Die sprachliche Interferenz als vielschichtige Ursache für Fehler in der Übersetzung

Tomasz Maras

Die Arbeit ist insofern attraktiv fUr die Translationsdidaktik, als sie den Forschungsstand im Bereich der Translatorik ordnet und auf die aktuellen Forschungsrichtungen beim Evaluationsprozess des Translationsproduktes hinweist, in die sich das vom Autor prasentierte und geprUfte Modell zur Evaluation von Ubersetzungen einreiht. Viele Publikationen auf dem Gebiet deuten oft auf die Notwendigkeit, die Translationsdidaktik je nach der Translationsart zu modellieren, aber ganz wenige bieten dazu entsprechende Modelle an. Aus der Rezension von Dr. habil. Joanna Pędzisz

Aktorzy polskich publicznych teatrów dramatycznych. Studium socjologiczne

Emilia Zimnica-Kuzioła

Książka stanowi socjologiczne studium dotyczące aktorów polskich publicznych teatrów dramatycznych i zawiera analizę wielu aspektów profesji aktorskiej. Ramy czasowe publikacji obejmują okres ostatnich 30 lat (od transformacji ustrojowej w 1989 roku do chwili obecnej). Jednak dla pełnego obrazu autorka nawiązuje do dziejów polskiego teatru, by na ich tle ukazać zmianę społecznego statusu aktorstwa. Monografia jest kierowana zarówno do socjologów, teatrologów, kulturoznawców, jak i szerokiego grona czytelników zainteresowanych społecznym kontekstem teatru. * Publikacja wraz z wcześniejszą książką tej samej autorki (Społeczny świat teatru. Areny polskich publicznych teatrów dramatycznych) stanowi łącznie wyjątkowe i unikalne w Polsce przedsięwzięcie wydawnicze. Nikt wcześniej nie przeprowadził bowiem tak wszechstronnej i pogłębionej analizy środowiska aktorów w Polsce. Z recenzji prof. Przemysława Kisiela

Wolność wypowiedzi w kampaniach wyborczych

Patryk Kowalski

Publikacja stanowi pierwsze całościowe i krytyczne opracowanie wolności wypowiedzi w kampaniach wyborczych - rozumianej w sposób autonomiczny. Przyjęto dwa najważniejsze cele badawcze o charakterze poznawczym: przedstawienie wolności wypowiedzi w kampaniach wyborczych jako konstytucyjnej wolności jednostki oraz ustalenie granic tej wolności. Przeanalizowano, w jakim stopniu wolność wypowiedzi w kampaniach wyborczych jest ograniczana przez konstytucyjny system prawny Rzeczypospolitej Polskiej i czy powinno się jej przyznawać większą czy mniejszą ochronę kosztem innych wartości konstytucyjnych. Zgromadzony materiał badawczy obejmuje normy prawa pozytywnego, poglądy doktryny, a przede wszystkim orzecznictwo sądów i trybunałów, w szczególności polskich sądów powszechnych. Adresatami monografii są głównie przedstawiciele nauk prawnych, politologicznych i o mediach, praktycy prawa (sędziowie, prokuratorzy, radcy prawni i adwokaci), członkowie organów wyborczych, politycy oraz dziennikarze.

