Życie społeczne jako proces praktyki

Andrzej Niesporek

W książce podejmuje się fundamentalne zagadnienia teorii socjologicznej, w tym przede wszystkim rozumienia w socjologii pojęcia społeczeństwa i życia społecznego. Odwołuje się do idei procesu praktyki społecznej w pracach Georga Hegla oraz Karola Marksa, a także różnych sposobów interpretacji myśli Marksa w tym zakresie. Reinterpretuje pojęcie praktyki w perspektywie myślenia systemowego, w tym przede wszystkim teorii chaosu oraz idei systemów autopoietycznych. Ukazuje teoriopoznawcze konsekwencje tak rozumianego myślenia systemowego. Nawiązuje do podstawowych założeń teorii systemu społecznego Niklasa Luhmanna, przykładu socjologicznego zastosowania idei sytemu autopoietycznego. W konsekwencji w książce proponuje się pewne rozumienie procesu praktyki jako kategorii filozoficznej i społecznej.

Dzień dobry! Podręcznik do nauki języka polskiego dla początkujących. Poziom podstawowy A1. Cz. 2. Wyd. 6. poprawione

Aleksandra Janowska, Magdalena Pastuchowa

Przedstawiamy nowe wydanie podręcznika „Dzień dobry”, z powodzeniem stosowanego od kilku już lat na wielu uczelniach prowadzących lektoraty języka polskiego jako obcego. Zgodnie z sugestiami lektorów i studentów postanowiłyśmy podzielić książkę na dwie części. Pierwsza (lekcje 1 – 48) obejmuje swoim zakresem certyfikacyjny poziom podstawowy A1, druga zaś poziom A2. W stosunku do wcześniejszych wydań zmienione zostały tylko lekcje powtórzeniowe, układ pozostałych pozostawiłyśmy bez zmian. Podręcznik „Dzień dobry” jest efektem naszych kilkuletnich doświadczeń w pracy ze studentami rozpoczynającymi naukę języka polskiego. Jest to ten etap w uczeniu się języka polskiego, który wymaga szczególnego zaangażowania z obu stron – studenta i nauczyciela. Im więcej zatem będzie do ich dyspozycji materiałów dydaktycznych – podręczników, zbiorów gier językowych czy ćwiczeń gramatycznych – tym lepiej. Nasz podręcznik przeznaczony jest dla uczniów, którzy nie mają dużych doświadczeń w uczeniu się gramatyki – nawet języka ojczystego. Komentarz językowy został więc ograniczony do minimum; terminologię wprowadzamy w wypadkach, naszym zdaniem, absolutnie niezbędnych. Przyjęłyśmy również zasadę niewprowadzania języka-medium, co znacznie rozszerza krąg odbiorców – z podręcznika mogą korzystać przedstawiciele różnych grup etnicznych. Podkreślmy jednak, iż nie jest to samouczek – konieczny jest tu nauczyciel prowadzący, który będzie potrafił wyjaśnić zjawiska gramatyczne oraz sprawdzić i ocenić poprawność wypowiedzi. / fragment wstępu/

Akademickie Centrum Kreatywności. Nauczanie języków obcych w przedszkolu i na etapie wczesnoszkolnym na przykładzie języka niemieckiego. Podstawa programowa - założenia teoretyczne - zasady nauczania - efekty - kompetencje nauczycieli - opinie

