LEADER and Community-Led Local Development Approach. Polish Experiences

Katarzyna Zajda, Anna Kołomycew, Łukasz Sykała, Karol Janas

The publication presents an overview of the implementation of the LEADER approach and Community-Led Local Development in Poland. The authors discusses the theoretical background of the transformation of ruraI areas development policy, and presents the essence and the key characteristics of the LEADER approach, its origin, and different models of its implementation in European countries. They also concentrate on the participation principle, perceived as a one of the most important principles of territorial development and evaluate the previous activity of selected locaI action groups formed in Poland in the context of implementing the innovation principle. In this publication readers can also find discussion related to the implementation of Community-Led Local Development approach in Poland, based on the experiences of the LEADER approach. The authors hope that the publication will attract the interests of foreign readers (also non-academic readers) who are interested in the experiences of implementing the LEADER approach in Poland, and thus in the determinants of implementing Community-Led LocaI Development, not only in rural areas.

Technologie informacyjne i komunikacyjne a produktywność w Polsce i krajach Europy Środkowo-Wschodniej

Elżbieta Kryńska

Technologie informacyjne i komunikacyjne (TIK) odgrywają kluczową rolę w budowaniu gospodarki opartej na wiedzy, innowacyjności, a także dobrobytu. Wraz z rozwojem i rosnącym wykorzystaniem tych technologii coraz bardziej istotnym zagadnieniem staje się to, na ile wspierają one wzrost gospodarczy i poprawiają efektywność gospodarowania. Ta problematyka była przedmiotem badań w projekcie „Wpływ technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych na produktywność - analiza makro i mikroekonomiczna”, który został zrealizowany w Katedrze Polityki Ekonomicznej Uniwersytetu łódzkiego w latach 2014-2015 ze środków Narodowego Centrum Nauki. Monografia przedstawia wyniki przeprowadzonych analiz. Opisuje zależności pomiędzy technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi a produktywnością w kontekście paradoksu Solowa. Identyfikuje czynniki komplementarne wobec TIK, które warunkują produktywne wdrożenie i wykorzystanie tych technologii - w skali makroekonomicznej dla krajów Europy Środkowo­Wschodniej oraz w skali mikroekonomicznej dla Polski. W ramach badań dowiedziono, że technologie informacyjne i komunikacyjne podnoszą wydajność pracy pod warunkiem powiązania ich z czynnikami komplementarnymi - kapitałem ludzkim, zmianą organizacyjną, innowacyjnością. W rezultacie położenie większego nacisku na wdrażanie czynników komplementarnych wobec TIK w Polsce i krajach Europy środkowo-Wschodniej powinno skutkować poprawą wydajności pracy, nawet jeśli wzrost nakładów na inwestycje w te technologie w najbliższych latach nie będzie tak dynamiczny jak w przeszłości.  

Łódź wielowyznaniowa. Dzieje wspólnot religijnych do 1914 r

Karol Chylak, Kazimierz Badziak, Małgorzata Łapa

Czy istnieje „gen” religijny? Co decyduje o rozwoju życia duchowego rozumianego jako potrzeba nawiązania kontaktu z Bogiem? Jaką rolę pełni życie religijne w wymiarze społecznym? W publikacji podjęto próbę odpowiedzi na te pytania oraz przedstawiono rozwój wszystkich wspólnot wyznaniowych na obszarze Wielkiej Łodzi w okresie do I wojny światowej. Od początku XIX w. rozpoczął się proces tworzenia „polskiego Manchesteru”, określanego też jako „tygiel narodów, kultur i religii”. Jego wyróżnikiem, obok skomplikowanych podziałów narodowościowych, był systematyczny rozwój życia społecznego ze sferą duchowości na czele. Do wybuchu I wojny światowej powstała skomplikowana „mozaika” religijna podzielona na wyznania chrześcijańskie i niechrześcijańskie (takie jak religia mojżeszowa i muzułmańska). Religie, wierzenia, zbiory norm i wartości stanowią niewątpliwie jedną z płaszczyzn oceny świata zewnętrznego, w której danej jednostce, poszczególnym grupom czy wreszcie całym społecznościom przyszło żyć. Niekiedy stanowią istotną motywację do określonych postaw i zachowań człowieka, ale też i całych zbiorowości, wobec otoczenia. Badania nad religiami, dziejami poszczególnych wspólnot wyznaniowych oraz ich kontekstem społeczno-gospodarczym i politycznym mają charakter interdyscyplinarny łącząc, ogniskując w jednym miejscu przede wszystkim dorobek nauk humanistycznych, ekonomicznych i społecznych. 

