Efektywność i ryzyko polskiego rynku funduszy inwestycyjnych w świetle zmian warunków funkcjonowania funduszy emerytalnych

Krzysztof Kompa, Dorota Witkowska

Istotny wzrost długości życia i spadek dzietności spowodowały odwrócenie piramidy demograficznej w wielu krajach, w tym również w Polsce. Systemy emerytalne nie są zatem w stanie zagwarantować odpowiedniego poziomu życia w okresie po zakończeniu aktywności zawodowej. Emerytury będą w przyszłości coraz niższe, a utrzymanie poziomu konsumpcji będzie wymagać coraz więcej dodatkowych środków. Konieczne jest więc indywidualne gromadzenie oszczędności na starość. Uświadomienie tego faktu w środowiskach wszystkich interesariuszy ma zasadnicze znaczenie dla bezpiecznej przyszłości starzejącego się społeczeństwa. Około 80% Polaków nie odkłada żadnych środków z przeznaczeniem na uzupełnienie emerytur, zaś dążenia państwa do zmiany tego stanu są daleko niewystarczające. Kluczową rolę w indywidualnym oszczędzaniu długookresowym odgrywają instytucje zbiorowego inwestowania - fundusze inwestycyjne i emerytalne. Naturalne jest pytanie o wydajność zarządzania nimi i o ich efektywność inwestycyjną. Badaniami objęto otwarte fundusze emerytalne i szereg inwestycyjnych, implementujących zróżnicowane kompozycje portfeli, w ich działalności w latach 2009-2015. Postawiono pytania, czy zmiany zasad funkcjonowania otwartych funduszy emerytalnych miały wpływ na rynek funduszy inwestycyjnych w Polsce i czy deklarowane przez TFI polityki funduszy znajdują odzwierciedlenie w ich wynikach inwestycyjnych. Przeanalizowano także, czy otwarte fundusze emerytalne były dobrze zarządzane. Porównano efektywność inwestycyjną OFE i funduszy prowadzących podobną politykę lokaty kapitału i zarządzanych przez te same Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych i Emerytalnych. Ukazano również, jaka kompozycja portfeli instytucji zbiorowego inwestowania gwarantowała bezpieczeństwo oszczędności długookresowych. Rozdział pierwszy stanowi wprowadzenie do ogólnych zagadnień omawianych w publikacji. W pozostałych trzech zamieszczono raporty z analiz empirycznych. Każdy zawiera prezentację metod wykorzystanych w badaniach. Istotną częścią książki są aneksy z wynikami obliczeń, będące podstawą analiz raportowanych w rozdziałach. Monografia powstała m.in. w wyniku realizacji badań finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki w ramach projektu NCN 2013/09/B/HS4/00493 pt. "Analiza rynku otwartych funduszy emerytalnych na tle rynku otwartych funduszy inwestycyjnych funkcjonujących w Polsce".

Prawnokarna ochrona wierzycieli. Zagadnienia teorii i praktyki

Krystyna Patora

Autorka monografii koncentruje się na problematyce kompletności ochrony wierzycieli przed działaniami zagrożonych niewypłacalnością dłużników. Przedstawia rozwój instytucji ochrony wierzycieli od czasów starożytnych do współczesnych. Książka zawiera z jednej strony wykładnię znamion czynów zabronionych, które popełniane są przez dłużników na szkodę wierzycieli, oraz odpowiedź na pytanie o możliwość więzienia za długi. Z drugiej strony przedmiotem analizy są okoliczności uwalniające dłużnika od odpowiedzialności karnej. W publikacji zostały zaprezentowane regulacje prawa międzynarodowego i europejskiego, które mają chronić wierzycieli w obrocie handlowym. Monografia obejmuje także analizę przepisów karnych dotyczących wierzycieli w wybranych krajach systemu kontynentalnego oraz common law.

