Laboratorium podstaw napędów hydraulicznych i pneumatycznych

Michał Makowski

W skrypcie zaprezentowano ćwiczenia z podstaw napędów hydraulicznych i pneumatycznych, dotyczące: podstawowych elementów układów hydraulicznych, sterowania w układach hydraulicznych z zastosowaniem techniki proporcjonalnej, dokładności pozycjonowania tłoczyska cylindra hydraulicznego pod obciążeniem, podstawowych elementów układów pneumatycznych, charakterystyki pompy wyporowej, charakterystyki bezwymiarowej przekładni hydrokinetycznej oraz charakterystyki przekładni hydrostatycznej.

Badanie i zarządzanie ryzykiem w transporcie drogowym z zastosowaniem algorytmów sztucznej inteligencji

Mariusz Izdebski

Praca dotyczy tematyki zarządzania ryzykiem w transporcie drogowym z wykorzystaniem algorytmów sztucznej inteligencji w procesach przewozowych do minimalizacji zdarzeń niebezpiecznych. Wartością poznawczą przeprowadzonych badań jest opracowanie autorskich, oryginalnych modeli zarządzania ryzykiem w transporcie drogowym wraz z ich algorytmizacją narzędziami sztucznej inteligencji. Opracowane modele zarządzania ryzykiem mogą mieć zastosowanie w różnych obszarach, np. budownictwie. Wykorzystanie algorytmów sztucznej inteligencji w zarządzaniu ryzykiem w transporcie drogowym pozwoliło na opracowanie oryginalnych metod oceny i zarządzania ryzykiem w procesach przewozowych. Do badania redukcji poziomu ryzyka zastosowano dwa zaawansowane algorytmy sztucznej inteligencji - mrówkowy i genetyczny. Sposób ich działania jest różny, co pozwoliło na porównanie jakości generowanych rozwiązań, a tym samym wyznaczenie efektywności tych algorytmów w zarządzaniu ryzykiem w transporcie drogowym. Monografia składa się z dziewięciu rozdziałów, które podzielono na trzy obszary tematyczne. W pierwszym obszarze (rozdz. 1-3) zdefiniowano najnowsze badania z zakresu tematyki ryzyka w transporcie drogowym, scharakteryzowano kluczowe zagrożenia w procesach przewozowych i przedstawiono procedurę zarządzania ryzykiem w transporcie drogowym. Kluczowym elementem tej części monografii jest opis algorytmów sztucznej inteligencji stosowanych w zarządzaniu ryzykiem w transporcie drogowym, ze szczególnym podkreśleniem dużej roli, jaką odgrywają użyte algorytmy. W drugim obszarze (rozdz. 4 i 5) opisano modele zarządzania ryzykiem w transporcie drogowym i przedstawiono ich formalny zapis. W trzecim obszarze (rozdz. 6-8) opisano proces algorytmizacji opracowanych modeli zarządzania ryzykiem wraz ze sposobem szacowania ryzyka na odcinkach sieci transportowej i przedstawiono weryfikację algorytmów zastosowanych w aplikacji do przykładów. W podsumowaniu monografii przedłożono rekomendacje dla decydentów zarządzających ryzykiem w transporcie drogowym, a także podkreślono oryginalność przedstawionych badań i ich dalszy kierunek.

Ludwik Fleck - mikrobiolog i filozof

Maria Ciesielska, Paweł Jarnicki

Autorzy starali się przybliżyć sylwetkę Ludwika Flecka jako mikrobiologa i serologa, a także jako filozofa nauki. Wierzymy, że przedstawienie pierwszej pozwoli lepiej zrozumieć tę drugą. Wiadomo, że Ludwik Fleck był filozofującym mikrobiologiem. Czas i miejsce, w których przyszło mu żyć, sprawiły, że zajął się medycyną. Mikrobiologiczna strona jego dorobku jest swoistym zapisem historii jego czasów, a jednocześnie zagadnienia serologiczne i mikrobiologiczne, którymi się zajmował, nie pozostały przecież bez wpływu na stworzoną przez niego filozofię nauki.   Dorobek mikrobiologiczny i serologiczny Ludwika Flecka nie wzbudził dotąd zainteresowania większości badaczy Flecka. Działo się tak z pewnością dlatego, że wiedza w naukach medycznych szybko się dezaktualizuje (z tego względu np. współczesnych immunologów nie interesują teksty historyczne), ale także dlatego, że do zrozumienia jego niefilozoficznych tekstów nie wystarczy współczesne wykształcenie medyczne, trzeba mieć też sporą wiedzę historyczną.   W przeciwieństwie do wielu filozofów nauki Ludwik Fleck był czynnym naukowcem, który swoją teorię budował nie tylko na podstawie lektury tekstów innych autorów i badaniach historycznych, ale głównie na fundamencie własnych doświadczeń, co jest bardzo ważną cechą jego twórczości.

