Family Life and Crime. Contemporary Research and Essays

Maciej Bernasiewicz, Monika Noszczyk-Bernasiewicz

Pierwsza część pracy zawiera terminologiczne ustalenia dotyczące rodziny, małżeństwa, ról płciowych oraz opis konsekwencji przemian w tym zakresie. Najpoważniejszą, jak się wydaje, jest kryzys demograficzny w państwach kultury północnoatlantyckiej, na skutek którego Zachód stanął przez zagrożeniem ze strony dynamicznie rozwijającej się cywilizacji islamskiej. Drugi podjęty w książce obszar tematyczny, to studium problematyki rodziny przestępczej (z prezentacją badań własnych na próbie nieletnich przestępców). Na koniec autorzy omawiają zagadnienia związane z: umiejscowieniem badań nad przestępczością oraz jej leczeniem w systematyce nauk, przeglądem najnowszej polskiej literatury kryminologicznej, zdefiniowaniem nowych zjawisk w zakresie polityki karnej (restorative justice) oraz opisem wybranych elementów polityki karnej nieletnich realizowanych w wybranych państwach kultury północnoatlantyckiej. Wychowawcy, kuratorzy sądowi, pracownicy socjalni, terapeuci oraz przedstawiciele nauki (reprezentanci wielu dyscyplin wiedzy, takich jak: socjologia, psychologia, kryminologia, nauki o prawie oraz systemach sprawiedliwości), to profesje, które mogą korzystać z prezentowanych w książce idei i wniosków.

Polish and English diminutives in literary translation: Pragmatic and cross-cultural perspectives

Paulina Biały

Książka dotyczy tłumaczenia zdrobnień z języka polskiego i angielskiego na, odpowiednio, angielski i polski. Autorka rozważa kontekst pragmatyczny, kulturowy i socjolingwistyczny używania zdrobnień w obu językach, a także omawia językowe możliwości tworzenia zdrobnień poprzez mechanizmy analityczne i syntetyczne. Dotychczasowy stan badań wskazuje na potrzebę przeprowadzenia przekrojowej analizy zagadnień związanych ze zdrobnieniami, zwłaszcza dotyczących wpływu kultury na obecność tych elementów w języku. Podczas gdy wielu autorów omawiało procesy morfologiczne służące tworzeniu zdrobnień, mniej uwagi poświęcano problemom ekwiwalencji tłumaczeniowej zdrobnień, czy aspektom pragmatycznym ich zastosowania w konwersacji. Książka adresowana jest do językoznawców, teoretyków i praktyków translacji, badaczy styków kultury i języka oraz socjolingwistów.

W głąb. Szkice o współczesnej poezji Śląska i Zagłębia

Magdalena Piotrowska-Grot

Zebrane w książce szkice dotyczą wybranych utworów poetyckich pisarzy Śląska i Zagłębia. Na podstawie przeprowadzonych analiz monografia unaocznia różnorodne poetyckie korelacje z przestrzenią oraz sposoby wyrażania stanowiska wobec kategorii miejsca i nie-miejsca w poezji współczesnych twórców regionu - Macieja Meleckiego, Krzysztofa Siwczyka, Grzegorza Olszańskiego, Marty Podgórnik, Marka Baczewskiego, Pawła Lekszyckiego, Pawła Sarny, Pawła Barańskiego. Mówiąc o nie-miejscach (Marc Aúge) wspomnieć należy także o problematyce eschatologicznej, która pojawia się w tej poezji niezwykle często, nabiera jednak wyraźnie anty-metafizycznego charakteru, poeci Śląska i Zagłębia w swych postindustrialnych obrazach ukazują bowiem wyraźnie dokonującą się implozję mitów i obrazów archetypicznych miejsc. Od wyobraźni przestrzennej płynnie przechodzimy więc, jako czytelnicy tej poezji, do problematyki egzystencjalnej (antropologicznej/antropocentrycznej ale także niejednokrotnie post-humanistycznej). Należy jednak zauważyć, iż przestrzeń, która stanowi punkt wyjściowy poszczególnych analiz, funkcjonuje w poetyckim świecie nie tylko jako tło, ale także jako „współuczestnik” wydarzeń. Obszar otaczający człowieka z wiersza może więc być wynikiem jego kreacji, ale także przez owo otoczenie został poniekąd ukształtowany. Owa koegzystencja, korelacja człowieka i przestrzeni w analizowanych utworach przynosi w trakcie interpretacji ciekawe, nieraz zaskakujące efekty.

Figury braku. O prozie Stanisława Dygata

Ewa Bartos

Studium jest próbą interpretacji powieści Stanisława Dygata, ze szczególnym zwróceniem uwagi na sposób, w jaki autor Jeziora Bodeńskiego zapisuje w swojej twórczości kategorię braku. Brak rozumiany jako figura myślowa, a nie retoryczna, uobecnia się na kartach utworów pisarza jako kondensator pragnień. Książka została podzielona na trzy rozdziały: I. Ekonomia i brak, II. Pragnienie i brak, III. Czas, wojna i brak. Pierwszy rozdział to interpretacja kolejnych powieści pisarza, ze szczególnym zwróceniem uwagi na brak, jako zasadę konstruującą myślenie o miłości. Drugi rozdział, Pragnienie i brak, to próba znalezienia odpowiedzi na pytanie o powód, dla którego brak jest tak ważny w strukturze powieści. Trzeci rozdział, Czas, wojna i brak, stanowi kontynuację rozważań z rozdziałów pierwszego i drugiego, wzbogaconą o nowy sposób rozumienia braku, zbliżającą go do pojęcia nostalgii.