W poszukiwaniu zielonego ładu

Małgorzata Burchard-Dziubińska

Powstała w ramach inicjatywy EKOEkSoc książka W poszukiwaniu zielonego ładu jest efektem pracy autorów związanych zawodowo z Wydziałem Ekonomiczno-Socjologicznym Uniwersytetu Łódzkiego, którzy w swej aktywności badawczej i dydaktycznej podejmują zagadnienia związane z problemami wyrastającymi na styku systemów społeczno-gospodarczych i środowiska przyrodniczego. Jak zazieleniać zarządzanie zasobami czynników produkcji? Jak koegzystować z innymi gatunkami? Dlaczego warto poznawać ekologiczne uwarunkowania funkcjonowania miast, sektorów gospodarczych, przedsiębiorstw i gospodarstw domowych? Do czego mogą się przydać zielone podatki? Jak policzyć ślad węglowy i finansować proekologiczne rozwiązania? Czy wzrost PKB zawsze jest miarą sukcesu, a zwrot w kierunku zielonej gospodarki będzie inkluzywny? To przykładowe pytania, które postawiliśmy w publikacji. Znalezienie odpowiedzi wymagało wyjścia poza utarte schematy myślenia, o których już wiemy, że zbyt często prowadzą do praktyk destrukcyjnych nie tylko wobec przyrody, lecz także nas samych. Zapraszamy do lektury i aktywnego poszukiwania sposobów bar­ dziej harmonijnego układania relacji z naturą. * Znaczenie i aktualność poruszanej w książce tematyki, szczególnie w obecnej sytuacji związanej z działaniami na rzecz ochrony klimatu oraz procesem dotyczącym transformacji energetycznej, można uznać za bezdyskusyjne. Dr hab. inż. Izabela Sówka, prof. Politechniki Wrocławskiej Ta wielowątkowa i interdyscyplinarna książka stanowi inspirację do działania oraz dalszych poszukiwań rozwiązań służących polepszeniu naszych relacji ze środowiskiem przyrodniczym. Dr hab. Karol Mrozik, prof. Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu

Miasto pracujących kobiet

Izabela Desperak, Martyna Krogulec

Książka jest rezultatem niezależnego interdyscyplinarnego projektu poświęconego historii, a właściwie herstorii, pracy kobiet w Łodzi, w mieście faktycznie i symbolicznie zbudowanym na fenomenie pracy kobiet - włókniarek, naukowczyń, współtwórczyń pierwszych uczelni czy działaczek robiących kariery polityczne w okresie PRL. Przypomniano w niej, że Łódź była ośrodkiem badań nad pracą kobiet, a na dorobku zapomnianych dziś naukowców i naukowczyń nowe pokolenie badaczek i badaczy nadbudowuje kolejne rezultaty badań. Choć w monografii wiele mówi się o naukowej herstorii, to nie jest ona adresowana tylko do społeczności akademickiej. Publikacja zawiera bowiem dodatek poświęcony szlakowi naukowczyń, inspirowany spacerami, które gromadzą coraz szerszą publiczność zainteresowaną łódzką herstorią, a także teksty dotyczące kobiet pracujących w branży filmowej.

Państwo, które działa. O fińskich politykach publicznych

Wojciech Woźniak

Praca wypełnia lukę w wiedzy o polityce Finlandii. Autor przedstawia słabo znane i często zaskakujące fakty, które składają się na wyjaśnienie współczesnego sukcesu polityki publicznej tego kraju. Dzięki prezentowanej monografii można zrozumieć, jak kompleksowe zewnętrzne czynniki, w tym położenie geograficzne, uzależnienie od Związku Radzieckiego i powojenna pozycja na arenie międzynarodowej stworzyły kontekst dla podejmowania w Finlandii działań wewnątrzkrajowych. […] Książka jest fascynującą, bogatą faktograficznie opowieścią, z której dowiemy się na przykład, co dla szefów Nokii było wskaźnikiem, że przegrali z firmą Apple konkurencję na rynku telefonii komórkowej, co kometa nad Doliną Muminków ma wspólnego z podstawowym dochodem gwarantowanym i co w Finlandii robi ojciec, który nie radzi sobie z wychowywaniem dzieci. dr hab. Maria Theiss Świetny dobór studiów przypadku w zakresie polityk/subpolityk publicznych, takich jak edukacja, rozwój, polityka społeczna, polityka wobec samobójstw, pandemii. […] To książka, którą powinien przeczytać każdy polityk, samorządowiec czy kandydaci do tych ról. Autor pokazuje na przykład, jak Finowie podchodzą do analizy problemów publicznych, które chcą rozwiązać. Kierują się silnym imperatywem racjonalnej analizy, w tym potrzebą dialogu i deliberacji. Inicjują działania, gdy zyskują pewność, że rozumieją kluczowe wymiary danego problemu. dr hab. Andrzej Zybała, prof. SGH

Elastyczność mikro i małych przedsiębiorstw w kontekście finansowania zewnętrznego

Edward Stawasz, Tomasz Miszczak

Tematem przewodnim monografii jest elastyczność mikro i małych polskich przedsiębiorstw opisana z punktu widzenia jej relacji z finansowaniem zewnętrznym z udziałem środków publicznych. Rozważania koncentrują się na kwestii identyfikacji, czynnikach, analizie oraz ocenie wpływu finansowania zewnętrznego na elastyczność firm. Przyjęto założenie, iż finansowanie zewnętrzne z udziałem środków publicznych, przez swój sformalizowany charakter oraz rygorystyczny harmonogram prac, wpływa na elastyczność mikro i małych przedsiębiorstw. W publikacji została podjęta próba całościowego spojrzenia na ważną dla współczesnego zarządzania mikro i małymi przedsiębiorstwami kwestię elastyczności działania rozpatrywaną w kontekście przedsiębiorczości i zarządzania okazjami oraz cech posiadanych zasobów, w tym finansowych. Dostęp i pełne wykorzystanie zasobów finansowych, większa dyspozycja i kontrolowanie w wysokim stopniu mogą przyczynić się do wzrostu elastyczności przedsiębiorstwa i w efekcie pełniejszego wykorzystania okazji rynkowych. Monografia może stanowić użyteczną pomoc naukową, metodologiczną i dydaktyczną dla studentów przedmiotów z zakresu zarządzania i przedsiębiorczości, dla środowiska biznesowego, a także dla osób zajmujących się tematyką funkcjonowania mikro i małych przedsiębiorstw.

