W kręgu wyobrażeń zbiorowych. Polityka, władza, społeczeństwo

Andrzej Dubicki, Magdalena Rekść, Andrzej Sepkowski

Monografia gromadzi studia poświęcone wyobrażeniom zbiorowym, mitom politycznym, wreszcie - pamięci zbiorowej. To problematyka, która budzi coraz większe zainteresowanie nie tylko historyków, którzy zwykle bywają bliżsi idiografii, lecz także politologów, socjologów, specjalistów od stosunków międzynarodowych i kulturoznawców. Jesteśmy zaskakiwani zarówno tym, co się dzieje w Europie i na innych obszarach globu ziemskiego, czyli rozpadem z pozoru stabilnego ładu, jak i szybkością oraz nieprzewidywalnością zmian, których nie są w stanie przewidzieć prospektywnie nastawieni ludzie nauki. Mamy do czynienia z obojętnością społeczeństw nawet wtedy, gdy zagrożenie staje się bezpośrednie. Poniekąd stajemy się zbiorowościami, jakich nie wymyśliłby George Orwell. Niewielkie grupy sterników zbiorowej świadomości ludzi „popychają” te społeczności w kierunkach, które sami znają. Wszystko to dzieje się za sprawą usilnego dążenia do kreowania wyobrażeń zbiorowych przez nowoczesne media. Refleksja nad problematyką wyobrażeń zbiorowych i tożsamości w jej dwóch wymiarach staje się zatem żywotnie potrzebna.   W serii ukazały się m.in.: Migracje. Ujęcie interdyscyplinarne, pod red. Tomasza Domańskiego Pieniądze w służbie dyplomacji. Państwowe fundusze majątkowe jako narzędzie polityki zagranicznej, pod red. Tomasza Kamińskiego Stany Zjednoczone - Chiny. W stronę dwubiegunowości?, pod red. Joanny Ciesielskiej-Klikowskiej i Magdaleny Marczuk-Karbownik Political Players? Sovereign Wealth Funds’ lnvestments in Central and Eastern Europe, pod red. Tomasza Kamińskiego Francja i Niemcy w procesie integracji europejskiej w latach 1992-2007, Joanna Ciesielska-Klikowska Międzynarodowe oblicze terroryzmu. Ujęcie interdyscyplinarne, pod red. Tomasza Domańskiego Europa swoich, Europa obcych. Stereotypy, zderzenia kultur i dyskursy tożsamościowe, pod red. Magdaleny Żakowskiej, Agaty Dąbrowskiej, Jakuba Parnesa Międzynarodowa pozycja Kanady (2006–2018), Marcin Gabryś, Magdalena Marczuk-Karbownik, Tomasz Soroka

Metateksty i parateksty teatru i dramatu. Od antyku do współczesności

Jadwiga Czerwińska, Katarzyna Chiżyńska, Małgorzata Budzowska

W publikacji Czytelnik znajdzie rozważania na temat metatekstów i paratekstów dramaturgicznych, do których należą didaskalia, ilustracje, incipity, odsyłacze, posłowia, przedmowy, przypisy, tytuły, a także różnego rodzaju komentarze, recenzje, omówienia oraz streszczenia. Peryferie tekstu zmieniały się na przestrzeni wieków od epoki starożytnej do czasów współczesnych, co przekłada się na różnorodność ich form i treści. Cechy charakterystyczne i zadania metatekstów i paratekstów zależały od rodzaju tekstu głównego, epoki literackiej oraz dominujących w danej kulturze tendencji naukowych i teatralno-dramatycznych. Praca w polskim obszarze badawczym jest poważnym osiągnięciem naukowym, ustalającym dla przyszłych badaczy nowe kierunki poszukiwań w aspekcie konkretnych dzieł dramatycznych i spektakli teatralnych. Nie widzę dla niej prac konkurencyjnych. Dotąd zajmowano się metatekstami i didaskaliami w sposób „niesystemowy”, dość wycinkowy i w wąskim obszarze. Tymczasem prezentowana publikacja dokonuje usystematyzowania procesu badawczego oraz przedstawia wyniki badań szczegółowych na tle przemian historycznych, a także przemian gatunkowych w dramaturgii i teatrze od antyku do współczesności. Dlatego znajdzie ona szeroki krąg odbiorców: powinna zainteresować praktyków teatru, badaczy historii teatru i dramatu polskiego oraz obcego, teatrologów badających recepcję obcej dramaturgii w Polsce, jak również autorów dramatycznych. z recenzji prof. Wojciecha Kaczmarka