red. Jan Iluk

Publikacja stanowi analizę badań w zakresie  realizowanego projektu w ramach programu Ministra pn. „Akademickie Centrum Kreatywności” w ramach projektu systemowego „Wsparcie systemu zarządzania badaniami naukowymi oraz ich wynikami” (Priorytet I, Działanie 1.1., Poddziałanie 1.1.3. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007–2013). Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na lata 2007–2013. Publikacja jest dystrybuowana bezpłatnie. Niniejsze opracowanie jest końcowym efektem projektu „Nauczanie języka niemieckiego metodą narracyjną w przedszkolu i na pierwszym etapie edukacyjnym” zrealizowanego w 2015 roku w ramach programu „Akademickie Centrum Kreatywności”. Składa się z publikacji książkowej i płyty CD, przedstawiających różnorodne aspekty projektu oraz jego efektywność. Zawiera ono również istotne opinie studentów realizujących ten program w tzw. szkołach ćwiczeń oraz ich dyrektorów i opiekunów grup. Publikacja ta została w całości sfinansowana ze środków przeznaczonych na ten projekt. (Fragment Wstępu). Wersja elektroniczna nie zawiera płyty CD

Tradycja i współczesność w badaniach nad językami słowiańskimi. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Annie Zych

red. Andrzej Charciarek, Ewa Kapela

Monografia została przygotowana z okazji jubileuszu czterdziestolecia pracy naukowo-dydaktycznej Profesor Anny Zych związanej z Instytutem Filologii Wschodniosłowiańskiej UŚ niemal od początku jego istnienia. W tomie zebrano dwadzieścia jeden tekstów językoznawczych z dziedziny slawistyki ofiarowanych Jubilatce przez współpracowników, uczniów i przyjaciół nie tylko z Uniwersytetu Śląskiego. Różnorodność tematyczna i metodologiczna podejmowanej przez autorów problematyki jest jednym z walorów Księgi. Publikacja może stanowić inspirującą lekturę dla wszystkich zainteresowanych opisem zjawisk językowych z różnych perspektyw badawczych, szczególnie w ujęciu konfrontatywnym polsko-rosyjskim.

Z przeszłości i współczesności kształcenia pedagogicznego w Cieszynie

red. Robert Mrózek, Urszula Szuścik

Celem publikacji pt. Z przeszłości i współczesności kształcenia pedagogicznego w Cieszynie pod redakcją Roberta Mrózka i Urszuli Szuścik jest upamiętnienie stulecia powstania i działalności Seminarium Nauczycielskiego w Cieszynie. Treści artykułów ukazują historię, tradycję i współczesność w kształceniu nauczycieli w Seminarium cieszyńskim. Położono szczególny nacisk na przedstawienie roli tradycji w budowaniu współczesnego wizerunku kształcenia akademickiego w Cieszynie.

Myśleć Kafką. Teksty i konteksty

Mariusz Jochemczyk, Józef Olejniczak, Miłosz Piotrowiak

Seria: Oikos. Komparatystyka Literacka i Kulturowa (5), ISSN 2720-1104 Kafki i jego dzieła nie da się interpretować w jednoznaczny sposób, nie da się jego tekstów przyporządkować do któregokolwiek z nurtów literatury (czy szerzej - sztuki) nowoczesnej. Taka jednoznaczna interpretacja oraz ścisłe przyporządkowanie byłyby unieruchomieniem potencji i dynamiki ciągle w tym dziele tkwiących. Stałby się Kafka wtedy jeszcze jednym zasuszonym motylem na szpilce w szklanej gablocie kolekcjonera motylich trupów. Zafascynowanego, to prawda, światem natury i biegającego po łąkach z siatką... Tego chcieliśmy w szkicach zebranych w niniejszej książce uniknąć. Czy się udało? Esej jest przybliżaniem się, "krążeniem wokół", jest świadectwem podejmowania prób przybliżania się, także prób oswajania. Ruch myśli odbywa się tu zasadniczo w ramach dwóch odrębnych obiegów intelektualnych. Tom stanowi bowiem całość dwudzielną - łączącą szczegółowy ogląd wybranych utworów Franza Kafki (ujęcie interpretacyjne) z szerokim przeglądem tematów kontekstowych (doświadczenie somatyczne, pacyfizm i stosunek do wojny, transformacje, przepływy-wpływy, metamorfozy, aporie, paradoksy współczesnej wiedzy itd.).

