Geograficzno-polityczne uwarunkowania sytuacji mniejszości polskiej na Litwie i Łotwie po 1990 roku

Katarzyna Leśniewska-Napierała

Kwestia mniejszości narodowych, zwłaszcza w ostatnich latach, jest przedmiotem rozważań specjalistów z różnych dyscyplin naukowych. W pracy zostały zaprezentowane geograficzno-polityczne badania porównawcze mniejszości polskiej na Litwie i Łotwie. Ukazano warunki funkcjonowania Polaków w obu krajach, co umożliwiło weryfikację wielokrotnie powielanych stereotypów na temat ich sytuacji. Dodatkowo podjęcie badań nad mniejszością polską na Łotwie jest próbą wypełnienia luki, jaka występuje – zdaniem autorki – w literaturze geograficznej dotyczącej sytuacji Polaków poza granicami kraju. Wybór mniejszości polskiej na Litwie i Łotwie został podyktowany nie tylko osobistymi zainteresowaniami autorki i jej wcześniejszymi badaniami, lecz także atrakcyjnością tego tematu wynikającą z historycznych zmienności stosunków między większością i mniejszością, jak również obecną rangą relacji na linii Polska–Litwa oraz Polska–Łotwa. 

Konflikt palestyńsko-izraelski. Krótkie Wprowadzenie 4

Martin Bunton

KRÓTKIE WPROWADZENIE - książki, które zmieniają sposób myślenia! Interdyscyplinarna seria KRÓTKIE WPROWADZENIE piórem uznanych ekspertów skupionych wokół Uniwersytetu Oksfordzkiego przybliża aktualną wiedzę na temat współczesnego świata i pomaga go zrozumieć. W atrakcyjny sposób prezentuje najważniejsze zagadnienia XXI w. - od kultury, religii, historii przez nauki przyrodnicze po technikę. To publikacje popularnonaukowe, które w formule przystępnej, dalekiej od akademickiego wykładu, prezentują wybrane kwestie. Książki idealne zarówno jako wprowadzenie do nowych tematów, jak i uzupełnienie wiedzy o tym, co nas pasjonuje. Najnowsze fakty, analizy ekspertów, błyskotliwe interpretacje. Opiekę merytoryczną nad polską edycją serii sprawują naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego: prof. Krystyna Kujawińska Courtney, prof. Ewa Gajewska, prof. Aneta Pawłowska, prof. Jerzy Gajdka, prof. Piotr Stalmaszczyk. * Konflikt palestyńsko-izraelski to przystępne wyjaśnienie istoty rozgrywającego się współcześnie i silnie obecnego w mediach sporu międzynarodowego. Jakie były źródła i przebieg tego konfliktu? Gdzie leży jego sedno? Czy rozwiązanie dwupaństwowe jest możliwe do zrealizowania? Jak światowe mocarstwa rywalizowały o wpływy w regionie?

Wielka Brytania i Wspólnota u progu XXI wieku. Przeszłość, teraźniejszość, perspektywy

Izabella Penier

Wielka Brytania i Wspólnota u progu XXI wieku: przeszłość, teraźniejszość, perspektywy jest interesującą pozycją z zakresu studiów międzynarodowych. Autorzy podjęli w niej szereg zagadnień związanych z funkcjonowaniem Wielkiej Brytanii oraz innych państw członkowskich Commonwealthu w dobie postępujących zmian ekonomicznych i zmieniających się uwarunkowań politycznych. Choć we współczesnej rzeczywistości potencjał decyzyjny i sprawczy Commonwealthu jest ograniczony, organizacja ta nadal skupia kraje o łącznej ponad dwumiliardowej populacji ludzi, zamieszkujących wszystkie kontynenty i reprezentujących niemal wszystkie grupy etniczne, a do jej członków należy wiele spośród najszybciej rozwijających się potęg świata. Potencjał Commonwealthu, jako platformy konsultacji i współpracy państw w zakresie gospodarki, oświaty, nauki i techniki, jest więc nie do przecenienia. 

