Urban Amazement

Marta Mamet-Michalkiewicz

Tom pt. Urban amazement stanowi próbę interdyscyplinarnego spojrzenia, łączącego w sobie element teorii literatury, kultury oraz architektury na problematykę przestrzeni miejskiej, skupiając się na oszałamiającej różnorodności miasta. Monografia podejmuje problematykę miejskości i urbanistycznej różnorodności w ujęciu komparatystycznej refleksji kulturoznawczej, literaturoznawczej, filozoficznej i teoretycznej. Poszczególne teksty zajmują się materiałem literackim, filmowym oraz kwestiami teoretycznymi, natomiast w ujęciu chronologicznym skupiają się na problematyce miejskiej począwszy od wczesnego średniowiecza po czasy współczesne.

(Nie)przygotowani. Metafora szkoły w polskiej poezji współczesnej

Kamila Czaja

Książka podejmuje temat wykorzystania w poezji wielkiej metafory ŻYCIE TO SZKOŁA. W celu możliwie szerokiego ujęcia tytułowego problemu w publikacji przywołano kilkaset wierszy i tekstów piosenek autorstwa kilkudziesięciu twórców — od utworów z dwudziestolecia międzywojennego, stanowiących istotną tradycję dla późniejszych ujęć, po tomiki reprezentantów roczników dziewięćdziesiątych. Pierwsza część, Etapy, poświęcona została sposobom użycia metafory szkoły w poezji dwóch okresów: lat 1945-1989 i po roku 1989. Chronologiczne ujęcie pozwala ukazać międzypokoleniowe podobieństwa i różnice w wykorzystaniu szkolnych elementów w funkcji metaforyzującej. W części drugiej (Tematy) zaprezentowano elementy szkolnej rzeczywistości (przybory, typy szkół i etapy edukacji, nauczycieli i uczniów, rozkład zajęć, sposoby kontroli osiągnięć), które budują metafory, umożliwiając zwerbalizowanie w poezji wielu doświadczeń egzystencjalnych (miłości i śmierci, przeszłości, teraźniejszości i przyszłości, poznania samego siebie czy Innego). Zarówno ponadczasowość szkoły jako wielkiej metafory, jak i zmieniające się z czasem strategie metaforyzacji składają się na wielofunkcyjność tego rodzaju twórczych praktyk, które pozwalają uchwycić liczne aspekty życia.

Średniowiecze Polskie i Powszechne. T. 6 (10)

red. Bożena Czwojdrak, red. Jerzy Sperka

„Średniowiecze Polskie i Powszechne” jest jednym z niewielu w Polsce czasopism prezentujących teksty poświęcone tylko tej epoce, za to w bardzo szerokiej formie, obejmującej zarówno historię średniowieczną Polski, jak i powszechną. Na jego łamach publikują mediewiści z prawie wszystkich ośrodków naukowych w kraju oraz z zagranicy (Czechy, Ukraina, Niemcy), a także doktoranci, których świeże spojrzenie na poszczególne problemy pozwala niejednokrotnie ukazać je w całkiem innym świetle. Dzięki temu wszystkiemu potencjalny czytelnik ma możliwość zapoznania się z przeglądem badań i różnorodną tematyką, ograniczoną jednak do interesującej go epoki, a każdy mediewista znajdzie tu coś dla siebie. W niniejszym tomie pomieszczono teksty dotyczące m.in.: wieloosobowego zarządzania parafią; obrazu Franciszka z Asyżu i franciszkanów w czternastowiecznym traktacie dominikańskim; pobytu schizmatyków na dworze pierwszych Jagiellonów; roli patronów Polski w geografii sakralnej Krakowa; bractwa Najświętszej Marii Panny w Krakowie; badań późnośredniowiecznych polskich elit polityczno-społecznych, w tym możnowładztwa i rycerstwa; problematyki wojskowej; historii kulinarnej. Tom zamykają dwa artykuły recenzyjne.