Cieszyńskie Naukowe Forum Studenckie. T. 3: Nauczyciel - wychowawca - opiekun

red. Beata Oelszlaeger-Kosturek

Nauczyciel – Wychowawca – Opiekun, przygotowany pod redakcją naukową dr hab. Beaty Oelszlaeger-Kosturek, stwarza pole do namysłu nad wielością ról i zadań nauczyciela.  Funkcje i zadania nauczyciela istnieją w powiązaniu z podstawowymi funkcjami szkoły kształcąca, wychowawczą, opiekuńczą. Nauczyciel to osoba wcielająca się w różne role, posiadająca kompetencje opiekuna-wychowawcy, które warunkują prawidłowe relacje z wychowankiem. Jest podstawowym ogniwem procesu i systemu oświaty, siłą sprawczą. Od efektów jego pracy zależy przyszłość i jakość życia poszczególnych jednostek, kształt ładu społecznego i natura procesów makro, mezo i mikrospołecznych”.  Niniejszy tom czasopisma jest adresowany głównie do studentów pedagogiki – przyszłych nauczycieli, wychowawców, opiekunów.    (Z „Przedmowy” do tomu 3 „Cieszyńskiego Naukowego Forum Studenckiego” autorstwa A. Szczurek-Boruty)   Beata Oelszlaeger-Kosturek, doktor nauk humanistycznych, adiunkt w Instytucie Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, zastępca dyrektora ds. kształcenia, ekspert MEN. Zainteresowania badawcze autorki są ściśle związane z wcześniejszą, trzynastoletnią pracą w charakterze nauczyciela nauczania początkowego, kiedy wdrażała do praktyki edukacyjnej innowacje pedagogiczne (koncepcję Celestyna Freineta oraz nauczanie języka obcego – francuskiego w klasach I-III). Dotyczą takich kwestii, jak: cechy samokontroli i samooceny jako działań podmiotowych uczniów klas młodszych; uwarunkowania kształcenia nauczycieli; aspekty podmiotowości w kształceniu nauczycieli i uczniów klas I–III; uczenie się uczniów klas młodszych; integracja procesów nauczania, uczenia się i wychowania; nauczyciel i uczniowie jako uczestnicy szkoły jutra; działania nauczycieli; programy i podręczniki w kształceniu zintegrowanym i edukacji wczesnoszkolnej; innowacje pedagogiczne; nauczanie języka obcego nowożytnego w przedszkolu i klasach I–III. [21.03.2013]

Camões i smak sardynek. Polskie dziewiętnastowieczne relacje z podróży do Portugalii

Magdalena Bąk

Książka poświęcona została polskim relacjom z podróży do Portugalii w wieku XIX. W kolejnych rozdziałach analizie poddane zostały prace Karola Dembowskiego Deux ans en Espagne et en Portugal pendant la guerre civile 1838–1840, Teodora Tripplina Wspomnienia z podróży po Danii, Norwegii, Anglii, Portugalii, Hiszpanii i Państwie Marokańskim, poświęcony pobytowi w Lizbonie fragment Pamiętników Władysława Mickiewicza, obszerna relacja z pobytu w ojczyźnie Camõesa pióra Adolfa Pawińskiego pt. Portugalia. Listy z podróży, a także portugalski fragment publikacji Jak tanio podróżować? Wędrówki iberyjskie Wincentego Lutosławskiego. Ostatni rozdział książki poświęcony został wspomnieniom Stefana Szolca-Rogozińskiego z pobytu na Maderze zawartym w jego Żegludze wzdłuż brzegów zachodniej Afryki. Celem analiz jest ukazanie różnorodnych strategii przyjmowanych przez autorów dla oddania specyfiki obserwowanych w Portugalii fenomenów, a także wpisanie prezentowanych relacji w szerszy kontekst przemian zachodzących w wieku XIX w sposobach podróżowania i poznawania (oraz opisu) świata w podróży. Publikacja adresowana jest przede wszystkim do literaturoznawców zainteresowanych dziewiętnastowiecznym podróżopisarstwem oraz polsko-portugalskimi relacjami kulturowymi i literackimi, ale również do szerszego grona czytelników zainteresowanych sposobem, w jaki Polacy w wieku XIX postrzegali inne europejskie nacje.

