Areszt rzeczy jako zabezpieczenie wierzytelności w miastach Polski średniowiecznej

Zygfryd Rymaszewski

Przeglądając księgi sądów miejskich w poszukiwaniu informacji o woźnych sądowych, nie uzyskaliśmy spodziewanych rezultatów. Rzucały się natomiast w oczy liczne wzmianki o areszcie, głównie kładzionym przez wierzycieli na majątku dłużników. Postanowiliśmy się temu zjawisku bliżej przyjrzeć, zwłaszcza że niewiele informacji o nim można znaleźć w literaturze. Tematyczny areszt, już choćby dlatego, że był zabezpieczeniem interesów wierzyciela, miał wiele wspólnego z zastawem, zwłaszcza z powszechnie w miastach stosowanym zastawem ruchomości. I tu również poza zasygnalizowanie problemu wyjść nie można. Brakuje nam zatem odpowiednika dla stosunków miejskich – zastawu w prawie ziemskim. Uzyskany przez nas obraz aresztu – zabezpieczenia w prawie miast polskiego średniowiecza pozostawia wrażenie niedosytu. Zbyt często, wobec milczenia źródeł, badacz skazany jest na hipotezy czy znaki zapytania. Mimo wszystko sądzimy, że warto czytelnikowi przedstawić ciekawą instytucję prawną, w której jak w zwierciadle odbija się, choć w zamglonym tle, żywo pulsujące życie mieszkańców polskich miast epoki średniowiecznej. 

Hybrydowe modelowanie procesów demograficznych z wykorzystaniem rozmytych przyłączających układów dynamicznych

Agnieszka Rossa, Lesław Socha, Andrzej Szymański

Umieralność i prawidłowości z nią związane są przedmiotem dociekań od wielu stuleci. Za ojca metodologii tablic wymieralności uznaje się J. Graunta, który w roku 1662 opublikował pracę „Natural and Political Observations Made upon the Bills of Mortality”. Kontynuatorem badań Graunta był angielski astronom E. Halley. Autorem współczesnej metodologii budowy tablic wymieralności jest C. L. Chiang. Gwałtowny rozwój teorii i zastosowań modeli umieralności obserwujemy szczególnie w ostatnich czterech dekadach, czego dowodem jest też niniejsza książka. Przedstawione są w niej najnowsze modele umieralności, które umożliwiają prognozowanie procesu wymierania populacji w perspektywie średnio- i długookresowej. Autorzy omawiają kolejne modyfikacje modelu Lee-Cartera, wykorzystując teorię równań różniczkowych, algebry liczb rozmytych oraz algebry liczb zespolonych. Zastosowanie tych struktur pozwala na modelowanie umieralności, a następnie na wskazanie własności prognostycznych poszczególnych modeli. W sytuacji starzenia się społeczeństw w krajach rozwiniętych proponowane modele mogą znaleźć zastosowanie m.in. w planach emerytalnych i ubezpieczeniach na życie. 

Humanistyka z perspektywy ontologii kulturowej

Marcin Maria Bogusławski

Google zapytany o „kryzys” wyświetla 6 280 000 wyników w 0,45 sekundy. Czołowe miejsca zajmują odniesienia do kryzysu gospodarczego, finansowego, psychologicznego czy kryzysu w związku. Martha C. Nussbaum w książce Nie dla zysku. Dlaczego demokracja potrzebuje humanistów w alarmującym tonie pisze jednak, że najważniejszy rodzaj kryzysu dotyczy edukacji, z której rugowana jest humanistyka, formująca świadomych, samodzielnych i krytycznych obywateli. Ich miejsce zastępują „pokolenia użytecznych maszyn”, a „na naszych oczach rozstrzyga się przyszłość światowych demokracji”. Humanistyka może spełnić funkcję edukacyjną tylko wtedy, gdy zasilają ją rzetelne badania akademickie. Jako jedność badania i nauczania, teoretyzowania i praktyki powinna być „polityką wrażliwości”, w ramach której humanista w sposób moralnie odpowiedzialny porusza się w sferze znaczeń i wartości. W tym sensie, zakorzenionym w filozofii Derridiańskiej, humanistyka oznacza „praktykowanie krytycznego oporu wobec wszystkich pojęć, wartości, idei czy kulturowych tendencji po to, by nie przekształciły się one w zawłaszczające dogmaty i ideologie”. Widać to szczególnie dobrze z perspektywy ontologii kulturowej, którą przyjęto w prezentowanej publikacji.