Właściwości perowskitowej ceramiki ferroelektrycznej na bazie tytanianu baru

Beata Wodecka-Duś

Główna treść pracy poświęcona jest ferroelektrycznej ceramice na osnowie tytanianu baru niedomieszkowanego oraz domieszkowanego lantanem i żelazem. Praca adresowana jest do szerokiego grona naukowców, zajmujących się poszukiwaniem i udoskonalaniem nowatorskich materiałów ceramicznych o niezwykle interesujących właściwościach, wykorzystywanych do budowy układów mechatronicznych. Zawarto w niej oryginalne wyniki badań związane głównie z syntezą (metodą konwencjonalną oraz metodą zolowo-żelową) i wytwarzaniem perowskitowej ceramiki na osnowie BaTiO3, charakterystyki jej mikrostruktury i struktury krystalicznej, właściwości dielektrycznych, elektrycznych, piroelektrycznych, termorezystywnych i piezorezystywnych oraz jej możliwości aplikacyjnych. Na tomach pracy opisywane są kolejne kroki, które doprowadziły do otrzymania nowego półprzewodnikowego materiału ceramicznego BLT4 o gigantycznej wartości przenikalności elektrycznej, przy stosunkowo niskim poziomie strat dielektrycznych, co predysponuje otrzymany materiał do zastosowania jako alternatywnego wypełnienia ultrakondensatorów. Ceramika ta wykazuje właściwości piezorezystywne w temperaturze pokojowej, co pozwala przypuszczać, że może stać się materiałem bazowym do potencjalnych zastosowań w piezorezystywnych czujnikach ciśnienia, a powyżej temperatury Curie charakteryzuje się właściwościami pozystorowymi, co może zaowocować jej zastosowaniem w termistorach PTCR. Domieszkowanie ceramiki tytanianu baru lantanu jonami żelaza poprawia jej właściwości piezoelektryczne, a zwłaszcza powoduje znaczny wzrost piezoelektrycznego współczynnika d33, co uplasowuje omawianą ceramikę w grupie materiałów bezołowiowych konkurencyjnych dla ceramiki typu-PZT, przeznaczonych do budowy czujników piezoelektrycznych. Dodatkowym atutem zsyntezowanych materiałów jest ekonomiczna i przyjazna środowisku technologia otrzymywania. Dyskutowane materiały konstrukcyjne z powodzeniem znajdą zastosowanie w innowacyjnych elementach elektronicznych dedykowanych do aplikacji w nowoczesnych układach mechatronicznych i automatycznych.

Kryptohistorie. Ukryte i utajone narracje w historii

red. Alicja Bemben, red. Rafał Borysławski, red. Jakub Wolff (Gajda), red. Justyna Jajszczok

Kryptohistorie. Ukryte i utajone narracje w historii to tom, w którym historycy, filologowie i inni badacze spotykają się na polu badań nad tajemnicą, tajnością i teoriami spiskowymi w historii i w narracjach około- lub pseudohistorycznych. Z jednej strony rozważają oni znaczenie owych tematów w historii oraz ich konsekwencje społeczne i polityczne, a z drugiej strony pytają o kryteria historyczności wydarzeń oraz o wagę mechaniki narracji dla konstruowania opowieści i historii. W rozumieniu „kryptohistorycznym” zatem na szczególną uwagę zasługują – w szerokim rozumieniu tego słowa – teksty historyczne, które skupiają się na tropieniu, odkrywaniu i opisywaniu sekretów, spisków i spekulacji, a także na wyjaśnianiu ich strategii narracyjnych oraz mechanizmów ich powstawania. Autorzy artykułów zamieszczonych w tomie zastanawiają się do jakiego stopnia takie narracje przynależą do dyskursu właściwego historii, w jaki sposób przyczyniają się one do jego aberracji i jego rozwoju oraz zarysowują historiograficzne, metanarracyjne i retoryczne ramy historii i kryptohistorii. Tom zawiera również eseje stanowiące poszczególne studia przypadków i koncentrujące się nad historycznymi przykładami mechanizmów i zjawisk związanych z tajemnicą, tajnością i spiskowością. Obejmują one szerokie spektrum zagadnień – od średniowiecznej mityzacji śmierci władcy, przez historycystyczne rekonstruowanie renesansu, czarną legendę Marii Kazimiery, utajone znaczenia malarstwa Vermeera, osiemnastowieczne rozprawy szyfrologiczne, fenomen popularności dziewiętnastowiecznego seryjnego zabójcy, wiktoriańską parazytologię, filmy traktujące o zbiegłych nazistach, śmierć Olofa Palmego jako kanwę szwedzkich powieści detektywistycznych, konstruowanie narodu w oparciu o przeinaczone pojmowanie roli archeologii, po współczesną kryptografię asymetryczną. Książka adresowana jest do szeroko rozumianej społeczności akademickiej i studentów, a szczególnie do historyków i filologów zajmujących się tematami historiografii, narratologii i ich społecznymi implikacjami.

"Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa". T. 8

red. Andrzej Niesporek

„Przedstawiamy tom 8. „Górnośląskich Studiów Socjologicznych. Seria Nowa”, przygotowany przez prof. Andrzeja Niesporka z Instytutu Socjologii Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Każdy tom naszego czasopisma ma swoją specyfikę tematyczną nakreśloną przez redaktora naukowego. Andrzej Niesporek zaprosił Autorów reprezentujących różne kierunki zainteresowań badawczych, akcentujących jednakże teoretyczny i teoretyzujący wymiar podejmowanych przez siebie analiz. Spektrum publikowanych zagadnień jest szerokie: od prowadzonych przez Marię Banaś poszukiwań literackich śladów w socjologii (pomiędzy Królową śniegu a Don Kichotem) po „współuzależnienie jako rodzaj funkcjonowania”, analizowanego w perspektywach teorii socjopsychomedycznych (artykuł Rajmunda Morawskiego); od refleksji skupionych wokół kategorii utopii jako narzędzia teorii społecznej (Waldemar Czajkowski) po socjologię historyczną Raymunda Arona (Marcin Gacek); od sporów wokół konfliktu i teorii konfliktu (Anna Adamus-Matuszyńska) po socjologiczną analizę dyskursu wolności i bezpieczeństwa w kontekście liberalizmu i biopolityki (Piotr Kępski). Otwiera tom „Górnośląskich Studiów Socjologicznych” artykuł Pawła Ćwikły, noszący znamienny tytuł: O wyższości socjologicznej teorii nad materią, podejmujący między innymi pytanie o to, „czy zagadnienie teorii w naukach społecznych odnosi się do jej praktycznej funkcjonalności, prawdziwie służącej rozumieniu społecznego świata, czy też część racji należałoby przyznać sceptykom, szepczącym, że tego rodzaju uprawianie nauki (gdzie fakty zmieniają swe znaczenie w zależności od przyjętej uprzednio teorii) służy przede wszystkim uzasadnianiu tychże teorii, które — choć kiedyś może odkrywcze — dziś stają się głównie narzędziem służącym podnoszeniu nieoryginalnych spostrzeżeń do rangi twierdzeń naukowych. Tego rodzaju wątpliwości prowadzą nieuchronnie do rozważań nad teorią teorii, czyli ponownie odsyłają do początków formowania się refleksji nad sposobami przyglądania się społecznemu światu i jego rozumienia”. Maciej Witkowski podejmuje analizę psychoterapeutycznych inspiracji we współczesnej antropologii refleksyjnej, wskazując między innymi deficyty spójnego języka teoretycznego czy jasnej strategii tworzenia antropologicznej narracji: „Hasłem teoretycznego rozwoju metodologii refleksyjnej może stać się dążenie do stworzenia kanonów podwójnie gęstego opisu”. Łukasz Trembaczowski w dość enigmatycznie zatytułowanym artykule Upadek. Analiza problemu specyficznie (nie)obecnego w teorii socjologicznej omawia teorię załamania i upadku cywilizacji w ujęciu Arnolda Toynbeego, koncepcję upadku Zachodu Oswalda Spenglera wraz z jej polskim odpowiednikiem zaproponowanym przez Floriana Znanieckiego, dołączając do swoich studiów teorię upadku społecznego, jaką przedstawili Joseph Tainter oraz Jareda Diamond. Autor stawia tezę, że w socjologii brakuje pojęcia upadku społecznego stawianego explicite, dobrze zdefiniowanego i poddającego się operacjonalizacji. Monika Żak przedmiotem swojego artykuły czyni odwieczny problem pogodzenia pracowniczych i rodzinnych ról społecznych ujmowany w świetle koncepcji work-life balance. Obok artykułów o wyraźnych odniesieniach teoretycznych zamieszczone są także dwie prace studyjne. Anna Muś i Anna Depta przedstawiają wyniki badań empirycznych na temat partycypacji studentów Uniwersytetu Śląskiego w życiu akademickim, a Agnieszka Rychłowska-Niesporek analizuje obecne w dyskursie nauk społecznych dyskusje wokół kategorii „singiel”. Podobnie jak w poprzednich tomach zamieszczamy także recenzje książek socjologicznych, w tym książki przygotowanej pod redakcją Marka S. Szczepańskiego i Anny Śliz Współczesne teorie społeczne. W kręgu ujęć paradygmatycznych. Przedstawiamy również najnowsze osiągnięcia naukowe Instytutu Socjologii Uniwersytetu Śląskiego, udokumentowane w tekście Roberta Pyki. Wyrażamy nadzieję, że prezentowany tom „Górnośląskich Studiów Socjologicznych” znajdzie zainteresowanie w kręgach czytelników także spoza grona środowiska socjologicznego. Refleksje teoretyczne i teoretyzujące podejmowane przez socjologów są bowiem zawsze zaczynem pomnażającym zasoby wiedzy o procesach stawania się świata społecznego, ich uwarunkowaniach i następstwach, o roli jednostki w budowaniu społecznych struktur i znaczeniu społeczeństwa w konstruowaniu kapitału kulturowego człowieka jako podmiotu społecznego życia. Lektura przedstawionych tekstów, sięgających różnych dawnych i współczesnych orientacji teoretycznych, może stać się inspiracją do pełniejszego, może bardziej trafnego rozumienia i tłumaczenia szybko zmieniającego się społeczeństwa.” (Wstęp, Wojciech Świątkiewicz)