Opowiedzieć historię. Polska dramaturgia współczesna po 2006 roku

Joanna Królikowska, Weronika Żyła

Naszym celem od początku było przyjrzenie się różnorodnym sposobom przedstawiania wydarzeń – tak z dawnej, jak i najnowszej historii – w powstających w ostatnich latach spektaklach i dramatach. Chcieliśmy sprawdzić, w jakiej fazie poszukiwania nowych metod twórczej krytyki makrohistorii społeczno-politycznych oraz form ich scenicznego komponowania znajduje się polska dramaturgia, nie tylko w swoim wymiarze literackim, ale i scenicznym. Zależało nam na próbie dyskusji nad wielkimi narracjami historycznymi, jak również nad bieżącymi wydarzeniami społeczno­politycznymi. Naszym celem było także przyjrzenie się, w jakim kierunku zmierzają poszukiwania nowego języka, jakie są nowe układy odniesienia i współczesne perspektywy oglądu historii oraz teraźniejszości, która za chwilę stanie się historią. Istotne było dla nas, aby do dyskusji włączyć refleksję nad strukturami opowiadania indywidualnych mikrohistorii, również tych dotyczących przedstawicieli grup często wykluczonych […]. Ze wstępu Joanny Królikowskiej i Weroniki Żyły

Z bawełny i dymu. Łódź - miasto przemysłowe i dyskursy asynchronicznej nowoczesności 1897-1994

Agata Zysiak, Kamil Śmiechowski, Kamil Piskała, Wiktor Marzec, ...

W książce Łódź jest ukazana jako stolica polskiego XIX wieku, a historia tego ośrodka włókienniczego w centralnej Polsce jako historia zmagania się z nowoczesnymi przemianami w Europie Wschodniej. Autorzy odważnie rzucają wyzwanie romantycznemu i szlacheckiemu wyobrażeniu o kulturze polskiej, proponując w zamian rewolucyjną drogę do zrozumienia konfrontacji z nowoczesnością w regionie. Ta innowacyjna, interdyscyplinarna praca zręcznie łączy historię miejską i kulturową, socjologię historyczną i badania dyskursu. Odnosi się również do głównych debat intelektualnych w ramach studiów miejskich, studiów nad nowoczesnością i analizy dyskursu historycznego na świecie. * Spostrzeżenia zawarte w książce są świeże i oryginalne, dzięki czemu Z bawełny i dymu to znacznie więcej niż biografia miasta. Jest ona raczej badaniem nad nierównym tempem modernizacji i sposobem, w jaki dziennikarze nadawali sens jej powolnym postępom. Keely Stauter-Halsted Slavic Review Z bawełny i dymu zabiera czytelników w fascynującą podróż przez miejską historię Polski. Publikacja polecana jest nie tylko naukowcom i studentom historii Polski i Europy Wschodniej, lecz także osobom ogólnie zainteresowanym urbanistyką i dyskursami nowoczesności. Jan Class Behrends International Review of Social History

Poeta ze średniowiecznej ekstazy. Ksiądz Antoni Szandlerowski (1878-1911)

Katarzyna Badowska, Dorota Samborska-Kukuć

Książka zawiera rozprawy i szkice o życiu i twórczości młodopolskiego poety i dramatopisarza Antoniego Szandlerowskiego (1878-1911). To twórca nietuzinkowy i pełen sprzeczności. Był księdzem, ale - zgodnie z duchem modernizmu katolickiego, zdecydowanie potępianego przez Kościół - nad dogmatyzm przedkładał myślenie o teologii i religii jako o ekspresji uczuć ludzi wierzących. Talent literacki realizował nie w twórczości religijnej, lecz - wywołując tym dezaprobatę władz kościelnych - w utworach beletrystycznych, na dodatek silnie inspirowanych dziełami Stanisława Przybyszewskiego, uznawanego za gorszyciela, erotomana i satanistę. Nad środowiska duszpasterskie przedkładał towarzystwo ludzi sztuki. Złożył śluby czystości, lecz złamał celibat. Żył na plebanii z kobietą (i to Żydówką), lecz nie zrzucił sutanny. Skonfliktowany z przełożonymi, zamiast okazać im posłuszeństwo, wystąpił przeciw nim z paszkwilem. Został pochowany bez krzyża, ponieważ taka była jego ostatnia wola, w przypadku księdza - niewątpliwie skandalizująca. I co najważniejsze - jednym z dominujących tematów twórczości Szandlerowskiego stała się miłość zmysłowa, ujmowana jako doznanie sakralne i mistyczne. Twórczość księdza-poety oraz jej recepcja rozpięta między uwielbieniem a zapomnieniem to interesujące zagadnienie badawcze. Zwłaszcza w Łodzi, gdzie Szandlerowski - jako wikary w kościele Podwyższenia Świętego Krzyża - odnosił pierwsze, i od razu znaczące, sukcesy literacko-dramaturgiczne.