Swój urząd czynić. Profil obywatelski twórczości Jana Kochanowskiego

Krystyna Płachcińska

Jan Kochanowski podejmował problematykę obywatelską nieprzerwanie w ciągu całej swej działalności pisarskiej, w wypowiedziach literackich różnorodnych gatunkowo, w nieustannym przeplocie języka polskiego i łacińskiego. Stale też wrośnięta ona była w podłoże idei stanowiących constans w jego poglądach: o wartości cnoty, umiaru i służby ojczyźnie, a więc pozostawała silnie osadzona w gruncie aksjologii i etyki. Paradoksalnie jednak, odbywało się to równolegle do intensywnych działań gospodarczych poety, które ubogiego dziedzica połowy Czarnolasu uczyniły pod koniec życia człowiekiem niezwykle majętnym. Utwory Kochanowskiego o profilu obywatelskim rozpięte są między narzędziami liryki i retoryki, ale każde działanie na rzecz dobra publicznego wymaga konkretów i osadzenia w grupie sprawczej. Główną rolą literatury nie jest w takich wypadkach wyrażanie uczuć twórcy, lecz zaszczepianie przekonań i uczuć w odbiorcach. Kryterium wartości utworu pojmowanego jako obywatelski stanowi jego skuteczność. Nasuwają się przy tym także pytania o subiektywnie i obiektywnie pojmowaną rację propagowanych poglądów. Po pierwsze więc - czy działania, do których dany utwór zachęcał, postrzegane były przez poetę jako zgodne z rzeczywistym interesem wspólnoty (zawsze głośno deklarowanym)? Po drugie zaś - czy to rozumienie było słuszne? Pytamy tym samym o skuteczność (równoznaczną tu z pięknem), o uczciwość perswazyjną i wreszcie o mądrość twórcy. Takie swoiste spojrzenie na Jana z Czarnolasu zostało zaprezentowane w książce.

Czynić postęp w prawie. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Birucie Lewaszkiewicz-Petrykowskiej

Wojciech Robaczyński

Założeniem merytorycznym księgi jubileuszowej dedykowanej Pani Profesor Birucie Lewaszkiewicz-Petrykowskiej było ujęcie w formie opracowań naukowych zasadniczych kierunków przemian charakterystycznych dla prawa cywilnego na początku XXI wieku. Podjęta tematyka, zgrupowana w trzech częściach, nawiązuje do najważniejszych zagadnień prawa cywilnego i odzwierciedla główne obszary zainteresowań badawczych oraz aktywności prawniczej Jubilatki. Część pierwsza publikacji poświęcona jest problematyce czynności prawnych, w drugiej omawiane są różne aspekty odpowiedzialności cywilnej, zaś trzecia obejmuje tematykę interdyscyplinarną, obrazującą powiązania prawa cywilnego z innymi gałęziami prawa, w tym z prawem konstytucyjnym, bliskim Pani Profesor ze względu na okres Jej służby sędziowskiej w Trybunale Konstytucyjnym. W każdej dziedzinie, która stała się przedmiotem zainteresowań naukowych Pani Profesor Biruty Lewaszkiewicz-Petrykowskiej, dba Ona o harmonijny rozwój myśli teoretycznej i orzeczniczej. Jeśli zaś przywołamy jeszcze olbrzymie zasługi Jubilatki na polu akademickiej dydaktyki prawniczej, możemy powiedzieć, że z pewnością jest osobą, która „czyni postęp w prawie” - co odzwierciedla tytuł publikacji. Wojciech Robaczyński (redaktor tomu)

Karl Dedecius

Krzysztof A. Kuczyński

Karl Dedecius - najwybitniejszy tłumacz literatury polskiej w historii - przez ponad pół wieku był symbolem niemiecko-polskiego porozumienia. Książka cenionego znawcy życia i twórczości Czarodzieja z Darmstadt to interesujący, pogłębiony zapis jego wieloletnich dokonań translatorskich i eseistycznych. Przynosi nie tylko analizę warsztatu literackiego Karla Dedeciusa, lecz także omawia jego twórcze kontakty z wieloma pisarzami oraz ludźmi nauki w Niemczech i Polsce. Publikacja jest ważnym dokumentem niemiecko-polskiego pogranicza kulturowego XX i XXI wieku.

