Nadkażenia bakteryjne infekcji wirusowych

Bartosz J. Sapilak

W pracy przedstawiono konieczność różnicowania etiologii infekcji dróg oddechowych i dostosowania terapii celowanej. Należy pamiętać, iż w praktyce POZ dominują infekcje niewymagające antybiotykoterapii, szczególnie w pierwszych dniach leczenia. Istotne jest leczenie objawowe, w tym redukcja uciążliwego kaszlu. W przypadku etiologii pierwotnie bakteryjnej lub wtórnego nadkażenia bakteryjnego niezbędna może się okazać antybiotykoterapia.

Drabina analgetyczna WHO jako złoty standard farmakoterapii bólu

Agnieszka Sękowska

Leczenie bólu należy do głównych problemów współczesnej medycyny, a leki przeciwbólowe są najczęściej stosowaną grupą leków w praktyce klinicznej. Leczenie bólu opiera się na kilku zasadach. Jedną z nich jest stosowanie analgezji multimodalnej. Metoda ta polega na racjonalnym kojarzeniu leków przeciwbólowych o uzupełniających się mechanizmach działania. Pozwala to na poprawę jakości analgezji, a także poprawę tolerancji i bezpieczeństwa leczenia, jak również na zwiększenie siły analgezji w stosunku do leków podawanych w monoterapii. Uznanym i skutecznym skojarzeniem leków przeciwbólowych jest połączenie tramadolu z paracetamolem czy diklofenaku z omeprazolem.

9 powodów, dla których warto stosować eplerenon

Beata Wożakowska-Kapłon

Terapia antagonistami receptorów mineralokortykoidowych: eplerenonem lub spironolaktonem, prowadzi do zmniejszenia ryzyka hospitalizacji i zgonów u chorych z niewydolnością serca z obniżoną frakcją wyrzutową lewej komory. Eplerenon, selektywny antagonista receptorów mineralokortykoidowych, jest lepiej tolerowany, a terapia obarczona jest mniejszym ryzykiem działań niepożądanych niż w przypadku leczenia spironolaktonem. Eplerenon stanowi preferowaną opcję terapeutyczną zwłaszcza u chorych rozwijających efekty pobudzenia receptora androgenowego i progesteronowego przy stosowaniu spironolaktonu skutkującym częstym występowaniem działań niepożądanych, takich jak: ginekomastia, zaburzenia libido, spadek potencji u mężczyzn i zaburzenia cyklu miesiączkowego u kobiet. Wydaje się, że eplerenon cechują działania plejotropowe obejmujące nie tylko kardio-, ale również nefroprotekcję.

10 powodów, dla których warto wybrać pantoprazol u pacjentów z polipragmazją

Barbara Skrzydło-Radomańska

Inhibitory pompy protonowej są podstawą farmakoterapii chorób zależnych od kwasu solnego. Pantoprazol, stosowany od roku 1997 r., uznano za lek skuteczny i bezpieczny. Jest on stabilny chemicznie także w wyższym (np. po antiacida) pH żołądkowym, ma wysoką biodostępność i działa długotrwale. Szerokie spektrum wskazań do stosowania pantoprazolu obejmuje leczenie choroby refluksowej przełyku, leczenie choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, eradykację zakażenia Helicobacter pylori, leczenie dyspepsji czynnościowej, profilaktykę i leczenie gastropatii po niesteroidowych lekach przeciwzapalnych i zespół Zollingera-Ellisona. Zaletą pantoprazolu jest mała liczba interakcji z innymi lekami - szczególnie istotna, jeśli chodzi o leki przeciwpłytkowe (klopidogrel) - ale również z antypiryną, karbamazepiną, cyklosporyną, klarytromycyną, diklofenakiem, naproksenem, nifedypiną, doustnymi lekami antykoncepcyjnymi, takrolimusem, teofiliną, warfaryną, a także etanolem. Pantoprazol to szczególnie korzystny wybór dla pacjentów w starszym wieku, też poddanych leczeniu przewlekłemu.