Internacjonalizacja polskich ośrodków politologicznych

Tomasz Domański, Alicja Stępień-Kuczyńska, Agata Włodarska-Frykowska

W publikacji, którą przekazujemy do rąk Czytelnika, akcentujemy treści odnoszące się do problemu tożsamości politologii i szerzej nauk o polityce oraz internacjonalizacji.

Pokolenia na rynku pracy

Anna Rogozińska-Pawełczyk

W publikacji ukazano mechanizmy odpowiedzialne za kreowanie sytuacji kolejnych pokoleń na rynku pracy oraz różnorodne jej przyczyny związane z bieżącą koniunkturą i aktualnymi przemianami gospodarczymi. Choć polski rynek pracy jest nadal rynkiem pracodawcy, to wciąż trudno przedsiębiorcom znaleźć dobrego pracownika. Przyczyną tych trudności jest zwykle niedopasowanie kompetencji kandydatów do oczekiwań pracodawców. Unia Europejska podejmuje kolejne kroki w celu ustanowienia gwarancji zatrudnienia dla ludzi młodych, skupiając uwagę państw członkowskich na tej właśnie grupie społecznej, jednak europejskie społeczeństwa starzeją się i od dawna wskazuje się na konieczność utrzymania dojrzałych pracowników jak najdłużej na rynku pracy. Zostały opisane trzy grupy pokoleniowe: młodzi absolwenci szkół wchodzący bądź w niedalekiej przyszłości zamierzający wejść na rynek pracy; pracownicy już od lat odnajdujący się zawodowo na rynku oraz osoby w wieku 40, 50 lat, które musiały sobie poradzić z okresem przejściowym po 1989 r., problemem bezrobocia, a także włączeniem do nowego systemu emerytalnego. Zwrócono uwagę, że gdy nie przybywa miejsc pracy na rynku, młodzi opuszczający szkoły i uniwersytety są w gorszej sytuacji na rynku niż osoby ze starszych pokoleń, którym udało się zdobyć zatrudnienie jeszcze przed nastąpieniem ogólnoświatowego kryzysu gospodarczego. 

Arystoteles na nowo odczytany. Ryszarda Kilvingtona

Elżbieta Jung

 Książka jest efektem wieloletnich badań dotyczących historii nauki średniowiecznej, mianowicie początków fizyki matematycznej. Można w niej wyodrębnić dwie części: monografię, w której autorka odpowiada na pytanie, czy XIV-wieczna fizyka matematyczna, inspirowana nominalistyczną filozofią Wilhelma Ockhama, doprowadziła do zerwania z jakościową fizyką Arystotelesa już w wieku XIV, oraz – tłumaczenie Kwestii o ruchu Ryszarda Kilvingtona, jednego z twórców szkoły Oksfordzkich Kalkulatorów. Z pozycji nominalistycznej, z jednej strony odrzuca on dużą część podejmowanej przez Arystotelesa problematyki, z drugiej zaś, wypełniając obowiązki nauczycielskie na średniowiecznym uniwersytecie, poddaje teorie Stagiryty interpretacji pozwalającej odnaleźć w jego myśli elementy bliskie – jak się Kilvingtonowi wydaje – jego poglądom. W swoich kwestiach Kilvington podejmuje analizę zagadnienia zmian, rozumianych, zgodnie z definicją Arystotelesa, jako ruch przestrzenny, zmiany jakościowe oraz ilościowe w ujęciu nominalistycznym, czyniąc matematykę właściwym językiem opisu przyrody. Są one też rezultatem jego nauczania, czasami zapisu ćwiczeń odbywanych w klasie ze studentami, zatem tekst ten ma również walor historyczny, ponieważ pokazuje nam, jak wielkie wymagania stawiano studentom średniowiecznym i jak dobrze się z nich wywiązywali. Jakiego rodzaju były to „obliczenia” i jakie dzięki nim można osiągnąć rezultaty, Czytelnik dowie się z lektury książki.