Zabory dóbr ziemskich dokonywane przez panującego w średniowiecznej Polsce do połowy XV wieku. Studium historyczno-prawne

Krzysztof Goźdź-Roszkowski

Publikacja poświęcona jest władzy monarszej w średniowiecznej Polsce w zakresie odbierania poddanym ich dóbr nieruchomych. Autor, na podstawie obszernych badań źródłowych, omawia przyczyny zaborów i sposoby ich dokonywania, przedstawia proces kształtowania się norm prawnych chroniących posiadaczy przed samowolnym zabieraniem ich majątków przez panującego oraz ukazuje realizację tych norm w praktyce. Prezentuje też poglądy władcy i posiadaczy ziemskich na kwestię legalności zaborów.

Rozwijanie mądrości w praktyce edukacyjnej. Scenariusze zajęć w przedszkolu i szkole podstawowej

Elżbieta Płóciennik

Kolejna publikacja w ramach serii „Edukacja dla Mądrości”, inspirowanej koncepcją i dokonaniami Roberta J. Sternberga (Teaching for Wisdom) - praktyczny poradnik metodyczny dla nauczycieli, wychowawców i pedagogów, pracujących w różnych instytucjach oświatowych, dla konsultantów i doradców metodycznych, a także rodziców. Zawiera wprowadzenie teoretyczne oraz przykłady sytuacji edukacyjnych, służących rozwijaniu inteligencji analitycznej, twórczej, praktycznej, refleksyjności, myślenia dialogicznego i dialektycznego oraz propozycje konkretnych ćwiczeń. Czytelnik znajdzie również zestaw scenariuszy zajęć do pracy z dziećmi w przedszkolu i szkole podstawowej. Poradnik uzupełniają gotowe do powielenia karty pracy. 

Analiza pretranslatorska tekstu jako pierwszy etap tłumaczenia poetyckiego

Anna Bednarczyk

Tłumacz musi odpowiedzieć na pytanie, "co przetłumaczyć?" a więc określić, "jakie są jego dominanty" i "jak przetłumaczyć?" a więc "jakie są możliwości translacji?" ale przede wszystkim winien on wiedzieć, "dlaczego?" podejmuje takie, a nie inne decyzje, motywowane pytaniem o powód i cel swoich działań. Powód - chodzi oto, co zmusza mnie-tłumacza do poszukiwania potencjalnych odpowiedników i dokonywania transformacji oraz cel, a więc to, co chcę osiągnąć, dokonując tych manipulacji. Z określeniem celu łączy się określenie własnej motywacji translatorskiej, czego efektem jest dokonywanie świadomych (uświadamianych sobie) wyborów w procesie przekładu. Z Zakończenia "W polskiej literaturze przekładoznawczej nie istnieje ani jedna monografia, która analizowałaby teksty literackie jako teksty wyjściowe z perspektywy obranej przez Autorkę (tym bardziej z częścią materiałową rosyjsko-polską, opracowaną na podstawie własnych tłumaczeń) [...]. Obecnie na rynku wydawniczym prace poświęcone warsztatowi tłumacza (w tym analizie pretranslacyjnej) dotyczą wyłącznie przekładu pisemnego tekstów specjalistycznych, nie zaś literatury pięknej. Publikacja Anny Bednarczyk wypełnia zatem lukę także w obszarze dydaktyki przekładu. Z recenzji prof. dr hab. Doroty Urbanek