Aspekty bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej

Marian Kowalewski

Monografia dotyczy podstawowych aspektów bezpieczeństwa. Zaprezentowano w niej bezpieczeństwo jako naukę, a problemy bezpieczeństwa narodowego w odniesieniu do teorii stosunków międzynarodowych. Szczegółowo omówiono warunki bezpieczeństwa narodowego i jego kryteria, zagrożenia bezpieczeństwa narodowego naszego kraju oraz system strategii rozwoju Rzeczypospolitej Polskiej do 2030 roku.

Reakcja przeniesienia wodoru. "Zielona" metoda syntezy alkoholi i aldehydów

Marek Gliński

Prezentowana monografia zawiera opis wyników badań reakcji katalitycznego przeniesienia wodoru i jej wykorzystania do syntezy alkoholi, przeprowadzonych przez autora w latach 1982–2019. Badania te miały na celu poznanie możliwości tej reakcji i zakresu jej stosowalności, a znaczna ich część wyników nie była jeszcze opublikowana.   Zakres prezentowanych badań dotyczył m.in.: reaktywności wybranych grup ketonów w reakcji przeniesienia wodoru od alkoholi jako donorów w obecności jednego katalizatora – tlenku magnezu; powiązania reaktywności tych związków z budową ich cząsteczek i warunkami reakcji, wynikających ze sposobu jej prowadzenia; określenia wpływu budowy donora wodoru i warunków reakcji na przebieg redukcji wytypowanego akceptora wodoru; weryfikacji postulowanych w literaturze źródeł aktywności tlenku magnezu w reakcji przeniesienia wodoru oraz niektórych obszarów badawczych ściśle związanych z reakcją przeniesienia wodoru od alkoholi do związków karbonylowych.   Działania badawcze autora dotyczące syntezy alkoholi II-rzędowych (głównie), jak i I-rzędowych oraz w niewielkim stopniu aldehydów, miały na celu określenie zakresu stosowalności reakcji katalitycznego przeniesienia wodoru jako potencjalnej, alternatywnej metody w syntezie alkoholi ze związków karbonylowych jako substratów. O przydatności zaprezentowanej metody syntezy decyduje m.in.: uzyskiwana wartość wydajności produktu, szeroko rozumiana selektywność reakcji, dostępność substratów i katalizatora, warunki syntezy, jej koszt i czasochłonność oraz bezpieczeństwo w trakcie jej realizacji. Zaproponowana metoda redukcji grupy karbonylowej w reakcji przeniesienia wodoru pozostaje w zgodzie ze współczesnym poglądem na technologię chemiczną i minimalizację jej oddziaływania na środowisko naturalne, dlatego autor zdecydował o umieszczeniu w tytule monografii przymiotnika zielony jako cechy metody.

Model sukcesu innowacji w przedsiębiorstwie. Przypadek sektora biopaliw

Lidia Sobczak

Praca składa się z czterech rozdziałów. Przeprowadzona w dwóch pierwszych rozdziałach analiza piśmiennictwa stanowiła podstawę opracowania teoretycznego modelu sukcesu w rozdziale trzecim i weryfikacji założeń modelowych w rozdziale czwartym. W rozdziale pierwszym omówiono istotę i rodzaje innowacji, przedstawiono wybrane modele procesu innowacji, scharakteryzowano także niektóre modele przedsiębiorczości oraz model przedsiębiorczości korporacyjnej i innowacji. Wskazano tym samym możliwości i potrzebę analizy procesu innowacji przez pryzmat przedsiębiorczości. W rozdziale drugim zaprezentowano wybrane badania nad przyczynami sukcesu przedsiębiorstwa i scharakteryzowano niektóre prace nad sukcesem innowacji i okolicznościami, które go poprzedzają. Wykazano tym samym zasadność dalszych poszukiwań w obszarze czynników sukcesu innowacji. W rozdziale trzecim opisano koncepcję możliwości przedsiębiorczych, koncepcję aktywności przedsiębiorczej i koncepcję adaptacyjnego podejścia do zarządzania projektami. W tym samym rozdziale scharakteryzowano gotowość do zmian, kompetencje do ich wprowadzania oraz rolę menedżerów średniego szczebla w procesie innowacji. Tu także zdefiniowano zmienne modelu oraz teoretyczne zależności między nimi. W rozdziale czwartym przedstawiono założenia badania empirycznego i jego metodykę, zaprezentowano wyniki konfirmacyjnej analizy czynnikowej i modelowania równań strukturalnych oraz model sukcesu innowacji w przedsiębiorstwie.