Compliance w diabetologii

Grzegorz Dzida

Dokonania w zakresie medycyny sprawiły, że leczenie pacjentów z chorobami przewlekłymi, takimi jak cukrzyca, jest coraz skuteczniejsze i zapewnia wyższą jakość życia. Zainspirowani wynikami uzyskanymi w kontrolowanych warunkach badań klinicyści często jednak zderzają się z sytuacją, w której nowy lek nie daje takich wyników, jak opisywane. Brak skuteczności zwykle łatwo wytłumaczyć: tylko leki przyjmowane zgodnie z zaleceniami działają. Z tego powodu poza przepisaniem skutecznego preparatu lekarz powinien zadbać o nawiązanie właściwej relacji komunikacyjnej z pacjentem. Zaprezentowane w niniejszej książce wskazówki pozwolą Czytelnikowi lepiej zrozumieć potrzeby chorego na cukrzycę i odpowiedzieć na nie w postaci indywidualizacji terapii. Dowody z badań wskazują, że przyjęcie podejścia skoncentrowanego na pacjencie, uwzględniającego jego przekonania, preferencje, cele i utrudnienia, zapewnia lepsze wyniki kliniczne. Dzięki zaprezentowanym metodom indywidualizacji i samokontroli lekarz w najprostszy i najtańszy sposób będzie mógł poprawić compliance.

Nowoczesna terapia skojarzona tadalafilem i tamsulozyną jako schemat leczenia u mężczyzn z objawami ze strony dolnych dróg moczowych

Tomasz Wiatr, Piotr Chłosta

Na podstawie dostępnych badań naukowych tadalafil podawany codziennie w dawce 5 mg jest bezpieczny i skuteczny w leczeniu mężczyzn z objawami dolnych dróg moczowych i zaburzeń erekcji, w porównaniu z placebo lub tamsulozyną. Skojarzenie 5 mg tadalafilu i 0,4 mg tamsulozyny codziennie pozwala na większą poprawę w zakresie objawów ze strony dolnych dróg moczowych w porównaniu z lekami w monoterapii, nawet przy zwiększonym, ale akceptowalnym i  tolerowalnym wzroście częstości działań niepożądanych. Po odstawieniu tamsulozyny lub tadalafilu u pacjentów wcześniej poddających się terapii skojarzonej istotnie nasilają się objawy ze strony dolnych dróg moczowych w porównaniu z wartościami wyjściowymi. Tadalafil 5 mg powinien być traktowany jako jedna z podstawowych opcji leczenia u pacjentów z objawami ze strony dolnych dróg moczowych/łagodnym powiększeniem gruczołu krokowego i zaburzeniami erekcji, ponieważ ma doskonały profil tolerancji, bezpieczeństwa i skuteczności, zarówno w monoterapii, jak i w połączeniu z tamsulozyną 0,4 mg. Lepszą efektywność w łagodzeniu objawów ze strony dolnych dróg moczowych zaobserwowano w przypadku terapii skojarzonej, przy zachowaniu funkcji seksualnych. Z  kolei zamiana na monoterapię nadal łagodzi objawy ze strony dolnych dróg moczowych, ale tylko tadalafil jest w stanie utrzymać poprawę w zakresie zaburzeń erekcji

Kwas acetylosalicylowy - dobór postaci leku

Magdalena Rudnicka

Kwas acetylosalicylowy jest związkiem szeroko stosowanym w terapii przeciwpłytkowej. Wielu pacjentów dotyka jednak problem oporności lub wykazują słabą tolerancję preparatu. W takiej sytuacji stosuje się wyższe dawki kwasu acetylosalicylowego lub przyjmuje się inhibitor pompy protonowej. Dobrym rozwiązaniem może być również dobór postaci leku o natychmiastowym uwalnianiu z dodatkiem glicyny. Takie podejście może się okazać szczególnie korzystne w wybranych populacjach pacjentów, m.in. u osób starszych, kobiet w ciąży, osób otyłych czy chorych na cukrzycę.