Z rękopisów: Pamiętnik (1875-1954). O poczuciu malarskim w fotografice (1953)

Włodzimierz Kirchner, Jadwiga Goniewicz, Dorota Samborska-Kukuć, Hanna Kirchner

Zauważył, że na bladej twarzy panny Skłodowskiej pojawiły się mocne rumieńce, gdy zasiadał do stołu pan Kazimierz. Podczas żywej z nim rozmowy szczere jej oczy, takie wymowne, zdradzały głębokie uczucie. [...] Cóżby to była za żona taka guwernantka, taka emancypantka, co za reprezentacja, jaka degrengolada. Pannie Skłodowskiej wymówiono posadę. Wyjechała. Po tym pan Kazimierz został profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego, jednym z najsławniejszych matematyków polskich. Panna Skłodowska zaś przecierpiała bardzo wiele. A dla potężnych duchów takie cierpienie miłosne to olbrzymie zarzewie, które niewygasającym ogniem przez całe życie będzie wypalało ich genialne postacie. [...] Panią Curie-Skłodowską zobaczyłem kilkadziesiąt lat potem w Teatrze Narodowym na przedstawieniu. Siedziała jak zawsze skromnie, ale ta jej potężna twarz o czole, które jej połowę twarzy zajmowało, o dziwnie płomiennym spojrzeniu, tak porwała mój wzrok, że nie mogłem oczu od niej oderwać. Czułem, że ją to nawet żenowało. Nazajutrz pobiegłem do pani Szalayowej, jej siostry, aby uzyskać możność fotografowania tej szlachetnej twarzy. Ale, niestety, było za późno. Włodzimierz Kirchner, Pamiętnik (fragment) Kirchner jest w pełni świadom formy, po którą sięga, odsłania więc z rozmysłem formowanie się koncepcji, rozważa celowość i kierunek reminiscencji, pokazuje specyficzny proces twórczy: meandry i transfery pamięci oraz korzyści, jakie płyną dla niego z uzewnętrzniania własnych myśli - teraźniejszych i odtwarzanych. [...] Ów słynny Lejeune'owski "pakt autobiograficzny" zawierany jest w pełni intencjonalnie i będzie realizowany przez Kirchnera bez nadmiernej, zniekształcającej przeszłość autokreacji, a taka przecież była możliwa, rzecz powstawała bowiem nie sibi soli, ale na zamówienie, do druku - jako uwarunkowany politycznie przykład dziejów księdza-apostaty. prof. dr hab. Dorota Samborska-Kukuć (wyimek ze wstępu)

An Interreligious Dialogue: Portrayal of Jews in Dutch French-Language Periodicals (1680-1715)

Michael Green

This monograph analyses the way that Jews were portrayed in various scholarly journals and lay gazettes published in French in the United Provinces of the Netherlands, mostly by Huguenot refugees. Many of these sources have previously escaped scholarly attention, and as such are valuable sources for exploration. The scholarly journals are mostly focused on the discussion of historical and theological aspects of Jewish people and Judaism, the origins of their language and its influence on others, and their customs and nuances related to worship. The lay gazettes discuss gossip and contemporary events, portraying the Jews as their editors see them. Jews were depicted in these sources in several unique ways which are identified in this study. Particular attention is given to the dimension of privacy, which provides an additional tool of analysis aimed at better understanding how these constructs were created. The final part of this book examines how Muslims in general and Turks in particular, as well as the Siamese, were portrayed in the same sources, in order to investigate whether they were treated differently than the Jews.