Finanse cyfrowe. Perspektywa rynkowa

Lech Gąsiorkiewicz, Jan Monkiewicz

Problematyka gospodarki cyfrowej, a w szczególności jej specyficzny wycinek jakim są finanse cyfrowe, stanowi istotny obszar aktywności naukowej Katedry Finansów i Systemów Finansowych Wydziału Zarządzania Politechniki Warszawskiej. W pracach nad tym zagadnieniem biorą udział pracownicy Katedry, a także wielu ekspertów zewnętrznych z innych ośrodków akademickich, ze świata biznesu oraz instytucji publicznych. Efektem tych prac są już opublikowane dzieła, a także będąca w opracowaniu seria trzech monografii, pod wspólnym tytułem Finanse cyfrowe. Pierwsza z nich – Finanse cyfrowe: informatyzacja, cyfryzacja, danetyzacja prezentuje ramy ogólne gospodarki cyfrowej, problematykę konsumenta na rynku finansowym oraz ryzyka finansów cyfrowych. Niniejsza publikacja, będąca jej kontynuacją, zawiera omówienie wybranych zagadnień związanych z bankowością cyfrową, ubezpieczeniami cyfrowymi oraz cyfryzacją rynków finansowych. Jej celem jest dokonanie prezentacji wykorzystania finansów cyfrowych w głównych segmentach biznesowych finansów.   Monografia podzielona jest na trzy części. Pierwsza jest poświęcona bankowości cyfrowej, druga ubezpieczeniom cyfrowym, a w części trzeciej omówiono zagadnienia związane z cyfryzacją rynku kapitałowego.

Podstawy automatyki. Ćwiczenia laboratoryjne

Andrzej Wojtulewicz, Krzysztof Zarzycki, Patryk Chaber, Robert Nebeluk

Celem opracowania jest przedstawienie w praktyce podstawowych zagadnień automatyki: opis obiektów dynamicznych do celów sterowania, sprzężenie zwrotne i jego rola, struktury układów regulacji, podstawy projektowania układów regulacji służących do nadążania (serwomechanizmy) oraz do tłumienia wpływu zakłóceń (układy regulacji przemysłowej), realizacje cyfrowe algorytmów regulacji. Omówiono się także platformy sprzętowe współczesnych systemów automatyki: programowalne sterowniki logiczne (PLC), a także przemysłowe systemy monitorowania i gromadzenia danych (SCADA). W skrypcie dokonano wprowadzenia w tematykę nowoczesnych systemów automatyki przemysłowej (wykonanie zadań laboratoryjnych wymaga przyswojenia przez studentów wiedzy związanej ze środowiskami programistycznymi sterowników PLC oraz SCADA). Szczegółowe opisy techniczne pozwolą na poznanie obiektów wykorzystywanych podczas zajęć praktycznych. Zebranie dostępnych materiałów w jeden skrypt pozwala na uporządkowanie i usystematyzowanie wiedzy. Tak opracowany materiał stanowi istotne dopełnienie wykładu.

