"Studia Politicae Universitatis Silesiensis". T. 24

red. Paweł Grzywna, Jan Iwanek, Robert Radek

„Studia Politicae Universitatis Silesiensis”  (pod redakcją Jana Iwanka, Pawła Grzywny i Roberta Radka) w roku 2018 przyjęły formułę kwartalnika recenzowanego, którego jedyną wersją jest wersja elektroniczna publikowana w dostępie otwartym w Central  and Eastern European Online Library  oraz w University of Silesia  Press. Tom 24 kwartalnika „Studia Politicae Universitatis Silesiensis”  (2019) tradycyjnie gromadzi teksty w kilku tematycznych działach. Pierwszy „Teoria polityki i myśl polityczna” czytelnik znajdzie dwa opracowania: autorstwa Krzysztofa Łabędzia, dotyczące zmian świadomościowych społeczeństwa polskiego w latach 80, oraz autorstwa Macieja Guzego traktujące o przynależności Polski do cywilizacji zachodniej. W dziale „Systemy polityczne” Robert Radek opisuje realia tworzenia się rządów mniejszościowych w państwach postkomunistycznych. Dział „Partie polityczne i systemy partyjne” zawiera  artykuł Piotra Obacza, który  przybliża kwestie współczesnej Komunistycznej Partia Polski jako partii marginalnej. „Wybory i kampanie wyborcze” to dział  mieszczący opracowanie Rafała Miernika charakteryzującego wybory samorządowe w Polsce. W ostatnim z działów „Polityki publiczne” Dominika Hofman-Kozłowska pisze o demokracji w szkole na przykładzie brytyjskiej Summerhill, a Krzysztof Toboła porusza zagadnienie  polityki regionalnej w kontekście rozwoju przemysłu motoryzacyjnego w województwie śląskim.

Dyskursy o emocjach - pedagogika i codzienność szkolna

Irena Przybylska

Problematyka pracy w najszerszym rozumieniu dotyczy emocji i ich znaczenia w wychowaniu, dlatego adresowana jest do praktyków i teoretyków zainteresowanych edukacją, a szczególnie tym, co dzieje się na styku wychowania i kultury emocji. Każdą wspólnotę charakteryzuje ton emocjonalny, który jest kulturowym przejawem jej funkcjonowania. Nie inaczej jest w przypadku szkoły, która niewątpliwie jest miejscem doświadczania emocji – toczy się w niej życie codzienne, a uczestnicząc w tkance społecznej, przeżywamy, wyrażamy i tłumimy emocje.   Współcześnie rośnie zainteresowanie emocjami w pedagogice i jednocześnie odczuwamy zmiany kultury emocjonalnej, których źródło tkwi między innymi w przemianach więzi w rodzinie i inwazyjności mediów. W książce opisano symptomy jednoczesnego ocieplania (zdziczenia) i chłodzenia (komercjalizacji) kultury w ogóle oraz podjęto próbę opisu kultury emocjonalnej szkoły, zwłaszcza tego jakie emocje i ich kulturowe skrypty ujawniają się oraz kształtują codzienność klasy szkolnej.   W książce zaprezentowano modele teoretyczne i skonstruowane na ich podstawie narzędzia do badania klimatu emocjonalnego klasy (Kwestionariusz Klimat Emocjonalny- Uczeń) oraz pracy emocjonalnej nauczyciela (Kwestionariusz Praca Emocjonalna Nauczyciel). W części badawczej autor podejmuje próbę wskazania i opisania tych czasoprzestrzeni życia w szkole, w których uczniowie i nauczyciele doświadczają i wyrażają emocje, między innymi po to by odpowiedzieć na pytanie jaka jest kultura emocjonalna szkoły, która ujawnia się w klimacie codziennych interakcji.

Ruiny istnienia. Szkice o poetach mniej obecnych

Marian Kisiel

Ruiny istnienia gromadzą artykuły o siedmiu poetach polskich XX wieku (Józef Wittlin, Emil Zegadłowicz, Julian Przyboś, Tadeusz Sułkowski, Wilhelm Szewczyk, Bogdan Czaykowski, Andrzej K. Waśkiewicz). Autor pokazuje ich historycznoliterackie miejsce, a interpretując znane i mniej znane wiersze, odkrywa osobnicze piękno poezji ekspresjonistycznej, klasycystycznej, awangardowej i formulistycznej. Obecna w liryce twórców różnych generacji formuła „istnienia” pokazana została w egzystencjalnym i społecznym wymiarze. Podtytuł książki Szkice o poetach mniej obecnych wskazuje na słabiej rozpoznane lub zgoła pominięte przez krytykę fragmenty twórczości autorów o ustalonym prestiżu w polskiej literaturze przeszłego stulecia.