Wpływ polityki gospodarczej Sankt-Petersburga na rozwój górnictwa węgla kamiennego w Zagłębiu Dąbrowskim w latach 1859-1914

Rafał Wiktor Kowalczyk

To pierwsza w polskiej historiografii gospodarczej monografia ukazująca wpływ polityki gospodarczej Sankt-Petersburga na rozwój – strategicznego dla całej gospodarki Królestwa Polskiego – górnictwa węgla kamiennego z Zagłębia Dąbrowskiego. Autor prezentuje ewolucję tej polityki, począwszy od nieefektywnego i destrukcyjnego etatyzmu, wprowadzającego górnictwo węgla kamiennego na tym obszarze w stan długoletniej stagnacji, aż po okres dynamicznego rozwoju po wdrożeniu „złotych ceł” i nastaniu ery protekcyjno-prohibicyjnej. Momentem przełomowym była wojna krymska, z której Rosja wyszła upokorzona. Zmusiło to Aleksandra II do wprowadzenia w państwie przeobrażeń kapitalistycznych. Gospodarka rosyjska została otwarta na przepływy kapitałowe, towarowe, wymianę handlową, procesy integracyjne i znalazła się w obrębie wpływów globalizacyjnych. Sankt-Petersburg rozwijał jednak w Rosji kapitalizm dynastii Romanowów, nie zaś opierający się na prawidłach rynkowych. Dążył do budowy ośrodka przemysłu ciężkiego z pełnym cyklem produkcyjnym, który miał być ekonomiczną podstawą polityki imperialnej, dlatego uprzywilejował węgiel i koks z okręgu donieckiego kosztem Zagłębia Dąbrowskiego. Autor książki dowodzi, że górnictwo węgla kamiennego z Zagłębia Dąbrowskiego, pomimo niekorzystnej polityki gospodarczej Sankt-Petersburga, rozwijało się prężnie. Stało się krwioobiegiem energetycznym dla całej gospodarki Królestwa Polskiego i zdobyło główne rynki Ukrainy – Kijów i Odessę.

Convergence processes in the European housing markets. International and regional perspective

Ewa Kucharska-Stasiak, Ewa Kusideł, Magdalena Załęczna, Konrad Żelazowski

The goal of this monograph is to assess the course of convergence processes occurring in European housing markets and to identify the effects of this convergence. The publication is part of research on the housing sector carried out in many countries. However, it presents not only the most frequently conducted studies on price convergence but is also characterised by a broader perspective, taking into account real and institutional convergence of housing markets. An attempt has been also made to indicate the reasons for this phenomenon and its effects. It is addressed to a wide audience: people researching the theory of economic growth, individuals professionally interested in the issues related to the functioning of real estate markets, and especially to students of programmes that have included real estate issues in their curricula.

Zrozumieć niepełnosprawność. Problemy, badania, refleksje

Grzegorz Całek, Jakub Niedbalski, Mariola Racław, Dorota Żuchowska-Skiba

W książce ukazano niepełnosprawność jako zagadnienie o charakterze interdyscyplinarnym, pozostające w polu zainteresowań przedstawicieli wielu dyscyplin naukowych. Znalazły się w niej rozdziały poświęcone: rozwiązaniom systemowym i politykom w obszarze niepełnosprawności, roli i znaczeniu instytucji w systemie wsparcia osób niepełnosprawnych, społeczeństwu i społecznościom wobec niepełnosprawności i osób niepełnosprawnych, interakcyjnemu wymiarowi niepełnosprawności, a także niepełnosprawności jako doświadczeniu osobistemu. Publikacja, poza jej wymiarem naukowym, ma również istotny walor społeczny poprzez jej praktyczny i aplikacyjny charakter. Proponowana książka jest zatem skierowana zarówno do przedstawicieli środowiska akademickiego, przede wszystkim socjologów i pedagogów zainteresowanych problematyką niepełnosprawności, jak i praktyków zaangażowanych w udzielanie pomocy i wsparcia tej grupie klientów pomocy społecznej, a także tych wszystkich, którzy w życiu codziennym stykają się z ludźmi z niepełnosprawnościami, ich bliskimi oraz członkami rodzin.