E-kultura. Model i analiza kultury organizacji wirtualnych

Helena Bulińska-Stangrecka

W książce został podjęty problem konceptualizacji e-kultury i jej związków z wirtualnością. Tematyka badawcza wydaje się zasadna ze względu na nowość zagadnienia i możliwość eksploracji naukowej niedostatecznie zbadanych dotąd wątków. E-kultura stanowi istotne zagadnienie powiązane ze zmianą paradygmatów zarządzania w XXI wieku. Innowacyjność problematyki dotyczy przede wszystkim poruszanych w badaniach nowych zagadnień, takich jak analiza koncepcji e-kultury i budowy empirycznego modelu e-kultury, weryfikacja związków wirtualności z e-kulturą oraz diagnoza skutecznych praktyk dotyczących zarządzania kapitałem ludzkim w e-kulturze.   Praca składa się z pięciu części. Część pierwsza dotyczy kwestii wirtualności organizacji. Część druga jest poświęcona opisowi teoretycznemu zjawiska e-kultury jako formy kultury organizacji. W części trzeciej przedstawiono metodykę empirycznych badań e-kultury. W kolejnej, czwartej części, przedstawiono wyniki analiz statystycznych i opracowany na ich podstawie model e-kultury organizacji IT funkcjonujących w Polsce. W części piątej przedstawiono praktyki zarządzania kapitałem ludzkim w e-kulturze. Następnie zaprezentowane zostały wskazówki dla działów personalnych dotyczące wdrożenia e-kultury. Zaprezentowano także wnioski z badań dotyczące teorii i praktyki zarządzania organizacją charakteryzującą się e-kulturą. Pracę uzupełnia studium przypadku opisujące e-kulturę organizacji IT działającej w Polsce.

Projektowanie w procesie BIM

Zbigniew Kacprzyk

Od wielu lat na świecie promowana jest zmodyfikowana procedura prowadzenia przedsięwzięcia budowlanego. Tę zmodyfikowaną procedurę, uwzględniającą specyfikę budownictwa i wykorzystującą, do pewnego stopnia organizację z przemysłu maszynowego, nazywa się w skrócie BIM. Skrót BIM wprost tłumaczymy jako modelowanie informacji o budynku (ang. Building Information Modeling); pierwotnie ograniczał się on do modelu cyfrowego budynku. Z czasem BIM-em zaczęto nazywać nowy (zmodyfikowany) sposób prowadzenia inwestycji budowlanej w całym jej życiu od pomysłu do rozbiórki.   W prezentowanej książce promujemy szerokie i holistyczne podejście do BIM-u, w którym wykorzystuje się jednocześnie trzy elementy: model (lub modele) cyfrowe, procedury współpracy i wymiany (interoperacyjność) oraz kompetencje zespołów (ludzi). Model cyfrowy obiektu zawiera model geometryczny, informacje fizyczne o materiałach, informacje techniczne (aprobaty, cykle przeglądów itp.), harmonogramy, wyceny robot budowlanych, organizację placu budowy, harmonogramy dostaw materiałów, zarządzanie całym cyklem życia obiektu i wiele innych informacji wytwarzanych w czasie realizacji przedsięwzięcia.   Celem książki jest przybliżenie zagadnień BIM szczególnie na etapie przygotowania projektu. Podstawy teoretyczne pozwolą na lepsze zrozumienie systemów CAD wykorzystywanych w procesie BIM. W przypadku wykorzystania systemów obliczeniowych (CAE) brak podstaw teoretycznych jest po prostu niebezpieczny dla konstruktora.

Podstawy fizyczne energetyki jądrowej

Bronisław Słowiński

W prezentowanym skrypcie przedstawiono zarys podstaw fizycznych obecnej energetyki jądrowej i jej trendy rozwojowe. Opracowanie powstało na podstawie materiału do wykładów, które autor prowadził w ciągu ostatnich dziewięciu lat dla studentów drugiego stopnia edukacji na Wydziale Fizyki Politechniki Warszawskiej, a także dla doktorantów wydziałów fizyki Politechniki i Uniwersytetu Warszawskiego, magistrantów Wydziału Inżynierii Produkcji SGGW, studentów trzeciego roku Instytutu Fizyki UMCS w Lublinie. Skrypt może być również pomocny dla studentów studiów podyplomowych odpowiednich specjalności, na których autor prowadził wykłady dla inżynierów, pragnących zapoznać się od podstaw z tą fascynującą dziedziną o ogromnych implikacjach technologicznych i społecznych.   Podana na końcu literatura zawiera tylko kilka pozycji, spośród sporej liczby monografii i publikacji w danej problematyce, które są najbardziej zbliżone do profilu niniejszego skryptu lub też są praktycznie dostępne. W tych publikacjach można znaleźć odnośniki do innych materiałów źródłowych. Bardzo przydatny jest również Internet i wymienione strony informacyjne.