Leczenie otyłości w świetle aktualnych wytycznych dotyczących prewencji chorób sercowo-naczyniowych

Klaudia Knapik, Jerzy Tyszkiewicz, Jacek Lewandowski

Otyłość jest coraz powszechniejszym schorzeniem prowadzącym do pogorszenia jakości życia oraz predysponuje do rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego, cukrzycy, chorób wątroby i wcześniejszego zgonu. Podstawą w terapii otyłości jest modyfikacja stylu życia: stosowanie diety z dziennym deficytem energetycznym oraz systematyczne ćwiczenia fizyczne. Dodatkową opcją terapeutyczną jest chirurgiczne leczenie bariatryczne prowadzące do zmniejszenia ilości przyjmowanego pokarmu lub intencjonalnego upośledzenia jego wchłaniania. W tej części artykułu omówimy zalecenia wynikające z aktualnych wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego dotyczących masy ciała, zaś w drugiej, przypominając patofizjologię otyłości, omówimy szerzej dostępne metody wspomagające i farmakologiczne leczenia otyłości.

Skuteczne leczenie bólu i gorączki u dzieci - opisy przypadków

Adam J. Sybilski

Ból i gorączka to najczęstsze powody zgłaszania się rodziców z dziećmi do pediatry. Gorączka to nienormalny wzrost temperatury ciała występujący jako część specyficznej odpowiedzi biologicznej na chorobę. Ból i gorączkę leczymy u wszystkich dzieci, u których prawidłowo je zidentyfikowaliśmy i zinterpretowaliśmy, a nasze działanie ma przede wszystkim zmniejszyć dyskomfort i niepokój u pacjenta. Podstawowymi lekami w leczeniu bólu i łagodzeniu gorączki są paracetamol i ibuprofen (jako niesteroidowy lek przeciwzapalny), a ich skuteczność została potwierdzona w wielu badaniach klinicznych. W przypadku, gdy monoterapia w optymalnych dawkach nie powoduje skutecznego zmniejszenia bólu i gorączki, warto zastosować leczenie skojarzone (ibuprofen + paracetamol w jednym preparacie).

Kardioseksuologia

Zbigniew Lew-Starowicz, Krzysztof J. Filipiak, Andrzej Januszkiewicz, Piotr Radziszewski, ...

W populacji mężczyzn z zaburzeniami erekcji u specjalistów leczy się zaledwie około 10%, a około 20% szuka pomocy w formie zakupów afrodyzjaków. Większość mężczyzn z tym zaburzeniem czeka, aż problem sam minie, rezygnuje z aktywności seksualnej lub podejmuje leczenie po wielu latach trwania zaburzenia. Z zaburzeniami erekcji wiąże się również wiele problemów, np. w relacjach partnerskich, z samooceną w roli męskiej, jakością życia,zdrowiem psychicznym. Coraz więcej lekarzy docenia problem zaburzeń erekcji u swoich pacjentów, i chciałoby im pomóc, ale nie dysponują odpowiednim poziomem wiedzy na temat tych zaburzeń, ma wątpliwości wiążące się ze stosowaniem leków z grupy 5-PDE z powodu braku doświadczenia terapeutycznego, krążących opinii o tych lekach. Celem tej książki jest umożliwienie lekarzom pierwszego kontaktu, a także specjalistom z róźnych dziedzin medycyny poznania specyfiki zaburzeń erekcji, ich przyczyn oraz metod diagnostycznych i leczniczych. Autorami pracy są wybitni specjaliści z róźnych dziedzin medycyny, którzy podzielą się swoimi doświadczeniami terapeutycznymi, a także wiedzą opartą na najnowszych wynikach badań naukowych. Praca ma charakter interdyscyplinarny, praktyczny i jest przewodnikiem po leczeniu zaburzeń erekcji, a także innych, często towarzyszących zaburzeń seksualnych.