Systemy inteligentne w sieci Internet

Witold Bartkiewicz, Przemysław Dembowski, Jerzy Stanisław Zieliński

Książka poświęcona jest inteligentnym systemom informatycznym w organizacji, wykorzystującym rozproszone źródła informacji niestrukturalnej dostępne w sieci Internet. W przeciwieństwie do strukturalnych źródeł danych (w formie plikowej lub baz danych) wykorzystywanych przez tradycyjne systemy informatyczne zarządzania, źródła internetowe mają charakter przede wszystkim dokumentów nieposiadających ściśle zdefiniowanej struktury semantycznej i schematu zawartości. Uzyskanie wyższej jakości przetwarzania tego rodzaju informacji niestrukturalnej wymaga inteligentnego zachowania systemu informatycznego, przede wszystkim w formie "zrozumienia" analizowanego dokumentu.

Kapitał intelektualny a konkurencyjność banków w Polsce

Karolina Anielak-Sobczak

Sektor bankowy jest uznawany za specyficzną dziedzinę gospodarki, ponieważ wystawiony na zbyt wysoki poziom konkurencji może zwiększać ryzyko dla innych sektorów lub powodować kryzys. Banki jako instytucje zaufania publicznego nie mogą sobie pozwolić na psucie wizerunku i doprowadzanie do upadku słabszych jednostek. W monografii przedstawiono determinanty, specyfikę budowania oraz oceny konkurencyjności współczesnych banków. Publikacja zawiera wyniki badań odnoszących się przede wszystkim do kondycji finansowej, polityki regulacyjnej, stóp procentowych, rynku kredytowo-depozytowego, konsolidacji sektora bankowego oraz współczesnych modeli biznesowych banków. Autorka skupiła się na genezie, identyfikacji i strukturze kapitału intelektualnego banków, a także przedstawiła koncepcję jego podziału na: kapitał organizacyjny (KORG), kapitał innowacyjny (KINN) oraz kapitał instytucjonalny (KINS). Ponadto wykorzystała wielowymiarową analizę statystyczną, w ramach której skonstruowała autorski miernik syntetyczny konkurencyjności banków, obliczony na podstawie dwudziestu sześciu wskaźników diagnostycznych związanych z oceną kapitału intelektualnego i ekonomicznego, które według niej najbardziej wpływają na konkurencyjność. Dzięki temu stworzyła rankingi pod względem ich konkurencyjności dla grupy dziesięciu giełdowych banków komercyjnych w Polsce w latach 2009-2020.

Psychologia żałoby

Richard Gross

Co dzieje się w naszej sferze emocjonalnej, kiedy opłakujemy bliską osobę? Czy istnieje "właściwy" sposób przeżywania żałoby? Jak wpływa ona na to, jak postrzegamy samych siebie? Psychologia żałoby zawiera humanistyczne wyjaśnienie tego zjawiska, podkreślające szeroką gamę naszych reakcji na śmierć bliskiej osoby. W książce opisano również, w jaki sposób badacze poszukiwali odpowiedzi na pytania dotyczące tego doświadczenia. Począwszy od pionierskiej psychoanalizy Freuda, a skończywszy na dyskredytowanych twierdzeniach, że powinniśmy przejść przez poszczególne "etapy" żałoby, odkryjemy społeczne i kulturowe normy tworzące lub ograniczające nasze rozumienie procesu żałoby oraz przyjrzymy się językowi, jakiego używamy do jej opisywania. Każdy w którymś momencie życia doświadcza bolesnej straty. Psychologia żałoby pomoże Czytelnikom zrozumieć zarówno swoje uczucia, jak i uczucia innych osób związane z żałobą. Richard Gross pracuje w Cruse Bereavement Care, największej brytyjskiej organizacji oferującej wsparcie w okresie żałoby. Książki o tematyce psychologicznej publikuje od ponad trzydziestu lat.

W reakcji na powojenną przemoc antysemicką. Samoobrona Żydów w Łodzi - uwarunkowania społeczno-polityczne i przestrzenne

Andrzej Rykała

Żydowska samoobrona powstała w wyniku przetaczającej się przez Polskę fali mordów ocalałych z Zagłady, "antyżydowskich prowokacji, napadów na pociągi i zabijania Żydów znajdujących się w nich, wreszcie kulminacyjnego punktu działalności antyżydowskiej band", jakim był pogrom kielecki. Podjęty temat dotyczy permanentnego powojennego zagrożenia fizycznego Żydów oraz ich reakcji na to zagrożenie. Autor starannie opisuje codzienną rzeczywistość przemocy na terenie całego kraju, ze szczególnym uwzględnieniem regionu łódzkiego. Te mikroopisy dają dobry wgląd w aurę otaczającą Żydów i motywację prześladowców. Autor eksploruje nowe źródła historyczne i przetwarza pochodzące z nich dane - posługując się kartograficzną metodą prezentacji - w pionierski sposób na gruncie polskiego piśmiennictwa. Uszczegóławia naszą wiedzę, a jednocześnie weryfikuje i podsumowuje wnioski innych badaczy. Książka jest przykładem dzieła, w którym specjalistyczna metoda i opis ludzkich dramatów pozostają ze sobą w harmonii. Helena Datner (Żydowski Instytut Historyczny)

