The Shields of the Empire: Eastern Roman Military Elites during the Reigns of the Emperors Theodosius II, Marcian and Leo I. Byzantina Lodziensia XLVII

Łukasz Pigoński

When the emperor Valentinian III murdered the general Flavius Aetius, it has been observed that he had 'cut his right hand with his left', and the story of the fall of the 'last Roman' has been put in the greater context of the subsequent dissolution of the Roman Empire in the West. However, a similar deed committed by the emperor Leo in the East in 471, when he ordered the killing of the general Aspar, certainly did not gain such a legendary status. The underappreciated story of the survival of the Eastern Roman Empire in the turmoil of the fifth century is however no less dramatic, and the role that powerful military leaders played in those events was certainly paramount. This publication aims to reconstruct the involvement of the Eastern Roman military elite in various matters of the state on the wider background of political history marked by the reigns of the emperors Theodosius II (408-450), Marcian (450-457), and Leo I (457-474). On its pages, the author presents the history of the numerous wars in which the Empire found itself entangled in during that uneasy time, as well as the periods of conflict and cooperation between the generals and the emperors. The focus is not only on the military elite as a group, but also on outstanding individuals, such as generals Plintha, Flavius Zeno, Aspar or Zeno-Tarasikodissa, the aforementioned emperors and their civilian advisors. The result is a comprehensive study and a novel interpretation of the nearly seven decades of turmoil that, contrary to what happened in the West, curiously did not result in the collapse of the Eastern Roman state; perhaps, as the author argues, in no small part due to those military leaders, who were serving and protecting it.

Organizacja konferencji naukowych

Mariola Antczak, Grzegorz Czapnik

Publikacja stanowi innowacyjną i ciekawą propozycję całościowego ujęcia problematyki konferencji naukowych. Autorzy na podstawie analizy stanu badań przedstawili piętnaście zagadnień teoretycznych stanowiących o istocie problemu. Omówili m.in. typologie i formy spotkań naukowych, formy wystąpień naukowych, składowe procesu organizacji konferencji (komitety, budżet, zaproszenia, publikacje, ewaluację celów, uczestnictwo). Przedstawili specyfikę konferencji online, w tym także na przykładzie zrealizowanych wydarzeń. Część empiryczna natomiast zawiera szereg wskazówek dla organizatorów konferencji. Stanowi specjalny rodzaj weryfikacji założeń teoretycznych. Publikacja bardzo dobrze wpisuje się w oczekiwania kreatorów polityki naukowej państwa, tj. upowszechniania wiedzy, społecznej użyteczności wyników badań i publikacji. Z recenzji prof. dr hab. Iwony Hofman W monografii wszechstronnie i szczegółowo zaprezentowano zagadnienie organizacji konferencji naukowych, czym wyróżnia się ona na tle innych publikacji z tego zakresu. Stanowi dopełnienie książek dostępnych na rynku wydawniczym, ponieważ uwzględnia kwestię – niejako wymuszonych przez pandemię COVID-19 – konferencji online. Może być wykorzystywana przez przedstawicieli różnych dyscyplin i dziedzin naukowych. Z recenzji dr hab. prof. UMK Małgorzaty Kruszewskiej Książka ma wymiar interdyscyplinarny. Opisane w niej aspekty plasują się bowiem w orbicie zainteresowań takich obszarów wiedzy, jak: logistyka i planowanie, zarządzanie projektami, zarządzanie jakością, zarządzanie zasobami ludzkimi, marketing, wystąpienia publiczne, planowanie przestrzeni czy gospodarowanie surowcami. Publikacja ma przede wszystkim wydźwięk utylitarny i może służyć jako kompendium wiedzy na temat organizacji rozmaitych imprez naukowych. Ponieważ poza kwestiami organizacyjnymi wskazuje także na konieczność posiadania określonych umiejętności i predyspozycji, może być wykorzystywana również jako podręcznik dla studentów kierunków związanych z komunikacją i mediami czy zarządzaniem. Z recenzji dr hab. prof. UMK Małgorzaty Kowalskiej-Chrzanowskiej

Panoply in Defense of Orthodoxy. The Case of Moldavian Manuscript BAR Ms. Slav. 636, 16th Century