Innowacyjność w praktyce pedagogicznej. Tom. 3: Współdziałanie rodziców - dziecka - nauczyciela

red. Renata Raszka, red. Urszula Szuścik, red. Anna Trzcionka-Wieczorek

Przedstawiona monografia pt. „Innowacyjność w praktyce pedagogicznej w kontekście współdziałania rodziców – dziecka – nauczyciela” to kolejny, trzeci tom, który poprzedziły dwa tomy pt.:  „Innowacyjność w praktyce pedagogicznej. Teoria i praktyka”. T. 1 oraz „Innowacyjność w praktyce pedagogicznej. Refleksje pedagogiczne w teorii i praktyce”, T. 2, pod redakcją Urszuli Szuścik i Renaty Raszki. Monografia stanowi kontynuację wątków podejmowanych w dwóch pierwszych tomach. Należy ją traktować jako zaproszenie Czytelników do refleksji nad nieustająco aktualnym, ważnym zagadnieniem innowacyjności pedagogicznej. Różnorodną i bogatą tematykę tekstów, zawartych w tomie trzecim, przenika przekonanie ich Autorów o niezbywalnej wartości jaką stanowi bliska współpraca rodziców, dzieci i nauczycieli (trójpodmiotowość) w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, jak również otwartość tych podmiotów na współpracę ze środowiskiem lokalnym. Teksty, zamieszczone w monografii, zostały pogrupowane tematycznie w trzech częściach zatytułowanych następująco: 1. Alternatywne, innowacyjne działania w procesie nauczania-uczenia się, 2. Podmioty innowacyjnych działań edukacyjnych, 3. Innowacyjność w środowisku szkolnym – przykłady dobrych praktyk. Publikacja adresowana jest do nauczycieli akademickich – teoretyków i praktyków odpowiedzialnych za proces kształcenia pedagogów, nauczycieli – wychowawców w różnych instytucjach i placówkach oświatowych (przede wszystkim na niższych szczeblach edukacji), studentów pedagogiki, a także rodziców coraz liczniej organizujących nauczanie domowe swych dzieci.   Renata Raszka jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym UŚ na Wydziale Etnologii i Nauk o Edukacji. Jej obszar zainteresowań naukowych obejmuje wychowanie i edukację dzieci wczesnoszkolnych, i przedszkolnych, a przede wszystkim edukację matematyczną oraz ekonomiczną, a także stosowanie technologii informacyjno-komunikacyjnych we wspomaganiu procesu kształcenia najmłodszych uczniów oraz edukację medialną.   Urszula Szuścik, dr hab. prof. UŚ jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym w Instytucie Nauk o Edukacji, Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji w Cieszynie, Uniwersytet Śląski. Jej zainteresowania naukowo-badawcze związane są z problematyką nauczania i wychowania, edukacją wczesnoszkolną i przedszkolną, z zagadnieniami edukacji przez sztukę, szczególnie plastyką i psychologią twórczości, arteterapią. [09.2017]   Anna Trzcionka-Wieczorek jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym na Wydziale Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Jej zainteresowania naukowo-badawcze związane są z edukacją dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, edukacją muzyczną w przedszkolu i kształceniu zintegrowanym oraz rolą nauczyciela w edukacji muzycznej wychowanków. [08.11.2019]