Zarządzanie innowacjami a cykle gospodarcze. Wyzwania, relacje, metody

Stanisław Marciniak, Wojciech Wiszniewski, Eryk Głodziński

W opracowaniu zaprezentowano wyniki badań na temat różnych aspektów innowacji oraz faz ich rozwoju, które są prowadzone w Zakładzie Badań i Rozwoju Produkcji Instytutu Organizacji Systemów Produkcyjnych Politechniki Warszawskiej. Problematyka ta analizowana jest interdyscyplinarnie, szczególnie z punktów widzenia: inżynierskiego, ekonomicznego i społecznego. Zamierzeniem Autorów jest zaprezentowanie rozszerzonego spojrzenia na innowacje w kontekście zmieniającego się otoczenia makroekonomicznego. Przyjęto tezę, że nowoczesne podejście do tworzenia i komercjalizacji innowacji musi uwzględniać zmiany wynikające z uwarunkowań faz cyklu koniunkturalnego. Narzędzia wspierające rozwój innowacji powinny wspomagać przezwyciężenie kryzysu, w którym organizacja znalazła się w wyniku oddziaływania otoczenia zewnętrznego i stymulować jej rozwój w warunkach koniunktury gospodarczej.

Finanse cyfrowe. Informatyzacja, cyfryzacja i danetyzacja

Lech Gąsiorkiewicz, Jan Monkiewicz

W prezentowanej monografii Autorzy zajęli się specyficznym wycinkiem gospodarki cyfrowej, którą stanowią finanse cyfrowe. Mają one szczególny charakter z uwagi na fakt, że transakcje finansowe są w istocie rzeczy wymianą informacji, bez żadnego tła materialnego. W związku z tym mogą być one w wyjątkowo dużym stopniu przeniesione do wymiaru wirtualnego.   Opracowanie podzielone jest na trzy części. W części pierwszej, najobszerniejszej, ukazano ramy koncepcyjne rozważań. W rozdziale pierwszym nakreślone jest pojęcie gospodarki cyfrowej i analizowane są jej miary. W rozdziale drugim podjęto dyskusję nad ramami teoretycznymi finansów cyfrowych. Rozdział trzeci poświęcony jest zagadnieniom danetyzacji i kwestiom obrotu danymi dla potrzeb finansów. Rozdział czwarty zawiera prezentację technologicznego wymiaru finansów cyfrowych. W rozdziale piątym omówiono wyzwania, które w tym zakresie stoją przed bankiem centralnym z racji jego szczególnie doniosłej roli w systemie finansowym.   W części drugiej skupiono się na konsumencie cyfrowym. W rozozdziale szóstym, otwierającym tę część publikacji, podejęto wątek ochrony konsumenta cyfrowego, koncentrując swoją uwagę na kwestiach ochrony danych osobowych i prywatności. Stają się one centralnym problemem nowej rzeczywistości konsumenckiej. W rozdziale siódmym przeprowadzona jest analiza zagadnień etyki i jej szczególnych aspektów w świecie finansów cyfrowych, zaś rozdział ósmy podejmuje zagadnienia wykluczenia finansowego w świecie cyfrowym.   W trzeciej części książki przeanalizowano zagadnienia ryzyka występującego w finansach cyfrowych. W rozdziale dziewiątym, otwierającym tę część, przeprowadzono analizę regulacji Internetu i technologii cyfrowych w kontekście rynku finansowego i usług finansowych. Podkreślony jest w nim fakt, że wraz z pojawieniem się technologii cyfrowej kod (software) stopniowo stał się dominującym sposobem regulowania zachowania użytkowników Internetu, co rodzi wiele problemów i zagrożeń. W rozdziale dziesiątym omówiono zarządzanie bezpieczeństwem cybernetycznym w systemie finansowym, koncentrując swoją uwagę zarówno na podmiotach systemu finansowego, jak i roli państwa w tym zakresie. W rozdziale jedenastym przedstawione są makroekonomiczne aspekty ryzyka finansowego wywołane procesem cyfryzacji finansów. W rozdziale dwunastym, zamykającym monografię, podjęto wątek bezpieczeństwa cybernetycznego w systemie finansowym przez pryzmat działań nadzoru finansowego.   Na zakończenie chcemy podkreślić, że poglądy głoszone przez poszczególnych Autorów na łamach tej książki są wyłącznie ich poglądami prywatnymi i nie mogą być utożsamiane z poglądami instytucji, w których pracują.