Wpływ regulacji kapitałowych i płynnościowych sektora bankowego na wzrost gospodarczy Polski

Monika Marcinkowska, Piotr Wdowiński

W publikacji podjęto oryginalną i udaną próbę prezentacji oceny skutków regulacji Bazylei III na działalność sektora bankowego i wzrost polskiej gospodarki w oparciu o zaawansowane modele ekonometryczne. Ta cenna pozycja książkowa jest adresowana do czytelników, którzy interesują się jakością stanowionych regulacji, do studentów studiujących kierunek ekonomicznej analizy prawa na uczelniach ekonomicznych i na wydziałach prawa oraz do osób zajmujących się profesjonalnie opracowaniem projektów ustaw, szczególnie przygotowujących uzasadnienia. Z recenzji prof. zw. dr. hab. Stanisława Kasiewicza, SGH w Warszawie

Jurysprudencja 12. Refleksyjność prawa. Od teorii społecznej do strategii regulacji i z powrotem

Maciej Pichlak

Młyny sprawiedliwości mielą powoli - prawdopodobnie każdy zna to powiedzenie dotyczące sposobu działania prawa. Szczególnie ciekawe jest w nim jednak nie to, co przysłowie wprost stwierdza, ale co milcząco zakłada. Przyjmuje ono, że sprawiedliwość można porównać do młyna wykonującego kołowy, zdałoby się jałowy, ruch, w wyniku którego powstaje jednak treść nowa jak mąka sypiąca się spod młyńskich żaren, czyli rozstrzygnięcie prawnego zagadnienia. Książka jest próbą uchwycenia tego, jak kołowy ruch prawa może być rozumiany. Jej przedmiotem jest pojęcie refleksyjności prawa, a obszarem poszukiwań - teoria społeczna. Badając kolejne koncepcje z tej dziedziny, autor odsłania przy okazji, na czym polegają związki między teorią a praktyką prawną. Jak się okazuje, również one mają charakter refleksyjny, rodząc potrzebę nieustannej wędrówki od teorii do praktyki i z powrotem.

Gdy otworzyli bramy, zaczęłam iść w stronę domu... Rozmowy z Joanną Muszkowską-Penson

Jacek Ladorucki

Joanna Muszkowska-Penson, ur. 1921 w Warszawie, córka Jana Muszkowskiego i Janiny z Badiorów. W latach 1940–1941 łączniczka w Komendzie Głównej ZWZ. W latach 1941–1945 więźniarka obozu koncentracyjnego w Ravensbrück. Profesor nauk medycznych, absolwentka Akademii Medycznej w Łodzi (1950). W latach 1950–1980 zatrudniona w Klinice Chorób Nerek Akademii Medycznej w Gdańsku, od 1980 r., wskutek nacisków politycznych, oddelegowana do Szpitala Wojewódzkiego, gdzie do emerytury była ordynatorem oddziału wewnętrznego. Przez większość życia związana z Trójmiastem. W czasie wydarzeń sierpniowych 1980 r. służyła pomocą medyczną strajkującym w Stoczni Gdańskiej. Podczas stanu wojennego ukrywała w swoim mieszkaniu działaczy Ruchu Młodej Polski. Od początku lat 80. angażowała się społecznie, pracując w punkcie charytatywnym przy parafii św. Brygidy oraz współuczestnicząc w organizacji opieki hospicyjnej (wraz z ks. Eugeniuszem Dutkiewiczem). Honorowy członek „S” Portu Gdańskiego. Po przejściu na emeryturę pracuje (od 2006 r.) pro bono w biurze Lecha Wałęsy. Odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2006). Książka stanowi zapis wywiadów przeprowadzonych z Joanną-Muszkowską-Penson przez dr. Jacka Ladoruckiego, adiunkta na Wydziale Filologicznym UŁ. Autor, rozmawiając ze świadkiem burzliwych czasów minionego wieku, kieruje uwagę Czytelnika nie tylko na przełomowe wydarzenia historyczne (wybuch wojny, pobyt w obozie, działalność opozycyjna w latach 80.), lecz także na refleksję egzystencjalną swej rozmówczyni, która opowiada o przedwojennym świecie, wartościach, roli przyjaźni, pracy społecznej i współtworzeniu ruchu hospicyjnego w Polsce.  