Masculinity and femininity in everyday life

Eugenia Mandal

Książka pod naukową redakcją Eugenii Mandal złożona jest z ośmiu rozdziałów dotyczących różnych kontekstów kobiecości i męskości. W rozdziale 1. autorstwa Eugenii Mandal, Agnieszki Gawor i Jacka Bucznego na podstawie autorskich badań przedstawione zostały treść i struktura czynnikowa stereotypów mężczyzny i kobiety w Polsce. Małgorzata E. Szarzyńska i Paul A. Toro opisują z kolei w rozdziale 2. męski proces socjalizacji oraz jego negatywne skutki dla zdrowia fizycznego i psychicznego mężczyzn (depresja, nadużywanie substancji psychoaktywnych, wyższy poziom lęku oraz niższy poziom satysfakcji życiowej). Rozdział 3. Eugenii Mandal poświęcony jest natomiast strategiom wywierania wpływu w kontekście różnych rodzajów władzy posiadanej przez osoby pozostające w związkach małżeńskich. Danuta Rode, Autorka rozdziału 4., prezentuje charakterystykę sprawców przemocy domowej, wyróżniając cztery grupy sprawców: reaktywnie agresywnych, posiadających niskie kompetencje zaradcze, psychopatyczno-odwetowych oraz sprawców z dużym potencjałem przystosowawczym. W rozdziale 5. Eugenia Mandal i Karolina Zalewska przedstawiły badania własne, dotyczące związku podejmowania prób samobójczych przez kobiety ze stereotypem kobiecej bezradności. Rozdziały 6. i 7. autorstwa Anny Brytek-Matery zawierają odpowiednio: badania własne Autorki dotyczące wyobrażeń kobiet z zaburzeniami odżywiania (anoreksja i bulimia) na temat własnego ciała oraz (rozdział 7.) męskie dążenie do muskularności i społeczno-kulturowe czynniki wpływające na męskie wyobrażenie o ciele. W zamykającym monografię rozdziale 8. autorstwa Elżbiety Turskiej zanalizowano związek między percepcją postaw rodzicielskich a określonymi predyspozycjami kobiet i mężczyzn kształtowanymi w środowisku rodzinnym. [10.08.2012]

Lektury pokoleniowe i ponadpokoleniowe. Z zagadnień recepcji

współudz. Agnieszka Łakomy, red. Irena Socha

Tom zatytułowany Lektury pokoleniowe i ponadpokoleniowe. Z zagadnień recepcji jest pokłosiem konferencji naukowej „Pożytki i szkody płynące z lektury” zorganizo­wanej w kwietniu 2010 roku w Instytucie Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uni­wersytetu Śląskiego. Publikacja zawierająca bogaty materiał, dokumentowany zwłaszcza źródłami wydawniczymi i prasowymi lat powojennych, okresu PRL-u aż po czas stanu wojennego i współczesność, zaprasza do refleksji nad trwałością oraz przemianami upodobań i zachowań lekturowych, warunkowanych procesami historycznymi, społecznymi i kulturowymi. Zebrane teksty ukazują zmiany wartościowania książki. W większości są to studia materiałowe obrazujące popularność wybranych fenomenów literackich czy prasowych. Uszeregowane w porządku diachronicznym dają możliwość dostrzeżenia prawidłowości sterujących procesami społecznych zachowań lekturowych zarówno w przeszłości, jak i współcześnie.

Socio-Cultural and Linguistic Aspects of Roma Education

Hristo Kyuchukov

Książka jest pierwszą od 20 lat w Europie próbą przekazania wiedzy na temat kwestii edukacji romskiej dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Składa się z trzech części: historii edukacji romskiej, psycholingwistyki romskiej i edukacji o Holokauście Romów.  Pierwsza część książki poświęcona jest zagadnieniom edukacyjnym Romów i ich rozwojowi w ciągu ostatnich 20 lat w Europie. Autor przedstawia w niej niektóre spostrzeżenia i poglądy dotyczące edukacji romskiej, rozwój funkcji romskich mediatorów szkolnych oraz przegląd procesu wprowadzania edukacji języka romskiego w Bułgarii. W drugiej części omówiono przede wszystkim kwestie edukacji językowej dzieci romskich - przyswajanie języka romskiego oraz problemy związane z nauką drugiego języka przez dzieci romskie. W trzeciej części przedstawiono kwestie edukacji o holokauście Romów jako części edukacji historycznej romskich dzieci. Kwestie społeczno-kulturowe i językowe są ważne dla edukacji dzieci romskich, a dzięki nowym koncepcjom książka może być bardzo pomocna dla studentów w zakresie edukacji międzykulturowej, psychologii edukacyjnej i działalności społecznej.