Unijna polityka współpracy na rzecz rozwoju. Zagadnienia prawne

Katarzyna Cichos

Celem monografii było uzyskanie odpowiedzi na pytanie, na ile unijne regulacje prawne, przyjęte w prawie pierwotnym i wtórnym (w tym dotyczące celów, zasad, obszarów udzielania pomocy, instrumentów, mechanizmów oraz procedur unijnej polityki współpracy na rzecz rozwoju), umożliwiają UE realizację celu wskazanego w art. 3 i 21 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) oraz art. 208 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), tj. eliminacji ubóstwa. Drugim celem była próba wskazania regulacji prawnych uniemożliwiających efektywną realizację pomocy i wskazanie nowych, odpowiednich rozwiązań. Dokonując analizy aktów prawnych UE, została udowodniona teza, że jakość i efektywność unijnej pomocy rozwojowej są uzależnione od jakości i przejrzystości stanowionego prawa. Niespójne regulacje prawne negatywnie wpływają na efektywność podejmowanych działań oraz uniemożliwiają realizację celu polityki współpracy na rzecz rozwoju, jakim jest likwidacja ubóstwa.  W ramach monografii zostały omówione takie obszary badawcze, jak: zakres przedmiotowy i podmiotowy unijnej polityki współpracy na rzecz rozwoju, źródła prawa oraz hierarchia aktów prawnych w zakresie regulacji unijnej polityki rozwojowej, zakres kompetencji instytucji realizujących unijną politykę rozwojową, obszary działań, które obejmuje unijna polityka rozwojowa, mechanizmy kontroli efektywności i skuteczności współpracy na rzecz rozwoju.