Strategie choreograficzne. Nowe perspektywy

Tomasz Ciesielski, Mariusz Bartosiak

Współcześnie znaczenia i funkcje choreografii niezwykle się rozszerzają i to nie tylko w ramach praktyki artystycznej, lecz także tej wychodzącej poza taniec (choreographing space, choreographing problems czy choreographing empathy). Choreografia to termin pozwalający adekwatnie opisywać zdarzenia kulturowe (ethical choreography, choreography of communication, choreography of consciousness, choreography of multiculture itp.), a nawet zjawiska naturalne (np. choreography of bacteria). Kulturowe, społeczne i polityczne konsekwencje tych metafor są dziś szeroko eksplorowane oraz dyskutowane w przestrzeni praktyk zarówno artystycznych, jak i badawczych. Zebrane w tej publikacji artykuły odsłaniają kilka możliwych obszarów, w których choreografia okazuje się adekwatnym językiem opisu, strategią działania, matrycą poznawczą lub metodą badawczą. Ponadto są dla siebie nawzajem nielinearnym, sieciowym wprowadzeniem – kładą fundament pod nasze współczesne rozumienie choreografii, a także swego rodzaju choreograficzne myślenie, służące zaistnieniu jej w kolejnych kontekstach. Interesuje nas wielopoziomowa i wieloaspektowa interakcja heterogenicznych czynników, która staje się możliwa dzięki obecności w każdej z zamieszczonych tu prac odpowiednich strategii choreograficznych. Są one zatem rozpoznawalne w działaniach artystycznych przytaczanych przez autorów, w przyjętych przez nich interdyscyplinarnych metodologiach i nieoczywistych relacjach, jakie pojawiają się pomiędzy kolejnymi rozdziałami. Ze Wstępu   Teksty dotyczą współcześnie obieranych strategii choreograficznych, nowego podejścia do współczynników tańca i widowiska tanecznego, a także pracy z tancerzem i tworzenia relacji z publicznością. W Polsce publikacja ta jest niezmiernie potrzebna i istotna dla zapoznania się z dokonaniami światowymi oraz przeszczepienia na rodzimy grunt niezbędnych narzędzi badawczych i metodologii do zbadania nowych zjawisk choreograficznych. Głównym kręgiem odbiorców stanie się środowisko polskich tancerzy, performerów, choreografów zajmujących się współczesnymi zjawiskami tanecznymi. Na pewno zainteresują się nią też miłośnicy i krytycy tego typu prezentacji tanecznych. Z recenzji prof. dr. hab. Tomasza Nowaka   Publikacja została zrealizowana we współpracy z Instytutem Muzyki i Tańca w ramach „Programu wydawniczego 2017″.

Ćwiczenia z mikrobiologii ogólnej. Wydanie V. Skrypt dla studentów biologii. Cz. II praktyczna

Antoni Różalski

 Mikrobiologia jest nauką o drobnoustrojach (mikroorganizmach). Zajmuje się cechami morfologicznymi, właściwościami biochemicznymi, rolą w środowisku naturalnym, właściwościami chorobotwórczymi, jak również zastosowaniem drobnoustrojów w przemyśle. Podstawowy schemat badania drobnoustrojów obejmuje: wstępną obserwację makroskopową i mikroskopową, wyosobnienie interesującego nas ustroju w postaci czystej hodowli, określenie jego cech morfologicznych, typu wzrostu na podłożach stałych i płynnych, zbadanie jego właściwości biochemicznych i fizjologicznych oraz ustalenie ewentualnej roli wyizolowanego mikroorganizmu w środowisku naturalnym, w przebiegu choroby lub możliwości wykorzystania w procesie przemysłowym. Zwalczanie drobnoustrojów jest także jedną z dziedzin mikrobiologii ogólnej we wszystkich przypadkach, w których obecność niektórych z nich jest wręcz szkodliwa. Istnieje też możliwość zakażenia mikrobiologicznego, dlatego pracownicy laboratoriów mają najwyższe kwalifikacje zawodowe i duże doświadczenie, wykonują swoją pracę posługując się wyłącznie sprzętem zmechanizowanym i korzystają z pełnego zabezpieczenia osobistego. Książka zawiera zestaw 25 ćwiczeń odbywanych przez studentów specjalności: mikrobiologicznej, biochemicznej i biofizycznej, fizjologicznej oraz biologii środowiskowej.