Wymowa młodych aktorów. Analiza wyników badań realizacji fonemów spółgłoskowych

Barbara Sambor

Prezentowane wyniki badań realizacji fonemów spółgłoskowych studentów szkół teatralnych pozwalają na stworzenie paradygmatu postępowania diagnostycznego odnoszącego się do wymowy studentów szkół aktorskich – jej badania, opisu i interpretacji w kategoriach heurystycznych, a także sformułowanie podstawowych założeń o charakterze aplikacyjnym. Analizy oparte na podstawach lingwistycznych dopełniają wiedzę o nienormatywnych realizacjach fonemów, ich istocie oraz wzajemnych powiązaniach. Niniejsza rozprawa wpisuje się w nurt badań empirycznych ważnych dla formułowania wniosków istotnych dla teorii lingwistycznej w aspekcie patofonetyki, logopedii, a także ortodoncji, laryngologii, foniatrii. Na podstawie analizy wyników badań i sformułowanych wniosków autorka prezentuje projekt programu kształcenia w zakresie logopedii medialnej.

Aspects of Royal Power in Medieval Scandinavia

red. Rafał Borysławski, Jakub Morawiec

Książka jest zbiorem artykułów autorstwa międzynarodowego grona badaczy zajmujących się historią, kulturą i literaturą średniowiecznej Skandynawii. Tematem książki jest władza królewska, jej definiowanie i egzekwowanie przez władców w średniowiecznej Skandynawii. Atutem pracy jest bez wątpienia ujęcie tego zagadnienia z punktu widzenia różnych dyscyplin (historia, literaturoznawstwo, historia prawa) i wskazanie nowych możliwości interpretacyjnych w tym zakresie.

Czasy i tryby we francuskich zdaniach podrzędnych. Wyd. 2

Monika Sułkowska

W podręczniku omówiono kwestię poprawnego używania trybów i czasów w języku francuskim w zdaniach złożonych podrzędnie. W rozdziale wprowadzającym przedstawiono podstawowe zagadnienia gramatyki zdaniowej, a w następnych - różne typy zdań podrzędnych wraz z używanymi w nich czasami i trybami. Szczególną uwagę zwrócono na rozróżnienie i użycie trybu subjonctif, który nie ma odpowiedników w języku polskim. Do każdego tematu zaproponowano zestaw odpowiednio dobranych ćwiczeń, a w kluczu podano ich przykładowe rozwiązania. Kompozycja podręcznika pozwala na jego kompleksowe lub wybiórcze wykorzystanie, a także na pracę samodzielną lub pod kierunkiem nauczającego. Zamieszczone na końcu książki testy kontrolne umożliwiają całościowe sprawdzenie przyswojonych wiadomości oraz nabytej kompetencji językowej.

Geographia. Studia et Dissertationes. T. 32

red. Tadeusz Szczypek

Na niniejszy tom składają się opracowania dotyczące: erozji gleb leśnych; przewietrzania dolin w świetle warunków morfologicznych Ojcowskiego Parku Narodowego; roli roślinności jako inżynierów systemowych w regeneracji odkształconych przez człowieka ekosystemów piaszczystych; pagórków fitogenicznych jako specyficznych form rzeźby; współczesnego stanu egzogeoekologicznego Zatoki Cziwyrkujskiej i przesmyku Miagkaja Karga (Bajkał), a także usług gastronomicznych w Sosnowcu.