Banking Union\'s impact on financial stability - holistic approach

Klaudia Zielińska-Lont

Prudential supervision of credit institutions in the European Union has for a long time been the responsibility of national bodies, even though this did not match the international character of the activities of many supervised banks. After the establishment of the banking union’s Single Supervisory Mechanism this has changed particularly for systemically important credit institutions, that now fall under the direct, coordinated supervision under the auspice of the European Central Bank. There was a great deal of speculation around what changes the banking union would bring to the financial sector in Europe, yet the net impact of the Single Supervisory Mechanism on financial stability and competitive position of the supervised credit institutions remains largely unknown. This monograph presents a holistic analysis of the impact that the reform of the EU’s financial safety net had on the banking sector. To make such evaluation possible, a dedicated synthetic indicator was designed to quantify the net impact of harmonized prudential supervision on the stability of credit institutions. The results signal that the establishment of the Single Supervisory Mechanism was a success and that the proposed synthetic indicator can serve as an early warning tool for authorities tasked with safeguarding financial stability.

Bankowość emocjonalna

red. nauk. Ewa Miklaszewska, Mateusz Folwarski

Technologia budzi emocje. Dobrym przykładem jest AI (artificial intelligence), która od lat jest bodźcem do tworzenia literatury czy filmów z gatunku science fiction. Wykorzystanie AI w bankowości oraz cyfryzacja produktów i usług bankowych tworzą nową jakość nie tylko w zakresie wewnętrznej transformacji banków, ale także kanałów i sposobów kontaktów z klientami. W tym znaczeniu w monografii używany jest termin: bankowość emocjonalna, czyli poddana transformacji cyfrowej. Jej głównym celem jest nie tylko poprawa rentowności, pozycji konkurencyjnej lub bezpieczeństwa banku, ale także dostosowanie się do możliwości, jakie oferuje technologia, często bardziej z powodów intuicyjnych oraz preferencji czy nawyków klientów, niż wymogów ekonomicznych. Innym ważnym motorem zmian na rynku bankowym jest konkurencja z dynamicznie rozwijającym się segmentem firm technologicznych działających w sektorze finansowym – FinTechów czy neobanków, niepodlegających (lub podlegających w minimalnym zakresie) regulacjom obowiązującym na rynku finansowym i bankowym. *** W książce podjęto jeden z najważniejszych tematów współczesnych finansów, jakim jest funkcjonowanie bankowości w dynamicznie zmieniającym się otoczeniu technologicznym, rynkowym, regulacyjnym i społecznym. Zarówno w środowisku praktyków, jak i teoretyków, istnieje ogromne zapotrzebowanie na opracowania naukowe dotyczące wyzwań, przed jakimi stają uczestnicy rynku finansowego. Publikacja została przygotowana na bardzo wysokim poziomie merytorycznym. Poszczególne rozdziały zostały opracowane na podstawie adekwatnych źródeł krajowych i zagranicznych. Książka wnosi istotny wkład w ocenę stanu i perspektyw współczesnej bankowości. z recenzji prof. dr. hab. Leszka Dziawgo  

Bankowość w gospodarce cyfrowej

Małgorzata Iwanicz-Drozdowska, Władysław L. Jaworski, Anna Szelągowska, Zofia Zawadzka