Struktura zawodowa rynku pracy w Polsce. Systemy informacyjne i prognozy

Artur Gajdos

W publikacji zaprezentowano kompleksowe analizy zmian struktury zawodowej rynku pracy w Polsce przeprowadzone w celu budowy systemów informacyjnych dla rynku pracy i systemu edukacji z elementami prognoz zmian liczby pracujących. Jak wskazuje autor, warunkiem koniecznym prowadzenia efektywnej polityki w obszarze edukacji i rynku pracy jest dostęp do aktualnej i wiarygodnej informacji na temat procesów zachodzących w społeczeństwie, szczególnie w czasie dynamicznych zmian struktury popytu na pracę i podaży pracy. W monografii eksplorowano dwa zasadnicze wątki. Teoretyczny - dotyczący barier i możliwości badania struktury zawodowej rynku pracy oraz praktyczny - w zakresie perspektyw wykorzystania analiz i prognoz struktury zawodowej do poprawy funkcjonowania rynku pracy w Polsce poprzez budowę systemów informacyjnych. Przeprowadzone badania umożliwiły sformułowanie wielu wniosków na temat analiz i prognoz w przekroju zawodowym na rynku pracy oraz systemów informacyjnych dla rynku pracy. Pojawiło się również wiele nowych wątków do badań, które mogą być pogłębiane w przyszłości. Doświadczenia krajowe i zagraniczne wskazują, że analizy i prognozy przekrojowe dla rynku pracy stanowią obecnie ważny obszar badań, którego poznawanie leży u podstaw rozwoju nowoczesnych społeczeństw.

Filozofia Donalda Davidsona. Podstawy semantyki

Janusz Maciaszek

Struktura publikacji odzwierciedla logikę prowadzonych rozważań od zagadnień szczegółowych (Alfreda Tarskiego semantycznej definicji prawdy w rozdziale pierwszym), do coraz szerszych i praktycznych (poprzez powiązanie teorii znaczenia z zagadnieniem uczenia się języka w rozdziale drugim i koncepcję semantyki nieodniesieniowej w rozdziale trzecim), aż do uzyskania w filozofii Davidsona spójnej koncepcji rodzajów wiedzy, w zdobyciu której istotną rolę odgrywa teoria interpretacji (omówiona w ostatnim czwartym rozdziale). Maciaszek pokazuje ewoluowanie poglądów Davidsona szczególnie w kwestii teorii znaczenia, co komentatorom tej teorii sprawia do dziś wiele trudności interpretacyjnych. W swoim autorskim ujęciu omawia nie tylko kwestię zobowiązań ontologicznych semantyki (w ujęciu filozofii analitycznej), lecz wskazuje także na jej uwikłanie w rozważania o charakterze metafizycznym. Bardziej zaawansowany Czytelnik otrzyma ponadto szczegółowe analizy krytyczne Autora podejmującego polemikę zarówno z różnymi reprezentatywnymi dziś podejściami do koncepcji semantyki Davidsona, jak i z różnymi interpretacjami teorii prawdy Tarskiego, znajdującej się u podstaw tejże semantyki. Z recenzji prof. Urszuli Żegleń

Kreatywność językowa w literaturze i mediach

Bartłomiej Cieśla, Magdalena Pietrzak

Niniejszy tom jest kontynuacją rozważań podjętych w poprzednich książkach z cyklu poświęconego oryginalności słownej, takich jak: Kreatywność językowa w komunikowaniu (się) i Kreatywność językowa w przestrzeni medialnej oraz Kreatywność językowa w przestrzeni publicznej. Poszczególne zagadnienia prezentowane przez badaczy zostały podzielone na dwie części - dotyczące kreatywności w mediach oraz w literaturze. Oprócz prasy i radia autorów szczególnie interesuje przestrzeń Internetu . Czytelnicy znajdą w publikacji m.in. takie zagadnienia, jak: kreatywność copywriterów i użytkowników portali społecznościowych, forma i funkcja memów internetowych, neologizmy i metafory w wypowiedziach dziennikarzy, wyrazy potoczne i ekspresywne w pismach młodzieżowych. Ponadto w części dotyczącej literatury autorzy analizują nowe gatunki i utwory. Czytelników zainteresowanych kreatywnością językową w bardziej praktycznym ujęciu zachęcamy do sięgnięcia po Kreatywność językową w reklamie. Podręcznik nie tylko dla specjalistów, z bogatym materiałem ilustracyjnym oraz niebanalnymi, rozwijającymi ćwiczeniami.