L'hybridité du roman français à la premiere personne (1789-1820)

Andrzej Rabsztyn

W napisanej w języku francuskim monografii Hybrydyczność francuskiej powieści o narracji pierwszoosobowej (1789-1820) gatunek powieściowy poddano systematyczno-diachronicznej analizie ze szczególnym uwzględnieniem relacji pomiędzy różnymi formami narracyjnymi (list, pamiętnik i dziennik intymny). Pojęcie hybrydyczności jest tu rozumiane jako zatarcie granic gatunkowych w obrębie powieści stanowiące efekt ewolucji omawianego gatunku w epice XVIII wieku. Nasilenie tego zjawiska uwidacznia się we francuskiej prozie narracyjnej z przełomu XVIII i XIX wieku, a więc w okresie burzliwym zarówno pod względem historycznym, jak i politycznym. Powieść francuska o narracji pierwszoosobowej przybiera wówczas hybrydyczną formę wypowiedzi prowadzącą do jej fragmentaryczności, a także uświadomienia czytelnikowi, że zwyczajny człowiek może stać się ośrodkiem i obserwatorem najistotniejszych wydarzeń historycznych (co znajduje wyraz w epice czasów rewolucyjnych) oraz podmiotem autorefleksji i autoanalizy (charakterystycznych dla utworów z okresu pierwszego romantyzmu). Książka stanowi opracowanie i uzupełnienie badań dotyczących powieści francuskiej z przełomu XVIII i XIX wieku, okresu określanego w literaturze mianem no man’s land z uwagi na ciągle niezbadany, trudny do zdefiniowania i niejednorodny charakter. Hybrydyczność powieści francuskiej w latach 1789-1820 jest także czymś więcej niż tylko kontynuacją tendencji widocznej w epice od lat 80. XVIII wieku. Zacieranie granic gatunkowych oraz łączenie różnorakich form narracyjnych to zapowiedź nowych dążeń estetycznych, które rozwiną się w epoce romantyzmu. Analiza hybrydycznego charakteru powieści o narracji w pierwszej osobie umożliwia zatem zrozumienie zmian, które nastąpiły w powieści francuskiej i europejskiej po 1820 roku.

Problem psychologii w filozofii pokantowskiej

Andrzej J. Noras

"Książka skupia się na próbach interpretacji filozofii Kanta w świetle psychologii. Najbardziej trafnie bowiem dwa najważniejsze kierunki interpretacji Kanta ujmuje w formie wątpliwości Leonard Nelson, który na początku wieku dwudziestego stwierdza: „W filozofii czasów nowożytnych mówiło się o »problemie Kant – Fries«. Nawiązywało się przy tym do rozważanego przez Kunona Fischera w jego mowie prorektorskiej pytania, »czy krytyka rozumu powinna być metafizyczna, czy też antropologiczna«, pytania, które jest równoznaczne z tym, czy prawdziwego dalszego rozwoju ugruntowanej przez Kanta filozofii krytycznej należy poszukiwać w dorobku niemieckich filozofów identyczności, czy też u Friesa”. Chodzi zatem w rozprawie o tych filozofów, którzy nawiązują do Friesa. Jeżeli jednak występują w niej niedociągnięcia, stanowi to jedynie o winie autora." (fragment Wstępu)

Pedagogizacja medialna rodziny. Zakres - uwarunkowania - dylematy

Marcin Musioł

W monografii opisano działania nazywane pedagogizacją rodziny, które mogą być podjęte z rodzicami i prawnymi opiekunami w celu szerzenia wiedzy i kultury pedagogicznej w zakresie korzystania z mediów przez ich podopiecznych, m.in. przy okazji spotkań z wychowawcą klasy. Działania owe mogą obejmować: wychowanie i kształcenie za pośrednictwem mediów, wychowanie do mediów oraz edukację medialną rodziców i prawnych opiekunów. W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczące tej pedagogizacji. Potencjalnymi czytelnikami pracy mogą być czynni zawodowo i przyszli nauczyciele różnych etapów edukacyjnych oraz rodzice i opiekunowie dzieci i nastolatków.

"Studia Politicae Universitatis Silesiensis". T. 20

red. Paweł Grzywna, red. Jan Iwanek, red. Robert Radek

„Studia Politicae Universitatis Silesiensis” 2018, T. 20 (pod redakcją Jana Iwanka, Pawła Grzywny i Roberta Radka) ukazują się od 2005 roku, w roku bieżącym, przyjmując formułę kwartalnika recenzowanego. Prezentowany tom 20 jest pierwszym, którego jedyną wersją jest wersja elektroniczna publikowana w dostępie otwartym w Central and Eastern European Online Library (www.ceeol.com) oraz w University of Silesia Press (www.journals.us.edu.pl). Formuła kwartalnika sprzyja publikowaniu w nim nader aktualnych opracowań i obliguje do tego zarówno Autorów, jak i Redaktorów naukowych. Teksty prezentowane w tomie 20 pomieszczone zostały w dwóch działach. W dziale Polityki publiczne L. Kwieciński przedstawia strategiczny wymiar programów badawczo-rozwojowych (B+R) jako instrumentów polityki proinnowacyjnej, M. Molendowska omawia zagadnienia Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa (WPZiB), A.M. Świątkowski zestawia unijne strategie zatrudniania z suwerennością państw członkowskich UE, E. Januła ocenia założenia aktualnej polityki społecznej w świetle metodologii szkoły chicagowskiej i Tofflerowskiego „społeczeństwa trzeciej fali”, a K. Chaczko porusza problem reformowania systemu pomocy społecznej w Polsce. W dziale Partie polityczne i systemy partyjne przedstawiono jeden tylko tekst, którego autor, R. Miernik, odnosi się do reform wprowadzanych przez Prawo i Sprawiedliwość.