Mariyana P. Tsibranska-Kostova, Ivan Aleksandrov Biliarsky, Georgi Minczew

The monograph is dedicated to the Slavic manuscript BAR Ms. Slav. 636 from the Library of the Romanian Academy in Bucharest, compiled in the Principality of Moldavia in 1557 during the reign of the Moldavian ruler Alexandru Lăpuşneanu (1552-1561; 1564-1568) and under the Suceava Metropolitan Gregory II, written by the hand of Hierodeacon Hilarion, in all probability in the Neamt Monastery. The manuscript is an occasion for the study of a cultural phenomenon related to faith, law and literature, characteristic of the two Romanian principalities, where during the Late Middle Ages a special synthesis of the literary heritage bequeathed by the South Slavs. The manuscript is a collection with mixed content of anthological sort, type of monastic encyclopaedia, with an unusually rich combination of texts of different genres and themes: legal, dogmatic, polemical, chronicle, apocryphal, and others. The aim of the authors is to study and publish the individual texts from the collection, revealing the overall message of the manuscript as a real verbal armament, a real spiritual sword in the fight against heresies for the salvation of human souls.

Psychologia teorii spiskowych

Jan-Willem van Prooijen

Kto wierzy w teorie spiskowe i dlaczego niektórzy ludzie są bardziej podatni na wiarę w nie niż inni? Jakie są konsekwencje tego typu przekonań? Czy jakakolwiek teoria spiskowa okazała się kiedykolwiek być prawdą? Psychologia teorii spiskowych obala mit, jakoby teorie spiskowe były zjawiskiem nowoczesnym poprzez zbadanie szerokiego kontekstu społecznego, w jakim powstają - od polityki po miejsce pracy. W książce tej autor wyjaśnia dlaczego niektórzy ludzie są bardziej podatni na wiarę w teorie spiskowe niż inni oraz jakie procesy psychologiczne, które możemy rozpoznać i przewidzieć leżą u podstaw powstawania tego typu przekonań. Poprzez przytoczenie przykładów takich jak zamachy terrorystyczne z 11 września i zmiana klimatu, Psychologia Teorii Spiskowych pokazuje, że, podczas gdy tego typu przekonania nie zawsze są nieuzasadnione i posiadanie ich nie jest cechą patologiczną, mogą również wyrządzać wiele szkód zarówno jednostkom jak i społeczeństwu.

Psychologia poradnictwa terapeutycznego

Marie Percival

Co to jest poradnictwo terapeutyczne i w jaki sposób może nam pomagać? Czym różni się od rozmów o problemach, które prowadzimy z rodziną i przyjaciółmi? Psychologia poradnictwa terapeutycznego zawiera wyjaśnienie różnych podejść do terapii i ukazuje ich zastosowanie w praktyce. Dostarcza informacji, w jakich przypadkach terapia może być pomocna, a w jakich nie. Umożliwia przyjrzenie się terapiom poznawczym i behawioralnym, psychoanalizie i psychologii humanistycznej, a także zgłębienie pozytywnej psychoterapii oraz zjawiska polegającego na rezygnacji z podejścia opartego na chorobie, by zwrócić się w kierunku terapii. Książka zawiera refleksje nad szerokim spektrum przestrzeni terapeutycznych i rozważania dotyczące takich kwestii profesjonalizmu w terapii, jak etyka, superwizja czy należyta staranność postępowania wobec klientów. Współcześnie, kiedy głównym tematem rozmów jest zdrowie i dobre samopoczucie, prezentowana publikacja rzuca nowe światło na proces terapeutyczny. Pozwala zrozumieć, co on obejmuje i jak działa, by pomóc osobom poszukującym wsparcia w rozwiązaniu problemów natury emocjonalnej i psychicznej oraz polepszyć ich kondycję psychiczną.

La competenza onomastica nell'insegnamento e nell'uso dell'italiano L2. Il contesto polacco

Artur Gałkowski

L'onimia e una componente essenziale e indispensabile del linguaggio. I nomi propri designano oggetti animati e inanimati in modo individualizzato, in ogni caso risultante da processi Iinguistici e socio-comunicativi creativi. Nella padronanza di una lingua straniera non e opportuno, e, in linea diprincipio, non e possibile,tralasciare la conoscenza delle principali categorie onomastiche, che comprendono nomi di persona, nomi geografici, ma anche nomi di vari organismi viventi o entit immaginarie, come pure oggetti culturali e naturali, materiali e immateriali. La competenza onomastica e il punto di partenza per attivare operazioni che arricchiscono la conoscenza di una lingua straniera.