Relecturas y nuevos horizontes en los estudios hispánicos. Vol. 2: Teatro

red. Joanna Wilk-Racięska, Katarzyna Gutkowska-Ociepa, Marta Kobiela-Kwaśniewska

Prezentowany tom jest zbiorem artykułów poświęconych zagadnieniom dramatu z kręgu hiszpańskojęzycznego. Nawiązując do przewodniego motywu całości publikacji, jakim są ponowne odczytania i  reinterpretacje, badacze wnikliwie analizują utwory zarówno najbardziej znanych autorów (Lopego de Vegi, Witolda Gombrowicza, Julia Cortázara, Francisca Nievy czy Luisa Riaza), jak i tych młodszych, którzy wciąż jeszcze szukają swojej estetyki i miejsca w teatrach Hiszpanii i Ameryki Południowej (np. Flavia Gonzáleza Mello). Każdy z tekstów stanowi autonomiczną całość, a jednocześnie – w kontekście pozostałych – pozwala dostrzec gatunkowo-tematyczną ewolucję, której podlega dramat hiszpańskojęzyczny. Niewątpliwą zaletą zbioru jest różnorodność metodologicznych perspektyw – od tematologicznie ukierunkowanych badań motywiki, przez perspektywę historycznoliteracką i filozoficzną, po ujęcie komparatystyczne i antropologiczno-socjologiczne.

Aplikacja mobilna jako zjawisko kulturowe

Barbara Orzeł

Książka Aplikacja mobilna jako zjawisko kulturowe skierowana jest do wszystkich użytkowników nowych mediów. Stanowi przewodnik po kulturowych fundamentach zagadnień związanych z informatyką, kreacją programów komputerowych oraz szeroko pojętym nowomedialnym biznesem. Opisuje najważniejsze pojęcia związane z aplikacjami mobilnymi: algorytmem, interfejsem, personalizacją oraz kreacją nowych zachowań komunikacyjnych. Autorka rozpoczyna swoje rozważania przywołaniem najważniejszych pojęć dotyczących programu komputerowego oraz prezentacji jego historii. Ważną część monografii zajmują refleksje nad kulturowymi aspektami programowania – pojęciem algorytmu oraz recepcją języków programowania w świetle hipotezy Sapira-Whorfa. W kolejnych rozdziałach analizie poddano kwestie interfejsu (cross-platformowości, tzw. „strategii trzech ekranów”), konsumpcji nowych mediów mobilnych, gier komputerowych (problem przejścia od konsoli do kanału mobilnego) oraz zagadnienie personalizacji i kastomizacji doświadczenia użytkownika. W ostatniej części książki zaprezentowano nowe zachowania komunikacyjne, które powstały w związku z wprowadzeniem aplikacji do różnych dziedzin życia (e-czytelnictwo, inteligentne domy). Podjęte w monografii problemy kierują dyskurs w stronę zmian w kulturowej percepcji aplikacji mobilnych, transformacji pojęć oraz możliwych kierunków zapośredniczonych przez nie przemian.

"Neophilologica" 2017. Vol. 29: Études sémantico-syntaxiques des langues romanes

red. Wiesław Banyś, red. Beata Śmigielska

W prezentowanym tomie zebrano dwadzieścia cztery artykuły napisane przez językoznawców wywodzących się z polskich i francuskich ośrodków naukowych. Wśród przedstawionych różnorodnych tematów badań językoznawczych znalazły się takie zagadnienia, jak: frazeologizmy jako źródło błędów językowych, stereotypy zwierzęce w przysłowiach, wrażliwość fonemiczna w nauce języka francuskiego, model odmiany jednostek polileksykalnych w języku polskim, tekst pisany jako input językowy w dydaktyce języka włoskiego, trudności związane z tłumaczeniem automatycznym, percepcja aspektu w języku francuskim.