Najnowsze i uaktualnione wydanie popularnego, znanego od lat, powszechnie wykorzystywanego przez wykładowców i studentów uczelni o profilu ekonomiczno-finansowym podręcznika bankowości.   Otoczenie gospodarcze od ponad 15 lat jest mało stabilne, co rzutuje na funkcjonowanie banków i całych gospodarek. Powoduje to konieczność ciągłej adaptacji banków do nowych warunków i doskonalenia zarządzania ryzykiem. Ponadto od początku XXI wieku sektor bankowy przechodzi transformację cyfrową. To właśnie to cyfrowe oblicze banków jest najbardziej znane klientom, szczególnie młodej generacji. Za tym cyfrowym obliczem kryją się liczne ciekawe i niekiedy skomplikowane mechanizmy, które podręcznik opisuje i wyjaśnia, tak aby zgłębiający tematykę bankowości poznali i zrozumieli procesy rządzące światem finansów „od kuchni”. Rozumienie tych mechanizmów jest niezbędne dla właściwego zarządzania finansami przedsiębiorstw oraz instytucji działających w sektorze finansowym.   W czterech częściach podręcznik omawia: najistotniejsze obszary działalności banków i uwarunkowania zewnętrzne ich działalności, rozwój produktów i operacji bankowych, zarządzanie bankiem, zarządzanie ryzykiem bankowym.Ze względu na zakres zagadnień i poziom szczegółowości ich prezentacji w poszczególnych rozdziałach, a także zawartość programów nauczania, podręcznik jest przeznaczony przede wszystkim dla studentów studiów licencjackich.   Szeroki przegląd problematyki bankowości jako nauki o przedsiębiorstwie bankowym, jego otoczeniu i oddziaływaniu zjawisk o charakterze globalnym sprawia, że podręcznik jest również polecany studentom na poziomie magisterskim oraz praktykom, którym będzie pomocny w porządkowaniu, aktualizowaniu i poszerzaniu wiedzy o bankowości w gospodarce cyfrowej.

Bezpieczeństwo ekonomiczno-finansowe przedsiębiorstw sektora TSL. Wybrane problemy

Natasza Duraj, Adam Sadowski, Anna Misztal, Michał Comporek, ...

Publikacja jest poświęcona bezpieczeństwu ekonomiczno-finansowemu przedsiębiorstw sektora TSL (transport – spedycja – logistyka). Podjęte w niej rozważania są znaczące i aktualne z punktu widzenia finansów oraz logistyki. Prezentowana książka jest wycinkiem szerokiej, złożonej i ważnej problematyki prowadzenia działalności gospodarczej z zachowaniem zasad bezpieczeństwa ekonomiczno-finansowego, którego istotą jest utrzymanie odpowiedniego poziomu płynności, rentowności, sprawności działania, zadłużenia i racjonalnej polityki kształtowania rezerw finansowych. Monografia ma charakter teoretyczno-empiryczny. Przedstawiono w niej podstawowe zagadnienia związane z zarządzaniem bezpieczeństwem ekonomiczno-finansowym oraz wyszczególniono aspekty dotyczące zarządzania bezpieczeństwem w łańcuchach dostaw. W części empirycznej omówiono wyniki badań nad bezpieczeństwem finansowym przedsiębiorstw transportowych. Książka jest adresowana do teoretyków i praktyków zajmujących się bezpieczeństwem ekonomiczno-finansowym przedsiębiorstw, a także do studentów i wszystkich zainteresowanych, dla których prezentowana tematyka stanowi fascynujący przedmiot badań, decyzji i dyskursów naukowych.

Bezpieczeństwo i stabilność systemu finansowego. Perspektywa makro- i mikroekonomiczna

Iwona Dorota Czechowska, Joanna Maria Stawska, Radosław Witczak

Bezpieczeństwo i stabilność finansową na poziomie makro- i mikroekonomicznym tworzy wiele wzajemnie powiązanych komponentów, na które oddziałują liczne czynniki. Holistyczne podejście do bezpieczeństwa finansowego zaprezentowane w książce należy uznać za oryginalne. W opinii autorów bezpieczeństwo finansowe państwa jest tworzone przez instytucje nadzorcze i sieć bezpieczeństwa finansowego, bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i bezpieczeństwo konsumenta na rynku usług finansowych. Po globalnym kryzysie finansowym, który obnażył wiele słabości współczesnego świata finansów i nadzoru nad nim ze strony państwa, nastąpiła zmiana paradygmatu regulacyjno-nadzorczego w zakresie ochrony konsumenta usług finansowych. Obecnie na polskim rynku wydawniczym nie ma publikacji, która obejmowałaby tak szeroki zakres zagadnień, jaki zaproponowali autorzy w tej monografii. Na uwagę zasługuje również aktualność prezentowanych treści w zakresie polityki fiskalnej i monetarnej w kontekście pandemii COVID-19 oraz zachwiania podwalin systemów finansowych i gospodarek narodowych. Z recenzji dr. hab. Krzysztofa Waliszewskiego, prof. UEP