Pedagogiczne implikacje teorii dezintegracji pozytywnej Kazimierza Dąbrowskiego

Dominik Chojnowski

W książce autor analizuje teorię dezintegracji pozytywnej Kazimierza Dąbrowskiego ze szczególnym uwzględnieniem jej pedagogicznych implikacji dla współczesnych nauk społecznych. Koncepcja ta znalazła uznanie w świecie naukowym, ale pomimo tego jej recepcja podejmowana jest głównie poza granicami naszego kraju. Zajmuje się ona procesem ontogenetycznego rozwoju człowieka. Na tle innych tego typu teorii wyróżnia się tym, że w pozytywny sposób pojmuje dużą część zaburzeń psychicznych, zwłaszcza nerwice i psychonerwice. W inny sposób definiuje też zdrowie psychiczne i chorobę psychiczną. Zgodnie z nią część zaburzeń psychicznych dezintegrujących psychikę człowieka ma kluczowe znaczenie dla jego przyspieszonego rozwoju. Ten tok rozumowania teoria ta przenosi również na obszar zagadnień związanych z edukacją, zwłaszcza na problematykę uczniów zdolnych i związanych z nimi oddziaływań wychowawczych. Daje to rozległe pedagogiczne implikacje. Głównym celem publikacji jest przedstawienie oryginalnej koncepcji wybitnego polskiego badacza w kontekście edukacyjnym. Autor poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy jej aplikacja w pedagogice i edukacji jest korzystna, czy też jest to koncepcja przestarzała, nieznajdująca już zastosowania. Zastosowaną metodą badawczą, jest hermeneutyczna analiza rozpraw Dąbrowskiego, która polega na interpretacji i rozumieniu zobiektywizowanych źródeł kulturowych, jakimi są jego teksty. Analizowane są zatem prace autora teorii dezintegracji pozytywnej i wydobywane z nich te treści, które dają możliwość wglądu w to, w jaki sposób rozumiał on kwestie edukacyjne i społeczne oraz jak wpisują się one dzisiaj w nauki społeczne i praktykę oświatową.

Medaliony Igora Siewierianina. Wydanie krytyczno-translatologiczne

Anna Bednarczyk

Ja - geniusz, Igor-Siewierianin, Zwycięstwem swoim upojony: Wszechmiejsko oekranowany! I we wszechsercach zatwierdzony! Igor Siewierianin * Książka jest atrakcyjną pozycją, która niejako odkrywa poezję Igora Siewierianina na polskim gruncie kulturowym, a aż stu czternastu sonetom towarzyszą ich przekłady. Same w sobie są już wartością, a ponadto w przyszłości stanowią bazę do licznych analiz, stwarzają możliwość dyskusji naukowych, tworzenia serii przekładowych. Nietypowa konwencja - towarzyszące sonetom przekłady wzbogacone o analizę pretranslatorską, interpretację i wyjaśnienie chyba wszelkich możliwych kontekstów - to nieczęsto spotykane ujęcie, które ma oczywistą wartość naukową i dydaktyczną, ale również poznawczą. Z recenzji Edyty Manasterskiej-Wiącek