Efektywność finansjalizacji państw członkowskich Unii Europejskiej

Tomasz Florczak

Ostatni kryzys finansowy zwrócił uwagę na duże znaczenie sektora finansowego, głównie banków, dla gospodarki. Poszukiwanie źródeł tego kryzysu spowodowało wzrost zainteresowania relacjami między sferą finansową a sferą realną, które zmieniały się w czasie. O wzroście znaczenia sektora finansowego świadczy występujące w dyskursie naukowym określenie jednego z etapów transformacji gospodarki jako przejścia od kapitalizmu przemysłowego do finansowego. W ramach nurtu historii myśli ekonomicznej, neoliberalizmu, akceptowano zbiór idei dotyczących m.in. ograniczania roli państwa, uznania rynku za doskonale efektywny, konkurencyjny i stabilny, występowania takich zjawisk, jak: globalizacja, liberalizacja oraz finansjalizacja. Finansjalizacja była związana z redefiniowaniem ekonomicznych funkcji sektora finansowego, a jedną z nich jest jego oddziaływanie na wzrost gospodarczy. W publikacji podjęto temat finansjalizacji sektorów bankowych dwudziestu ośmiu państw członkowskich Unii Europejskiej. W badaniach uwzględniono zmienne opisujące sektor bankowy oraz sferę realną gospodarki. Zweryfikowano hipotezę główną, że finansjalizacja rozumiana jako wzrost sektora bankowego negatywnie wpływa na wzrost gospodarczy państw członkowskich Unii Europejskiej w latach 2008–2018. W pracy zastosowano metody nieparametryczne – analizę obwiedni danych i indeks Malmquista. * Monografia stanowi oryginalne rozwiązanie aktualnego i ważnego problemu naukowego, jakim jest efektywność finansjalizacji w krajach Unii Europejskiej. Autor, opierając się na obszernych studiach literaturowych i wynikach badań dotyczących finansjalizacji, projektuje i realizuje własne badanie empiryczne, a także robi krok do przodu w zakresie rozszerzania stanu wiedzy na temat finansjalizacji. Interesujący sposób prezentacji treści, wsparty bogatą bazą faktograficzną, własnymi grafikami i tabelami porównawczymi, pomaga Czytelnikowi w zrozumieniu niełatwych zagadnień poruszanych w książce. Z recenzji dr. hab. Krzysztofa Waliszewskiego

Czeska edukacja i myśl społeczna. Studia i szkice pedagogiczne

Bogusław Śliwerski

Książka jest autorskim, bardzo interesującym naukowym studium pedagogiczno-filozoficznym, opartym z jednej strony na własnych doświadczeniach i wynikających z nich perspektywach poznawczych, ale niepozbawionych prób obiektywizowania, z drugiej – na w pełni zobiektywizowanych analizach o charakterze naukowym zarówno materiałów źródłowych, jak i osobowych wątków twórców czechosłowackiej i czeskiej pedagogiki, a szerzej ujmując, obecnego czeskiego systemu edukacji i wychowania. Poruszane w monografii wątki wykraczają poza granice geograficzne oraz ukazują uniwersalność i tradycje myśli pedagogicznych w tej części Europy w ostatnich okresach historyczno-politycznych. Książkę czyta się z dużym zainteresowaniem i lekkością, co nieczęsto ma miejsce w przypadku naukowych publikacji pedagogicznych. Autor znakomicie operuje piórem, a przyjęta przez niego koncepcja pracy, jej styl narracji i charakter treści temu wyraźnie sprzyjają. Z recenzji prof. dr. hab. Marka Konopczyńskiego

Formy mocarstwowości we współczesnym świecie - studium przypadków

Magdalena Marczuk-Karbownik, Karol Żakowski

Monografia analizuje mocarstwowość wybranych krajów - militarną, gospodarczą oraz polityczną. Zawiera studia przypadków poświęcone zwłaszcza tym aktorom stosunków międzynarodowych, którzy albo aspirują do roli wielkich mocarstw, albo pogodzili się ze swoją rangą "średniej potęgi". Potencjał Unii Europejskiej czy Indii predestynuje je do zabiegania o miejsce pośród najbardziej znaczących aktorów na arenie międzynarodowej. Z kolei Japonia, Kanada czy Korea Południowa, zdając sobie sprawę z ograniczeń swojej potęgi, skupiają się raczej na wzmacnianiu istniejącego ładu międzynarodowego bądź balansowaniu między wielkimi mocarstwami.