W kręgu kultury czytelniczej dzieci i młodzieży

Agata Walczak-Niewiadomska, Mariola Antczak

Książka składa się z czterech części zatytułowanych: 1. Dzieci i młodzież w świecie cyfrowym, 2. Dzieci i młodzież w świecie czasopism, 3. Działalność instytucjonalna na rzecz kultury czytelniczej dzieci i młodzieży oraz 4. Kultura czytelnicza dzieci i młodzieży w ujęciu międzynarodowym. Dowiemy się z niej m.in. na tematy różnorodnym funkcji nowoczesnych bibliotek oraz techniki (przede wszystkim technologii cyfrowych), która okazuje się w tym wypadku nie tyle alternatywą dla konwencjonalnej formy książki, ile nierzadko jedynym sposobem na kontakt z literaturą. Tym istotniejsze staje się podjęcie dyskusji społecznej nad możliwościami, ale i ograniczeniami cyfryzacji kultury, aby osoby dotychczas pozostające na marginesie zainteresowań badaczy czytelnictwa zostały docenione jako potencjalni odbiorcy sztuki słowa. Dzięki spojrzeniu z zewnątrz czytelnik może skonfrontować obraz kultury czytelniczej Zachodu (casus Francji) i charakterystycznej dla Europy Środkowo-Wschodniej na przykładzie Bułgarii. Książka będzie ciekawą lekturą dla: bibliologów, socjologów, psychologów, pedagogów, kulturoznawców, bibliotekarzy, nauczycieli, studentów, nauczycieli, rodziców, pracowników fundacji i programów rządowych związanych z czytelnictwem oraz wszystkich tych, których zainteresowania oscylują wokół kultury czytelniczej dzieci i młodzieży oraz podmiotów na nią wpływających. 

Rozszerzona sprawozdawczość biznesowa spółek giełdowych

Dariusz Jędrzejka

W publikacji zaprezentowano aktualny temat przejrzystości spółek giełdowych. Punktem wyjścia rozważań jest charakterystyka kluczowych motywów rosnącego zainteresowania zwiększaniem transparentności organizacji. Zestawiono je z głównymi korzyściami i kosztami takiego podejścia oraz opisem badań w tym zakresie. Praca zawiera także przegląd regulacji i wytycznych skoncentrowanych na wzroście jakości ujawnień w różnych obszarach, m. in.: rachunkowości, ładu korporacyjnego, zasobów niematerialnych, społecznej odpowiedzialności biznesu, zrównoważonego rozwoju, a także sprawozdawczości zintegrowanej. Obok inicjatyw międzynarodowych wskazano polskie projekty promujące wzrost jakości raportowania. W książce zawarto propozycję pożądanej zawartości raportu rocznego spełniającą oczekiwania inwestorów i pozostałych interesariuszy. Skonstruowano indeks, który posłużył do pomiaru przejrzystości wybranych polskich spółek giełdowych na przestrzeni lat 2001-2013. Analiza zmian poziomu ujawnień w poszczególnych obszarach tematycznych pozwoliła na wskazanie aspektów, które wymagają dalszych wysiłków ze strony raportujących celem podniesienia poziomu przejrzystości organizacji. Wnioski z badania poziomu przejrzystości, jak i zaproponowany pożądany kształt raportu rocznego spółki, mogą zainteresować inwestorów, zarządy spółek, działy relacji inwestorskich, analityków, doradców inwestycyjnych, a więc te podmioty, które są zaangażowane w proces przygotowywania raportów lub korzystają z informacji w nich zawartych.  