Sociologie des mondes ruraux en Pologne et en France : terrains et études

Josette Debroux, Anna Matuchniak-Mystkowska, Paweł Starosta

La publication presentee au lecteur est le resultat d'une collaboration entre des sociologues de l'Universite de Lyon II et de l'Universite de Lodz. Toutefois, des sociologues ruraux reconnus representant les centres universitaires de Varsovie, Cracovie et Torun ont ete invites a travailler conjointement. L'analyse du milieu rural dans la societe polonaise et francaise contemporaines decoule a la fois de l'importance de cet element structurel pour les deux pays et de la volonte de poursuivre la longue tradition de cooperation. Le volume s'ouvre sur deux textes portant sur la sociologie rurale, son institutionnalisation, et sa situation actuelle d'abord en Pologne, puis en France. lls sont suivis d'une presentation synthetique de la dynamique de la structure sociale dans les zones rurales de Pologne entre 1991 et 2015. Les textes suivants eclairent, chacun a leur maniere, differents aspects actuels des mondes ruraux en France et en Pologne. Sont successivement abordes : la question de la qualite de vie des agriculteurs polonais a l'ere de la mondialisation, le phenomene de la periurbanisation en France analyse a partir des trajectoires sociales des populations qui s'installent dans le periurbain, la transformation des relations de voisinage dans les communes rurales periurbaines francaises situees en zone periurbaine, les activites innovantes des ONG au sein des structures socio-spatiales locales, les transformations de la culture folklorique au centre de la Pologne. Le volume se termine par un texte consacre a l'analyse de la participation civique des habitants des zones rurales en Pologne et en France sur la base des donnees issues de l'Enquete sociale europeenne.

Z dziejów leksykografii polsko-łacińskiej. Przedmowy do słowników

Anna Lenartowicz-Zagrodna

Prezentowana publikacja to bardzo wartościowe krytyczne wydanie przedmów do słowników polsko-łacińskich z kilku stuleci. Może stanowić wstęp do kolejnego etapu badań nad dziejami leksykografii. Na pochwałę zasługuje nie tylko pomysł edycji przedmów, lecz także wykonanie tego zadania. Autorka bardzo dobrze orientuje się w historii leksykografii i realiach kulturowych oraz włożyła wiele pracy w znakomite tłumaczenia z łaciny na język polski. Przystępny język opisów i liczne objaśnienia sprawiają, że książka jest ważna zarówno dla specjalistów, jak i dla miłośników dawnej polszczyzny. Z recenzji dr hab. Lucyny Agnieszki Jankowiak, prof. IS PAN

Przedsiębiorczość akademicka - istota, znaczenie, uwarunkowania rozwoju

Dorota Łochnicka

Narastające problemy gospodarcze, społeczne, a także klimatyczne stawiają przed uczestnikami życia gospodarczego nowe wyzwania, do sprostania którym konieczne jest opracowywanie innowacyjnych, często niekonwencjonalnych rozwiązań. Kluczową rolę w tym procesie przypisuje się uczelniom wyższym, w tym uniwersytetom będącym ośrodkami edukacyjnymi i naukowo-badawczymi, wyznaczając nowe kierunki ich rozwoju. Wyzwaniem dla uniwersytetów stało się kształtowanie wśród pracowników i studentów postaw otwartych na przedsiębiorczość i samozatrudnienie, rozwijanie wiedzy oraz rozwiązań technologicznych i organizacyjnych dopasowanych do potrzeb przedsiębiorstw i całego rynku. W celu wykorzystania potencjału tkwiącego w uczelniach konieczne jest przyjęcie przedsiębiorczej orientacji na wielu poziomach ich funkcjonowania – budowania przedsiębiorczej kultury organizacyjnej, systemu zarządzania uczelnią, przedsiębiorczej edukacji studentów, systemu motywacyjnego pracowników czy systemowego wsparcia dla komercyjnego wykorzystania wiedzy naukowej. Nie bez znaczenia jest również otoczenie społeczne, kulturowe i gospodarcze uniwersytetów, które określa szeroki kontekst ich funkcjonowania. Otoczenie to może bowiem mniej lub bardziej sprzyjać nawiązywaniu relacji na linii nauka–gospodarka, decydując o jakości i skuteczności tej współpracy. W monografii podjęto próbę oceny szerokiego kontekstu funkcjonowania uniwersytetów w Polsce, na który składa się otoczenie społeczno-kulturowe, gospodarcze oraz działania podejmowane przez uczelnie wyższe. Autorka wyraża nadzieję, że publikacja wpisze się w działania na rzecz intensyfikacji wykorzystania potencjału polskich uniwersytetów dla potrzeb społeczno-gospodarczych.