Formy dialogu w gatunkach prasowych

Magdalena Ślawska

Monografia jest próbą opisu różnych przejawów dialogu w prasie z perspektywy genologicznej. Rozpoczynając od uwag dotyczących gatunku medialnego i dialogu w perspektywie komunikowania medialnego, autorka wprowadza czytelnika w teksty prasowe, których podstawowym wyróżnikiem jest formuła dialogu. Materiałem badawczym były współczesne teksty prasowe, zaczerpnięte z dzienników, tygodników i miesięczników. Na potrzeby analizy i uporządkowania materiału badawczego autorka podzieliła formy dialogu na formy wewnątrztekstowe (intratekstowe) i zewnątrztekstowe (intertekstowe). Próba „mapowania” miejsc dialogowych w prasie miała charakter propozycji – formy wewnątrztekstowe autorka odnalazła dzięki dialogowej strukturze (pytanie i odpowiedź), natomiast formy zewnątrztekstowe pokazywały dialog międzytekstowy i dialog z czytelnikiem. Analizy wywiadów, zdialogowanych gatunków monologowych, takich jak felieton, komentarz czy recenzja, analizy struktur wielogłosowych czy wreszcie próba przyjrzenia się dialogom dziennikarzy z czytelnikami oraz dialogom tekstowym pokazały tendencje, które w pewien sposób opisują dyskurs prasowy. Z pewnością należą do nich: interakcyjność i intertekstowość prasy, atrakcyjność, kreatywność, dialogowość i wielogłosowość tekstów, wizualność tekstów prasowych oraz indywidualizacja języka. Książka adresowana jest do szerokiego grona badaczy współczesnych mediów, to znaczy językoznawców, medioznawców, komunikologów oraz studentów kierunków humanistycznych. Publikacja może zainteresować wszystkich, którzy zajmują się szeroko pojętą komunikacją w mediach.

Current Developments in English Historical Linguistics: Studies in Honour of Rafał Molencki

red. Artur Kijak, red. Andrzej M. Łęcki, red. Jerzy Nykiel

Table of Contents   Preface (Artur Kijak, Andrzej M. Łęcki, Jerzy Nykiel) / 5   List of publications by Rafał Molencki / 7 Tabula gratulatoria / 13   Jerzy Wełna: From Raphael to Rafał, or a partly linguistic potpourri: An anniversary essay / 17   Part One: Medieval English Syntax Artur Bartnik: Resumptive pronouns and asymmetric coordination in Old English / 35 Magdalena Bator, Marta Sylwanowicz: “Once you see it, once you don’t” – The case of null objects in Middle English culinary and medical recipes / 51 Anna Cichosz: Verb-initial main clauses in Bede: A translation effect? / 68 Ursula Lenker: Pathways of change of English there / 90 María José López-Couso, Belén Méndez-Naya: The declarative complementizer how in the long diachrony / 109 Andrzej M. Łęcki: On the evolution of adverbial subordinators expressing negative purpose in English: The case of weald / 129 Janusz Malak: Expletives in Old English and the structure of the Old English clause / 140 Ilse Wischer: On the use of the pre-modal mæg in Old English /159 Anna Wojtyś: The role of syntactic factors in the elimination of *þurfan from English / 176   Part Two: Semantics, Lexis, Translation Magdalena Charzyńska-Wójcik: To translate is human, to explain – divine / 195 Ewa Ciszek-Kiliszewska: Dynamics of use of the Middle English preposition bitwix(e) / 214 Radosław Dylewski, Tomasz Kopycińsk: A study of dude’s earliest semantics and its geographical distribution on the basis of Chronicling America: Historic American Newspapers / 227 Joanna Kopaczyk, Bettelou Los: Referential functions of there+P pronominal adverbs in Older Scots / 254 Hans Sauer: Milton’s binomials and multinomials in Samson Agonistes / 275   Part Three: Phonology Ondřej Tichý, Jan Čermák: Consonant cluster reduction and change of language type: Structural observations on phonotactic modification from Old to Middle English /  307 Artur Kijak: Labial-velar changes in the history of English and Netherlandic / 327

"Forum Lingwistyczne" 2016, nr 3

red. Ewa Biłas-Pleszak, red. Magdalena Pastuchowa, red. Katarzyna Sujkowska-Sobisz, red. Jacek Warchala

