reguły dość krótkimi - bardziej zainteresowani teorią Czytelnicy mogą sięgnąć do części pierwszej Umysłu uzewnętrznionego w komunikacji. Rozszerzone komentarze znajdujemy dopiero w podrozdziale 2.5, który można traktować jako swoistego rodzaju zakończenie, choć zawiera on także nowe, bardzo istotne treści. Autorzy poruszają się w ramach własnej, oryginalnej koncepcji teoretycznej, a inspiracje, z których czerpią, znane są z ich innych publikacji. W prezentowanej książce są tylko sygnalizowane, a nie eksponowane - i bardzo dobrze, bo nadmiar wyjaśnień tylko by zaciemnił przekaz, a nade wszystko nadał tekstowi inny charakter. Prof. dr hab. Jan Pleszczyński

Brzmienie Holocaustu. O reprezentacjach Zagłady w sztuce radiowej

Joanna Bachura-Wojtasik, Eliza Matusiak

Jak pisze Jacek Leociak: "reprezentować" - to czynić na powrót obecnym. Twórcy sztuki audialnej podejmują próby uobecniania ocalałych i ofiar Szoa, a artystyczne formy dźwiękowe stanowią przestrzeń reprezentacji. Audialne opowieści podejmujące tematykę Zagłady, choć skupione wokół cierpienia i śmierci jednostek oraz całych grup, nierzadko w swej istocie są historią o ocaleniu, stawiają bowiem w swym centrum wspomnienia tych, którzy przetrwali. Specyfika wspomnień Zagłady i z Zagłady, ich fragmentaryczność - sprawiają, że praca twórców artystycznych form dźwiękowych skoncentrowana jest niejednokrotnie na rekonstruowaniu losów jednostek i ich rodzin oraz utkaniu opowieści z dostępnych i odnalezionych wspomnień, śladów, dokumentów. Dyskurs holocaustowy zapośredniczony przez medium audialne nie jest jednorodny, ale rozprzestrzeniony wskutek dyspersji zagarniającej coraz to nowe obszary budowania opowieści o Szoa. Mamy nadzieję, że niniejsza publikacja wzbogaci wiedzę o Zagładzie, a także wiedzę radioznawczą, wypełniając lukę w literaturze przedmiotu, w której ta tematyka nie była dotąd podejmowana. Autorki Praca pionierska w odniesieniu do zamysłu fuzji tematu traumy z techniką medium radiowego. W polskich badaniach pierwsza, choć oczywiście zainteresowanie szeroko pojmowaną literaturą w radiu nie jest nowe. Ze wszech miar warta publikacji, także dla poszerzenia dyskusji o zasadności badania aspektu artystycznego w odniesieniu do szczególnie wrażliwego dokumentu życia, jakim jest sytuacja graniczna - tu Zagłada. Z recenzji prof. dr hab. Violetty Wejs-Milewskiej

Efektywność i ryzyko polskiego rynku funduszy inwestycyjnych w świetle zmian warunków funkcjonowania funduszy emerytalnych

Krzysztof Kompa, Dorota Witkowska

Istotny wzrost długości życia i spadek dzietności spowodowały odwrócenie piramidy demograficznej w wielu krajach, w tym również w Polsce. Systemy emerytalne nie są zatem w stanie zagwarantować odpowiedniego poziomu życia w okresie po zakończeniu aktywności zawodowej. Emerytury będą w przyszłości coraz niższe, a utrzymanie poziomu konsumpcji będzie wymagać coraz więcej dodatkowych środków. Konieczne jest więc indywidualne gromadzenie oszczędności na starość. Uświadomienie tego faktu w środowiskach wszystkich interesariuszy ma zasadnicze znaczenie dla bezpiecznej przyszłości starzejącego się społeczeństwa. Około 80% Polaków nie odkłada żadnych środków z przeznaczeniem na uzupełnienie emerytur, zaś dążenia państwa do zmiany tego stanu są daleko niewystarczające. Kluczową rolę w indywidualnym oszczędzaniu długookresowym odgrywają instytucje zbiorowego inwestowania - fundusze inwestycyjne i emerytalne. Naturalne jest pytanie o wydajność zarządzania nimi i o ich efektywność inwestycyjną. Badaniami objęto otwarte fundusze emerytalne i szereg inwestycyjnych, implementujących zróżnicowane kompozycje portfeli, w ich działalności w latach 2009-2015. Postawiono pytania, czy zmiany zasad funkcjonowania otwartych funduszy emerytalnych miały wpływ na rynek funduszy inwestycyjnych w Polsce i czy deklarowane przez TFI polityki funduszy znajdują odzwierciedlenie w ich wynikach inwestycyjnych. Przeanalizowano także, czy otwarte fundusze emerytalne były dobrze zarządzane. Porównano efektywność inwestycyjną OFE i funduszy prowadzących podobną politykę lokaty kapitału i zarządzanych przez te same Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych i Emerytalnych. Ukazano również, jaka kompozycja portfeli instytucji zbiorowego inwestowania gwarantowała bezpieczeństwo oszczędności długookresowych. Rozdział pierwszy stanowi wprowadzenie do ogólnych zagadnień omawianych w publikacji. W pozostałych trzech zamieszczono raporty z analiz empirycznych. Każdy zawiera prezentację metod wykorzystanych w badaniach. Istotną częścią książki są aneksy z wynikami obliczeń, będące podstawą analiz raportowanych w rozdziałach. Monografia powstała m.in. w wyniku realizacji badań finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki w ramach projektu NCN 2013/09/B/HS4/00493 pt. "Analiza rynku otwartych funduszy emerytalnych na tle rynku otwartych funduszy inwestycyjnych funkcjonujących w Polsce".