Decentralizacja fiskalna jako ograniczenie zjawiska Lewiatana

Beata Guziejewska

Monografia dotyczy decentralizacji fiskalnej i jej ograniczającej roli w procesach rozrastania się sektora publicznego, które określa się Lewiatanem. Nawiązano w niej do tzw. hipotezy Lewiatana sformułowanej przez J. M. Buchanana w odniesieniu do zdecentralizowanych struktur finansów publicznych. Przedmiotem rozważań są procesy decentralizacji fiskalnej w szerokim ujęciu: ekonomicznym, politycznym, administracyjnym, socjologicznym i przestrzennym. Analizy oparto w dużym stopniu na dorobku federalizmu fiskalnego. Celem publikacji jest pogłębienie dorobku teoretycznego w zakresie wykorzystania procesów decentralizacji jako mechanizmu hamowania niebezpiecznego zjawiska Lewiatana. Dokonano również przeglądu dotychczasowych badań empirycznych oraz zweryfikowano pozytywnie podstawową hipotezę badawczą mówiącą, iż decentralizacja fiskalna oparta na wypracowanych w doktrynie finansów publicznych założeniach jakościowych ma pozytywny wpływ na efektywność sektora publicznego oraz ogranicza państwo Lewiatana. W opracowaniu uwzględniono współczesne wyzwania procesów decentralizacji fiskalnej, takie jak koncepcja ESG (Environmental – Social – Governance) oraz długookresowe konsekwencje pandemii. Rozważania mają charakter interdyscyplinarny i kończą się propozycją włączenia procesów decentralizacji fiskalnej do nowego paradygmatu finansów zrównoważonych.

Denacjonalizacja pieniądza. Analiza teoretyczna i praktyczna walut równoległych

Friedrich August von Hayek

Napisana ponad czterdzieści lat temu rozprawa o pieniądzach i wolności osobistej, która dziś inspiruje miłośników kryptowalut na całym świecie. Pierwszy polski przekład pracy Friedricha Augusta von Hayeka opublikowanej pierwotnie w 1976 i 1978 (wersja poszerzona) roku przez londyński Institute of Economic Affairs. Autor przedstawia koncepcję zniesienia rządowego monopolu na emisję pieniądza oraz kreśli wizję spontanicznego ładu ekonomicznego, w którym wiele równoległych walut emitowanych przez prywatne, nastawione na zysk podmioty konkuruje o względy użytkowników. Dowodzi, że implementacja jego projektu mogłaby nie tylko stworzyć stabilny system walutowy, lecz także przyczynić się do zabezpieczenia ludzkiej wolności przed tyrańskimi zakusami rządów. NIE KAŻDY SŁYSZAŁ O FRIEDRICHU AUGUŚCIE VON HAYEKU. Nie jest to jednak postać zupełnie nieznana. Przeciwnie, jak na nieżyjącego teoretyka nowoczesnej gospodarki cieszy się niesłabnącą popularnością i szacunkiem. Kojarzą go zwłaszcza ci, którzy szukają poważnego uzasadnienia dla obrony idei wolności ekonomicznej oraz dla druzgocącej krytyki tego sposobu myślenia, który charakteryzuje dzisiejszych socjalistów, etatystów, czy jakkolwiek ich nazwiemy. Jest więc Hayek autorytetem dla tzw. wolnorynkowców. Może być kimś więcej. Ten, kto przeczyta Denacjonalizację pieniądza i na jej podstawie postara się przemyśleć naszą obecną sytuację, może bez problemu zderzyć naukowe koncepcje Hayeka z rzeczywistością i zabawić się w futurologa. Czy bitcoin może wejść do powszechnego użytku? A jeżeli nie bitcoin, to może któraś z kolejnych walut notowanych w rankingach popularności? Co z librą, tokenem Facebooka? Także wiele banków pracuje nad własnymi rozwiązaniami. Krótko mówiąc, sprawa wydaje się otwarta, a problemy okazują się w gruncie rzeczy te same: dopuszczenie waluty do obrotu i uniwersalna stosowalność. Cały ten proces niewątpliwie już trwa. Internetowa infrastruktura kryptowalutowa w postaci bramek płatniczych, giełd i portfeli instalowanych na smartfonach rośnie z każdym dniem. Z każdym miesiącem coraz więcej sklepów przyjmować będzie kryptowaluty w podobny sposób, jak przyjmuje się klasyczne waluty fiducjarne. Wyzwaniem pozostają ciągle opłaty wymuszane przez obecnie przyjęty system dystrybucji – zdecentralizowana sieć zwana blockchainem utrzymywana jest dzięki „węzłom” zakładanym i utrzymywanym przez uczestników systemu, w którym transakcje są kodowane i zapisywane w nieedytowalnych blokach. Technologia ma jednak to do siebie, że znajduje rozwiązanie dla większości sytuacji, jeśli tylko pokonana Wprowadzenie tłumacza XXVIII zostanie bariera wyobraźni. Początkowy opór bankierów i rządów państw został skruszony. Co jednak wydarzy się, kiedy ministrowie finansów odkryją, że drugi obieg walutowy w żaden sposób nie jest przez nich kontrolowany, zatem nie mogą go opodatkować?