Współczesne wyzwania miast i regionów

Aleksandra Jewtuchowicz, Agnieszka Rzeńca

 Głównym wyzwaniem, przed jakim obecnie stoją wszystkie gospodarki, bez względu na ich wielkość i zaawansowanie w rozwoju lub w transformacji jest globalizacja i ściśle z nią związana regionalizacja. Z jednej strony obserwujemy zjawisko coraz większego umiędzynarodowienia produkcji, co powoduje rozbicie przestrzeni lokalnej. Z drugiej, w miarę pogłębiania się tego procesu wzrasta znaczenie poziomu lokalnego i regionalnego w rozwoju ekonomicznym. Globalizacja jest procesem dynamicznym, którego rezultaty są jeszcze trudne do określenia, ponieważ jej przebieg warunkują zjawiska z pozoru przeciwstawne, przeplatające się wzajemnie i pojawiające się równocześnie w skali świata oraz wewnątrz mniejszych obszarów, takich jak kraje, miasta i regiony. Jest ona jednym z głównych problemów, przed którymi staje współczesny człowiek, i oznacza jakościowe zmiany i pojawienie się nowego paradygmatu, określającego nowe ramy odniesienia dla gospodarek i społeczeństw. Problemy te są przedmiotem rozważań i myślą przewodnią prezentowanej monografii. Poruszane w opracowaniu zagadnienia były i są przedmiotem ożywionej dyskusji w środowisku zarówno teoretyków, jak i praktyków zajmujących się rozwojem miast i regionów. Autorzy mają nadzieję, że książka zainteresuje osoby zajmujące się zagadnieniami rozwoju regionalnego w sposób profesjonalny, a także wszystkich tych, którzy chcą wiedzieć więcej o otaczającej ich rzeczywistości.

Minister Józef Beck. Dom rodzinny i lata młodzieńcze

Paweł Samuś

W książce można znaleźć odpowiedź na pytanie, jaką rolę odegrały dom rodzinny i lata młodzieńcze w biografii bohatera książki, żołnierza i polityka, dyplomaty, ministra spraw zagranicznych Polski Odrodzonej, Józefa Becka (1894–1944), oraz czy obdarzony talentami Józef Beck, rozwinął je z biegiem lat, w szkole i na studiach, podczas służby w Legionach Polskich i Polskiej Organizacji Wojskowej, a potem jako oficer Wojska Polskiego i dyplomata w niepodległej Polsce. Ponadto opisano w niej zróżnicowany i wszechstronny obraz życia rodzinnego bohatera kolejno w Warszawie, Rydze i małym podhalańskim miasteczku, Limanowej. Biografia głowy rodziny, seniora Józefa Becka, uosabia typowe losy postyczniowego pokolenia młodzieży inteligenckiej, wywodzącej się ze spauperyzowanego ziemiaństwa wschodnio-kresowego, wychowanego w tradycji patriotyczno-niepodległościowej. Nic też dziwnego, że poglądy i postawy przyszłego ministra ukształtowały się w atmosferze etosu patriotyczno-demokratycznego i państwowego, którego ślady i świadectwa można odnaleźć w późniejszej działalności. Zdaniem współczesnych i historyków minister Józef Beck odznaczał się nadzwyczajnymi uzdolnieniami i zaletami, które według marszałka Józefa Piłsudskiego, były „wrodzonym darem rządzenia – darem, którego nie można się nauczyć”.  