Wczesne stosowanie progesteronu w prewencji wybranych powikłań położniczych

Sebastian Kwiatkowski

Forma dopochwowa progesteronu zmniejsza ryzyko poronień u kobiet, które doświadczyły podobnych powikłań. Najlepsze wyniki można uzyskać dzięki zastosowaniu jej w pierwszym trymestrze ciąży. Bardzo obiecujące wyniki otrzymano także w prewencji stanu przedrzucawkowego.

Duloksetyna - możliwości zastosowania w praktyce psychiatry - kieszonkowy przewodnik

Anna Antosik-Wójcińska

Celem artykułu jest pokazanie na przykładzie przypadków klinicznych możliwości zastosowania duloksetyny w codziennej praktyce lekarza psychiatry, neurologa oraz lekarza pierwszego kontaktu, jak również wyodrębnienie profilu pacjenta, który mógłby najbardziej skorzystać na terapii tym lekiem. Autorka dokonała podsumowania informacji dotyczących bezpieczeństwa i wskazań do stosowania duloksetyny, porównując ten lek do innych często stosowanych leków przeciwdepresyjnych. Opierając się na wynikach badań i doświadczeniach własnych w stosowaniu duloksetyny w różnych sytuacjach klinicznych i w różnych populacjach pacjentów, odniosła się także do najczęściej pojawiających się pytań i wątpliwości stanowiących barierę przed wdrożeniem przez lekarzy terapii duloksetyną.

Medycyna estetyczna w praktyce Tom 2

Bożena Mamcarz, Dorota Prandecka

Praca zbiorowa, w której ukazane są podstawowe zagadnienia dotyczące medycyny estetycznej w formie praktycznych informacji wynikających z wieloletniej pracy autorów. Książka adresowana jest do lekarzy zainteresowanych lub zajmujących się tematyką medycyny estetycznej w codziennej praktyce lekarskiej. Przeznaczona również dla kosmetologów pracujących w gabinetach medycyny estetycznej i studentów medycyny zainteresowanych tym tematem.

Przypadki kliniczne w perinatologii

Mirosław Wielgoś, Paweł Kamiński

Publikacja jest zbiorem najciekawszych przypadków klinicznych z zakresu perinatologii. Ich autorami są doświadczeni lekarze ginekolodzy i położnicy z całej Polski, którzy w swoim codziennym życiu zawodowym mieli już okazję zetknąć się z wieloma trudnymi i skomplikowanymi sytuacjami klinicznymi. Książka napisana została w nowoczesny sposób z zastosowaniem systematyki stosowanej w odpowiednich rekomendacjach towarzystw naukowych. Publikację tę adresujemy do studentów i lekarzy, którzy dopiero rozpoczęli szkolenie z zakresu ginekologii . Będzie to także pouczająca lektura dla lekarzy pokrewnych specjalności – omawiane problemy nierzadko mają bowiem charakter interdyscyplinarny.

Arypiprazol - zbiór podręcznych informacji dla lekarza praktyka

Anna Antosik-Wójcińska

Arypiprazol to atypowy neuroleptyk stosowany w schizofrenii i chorobie afektywnej dwubiegunowej typu I. Ma niskie ryzyko wywoływania objawów pozapiramidowych i wydłużania odstępu QT. Dzięki korzystnemu profilowi bezpieczeństwa (w tym metabolicznemu) może być stosowany u chorych obciążonych somatycznie, po 65. r.ż. i otyłych. Lek w niskich dawkach ma działanie aktywizujące i przeciwdepresyjne, natomiast w dawkach przekraczających 20 mg/24 h - przeciwpsychotyczne i przeciwmaniakalne.