Efekty obciążeń regulacyjnych i fiskalnych sektora bankowego dla akcji kredytowej banków przed pandemią COVID-19 i w trakcie jej trwania

Dorota Iwona Czechowska, Czesław Lipiński, Jacek Sikorski, Joanna Stawska, ...

Publikacja ma charakter monografii opisującej kompleksowo kwestię obciążeń regulacyjnych i fiskalnych sektora bankowego i ich konsekwencje dla poziomu kredytowania w perspektywie czasowej – przed pandemią COVID-19 i w trakcie jej trwania. Stanowi kompendium wiedzy z dziedziny szeroko pojętych finansów, o istocie i mechanizmach funkcjonowania zewnętrznych obciążeń sektora bankowego oraz wiążących się z nimi problemach. Autorzy podejmują próbę ukazania tego typu regulacji w kontekście bezpieczeństwa i stabilności finansowej systemu bankowego, a także w szerszym ujęciu systemu finansowego. Przedstawiają aktualny (na 2021 rok) stan obciążeń, zwracając uwagę na określone instrumenty polityki fiskalnej i regulacyjnej. Za pomocą modelu ekonometrycznego dokonują operacjonalizacji głównego celu opracowania, którym jest określenie i analiza wpływu obciążeń zewnętrznych na potencjał udzielania kredytów przez sektor bankowy, a także próba wskazania scenariuszy bazowych. W dotychczasowych badaniach rzadko podejmowano próby łączenia wymagań regulacyjnych i fiskalnych w kontekście m.in. pogłębionej analizy wymagań w zakresie należności nieobsługiwanych – Non-Performing Loans. Przeważały publikacje monotematyczne, skoncentrowane na wąskim ujęciu tego typu obciążeń zewnętrznych. Oryginalne w tej publikacji jest zebranie informacji na temat wymagań regulacyjnych i fiskalnych wobec sektora bankowego, a zwłaszcza przedstawienie tego zagadnienia w czasie pandemii COVID-19. Jest to jedna z pierwszych pozycji ujmujących w sposób tak kompleksowy i wieloaspektowy tego typu problematykę. * „Recenzowane opracowanie jest napisane poprawnie, bez jakichkolwiek błędów, co potwierdza gruntowną wiedzę i rozpoznanie Autorów w podjętej tematyce. Jest wzorcowym przykładem połączenia teorii i empirii w odniesieniu do oceny zachowań instytucji finansowych w obliczu nietypowych warunków występujących na rynku, a spowodowanych pandemią COVID-19. Do głównych zalet monografii należy zaliczyć: – bardzo dobre rozpoznanie literatury w zakresie bankowości i regulacji finansowych, – umiejętność korzystania z publikowanych zasobów informacyjnych, – stworzenie modelu ekonometrycznego oraz przeprowadzenie badań empirycznych i prognozowania przyszłych zachowań w postaci scenariuszy, – ocena opracowanych scenariuszy pod względem ich potencjalnego wystąpienia w praktyce, – poprawność formalna opracowania, w praktyce, – dobry styl, właściwa terminologia, solidne przygotowanie tekstu. Podsumowując, jest to wartościowa, aktualna pozycja potwierdzająca dobre przygotowanie merytoryczne badaczy oraz ich wrażliwość na zmianę warunków i czynników na rynku”. Z recenzji prof. K. Brzozowskiej