Chiny w polityce zagranicznej Stanów Zjednoczonych w latach 1911-1918

Jan Pajor

Książka dotyczy istotnej kwestii w polityce zagranicznej Stanów Zjednoczonych - miejsca, jakie zajmowały w niej Chiny w latach 1911-1918. Autor przedstawia różne aspekty tego zagadnienia na tle przemian zachodzących w obu państwach oraz zmagań dyplomatycznych w dobie I wojny światowej. Bardzo oryginalne ujęcie tematu oparte na dokumentach z National Archives w College Park i Library of Congress w Waszyngtonie. "Praca Jana Pajora jest pierwszą w języku polskim monografią dotyczącą zagadnienia niezmiernie istotnego - wczesnego etapu relacji między dwoma krajami, z których pierwszy stał się szybko największym mocarstwem XX wieku, a drugi, acz dopiero pod koniec stulecia, wyrósł na największe wyzwanie dla jego hegemonii. Sięgnąć do niej powinni wszyscy zainteresowani historią, ponieważ prezentuje wysoki poziom merytoryczny, została napisana w przystępny sposób, jest znakomicie podbudowana źródłowo i dotyczy kwestii w historiografii polskiej praktycznie nieobecnej, a ważnej." Z recenzji dr. hab. Jakuba Polita, UJ

Przekleństwo i harmonia nieskończonego. Z zagadnień literatury Młodej Polski i epok późniejszych

Katarzyna Badowska

Są to rozprawy i szkice poświęcone analizie szeroko pojętych obszarów i sensów „nieskończonego” w literaturze i eseistyce polskiej powstającej od roku 1890. Istotnym punktem odniesienia dla autorów jest okres Młodej Polski. Młodopolskie influencje dostrzegalne są zarówno w twórczości pokolenia pozytywistów, jak i w dorobku autorów dwudziestolecia międzywojennego. Młodopolska nieskończoność pozostaje w polu semantycznym takich pojęć, jak bezmiar, otchłań, nicość. Postrzegana jest przede wszystkim w aspekcie negatywnym: jako źródło lęków, frustracji, zagubienia percypującego rzeczywistość podmiotu. Refleksja nad ideą nieskończoności w literaturze obejmuje szerokie spektrum zagadnień, uwzględniające perspektywę ontologiczną, antropologiczną, metafizyczną, eschatologiczną i epistemologiczną. Problem doświadczania nieskończoności analizowany jest w wymiarze przestrzennym (nieskończoność kosmosu) i temporalnym, tożsamościowym i warsztatowym. Książka jest opowieścią o poszukiwaniu całościowych sensów i scalaniu w jedność tego, co rozbite, o próbie budowania spójnej wizji świata i obrazu własnego „ja”, o tęsknocie do pełni niemożliwej. Autorzy m.in. wyjaśniają sens poruszanej przez młodopolskich twórców problematyki jedności w wielości i skończoności w nieskończoności. Dostrzegają w nieskończoności spoiwo uniwersum, droga poznania którego wiedzie przez dziedziny równie wieczne, co ono – sztukę i mit. Tom zamykają szkice, w których na różny sposób kluczową rolę odgrywa czas. 

Nowe mity. Twórczość Jáchyma Topola

Leszek Engelking

Książka jest poświęcona Jáchymowi Topolowi (ur. 1962), jednemu z najsławniejszych i najpopularniejszych czeskich pisarzy współczesnych, twórcy tłumaczonemu na wiele języków (po polsku możemy przeczytać większość jego dzieł), laureatowi ważnych nagród literackich. Składa się ze wstępu i dwunastu studiów prezentujących utwory pisarza z różnych punktów widzenia, tak by ukazać je w sposób możliwie pełny. Pierwsze ze studiów obejmuje całość twórczości Topola, poczynając od jej początków, aż po dzieła najnowsze. Kolejne teksty traktują o poszczególnych książkach pisarza, podejmując m.in. problematykę intertekstualności, narratora naiwnego czy związków analizowanych dzieł z romansem łotrzykowskim, realizmem magicznym i postacią trickstera, znaną z różnych mitologii świata. W publikacji znajdują się też omówienia dość licznych motywów polskich w dziełach pisarza oraz jego działalności dziennikarskiej. Jáchym Topol odwołuje się nie tylko do mitów pradawnych, lecz także chce tworzyć mity nowe – mity współczesnego świata.