8 powodów, dla których warto stosować ambroksol

Rafał Pawliczak

Leki mukolityczne i ich działanie są źródłem rozmaitych wątpliwości zarówno pacjentów, jak i lekarzy. Część z nas sądzi, że są one bardzo ważne w leczeniu wielu chorób, niektórzy zaś podchodzą sceptycznie do ich celowości i możliwości zastosowania. Według niektórych mogą one prowadzić do nadmiernej produkcji wydzieliny, a inni uważają taki mechanizm mukolityku za zasadny. W niektórych chorobach nie podaje się ich wcale, w innych zaś - stosowane są z pełnym przekonaniem przez wielu specjalistów. Mimo to nie zawsze są podawane zgodnie z wytycznymi lub badaniami klinicznymi. Niniejsza krótka praca przeglądowa jest próbą wyjścia naprzeciw tym wątpliwościom i omówieniem zastosowania leku o wielokierunkowym działaniu - ambroksolu.

ZESPÓŁ METABOLICZNY

Artur Mamcarz

Zbiorowe opracowanie problemu, na który składają się hiperinsulinemia, insulinooporność, dyslipidemia, nadciśnienie tętnicze, hiperlipidemia i choroba wieńcowa. Teksty stanowiące opracowanie napisane zostały z uwzględnieniem najnowszych i najważniejszych odkryć przez naukowców, farmakologów i klinicystów różnych specjalności. Dzięki temu czytelnicy będą mieli możliwość spojrzenia na zespół metaboliczny z wielu perspektyw: diabetologicznej, kardiologicznej, hipertensjologicznej. Nakreśliła je czołówka polskich autorytetów danych dyscyplin. W pracy nie zabrakło także spojrzenia gastrologów, nefrologów, endokrynologów, specjalistów medycyny rodzinnej, chirurgów i ginekologów. Głos w sprawie zespołu metabolicznego zabrali także specjaliści od genetyki i farmakologii klinicznej, prawidłowego żywienia i aktywności fizycznej.

Atopowe zapalenie skóry

Roman J. Nowicki

Atopowe zapalenie skóry - poradnik lekarza praktyka to wartościowy, na wysokim poziomie naukowym i świetny dydaktycznie podręcznik, opracowany z myślą o przydatności w pracy zawodowej lekarzy - specjalistów różnych dyscyplin medycznych. Duża zaletą monografii jest to, iż w większości omawianych problemów Autorzy umiejętnie uwzględniają także własne doświadczenia, które z pożytkiem dla przydatności opracowania konfrontują z obserwacjami innych autorów, wyciągając wiele interesujących wniosków, często o znaczeniu praktycznym. Monografia z pewnością wypełni niewątpliwą lukę w piśmiennictwie krajowym dotyczącym atopowego zapalenia skóry.

Gdy nadchodzi nawałnica. Lęk, depresja, zaburzenia snu - dlaczego z pandemią zaburzeń psychicznych będą się mierzyć niepsychiatrzy?

Anna Antosik-Wójcińska

Żyjemy w trudnych czasach. Pacjent z lękiem, zaburzeniami snu, objawami depresji staje się standardowym pacjentem nie tyle psychiatrów, ile lekarzy innych specjalności. Recepty na leki przeciwdepresyjne wystawiane są również przez lekarzy rodzinnych, internistów, neurologów, kardiologów oraz innych specjalistów. To pokazuje rolę edukacji lekarzy wszystkich specjalizacji w zakresie diagnostyki i leczenia zaburzeń psychicznych. W artykule zaprezentowano kilka typowych przypadków pacjentów, którzy trafiają do poradni w celu diagnostyki chorób somatycznych, podczas gdy podłoże zgłaszanych przez nich objawów jest psychiczne. W tekście skupiono się na roli doboru adekwatnej dawki leku i formy jego podania jako czynników warunkujących skuteczne leczenie oraz dobrą współpracę lekarz-pacjent.