"Mam na Pana nowy zamach..." Wybór korespondencji Jerzego Giedroycia z historykami i świadkami historii 1946-2000, tom 3

Jerzy Giedroyc

Jerzy Giedroyc miał dwie pasje - politykę i historię. Przez ponad pół wieku konsekwentnie realizował własną politykę historyczną. Jego działalność w tym zakresie zmierzała do gruntownej rewizji historycznego imaginarium Polaków. W najogólniejszym sensie, dążenie to wyrastało z doświadczeń II Rzeczypospolitej i bolesnej lekcji II wojny światowej. Społeczną funkcję wiedzy o przeszłości Jerzy Giedroyc rozumiał jako krytyczny, wielogłosowy i wolny od wszelkich tematów tabu namysł nad przeszłością Polski, jej relacjami z sąsiadami oraz miejscem w Europie. Chciał, aby była to refleksja wolna od wszelkich "fanatyzmów narodowych, klasowych, rasowych, religijnych, obyczajowych". Prezentowana Czytelnikowi trzytomowa edycja korespondencji Jerzego Giedroycia z badaczami przeszłości i jej bohaterami została przygotowana w ramach projektu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki "Jerzy Giedroyc, historycy i świadkowie historii". Składające się na nią listy z zasobu Archiwum Instytutu Literackiego w Paryżu nie były dotychczas publikowane. Zawierają nie tylko mniej lub bardziej poufne glosy do historiograficznych debat toczonych na łamach "Kultury" i "Zeszytów Historycznych", zaprezentowanych przez edytorów w tomie W poszukiwaniu innej historii. Antologia tekstów opublikowanych na łamach periodyków Instytutu Literackiego w Paryżu (WUŁ, 2015). Odnaleźć w nich można również wiele nieznanych, a nawet sensacyjnych informacji o działalności krajowych i emigracyjnych placówek naukowych, warunkach życia i specyfice pracy dziejopisarzy oraz świadków historii, wreszcie o kulisach wydarzeń politycznych, społecznych i kulturalnych, których jedni i drudzy byli uczestnikami.

Jurysprudencja 16. Promisoryjna teoria umów na tle ontoetyki Paula Ricoeura

Marcin Pieniążek

Pytanie o przyczyny dotrzymywania umów nabiera szczególnego znaczenia w czasach nasilonej depersonalizacji stosunków prawnych. Stanowi też punkt wyjścia dla przedstawionej w monografii teorii umów, wyrastającej z poglądów filozoficznych Paula Ricoeura i zogniskowanej na problematyce obietnicy oraz wzajemności. W szkicowanej teorii kluczową rolę odgrywa założenie, zgodnie z którym dotrzymywanie obietnicy jest konstytutywne dla "bycia sobą" strony umowy. W "bycie sobą" strony wpisana jest z kolei relacja interpersonalna, pozwalająca scharakteryzować fenomen wzajemnej odpowiedzialności w umowie. Przyjmuje się także, że strony umowy do swego działania włączają elementy "wielkiej narracji" prawa, rozwijanej w sprawiedliwych instytucjach państwa. W tym kontekście głównym celem pracy jest budowa trójpłaszczyznowej promisoryjnej teorii umów, skoncentrowanej na ontoetyce osoby - sprzedającego, najemcy etc. Syntetyzująca perspektywa Ricoeura powoduje, że w proponowanym ujęciu dochodzą do głosu m.in. elementy arystotelizmu, kantyzmu oraz pokrewnego hermeneutyce paradygmatu narratologicznego. W perspektywie prawoznawstwa rozwijana teoria ma charakter niepozytywistyczny, postulując związek prawa i moralności oraz bytu i powinności. Dopełniającym elementem wywodu jest prezentacja filozoficzno-prawnych kontekstów promisoryjnej teorii umów w perspektywie historycznej oraz w perspektywie dorobku współczesnej, anglosaskiej jurysprudencji. Niniejsza praca skierowana jest do wszystkich zainteresowanych problematyką filozofii prawa umów. * Celem serii wydawniczej "Jurysprudencja" jest publikowanie monografii z zakresu teorii i filozofii prawa, a także dyscyplin prawniczych podejmujących problematykę teoretyczno- i filozoficzno-prawną w ramach własnych badań przedmiotowych. Inicjatywa powołania tego rodzaju serii wydawniczej spotkała się z dużym zainteresowaniem wszystkich ośrodków naukowych zajmujących się wskazaną problematyką, a także znanych naukowców z ośrodków zagranicznych. Redaktorzy serii Marek Zirk-Sadowski, Tomasz Bekrycht

Loan and Guarantee Funds. Development - Performance - Stability

Halina Waniak-Michalak, Jan Michalak, Maciej Turała

The monograph is scientifically valuable, innovative and brings the high potential for application. The discussed topics are up to date and significant for both theory and economic practice. The literature review presented herein is of high academic quality, as is the rich empirical part which covers the stages of development of loan and guarantee funds, provides a comparison of their functioning in different countries and analyses their financial standing in the context of regional development. The monograph may be addressed to representatives of the economic practice as well as academics, in particular those specialising in public finance, local government finance, accounting and management of corporate finance. All in all, it is a valuable publication, not only on the Polish publishing market.