Redaktor naczelna Magdalena Pastuchowa, redakcja naukowa numeru Ewa Biłas-Pleszak, Katarzyna Sujkowska-Sobisz, Jacek Warchala   Językoznawstwo współczesne traci swój autonomiczny wymiar, odwołuje się bowiem do dziedzin takich, jak socjologia, psychologia, neurologia, kognitywistyka czy informatyka, a także zmienia profil swoich badań na bardziej praktyczny. Prezentowany numer „Forum Lingwistycznego” wpisuje się właśnie w tak rozumianą tendencję, stając się  płaszczyzną wymiany myśli, koncepcji, metod stosowanych w językoznawstwie, ale także przestrzenią penetrowania dziedzin pokrewnych, jak logopedia i neurolingwistyka czy wyrosła z językoznawstwa socjolingwistyka; ma stać się także obszarem przełamywania granic między dziedzinami, stąd obecność tekstów wprowadzających odbiorcę  na teren politologii, socjologii lub medioznawstwa.  Artykuły zawarte w dziale Studia łączy próba rekonstrukcji praktyk językowych, zainteresowanie szczegółem i chęć zastosowania lingwistycznych narzędzi do badania genetycznie i gatunkowo różnych tekstów oraz zjawisk. Jako temat potraktowano w nich wypowiedzi zamieszczone w mediach masowych – prasie, radiu (także w ich odsłonie internetowej) oraz telewizji ‒  w odmianach zarówno mówionej, jak i pisanej. W dziale tym znalazł się również tekst dotyczący związku badań językoznawczych z praktyką logopedyczną. W dziale Archiwalia zamieszczono tłumaczenie dwu tekstów z końca XX i początku XXI w. Oba artykuły warte są przypomnienia ze względu na wagę i aktualność poruszanej problematyki. Teksty zebrane w dziale Polemiki, choć z pozoru różne, to powiązane analizą języka i jego społecznych realizacji. Dział Varia gromadzi m.in. opracowania dokumentujące życie naukowe Instytutu Języka Polskiego im. Ireny Bajerowej, czyli sprawozdania z konferencji organizowanych w latach 2015 i 2016. 

"Studia Politicae Universitatis Silesiensis". T. 20

red. Paweł Grzywna, red. Jan Iwanek, red. Robert Radek

„Studia Politicae Universitatis Silesiensis” 2018, T. 20 (pod redakcją Jana Iwanka, Pawła Grzywny i Roberta Radka) ukazują się od 2005 roku, w roku bieżącym, przyjmując formułę kwartalnika recenzowanego. Prezentowany tom 20 jest pierwszym, którego jedyną wersją jest wersja elektroniczna publikowana w dostępie otwartym w Central and Eastern European Online Library (www.ceeol.com) oraz w University of Silesia Press (www.journals.us.edu.pl). Formuła kwartalnika sprzyja publikowaniu w nim nader aktualnych opracowań i obliguje do tego zarówno Autorów, jak i Redaktorów naukowych. Teksty prezentowane w tomie 20 pomieszczone zostały w dwóch działach. W dziale Polityki publiczne L. Kwieciński przedstawia strategiczny wymiar programów badawczo-rozwojowych (B+R) jako instrumentów polityki proinnowacyjnej, M. Molendowska omawia zagadnienia Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa (WPZiB), A.M. Świątkowski zestawia unijne strategie zatrudniania z suwerennością państw członkowskich UE, E. Januła ocenia założenia aktualnej polityki społecznej w świetle metodologii szkoły chicagowskiej i Tofflerowskiego „społeczeństwa trzeciej fali”, a K. Chaczko porusza problem reformowania systemu pomocy społecznej w Polsce. W dziale Partie polityczne i systemy partyjne przedstawiono jeden tylko tekst, którego autor, R. Miernik, odnosi się do reform wprowadzanych przez Prawo i Sprawiedliwość.

"Romanica Silesiana" 2016, No 11. T. 1: La Peur

red. Katarzyna Gadomska, Krzysztof Jarosz

Sous la rédaction de Katarzyna Gadomska, Krzysztof Jarosz   Tematem prezentowanego numeru Romanica Silesiana  jest strach jako motyw wiodący w literaturze fantastycznej i w  gatunkach pokrewnych. Ze względu na dużą liczbę zgłoszonych tekstów artykuły zebrano w dwa tomy: pierwszy obejmuje szkice napisane w języku francuskim, drugi – w języku hiszpańskim i angielskim. Autorzy ukazują zagadnienie strachu w literaturze i filmie, zwracając uwagę na ewolucję źródeł strachu i lęków na przestrzeni wieków. Jako materiał analiz wykorzystują dzieła takich twórców, jak: Jan Potocki, Théophile Gautier, Erckmann-Chatrian, Emile Gaboriau, André de Lorde, Jean-Pierre Andrevon, Anne Duguël, Marie José Thériault, Nadine Monfil, a także pisarzy, których nazwiska nie są kojarzone z gatunkiem fantastyki, m.in.: Madame de Staël, Victora Hugo, Laurenat Gaudé, Nicole Calligaris, Kena Bugula, Rolanda Barthes’a, Georges’a Bataille’a.