Metakolaż. O kanonie myślenia metaforycznego

Dorota Rybarkiewicz

Autorka przybliża metakolaż, omawiając hybrydową koncepcję metafory oraz sposoby myślenia metaforycznego w filozofii, nauce czy ideologii. Wielowątkowy opis różnych metafor, pełniących funkcję modeli myślenia, ukazuje ich podobieństwo do szyby. Patrzymy przez nią, poznając świat, ale nie wiemy, czy jest ona całkiem przeźroczysta, porysowana, a może matowa lub mająca własne rysunki i barwy, które nakładają się na to, co usiłujemy przez nią zobaczyć. Metafory bowiem tworzą kategorie poznawcze, które stanowią źródło interpretacji napływających danych. Ta ich podwójna rola stawia nas wobec pytania o prawdziwość poznania opartego na tym mechanizmie oraz o zakres niepewności poznawczej, czyli tzw. manowców. Autorka podaje wiele przykładów dochodzenia do takich granic poznania i próbuje zgłębić zagadnienia dotyczące roli tego mechanizmu w myśleniu, również naukowym, jego wpływu na poznanie i ocenę jego wartości. Lektura publikacji pozwala nie tylko na teoretyczne zapoznanie się z metakolażem, lecz także, dzięki podjęciu własnych przemyśleń, może przyczynić się do udoskonalenia tego procesu poznawczego i do zwiększenia szans na lepszą interpretację zmiennej rzeczywistości.

Przestrzenna organizacja systemów urbanistycznych. Podejście metodologiczne

Mykola Habrel

Publikacja dotyczy metodologicznych podstaw projektowania i zarządzania przestrzenią zurbanizowaną regionów. Autorskie podejście systemowe do organizacji przestrzeni urbanistycznej oparto na badaniach przeprowadzonych w karpackim regionie Ukrainy obejmującym obwody: zakarpacki, iwanofrankiwski, lwowski i czerniowiecki. W pracy zaprezentowany został model przestrzennej harmonizacji systemów regionalnych (PHSR), a także poddano analizie cechy przestrzeni decydujące o efektywności procesów urbanistycznych (dynamizm, unikatowość, elastyczność przestrzeni) oraz systemowe zależności między zmiennymi elementami przestrzeni a wskaźnikami efektywności systemów urbanistycznych. Książka wchodzi w zakres zainteresowań zarówno urbanistów, jak i przedstawicieli nauk pokrewnych podejmujących problematykę przestrzenną.  

Creativity and Innovation in Business and Education

Jolanta Bieńkowska

 Creativity is now an exposed trait. This is due to the high need for innovation, original and useful solutions that serve the development of the organization, their effective market entry and long-term survival. This publication is a collection of papers prepared under The First National Conference „CREATIVE VIBES. Kreatywnością napędzamy gospodarkę”, whose aim was to stir issues concerning the significance of creativity from the point of view of the development of innovative economy, as well as to draw attention to the role of creativity in the education process of students and its impact on the development of professional competence.

Speclang 2. Fachsprachen - Ausbildung -Karrierechancen

Beata Grzeszczakowska-Pawlikowska, Agnieszka Stawikowska-Marcinkowska

Band der Reihe SPECLANG die interessierten Leser/-innen erreichen soll (1. Band, vgl. Stawikowska-Marcinkowska 2016). Die thematische Vielfalt ist breit: von der Fachsprachen-, Ubersetzungsforschung und Lexikographie Uber Didaktik/Methodik des Fremdsprachen-/Fachsprachenunterrichts bis hin zur Reflexion Uber die Konsequenzen der aktuellen Marktanforderungen fUr das Fach Germanistik polenweit. Mit dem regen Gedankenaustausch durch die einzelnen Beitrage wird ein AnstoB zur weiteren, vertieften Diskussion Uber den fach-/berufsbezogenen Fremdsprachenunterricht im universitaren Bereich und somit zu dessen effizienter Gestaltung erhofft. Mit diesem Sammelband wird ein thematischer Bezug zur polnischsprachigen VerOffentlichung Speclang 2. Języki fachowe. Edukacja - perpektywy - kariera hergestellt.

Zasoby naturalne - postęp techniczny a długookresowy wzrost gospodarczy

Maciej Malaczewski

Głównym przedmiotem badań jest wpływ, jaki wielkość zasobów naturalnych oraz ich zużywanie mieć będzie na długookresowe tempo wzrostu gospodarczego oraz o rolę, jaką w tym wpływie odgrywać będzie postęp techniczny, zarówno egzogeniczny, jak i endogeniczny. Praca ma charakter teoretyczny. Monografia adresowana jest do specjalistów z zakresu modelowania długookresowego wzrostu gospodarczego oraz studentów starszych lat ekonomicznych studiów ilościowych.