Sustainable Management - Marketing Perspective. Essence, Determinants and Manifestations

Marek Seretny

The reviewed work, according to its author, aims to „start a discussion on the innovative approach to management, which will lead to the reorientation of management activities so that they take into account the concept of sustainability as a new management imperative”. (…) The author recognizes contemporary challenges for business management in the conditions of the new economy and globalization. The review of the theory and practice of management presented in the work is the starting point for the indication of the need to change the paradigm of Foreword functioning of modern enterprises and to seek the relationship between sustainability (including in particular marketing) and their market success.   The publication may be really useful in the education of contemporary managers. (…) The study contains wide, comprehensive and state-of-the-art knowledge in the field of management in modern economy and marketing as an organization’s activity. (…) The reviewed monograph, after minor formal changes, can successfully fill the gap in knowledge in the field of social and ethical responsibility of enterprises and managers, in particular in the field of marketing. It can become a valuable position recommended to students of management, but also at numerous postgraduate programs in management and marketing as well as MBA studies.

Aktualne problemy katastru w Polsce

Robert Łuczyński

Tom II serii „Monografie Naukowe Wydziału Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej” „Geodezja i Kartografia˝   W monografii przedstawiono wybrane zagadnienia związane z funkcjonowaniem katastru w Polsce, wynikające z syntezy problemów badawczych podjętych przez autorów reprezentujących trzy ośrodki naukowe w Polsce – Akademię Górniczo-Hutniczą w Krakowie, Politechnikę Warszawską oraz Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu. Wyniki badań oparte są na aktualnych przepisach prawa, a w szczególności na znowelizowanym 31 grudnia 2013 roku rozporządzeniu w sprawie ewidencji gruntów i budynków.   W pracy przedstawiono również wyniki badań związanych z zagadnieniami katastru wodnego, którego powstanie w przyszłości jest uwarunkowane przepisami prawa wodnego oraz problemy związane z rozbieżnościami danych pochodzących z katastru nieruchomości i ksiąg wieczystych w porównaniu ze stanem faktycznym.   Autorzy przedstawili wspólne konkluzje oraz propozycje zmian w zakresie obowiązujących procedur i prawa regulującego prowadzenie katastru w Polsce.

Zeszyt "Architektura" nr 17, Planowanie przestrzenne jako narzędzie ochrony wartości przyrodniczych na przykładzie Kampinoskiego Parku Narodowego

Małgorzata Mirecka

Zakres zainteresowań zawodowych autorki oscyluje wokół zagadnień kształtowania przestrzeni i narzędzi temu służących w obowiązującym porządku prawnym. W pierwszym rozdziale publikacji omówiono genezę ochrony przyrody na świecie i w Polsce oraz przeprowadzono analizę obowiązujących w tym zakresie przepisów krajowych, z odniesieniem do zmian dokonanych w nich w ostatnich latach. Ze względu na szczególną rolę, jaką w ogólnokrajowym systemie ochrony przyrody pełnią parki narodowe, jeden z nich postanowiono wybrać jako pole dalszych badań. Wybrano Kampinoski Park Narodowy – położony w bezpośrednim sąsiadztwie Warszawy i stanowiący cześć stołecznej aglomeracji. Presja urbanistyczna na park jest olbrzymia i pomimo nałożonych od wielu lat reżimów ochronnych wydaje się trudna do powstrzymania. Ogólną charakterystykę parku, jego położenia, środowiska przyrodniczego, form ochrony i występujących tu zjawisk przestrzennych zawarto w drugim rozdziale pracy. W rozdziale trzecim odniesiono się do dokumentów wyrażających politykę przestrzenną na poziomie kraju i województwa – badaniami objęto Koncepcję Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 i Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego, wskazując miejsce Kampinoskiego Parku Narodowego w ogólnokrajowym i regionalnym systemie obszarów chronionych. W czwartym rozdziale zbadano realizację ochrony wartości przyrodniczych na gminnym poziomie planowania, poddając analizie dokumenty planistyczne szczebla lokalnego, czyli studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin „parkowych” oraz wybrane miejscowe plany zagospodarowania. Przeprowadzone badania pozwoliły na sformułowanie w podsumowaniach kolejnych rozdziałów monografii wielu stwierdzeń, dotyczących genezy ochrony przyrody w Polsce, zmian legislacyjnych oraz związków między przepisami z zakresu ochrony przyrody, środowiska, krajobrazu, gruntów rolnych i leśnych z planowaniem i zagospodarowaniem przestrzennym, a także na postawienie diagnozy w zakresie skuteczności planowania przestrzennego w ochronie wartości przyrodniczych. Wnioski autorskie mają na celu wzmocnienie planistycznych narzędzi ochrony wartości przyrodniczych.