Trust i inne stosunki powiernicze w prawie porównawczym i prawie prywatnym międzynarodowym

Maciej Zachariasiewicz

Praca poświęcona jest angloamerykańskiej konstrukcji trustu oraz innym stosunkom powierniczym znanym na kontynencie Europejskim. W dobie wzmożonego obrotu  międzynarodowego, trust coraz częściej wchodzi w styczność z obszarami państw, w których nie jest znany. Pojawia się też w Polsce, bądź polskie podmioty działające za granicą coraz częściej napotykają na tego typu konstrukcję. Stanowi on dla organów stosujących prawo i praktyków źródło zasadniczych trudności w procesie poszukiwania prawa właściwego i jego stosowania. Korzystając z dorobku literatury i judykatury zagranicznej, autor formułuje propozycje konkretnych rozwiązań na użytek sądów i praktyki prawniczej co do sposobów kolizyjnoprawnego postępowania z tego typu nieznaną w Polsce instytucją prawną. Praca skierowana jest do wszystkich, którzy mają do czynienia ze sprawami o charakterze transgranicznym, czy to w sytuacjach, w których międzynarodowy stosunek prawny ma być oceniany w Polsce, czy też na skutek prowadzenia określonej działalności na terytorium innych państw, niezależnie od tego czy chodzi o działalność o charakterze gospodarczym, czy indywidualnym. Książka będzie użyteczna dla doradców prawnych stron, którzy w swojej pracy mają do czynienia z transgranicznym inwestowaniem i zarządzaniem majątkiem. Przydatna będzie również dla sędziów i notariuszy, którzy mogą się zetknąć z trustowym stosunkiem prawnym ukształtowanym na terenie obcego państwa, który następnie „pojawia się” w Polsce. Ze względu na istotne walory teoretyczne i dogmatyczne praca powinna zainteresować także teoretyków prawa interesujących się prawem prywatnym.

Dzieło Lucyny Frąckiewicz inspiracją dla współczesnej polityki społecznej

Wiesława Walkowska

Trudno jest wytyczyć jednoznaczne granice polityki społecznej jako dyscypliny naukowej, pisała Profesor Lucyna Frąckiewicz. „W coraz szerszym zakresie korzysta z dorobku innych dyscyplin, by z kolei służyć też innym dyscyplinom bogactwem doświadczeń i teorii. Coraz więc mniej ostra staje się granica między ekonomią, socjologią, psychologią, pedagogiką, politologią, filozofią, etyką a polityką społeczną. Nie można rozwijać polityki społecznej bez demografii, gerontologii, pediatrii społecznej, medycyny, zabezpieczenia społecznego czy mieszkalnictwa, a nade wszystko przepisów prawa omal w każdej dziedzinie”. I taka też jest niniejsza praca – z pogranicza kilku dyscyplin. Autorami zebranych tekstów są politycy społeczni, prawnicy, ekonomiści, socjologowie, pedagodzy, a także etnolog. Tom prezentuje wielodyscyplinarne spojrzenie na zagadnienia z obszaru polityki społecznej. Niniejszy tom składa się z pięciu części. Pierwsza z nich, opatrzona tytułem Lucyna Frąckiewicz – przeszłość dla przyszłości, zawiera teksty o charakterze wspomnieniowym. Druga część, Uzasadnienie badań i refleksji w polityce społecznej,  to merytoryczne wprowadzenie do podjętych w książce rozważań. Kolejne części zostały zatytułowane: Człowiek w doktrynie i praktyce polityki społecznej oraz Przestrzeń publiczna w polityce społecznej. Ostatnią część poświęcono aktualnym obszarom wykluczenia społecznego. Wyrażamy nadzieję, że oddawany do rąk Czytelniczek i Czytelników tom wzbudzi zainteresowanie – zarówno ze względu na podjętą problematykę, jak i wyraz hołdu złożonego Osobie wybitnej i wyjątkowej, która zjednoczyła nas w tym dziele.