Prawnokarna ochrona wierzycieli. Zagadnienia teorii i praktyki

Krystyna Patora

Autorka monografii koncentruje się na problematyce kompletności ochrony wierzycieli przed działaniami zagrożonych niewypłacalnością dłużników. Przedstawia rozwój instytucji ochrony wierzycieli od czasów starożytnych do współczesnych. Książka zawiera z jednej strony wykładnię znamion czynów zabronionych, które popełniane są przez dłużników na szkodę wierzycieli, oraz odpowiedź na pytanie o możliwość więzienia za długi. Z drugiej strony przedmiotem analizy są okoliczności uwalniające dłużnika od odpowiedzialności karnej. W publikacji zostały zaprezentowane regulacje prawa międzynarodowego i europejskiego, które mają chronić wierzycieli w obrocie handlowym. Monografia obejmuje także analizę przepisów karnych dotyczących wierzycieli w wybranych krajach systemu kontynentalnego oraz common law.

W poszukiwaniu zielonego ładu

Małgorzata Burchard-Dziubińska

Powstała w ramach inicjatywy EKOEkSoc książka W poszukiwaniu zielonego ładu jest efektem pracy autorów związanych zawodowo z Wydziałem Ekonomiczno-Socjologicznym Uniwersytetu Łódzkiego, którzy w swej aktywności badawczej i dydaktycznej podejmują zagadnienia związane z problemami wyrastającymi na styku systemów społeczno-gospodarczych i środowiska przyrodniczego. Jak zazieleniać zarządzanie zasobami czynników produkcji? Jak koegzystować z innymi gatunkami? Dlaczego warto poznawać ekologiczne uwarunkowania funkcjonowania miast, sektorów gospodarczych, przedsiębiorstw i gospodarstw domowych? Do czego mogą się przydać zielone podatki? Jak policzyć ślad węglowy i finansować proekologiczne rozwiązania? Czy wzrost PKB zawsze jest miarą sukcesu, a zwrot w kierunku zielonej gospodarki będzie inkluzywny? To przykładowe pytania, które postawiliśmy w publikacji. Znalezienie odpowiedzi wymagało wyjścia poza utarte schematy myślenia, o których już wiemy, że zbyt często prowadzą do praktyk destrukcyjnych nie tylko wobec przyrody, lecz także nas samych. Zapraszamy do lektury i aktywnego poszukiwania sposobów bar­ dziej harmonijnego układania relacji z naturą. * Znaczenie i aktualność poruszanej w książce tematyki, szczególnie w obecnej sytuacji związanej z działaniami na rzecz ochrony klimatu oraz procesem dotyczącym transformacji energetycznej, można uznać za bezdyskusyjne. Dr hab. inż. Izabela Sówka, prof. Politechniki Wrocławskiej Ta wielowątkowa i interdyscyplinarna książka stanowi inspirację do działania oraz dalszych poszukiwań rozwiązań służących polepszeniu naszych relacji ze środowiskiem przyrodniczym. Dr hab. Karol Mrozik, prof. Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu

Miasto pracujących kobiet

Izabela Desperak, Martyna Krogulec

Książka jest rezultatem niezależnego interdyscyplinarnego projektu poświęconego historii, a właściwie herstorii, pracy kobiet w Łodzi, w mieście faktycznie i symbolicznie zbudowanym na fenomenie pracy kobiet - włókniarek, naukowczyń, współtwórczyń pierwszych uczelni czy działaczek robiących kariery polityczne w okresie PRL. Przypomniano w niej, że Łódź była ośrodkiem badań nad pracą kobiet, a na dorobku zapomnianych dziś naukowców i naukowczyń nowe pokolenie badaczek i badaczy nadbudowuje kolejne rezultaty badań. Choć w monografii wiele mówi się o naukowej herstorii, to nie jest ona adresowana tylko do społeczności akademickiej. Publikacja zawiera bowiem dodatek poświęcony szlakowi naukowczyń, inspirowany spacerami, które gromadzą coraz szerszą publiczność zainteresowaną łódzką herstorią, a także teksty dotyczące kobiet pracujących w branży filmowej.

Państwo, które działa. O fińskich politykach publicznych

Wojciech Woźniak

Praca wypełnia lukę w wiedzy o polityce Finlandii. Autor przedstawia słabo znane i często zaskakujące fakty, które składają się na wyjaśnienie współczesnego sukcesu polityki publicznej tego kraju. Dzięki prezentowanej monografii można zrozumieć, jak kompleksowe zewnętrzne czynniki, w tym położenie geograficzne, uzależnienie od Związku Radzieckiego i powojenna pozycja na arenie międzynarodowej stworzyły kontekst dla podejmowania w Finlandii działań wewnątrzkrajowych. […] Książka jest fascynującą, bogatą faktograficznie opowieścią, z której dowiemy się na przykład, co dla szefów Nokii było wskaźnikiem, że przegrali z firmą Apple konkurencję na rynku telefonii komórkowej, co kometa nad Doliną Muminków ma wspólnego z podstawowym dochodem gwarantowanym i co w Finlandii robi ojciec, który nie radzi sobie z wychowywaniem dzieci. dr hab. Maria Theiss Świetny dobór studiów przypadku w zakresie polityk/subpolityk publicznych, takich jak edukacja, rozwój, polityka społeczna, polityka wobec samobójstw, pandemii. […] To książka, którą powinien przeczytać każdy polityk, samorządowiec czy kandydaci do tych ról. Autor pokazuje na przykład, jak Finowie podchodzą do analizy problemów publicznych, które chcą rozwiązać. Kierują się silnym imperatywem racjonalnej analizy, w tym potrzebą dialogu i deliberacji. Inicjują działania, gdy zyskują pewność, że rozumieją kluczowe wymiary danego problemu. dr hab. Andrzej Zybała, prof. SGH