Przestrzenie kultury książki w publikacjach z zakresu savoir-vivre. Od PRL do Facebooka

Stanisława Kurek-Kokocińska

Autorka [...] bez przesady można powiedzieć, że zainicjowała zapełnianie jednej z białych plam na mapie badawczej [...] dyscypliny (obecnie będącej częścią nauk o komunikacji społecznej i mediach).[...] podjęła temat oryginalny, ważny, aktualny. Należy mieć nadzieję, że badania będą kontynuowane. Z recenzji prof. Jadwigi Woźniak-Kasperek   Publikacja stanowi oryginalne, aktualne, ważne z punktu widzenia nauk humanistycznych i społecznych [...] rozwiązanie problemu badawczego. [...] Jej wartością dodaną i unikatową jest wyzyskanie obszernego korpusu tekstów źródłowych. Autorko wykazuje się w niej dużą erudycją, co w połączeniu ze wspomnianą wielokontekstowością sprawia, że praca jest ciekawa dla potencjalnego czytelnika. Z recenzji prof. Anity Has-Tokarz

Państwo wobec grup dominujących w gospodarce - perspektywa instytucjonalnej ekonomii politycznej

Anna Ząbkowicz

Jak w myśleniu o gospodarowaniu (nie tylko w ekonomii) uwzględnia się działalność grup dominujących i jaka rola w tym obszarze przypada państwu? Na ile teoria objaśnia m.in. sposoby koordynacji aktywności gospodarczej i fenomen korporacji, działania zbiorowe, konflikty interesów i walkę u podział dochodu? Autorka prezentowanej publikacji sięga do intelektualnych zasobów myślenia o gospodarce, które osadzają zjawiska ekonomiczne w znacznie szerszym niż gospodarka rynkowa kontekście społecznym, politycznym i historycznym. Na tym tle prezentowani są wybitni kontynuatorzy tego sposobu myślenia o gospodarowaniu, publikujący w XXI wieku. W kapitalizmie funkcjonują instytucje, które sprzyjają osiąganiu pozycji dominującej przez wielopodmiotowe organizacje gospodarujące. Skłonność do koncentracji siły ekonomicznej jest nieustannym wyzwaniem dla władzy państwa. Szansą na wzmocnienie przez państwo własnej pozycji przetargowej jest wejście w nowy strategiczny sojusz z grupami społecznymi. Celem książki jest zwrócenie uwagi na nieortodoksyjne (przynajmniej w ekonomii) kierunki myślenia i poglądy na ten temat * Oryginalność i znaczenie naukowe tej publikacji polega na uzupełnieniu i wzbogaceniu wiedzy z zakresu różnych nurtów ekonomii […]. Do nich należy znaczenie wielkich korporacji i tzw. grup dominujących w funkcjonowaniu współczesnego rynku i ogólnie systemu kapitalistycznego. Autorka słusznie uznała, że dorobek instytucjonalizmu i ekonomii politycznej jest dobrą podstawą teoretyczną do analizy i opisu, jaki jest współczesny kapitalizm, czyje interesy są najsilniej i najskuteczniej reprezentowane oraz jaką rolę odgrywa państwo będące bardzo ważnym regulatorem gospodarki i życia społecznego. Z recenzji prof. dra hab. Jerzego Wilkina Po raz pierwszy tak szeroko – przynajmniej w literaturze polskojęzycznej – zastosowano do analizy zjawisk determinujących kształt współczesnej gospodarki podejście tradycyjnego instytucjonalizmu, odrzucając jednocześnie neoliberalną perspektywę oglądu procesów gospodarowania. [...] Przywoływane za literaturą stanowiska służą do budowania własnego, oryginalnego [...] wywodu. Zaczerpnięte z literatury koncepcje są tu twórczo rozwijane. Przykładem może być myśl H. J. Changa o zdolności kanalizowania indywidualnej energii w kolektywnej przedsiębiorczości jako źródle sukcesu gospodarczego. Z recenzji prof. dra hab. Macieja Miszewskiego

The Shields of the Empire: Eastern Roman Military Elites during the Reigns of the Emperors Theodosius II, Marcian and Leo I. Byzantina Lodziensia XLVII