Mebeweryna w leczeniu zespołu jelita nadwrażliwego - skuteczność i bezpieczeństwo terapii

Anita Gąsiorowska

Zespół jelita nadwrażliwego jest przewlekłym, często nawracającym i bardzo rozpowszechnionym zaburzeniem interakcji mózg–jelito. W praktyce klinicznej zespół jelita nadwrażliwego charakteryzuje się przewlekłymi bólami brzucha i zaburzeniami rytmu wypróżnień. Mebeweryna jest muskulotropowym środkiem rozkurczowym o bezpośrednim działaniu na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, który łagodzi skurczowe bóle brzucha, nie zaburzając prawidłowej motoryki jelit. W artykule przedstawiono aktualne dane oceniające skuteczność i bezpieczeństwo stosowania mebeweryny w zespole jelita nadwrażliwego na podstawie systematycznego przeglądu literatury opublikowanego w 2022 r.

6 powodów, dla których warto stosować ozanimod w leczeniu rzutowo-remisyjnej postaci stwardnienia rozsianego

Wojciech Ambrosius

Stwardnienie rozsiane jest przewlekłą chorobą ośrodkowego układu nerwowego przebiegającą z uszkodzeniem istoty białej oraz utratą oligodendrocytów i neuronów. Stosowanie modulatorów receptora sfingozyno-1-fosforanu to jedna z dostępnych terapii wpływająca na przebieg choroby. Ozanimod cechuje selektywny mechanizm działania, co zapewnia wysoką skuteczność, a także bezpieczeństwo leczenia rzutowo-remisyjnej postaci tego schorzenia.

Rola lakozamidu i lewetyracetamu w leczeniu padaczki

Iwona Kurkowska-Jastrzębska

Lewetyracetam i lakozamid są lekami nowymi, o nieco innych niż klasyczne preparaty mechanizmach działania. Lewetyracetam hamuje przewodnictwo synaptyczne przez blokowanie wydzielania pęcherzyków synaptycznych. Lakozamid zwiększa liczbę nieaktywnych kanałów sodowych, co prowadzi do zmniejszenia pobudliwości neuronów. Oba leki można stosować w monoterapii, a także łączyć niemal z każdym lekiem przeciwnapadowym ze względu na synergizm działania oraz niewielką liczbę interakcji. Ze względu na korzystny profil terapeutyczny i brak wpływu na zdolności poznawcze są szczególnie godne polecenia w politerapii i u osób starszych, osób niepełnosprawnych oraz u dzieci.

Połączenie tramadolu z deksetoprofenem

Jarosław Woroń

Ból jest najczęstszym objawem występującym w medycynie skłaniającym pacjenta do szukania pomocy lekarskiej. Zazwyczaj pełni funkcję ostrzegawczo-obronną , będąc sygnałem istniejącego zagrożenia i objawem choroby. Jeżeli trwa długo, przestaje odgrywać rolę sygnału ostrzegawczego i staje się źródłem cierpienia, a przez to obniża jakość życia. Ból należy bezwzględnie zwalczać, ponieważ kiedy przestaje pełnić funkcję informacyjną, powoduje znaczące pogorszenie jakości życia i funkcjonowania, a także przyczynia się do niekorzystnych zmian w zakresie obwodowego i ośrodkowego układu nerwowego, których konsekwencją może być chronifikacja bólu. Źle leczony, pogarsza także jakość snu i sprzyja nadużywaniu leków, nie tylko przeciwbólowych, ale również nasennych.  

Fakty i mity na temat inozyny

Bartosz J. Sapilak

Pranobeks inozyny to lek o działaniu immunostymulującym i przeciwwirusowym, od ponad 50 lat wykorzystywany w terapii infekcji wirusowych górnych dróg oddechowych i opryszczki. W tym czasie zebrano wiele doświadczeń związanych z jego zastosowaniem i bezpieczeństwem. Przyczyniły się one do powstania wielu faktów i mitów na temat jego bezpieczeństwa i skuteczności. W niniejszej pracy analizujemy najważniejsze z nich.