Koszty współczesnych kryzysów

Agnieszka Kisztelińska-Węgrzyńska

Współczesne badania politologiczne chętnie podejmują temat zmian wywołanych kryzysem. Ujmując interdyscyplinarnie wątki różnorakich załamań, impasów, gwałtownych przeobrażeń, zderzono ze sobą heterogeniczne ujęcia warunków, w jakich się odbywały i wywołanych rezultatów. Biorąc pod uwagę sfery, jakich poszczególne zjawiska dotyczyły, przedstawiono kryzysy polityczne, rządowe, gospodarcze, społeczne – wymagające wyjścia poza stosowane dotychczas rozwiązania i kulturowe – wynikające z ewaluacji systemów wartości. Dziesięć rozdziałów charakteryzuje przebieg i konsekwencje współczesnych sytuacji kryzysowych w Europie, Ameryce Łacińskiej i Azji. Szeregując uwarunkowania i następstwa opisywanych impasów, wymieniono ich główne kategorie. Wśród nich globalne i regionalne zmiany sojuszów, finansowe i gospodarcze skutki przemian, a także sposób ich prezentowania w debacie publicznej. Ważną grupą są koszty społeczne ponoszone przez jednostki i wykluczenia dotyczące różnych regionów świata. W prezentowanych badaniach często pojawia się wątek zarządzania kryzysem i tworzenia wokół niego właściwej dla określonych sił politycznych narracji, która legitymizuje podejmowane środki zaradcze lub ich brak.

Diabeł Boruta w dawnej kulturze polskiej

Maria Wichowa

Tom oddawany do rąk czytelników powstał w wyniku współpracy Łódzkiego Towarzystwa Naukowego, Uniwersytetu Łódzkiego, Muzeum w Łęczycy, Towarzystwa Naukowego Płockiego i Towarzystwa Miłośników Ziemi Łęczyckiej. Należy żywić nadzieję, że wzbogaci on w sposób znaczący wiedzę o diable Borucie w dawnej kulturze polskiej, rozpatrywanej w różnych aspektach, przede wszystkim zaś w twórczości literackiej autorów XIX stulecia i początku wieku XX. Analizowane tutaj teksty długo czekały na swych badaczy, skupiających uwagę na postaci i sposobie kreacji ich głównego bohatera – Boruty. Maria Wichowa, UŁ Jak wiadomo, czart ten, według znanej legendy, jest mieszkańcem zamku łęczyckiego i bohaterem licznych przygód, w których uczestniczył, włączając się w życie miejscowej społeczności oraz używając w relacjach z ludźmi swej nadprzyrodzonej mocy. W tomie na jego temat wypowiadają się historycy literatury, gdyż w piśmiennictwie polskim jest wiele tekstów z Borutą jako bohaterem, czekających na dogłębne przebadanie przez specjalistów, a także historycy dziejów, penetrujący te obszary kultury, w których bez trudu można wykazać żywotność i zakorzenienie się legendy o Borucie w życiu miejscowej społeczności, m.in. poprzez funkcjonowanie nazwiska Borucki i nazwy miejscowej Borucice. Stanisław Pawlak, przewodniczący Towarzystwa Naukowego Płockiego, Oddział w Łęczycy

Matematyka stosowana. Krótkie Wprowadzenie 46

Alain Goriely

Autor wprowadza Czytelnika w tajniki matematyki stosowanej oraz bada jej związki z matematyką czystą, nauką i inżynierią. Wyjaśnia naturę matematyki stosowanej, omawia jej wczesne osiągnięcia w fizyce i inżynierii oraz jej rozwój jako odrębnej dziedziny po II wojnie światowej. Korzystając z przykładów historycznych, bieżących zastosowań i wyzwań, prezentuje szczególną rolę, jaką matematyka odgrywa we współczesnym świecie, a także odkrywa jej dalekosiężny potencjał. Celem książki jest ukazanie problemów, z którymi na co dzień borykają się matematycy stosowani oraz sposobu, w jaki kształtują swoje poglądy na świat. W większości przypadków autor wykorzystuje perspektywę historyczną, aby opowiedzieć o tym, jak pewne problemy naukowe lub matematyczne przekształcają się w nowoczesne teorie matematyczne i jak teorie te są nadal aktywnymi obszarami badań, w których pojawiają się nowe wyzwania. * Interdyscyplinarna seria KRÓTKIE WPROWADZENIE piórem uznanych ekspertów skupionych wokół Uniwersytetu Oksfordzkiego przybliża aktualną wiedzę na temat współczesnego świata i pomaga go zrozumieć. W atrakcyjny sposób prezentuje najważniejsze zagadnienia XXI w. - od kultury, religii, historii przez nauki przyrodnicze po technikę. To publikacje popularnonaukowe, które w formule przystępnej, dalekiej od akademickiego wykładu, prezentują wybrane kwestie. Książki idealne zarówno jako wprowadzenie do nowych tematów, jak i uzupełnienie wiedzy o tym, co nas pasjonuje. Najnowsze fakty, analizy ekspertów, błyskotliwe interpretacje. Opiekę merytoryczną nad polską edycją serii sprawują naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego: prof. Krystyna Kujawińska Courtney, prof. Ewa Gajewska, prof. Aneta Pawłowska, prof. Jerzy Gajdka, prof. Piotr Stalmaszczyk.