Łukasz Pigoński

When the emperor Valentinian III murdered the general Flavius Aetius, it has been observed that he had 'cut his right hand with his left', and the story of the fall of the 'last Roman' has been put in the greater context of the subsequent dissolution of the Roman Empire in the West. However, a similar deed committed by the emperor Leo in the East in 471, when he ordered the killing of the general Aspar, certainly did not gain such a legendary status. The underappreciated story of the survival of the Eastern Roman Empire in the turmoil of the fifth century is however no less dramatic, and the role that powerful military leaders played in those events was certainly paramount. This publication aims to reconstruct the involvement of the Eastern Roman military elite in various matters of the state on the wider background of political history marked by the reigns of the emperors Theodosius II (408-450), Marcian (450-457), and Leo I (457-474). On its pages, the author presents the history of the numerous wars in which the Empire found itself entangled in during that uneasy time, as well as the periods of conflict and cooperation between the generals and the emperors. The focus is not only on the military elite as a group, but also on outstanding individuals, such as generals Plintha, Flavius Zeno, Aspar or Zeno-Tarasikodissa, the aforementioned emperors and their civilian advisors. The result is a comprehensive study and a novel interpretation of the nearly seven decades of turmoil that, contrary to what happened in the West, curiously did not result in the collapse of the Eastern Roman state; perhaps, as the author argues, in no small part due to those military leaders, who were serving and protecting it.

Życie z niepełnosprawnością w świecie VUCA

Grażyna Mikołajczyk-Lerman, Joanna Sztobryn-Giercuszkiewicz

W prezentowanej monografii skupiamy się przede wszystkim na wpływie, jaki zachodzące obecnie procesy i ich dynamika mają na osoby z niepełnosprawnościami. Jakie jest życie z niepełnosprawnością w świecie VUCA? Czy doświadczenia izolacji, niepewności jutra i utraty kontroli w trakcie pandemii zmieniły coś w funkcjonowaniu osób z niepełnosprawnością i w ich rzeczywistościach? Czy na skutek pandemii mamy do czynienia z kolejnymi wymiarami wykluczenia? Jakie są sposoby rozwiązywania dylematów codzienności i strategie radzenia sobie osób z niepełnosprawnością z elementami świata VUCA? Jak definiują siebie, tworzą tożsamości i odnajdują swoje miejsce w „płynnej nowoczesności”? Autorzy poszczególnych rozdziałów – naukowcy, praktycy i osoby z niepełnosprawnościami – próbują odpowiedzieć na te pytania.

Francuski teatr kontestacji społecznej na przełomie XIX i XX wieku. Bunt kobiet (Louise Michel, Véra Starkoff, Nelly Roussel)

Tomasz Kaczmarek

Francuski teatr kobiet z przełomu XIX i XX wieku można by określić jako feministyczny, choć nie stworzył on jakiejś jednej i koherentnej poetyki, co nie powinno zresztą dziwić, ponieważ przedstawiane w tym tomie pisarki sprzyjały ideałom anarchistycznym, a te odrzucały wszelakiej maści dogmaty, jednotorowość myśli; broniły natomiast wielogłosu w dyskusji na ważkie tematy. W tym kontekście każda z dramatopisarek reprezentowała swój oryginalny i rozpoznawalny styl, którego wspólnym celem była troska o polepszenie sytuacji kobiet w systemie społecznym zdominowanym przez tzw. silną płeć. Nie pragnęły bynajmniej jakiejś uprzywilejowanej pozycji dla siebie, sprzeciwiały się po prostu wszelkim przejawom nierówności społecznej, nie faworyzując jednej grupy względem innej. Wiedziały bowiem, iż prawdziwie demokratyczne społeczeństwo może składać się jedynie z wolnych jednostek. Véra Starkoff domaga się w swoich tekstach równości kobiet i mężczyzn, pokazując na przykładzie swych bohaterek, że są one pełnowartościowymi obywatelkami, które mają prawo decydować o sobie, nie bacząc na tyleż przestarzałe, co opresyjne nakazy często o wątpliwie moralnej proweniencji. Nelly Roussel jest o wiele bardziej nieprzejednana od swojej poprzedniczki w krytyce kapitalistycznego ustroju państwowego. Nie przebiera w słowach, zarzucając zniewolenie kobiet Kościołowi katolickiemu, którego religijne podstawy doktrynalne przyczyniły się do stworzenia i utrwalenia przez tysiąclecia niesprawiedliwego społeczeństwa podzielonego na uprzywilejowanych mężczyzn i wyrzucone na margines społeczny niewiasty. Podobnie jak Starkoff i Roussel, także Louise Michel pragnęła ukazać w teatrze patriarchalny paradygmat, który poprzez edukację (fallokratyczną tresurę) produkuje spolegliwych obrońców systemu, gotowych do wychowywania kolejnych pokoleń niewolników. Tomasz Kaczmarek