Filozofia prawa Immanuela Kanta. Wprowadzenie

Ewa Wyrębska-Ðermanović

Ostatecznym celem nauki prawa wedle Kanta jest ustanowienie i zagwarantowanie trwałego pokoju na świecie. Chociaż filozof w Metafizycznych podstawach nauki prawa zajmuje się wieloma innymi kwestiami, to jednak wszystkie jego ustalenia są ukierunkowane na jeden cel - przyjęcie powszechnego stanu prawnego, który ma położyć kres wszelkim wojnom, a każdemu człowiekowi zapewnić wrodzoną wolność. Jeśli chodzi o praktyczne użycie rozumu, nie ma dla Kanta zagadnienia istotniejszego i bardziej fundamentalnego. „W polskiej literaturze przedmiotu dysponujemy bardzo skromną liczbą publikacji na temat prawnych aspektów myśli Kanta. Z tego względu recenzowana książka znajdzie się niewątpliwie w centrum zainteresowania badaczy zajmujących się tymi problemami. Autorka ma bardzo jasno skonkretyzowaną wizję interpretacji filozofii Kanta, dobrze uzasadnioną merytorycznie i osadzoną w literaturze przedmiotu. Te dwa aspekty stanowią o wartości monografii. Można ją uznać za bardzo udaną i syntetyczną prezentację stanowiska Kanta z uwzględnieniem aktualnego stanu dyskusji i kwestii spornych w podstawowych obszarach piśmiennictwa zagranicznego. Biorąc zaś pod uwagę niewątpliwe zalety książki - bardzo dobry i dojrzały styl, jasne i rzeczowe wyłożenie zagadnień prawnych na tle filozofii transcendentalnej - należy ją zaszeregować do znaczących publikacji filozoficznych, jakie się ostatnio ukazały na naszym rynku księgarskim.” Z recenzji prof. Leona Miodońskiego

Przeciwdziałanie bezrobociu wśród osób starszych. W poszukiwaniu modelu

Magdalena Paluszkiewicz, Tatiana Wrocławska, Mirosław Włodarczyk

Publikacja ma dużą wartość praktyczną z uwagi na obserwowane w Polsce wysokie bezrobocie wśród osób starszych i brak spójnego programu polityczno-społecznego w tej kwestii. Założeniem badawczym projektu była próba przedstawienia w ujęciu modelowym zespołu przedsięwzięć i środków prawnych, które należy podjąć, by doprowadzić do ograniczenia rozmiarów prezentowanego zjawiska. Poszukiwania rozwiązań zaczęto od analizy regulacji prawnych wybranych państw europejskich: Belgii, Czech, Danii, Finlandii, Holandii, Litwy, Niemiec, Słowacji i Węgier. Zakres przedmiotowy badań obejmował instytucje prawne, które w danym kraju z pozytywnym skutkiem wykorzystywano do ograniczania lub eliminowania bezrobocia, została także rozważona ich przydatność w warunkach polskich. Książka jest adresowana do teoretyków i praktyków polityki społecznej, prawa rynku pracy, prawa zabezpieczeni a społecznego oraz do podmiotów i osób podejmujących trud procesu legislacyjnego.