Wielkie osiedla mieszkaniowe w mieście postsocjalistycznym. Geneza, rozwój, przemiany, percepcja

Ewa Szafrańska

Wielkie socjalistyczne osiedla mieszkaniowe o zabudowie blokowej popularnie określane „blokowiskami” lub „osiedlami z wielkiej płyty” stanowią szczególne środowisko mieszkaniowe obecne w wielu miastach europejskich, ale przede wszystkich w miastach Europy Środkowo-Wschodniej. W książce poddano analizie genezę, rozwój, przemiany oraz percepcję tej formy zabudowy w wybranych miastach postsocjalistycznych. Podjęcie refleksji dotyczącej tej tematyki uznano za ważne, ponieważ osiedla te są najbardziej widocznym i rozległym przestrzennie dziedzictwem socjalizmu we współczesnych miastach i dominującą formą zamieszkiwaną przez niemal połowę ludności tych miast. Ponadto obszary te, mimo swej powszechności, są wciąż stosunkowo mało poznane i postrzegane przez pryzmat wielu stereotypów, które należy weryfikować w badaniach w różnych skalach przestrzennych i przy użyciu różnych metod. Praca ma walory nie tylko poznawcze ale także aplikacyjne. Jej rezultaty są ważnym głosem w toczącej się obecnie dyskusji na temat aktualnego stanu oraz przyszłości wielkich osiedli mieszkaniowych we współczesnych miastach postsocjalistycznych. Stanowi źródło niezbędnej wiedzy w procesach modernizacji i humanizacji tej formy zabudowy, czyli działań zmierzających do zapewnienia takich warunków zamieszkania, które w lepszy niż dotychczas sposób mogą zaspokoić potrzeby ich mieszkańców. 

Futro z czcigodnej padliny... Volksstück od Nestroya do Fassbindera

Monika Wąsik

W publikacji autorka podejmuje temat rozwoju gatunku Volksstück ze szczególnym uwzględnieniem jej współczesnych kontynuacji w dramaturgii niemieckojęzycznej XX w. Nacisk kładzie przy tym zwłaszcza na refleksję dotyczącą XX-wiecznej odmiany gatunku - na realistyczny, zaangażowany dramat będący narzędziem społecznej krytyki. Jednocześnie Czytelnik ma szansę zapoznać się ze znaną, dotąd w Polsce jedynie w zarysie, historią XIX-wiecznej Volksstück i Volkstheater, które stanowią podłoże dla każdej późniejszej próby odniesienia do konwencji tego gatunku. Dla niemieckojęzycznej literatury i teatru Volksstück (dosł. sztuka ludowa) to zdecydowanie więcej niż jedynie forma literacka, czy tradycja teatralna, to niemalże pewien sposób myślenia i egzystowania w sieci społecznych relacji. Ten niezwykle elastyczny gatunek, którego trwanie opiera się na szeroko pojętych „transfuzjach” zachodzących między teatrem a społeczeństwem, odzwierciedla złożoną sieć kulturowych powiązań i zależności. Innymi słowy, Volksstück to swego rodzaju fenomen kulturowy, stąd opisywanie jej jedynie z perspektywy stricte literaturoznawczej, bez uwzględniania szerszego kontekstu społecznego, politycznego, a nawet ekonomicznego, jest niemożliwe. Ze Wstępu