Życie w krzemowej klatce. Sztuka nowych mediów jako krytyczna analiza praktyk cyfrowego nadzoru

Maciej Ożóg

W publikacji czytelnik znajdzie analizę sztuki nowych mediów jako dyskursu krytycznego wobec technik i ideologii cyfrowego nadzoru. Autor w tym kontekście prezentuje strategie artystyczne: od wczesnych przykładów net artu po prace prezentowane podczas ostatnich edycji festiwali sztuki nowych mediów. Zagadnienie upowszechniających się technologii śledzenia i nadzoru w świecie funkcjonalnie zależnym od mechanizmów komunikacji sieciowej zostało ujęte kompleksowo, także w aspekcie historycznym - od Internetu wczesnej generacji przez mobilną technologię sieciową po technologie biometryczne. "Jest to bez wątpienia publikacja naukowa, autor bardzo sprawnie porusza się w obszarze wymagającym kompetencji badawczych i rozeznania w aktualnej sztuce nowych mediów, ale styl, w jakim została napisana, sprawia, że może być traktowana także jako pozycja popularyzująca złożone problemy współczesnego pejzażu medialnego na najwyższym poziomie. [...] Ożóg dokonuje autorskiej analizy pola sztuki mediów, obierając szczególną perspektywę, jaką jest krytyczna analiza praktyk cyfrowego nadzoru, i czyni to w sposób przekonujący, kompetentny i nowatorski. [...] Z punktu widzenia marketingowego wydaje się szczególnie istotne, że książka porusza tematy gorąco obecnie dyskutowane i o olbrzymim znaczeniu społecznym, związane ze śledzeniem danych w Internecie, zagrożeniami dla prywatności oraz ambiwalentnymi działaniami politycznymi mającymi na celu zwiększenie bezpieczeństwa obywateli kosztem ich rezygnacji z części prywatności w globalnych sieciach komunikacyjnych". Z recenzji prof. dr hab. Anny Nacher (Uniwersytet Jagielloński)

Rozwój cech wydawniczych polskiej książki literackiej XIX-XX wieku. Wydanie 2

Janusz Dunin

Książka stanowi reedycję klasycznej już publikacji J. Dunina z 1982 r., która wpłynęła na dalszy rozwój badań historycznoliterackich i historycznobibliologicznych w Polsce, w opracowaniu i ze wstępem Jacka Ladoruckiego. Jest odpowiedzią na głosy środowiska naukowego mówiące o jej roli w XX-wiecznym dorobku dyscypliny oraz o potrzebie jej funkcjonowania w dydaktyce badaniach, zwłaszcza w czasach "przełomu cyfrowego". "Opracowanie weszło do kanonów lekturowych na studiach bibliologicznych w większości uniwersytetów w Polsce. Opisana w publikacji morfologia udokumentowana charakterystyką ewolucji poszczególnych elementów składowych druków, wzbogacona uwagami o historii czytelnictwa i instytucji wydawniczych, daje obraz przemian form edytorskich i odbioru tekstów w przeszłości. Parateksty opisane przez Dunina tworzą system i odgrywają ważną rolę w społecznym funkcjonowaniu literatury". Ze Wstępu Jacka Ladoruckiego

Praca kobiet świadczących usługi seksualne w agencjach towarzyskich

Izabela Ślęzak

Praca kobiet świadczących usługi seksualne w agencjach towarzyskich oraz sposób organizacji tego typu instytucji to temat podjęty w monografii. Autorka analizuje interakcje zachodzące między pracownicami a ich klientami. Omawia także relacje występujące pomiędzy pracownikami lokali, tzn. kobietami świadczącymi usługi seksualne, osobami zarządzającymi agencjami i pracownikami ochrony. Przedstawia również procesy budowania zaangażowania w pracę w agencji, jego modyfikowania i wygaszania. Sformułowane wnioski są wynikiem wieloletnich badań terenowych, podczas których autorka wykorzystała przede wszystkim obserwacje prowadzone w agencjach towarzyskich oraz wywiady swobodne z ich pracownikami i klientami korzystającymi z usług seksualnych. Książka jest skierowana do osób zainteresowanych socjologią jakościową i socjologią interpretatywną, chcących zrozumieć sposób funkcjonowania współczesnych agencji towarzyskich działających w Polsce. Może okazać się przydatna także dla streetworkerów, pracowników organizacji i instytucji, którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z osobami świadczącymi usługi seksualne.