Demokratyczny reżim polityczny. Relacje między legislatywą i egzekutywą w III Rzeczypospolitej

Rafał Glajcar

Książka jest poświęcona problematyce relacji między legislatywą i egzekutywą, rozumianych jako reżim polityczny sensu stricto. Autor nie ogranicza się do analizy konstytucyjnych reguł, w oparciu o które funkcjonują organy państwowe zaliczane do obydwu gałęzi władzy. Zaproponowany sposób analizy mieści się w ramach podejścia neoinstytucjonalnego. Łączy ono w sobie dwa istotne elementy: instytucje i kontekst działających ludzi. Są one z sobą powiązane i oddziałują na siebie, w wyniku czego wykreowany zostaje określony porządek, stanowiący instytucjonalną podstawę działania określonych podmiotów. Takie ujęcie pozwala wykazać, że faktyczny obraz reżimu politycznego sensu stricto zależy nie tylko od formalnych rozwiązań instytucjonalnych, ale także kontekstu sytuacyjnego, interesów aktorów politycznych, behawioralnych aspektów przywództwa politycznego, czy dominującego stylu uprawiania polityki. Ich uwzględnienie pozwala określić rzeczywisty, a nie postulowany, charakter relacji między parlamentem, prezydentem i rządem. Cel monografii jest ściśle powiązany z potrzebami poznawczymi, odnoszącymi się do konieczności pogłębiania dotychczasowych analiz i kontynuacji osiągnięć badawczych w obszarze obejmującym relacje między legislatywą i egzekutywą. Ważne jest jednak, że książka została napisana również z myślą o wyzwaniach praktycznych. Po przeszło ćwierćwieczu od rozpoczęcia demokratycznej zmiany w Polsce problematyka poszukiwania najwłaściwszego wzorca relacji pomiędzy parlamentem, prezydentem i rządem jest nadal żywa. Co pewien czas, z większą bądź mniejszą intensywnością pojawiają się różnorodne propozycje dotyczące modyfikacji obowiązujących reguł. Stanowią one swego rodzaju odpowiedzi na wyzwania praktyki politycznej, która zarówno obnaża niedostatki reguł formalnych jak i stanowi doskonałe pole powstawania, testowania, a w końcu także obowiązywania niezliczonej ilości reguł nieformalnych. Zasadniczy problem badawczy został sformułowany wokół pytania o kierunek ewolucji reżimu politycznego sensu stricto w Polsce w latach 1989–2015. W celu udzielenia odpowiedzi na nie Autor skonstruował siedmioelementowy indeks przesunięcia reżimu politycznego sensu stricto, konsekwentnie stosowany do analizy poszczególnych faz rozwoju politycznego III RP. Dzięki niemu ukazana została dynamika rodzimego reżimu politycznego sensu stricto oraz nielinearność jego przekształceń.

"Logopedia Silesiana" 2019. T. 8

Olga Przybyla

Z  zaszczytem  i  przyjemnością  oddajemy  w  ręce  Czytelników  kolejny,  ósmy tom  „Logopedii  Silesiany”.  W  zebranych  w  nim  pracach  naukowych  oraz  stu-diach  przypadków  cenieni  i  uznani  Autorzy  z  kraju  i  zagranicy  podejmują  się szerokiego  omówienia  różnorodnych  zagadnień  dotyczących  diagnozy  i  terapii logopedycznej. Każdorazowo pogłębiona refleksja naukowa łączy się ze wskazywaniem metodologicznych uzasadnień dla prawideł komunikowania się, w tym nade wszystko komunikowania się językowego, oraz z tworzeniem podstaw dla nowych formuł postępowania logopedycznego.Język bowiem odgrywa w procesie porozumiewania się zasadniczą rolę. Co istotne, zarówno teoretycy, jak i praktycy logopedii patrzą na język nie jako na system  złożony  z  podsystemów,  ale  jako  na  narzędzie  budowania  tożsamości i  walencji  kulturowej,  gdyż  jest  on  w  swej  istocie  elementem  konstytutywnym  bycia człowiekiem. Nabycie określonych wzorów językowych determinuje postawę poznawczą jednostki wobec otaczającej rzeczywistości, a „ujęzykowienie głowy ludzkiej za pomocą więcej niż jednego myślenia językowego wprowadza do niej coś całkiem nowego”1. Za pomocą słów i budowanych z nich struktur poznajemy, przeżywamy, interpretujemy i oceniamy świat. Po raz kolejny obserwacja słowa w  różnych  jego  realizacjach  i  odkrywanie  przyczyn  sprawiających,  że  człowiek zaczyna używać języka w taki a nie inny sposób, znajdują odzwierciedlenie w logo-pedycznej  debacie  nad  naturą  ludzkiego  porozumiewania  się  –  podejmowaniu przez badaczy opisu mowy w rozwoju i w zaburzeniach. (fragment Wstępu)