Efektywność terapii dyslalii. Logopedyczno-lingwistyczna analiza wyników badań

Danuta Pluta-Wojciechowska

Książka prezentuje pierwsze w Polsce badania dotyczące efektywności terapii w przypadku wad wymowy wynikających z zaburzeń anatomicznych i czynnościowych, takich jak ankyloglosja, wada zgryzu, przerost migdałka gardłowego, zaburzenia oddychania i połykania. Autorka przedstawia wyniki badań na tle szerokiego kontekstu poznawczego. Analizuje bowiem transformację diagnozy i terapii wad wymowy, jaka odbyła się w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat w polskiej logopedii. Na takim tle omawia opracowaną przez siebie oryginalną Strategiczną metodę usprawniania realizacji fonemów (SMURF) i podstawy Fizjologicznej terapii miofunkcjonalnej (FTM). Monografia zawiera relację w wyników badań efektywności terapii za pomocą SMURF i FTM z wykorzystaniem analiz lingwistycznych i logopedycznych, a także testów statystycznych. Autorka porównuje opracowaną przez siebie metodę terapii z innymi sposobami postępowania opisanymi w literaturze polskiej i zagranicznej. Przedstawione studia ukazują SMURF jako oryginalną metodę terapii, która ma wyraźne umocowania lingwistyczne, biologiczne i logopedyczne. Jest także jedyną metodą terapii dyslalii w Polsce, której skuteczność została udowodniona w badaniach naukowych.

Reprezentatywna mikroskala? Rozważania o tożsamości lokalnej mieszkańców Czeladzi z racji udziału ich przedstawicieli w bitwie o Monte Cassino

red. Małgorzata Krakowiak, Aleksandra Dębska-Kossakowska

Autorzy interdyscyplinarnej monografii obszarem swoich badań uczynili Czeladź – niewielkie miasto leżące w województwie śląskim, a ściślej, w Zagłębiu Dąbrowskim – i postanowili sprawdzić, czy może być ono reprezentatywne dla… całej Polski. Tak powstał tytuł: Reprezentatywna mikroskala? Opatrzono go znakiem zapytania z dwóch powodów. Po pierwsze, być może nie wszyscy czytelnicy zostaną przekonani, że opisywane miejsce wraz z jego historią i obrazem społecznych, światopoglądowych, politycznych tendencji reprezentuje losy charakterystyczne dla całego kraju. Po drugie zaś – niektórzy z nich prawdopodobnie uznają, że ukazane wybory czeladzian absolutnie nie reprezentują takiej wizji świata i człowieka, która – ich zdaniem – jest reprezentatywna i prawdziwa. Wkraczamy tu w obszar interpretacji – proponujemy zastanowienie się nad tym, co i dlaczego chcą pamiętać bądź przemilczać zarówno czeladzianie, jak i przyglądający się im mieszkańcy innych miejsc. Książka jest refleksją nad świadomością lokalnej tradycji i zarazem pytaniem o jej trwałość; jest pytaniem o lokalną tożsamość. Bezpośredni powód jej powstania ujawniono w podtytule: z okazji 70. rocznicy bitwy o Monte Cassino przypomniano postaci – do tej pory udokumentowano biografie 16 żołnierzy – uczestników bitwy pochodzących z Czeladzi. Każdy z nich związany był ze swoją małą ojczyzną. Do armii Andersa wiodły ich różne szlaki. Mimo zindywidualizowanych losów tworzyli wspólnotę. W przeważającej większości zdecydowali się powrócić do miasta po II wojnie światowej. Niezależnie od miejsca, w którym przebywali, nie nazywając tego wprost, byli pewni własnej tożsamości kulturowej. Symboliczny wymiar samej bitwy, dróg wiodących do Włoch oraz szlaku powrotów potraktowano tu jako pars pro toto losów Polaków w XX stuleciu, a współczesną świadomość mitów kulturowych poddano weryfikacji.