Dominacja a wyzwolenie. Wczesnoszkolny dyskurs podręcznikowy i dziecięcy

Monika Wiśniewska-Kin

 Autorka akcentuje potrzebę poszerzania przestrzeni semantycznej w dyskursie podręcznikowym oraz konieczność uprawnienia przez szkołę otwartości poznawczej, co daje dzieciom/uczniom prawo do: - wyrastania z egocentrycznego oglądu świata i poszerzania horyzontów własnej egzystencji o cele ogólne i wybiegające w przyszłość; - poznawania siebie, rozumnego pielęgnowania indywidualności sprzężonej z empatią, odpowiedzialnością i troską o dobro ogólne; - budowanie własnej tożsamości w dialogu z innymi, przy poszanowaniu inności w zróżnicowanej kulturowo wspólnocie oraz roztropnego spożytkowania czasu i przestrzeni oraz radzenia sobie z przeciwnościami losu. Książka zawiera wyniki wnikliwych analiz zrekonstruowanych przez autorkę dyskursów podręcznikowego i dziecięcego oraz ich dramatyczną konfrontację. Paradygmat kognitywistyczny, rozumiany jako nowy kontekst teoriopoznawczy w badaniach edukacyjnych, stworzył możliwość uchwycenia podręcznikowych i uczniowskich sposobów kategoryzacji, dominujących typów racjonalności (taksonomicznej lub potocznej), a także stereotypowego i aksjologicznego opisu rzeczywistości.

Pacjent w sieci zależności. Społeczny kontekst praw i autonomii pacjenta

Alicja Łaska-Formejster

Publikacja mieści się w obszarze nauk społecznych i porusza istotne zagadnienia z perspektywy odbiorcy świadczeń zdrowotnych. Obszar analizy łączy ,,nietypowe” dla tej problematyki ujęcia teoretyczne i oprócz zasadniczego kontekstu społecznego został w niej uwzględniony także kontekst etyczny, moralny, prawny i marketingowy. W książce opisano sieć podstawowych zależności, w które uwikłany jest współczesny odbiorca świadczeń medycznych oraz scharakteryzowano przejawy jego autonomicznych decyzji i zachowań, obrazujących dysfunkcjonalność systemu ochrony zdrowia. Czynników, które wpływają na podejmowanie przez świadczeniobiorców działań w sferze opieki zdrowotnej jest wiele, z konieczności wybrano makrospołeczne determinanty aktywności (szczególnie o charakterze instytucjonalnym) oraz mikrospołeczne, dotyczące przebiegu i kształtowania interakcji. Perspektywa teoretyczna została pogłębiona o wymiar analizy empirycznej (z wykorzystaniem eksperymentu internetowego, ankiety internetowej, socjologicznej analizy dokumentów zastanych oraz techniki mapowania). Analiza empiryczna wzbogaciła i uwiarygodniła charakterystykę badanego fragmentu rzeczywistości społecznej, związanej ze specyficzną sytuacją pacjenta, zmuszonego do radzenia sobie w systemie ochrony zdrowia, który jawi się wciąż jako skomplikowany i nieprzyjazny pacjentowi, a procedury wydają się ważniejsze od dobra człowieka.  

Miasto - region - tożsamość geografii. Wybór prac Andrzeja Suliborskiego

Marcin Wójcik

Zebrane w tym tomie artykuły stanowią mały, choć reprezentatywny fragment rozległych zainteresowań naukowych Profesora Andrzeja Suliborskiego. Publikację podzielono na trzy części, które odzwierciedlają główne pola badań prowadzonych przez Profesora: problematyka geografii miasta (osadnictwa), region jako przedmiot badań geografii oraz ideowe korzenie i tożsamość geografii jako dyscypliny naukowej i edukacyjnej. Myślą przewodnią zbioru prac jest odwołanie się do przekonania Profesora, że geografia jest społecznie potrzebna i stanowi interesujący punkt widzenia miejsca człowieka w środowisku życia, a jej podstawy teoretyczno-metodologiczne pozwalają tworzyć pewne nadbudowy interpretacyjne oraz komunikować się z pokrewnymi dziedzinami wiedzy. Wyrażamy nadzieję, że książka będzie inspirująca dla osób podejmujących badania naukowe z tego zakresu oraz okaże się przydatna w pracy dydaktycznej. Pragniemy, aby jej treść wzmocniła geograficzną tożsamość oraz pobudzała do twórczego działania, zwłaszcza młodych geografów.  

Nowe mity. Twórczość Jáchyma Topola

Leszek Engelking

Książka jest poświęcona Jáchymowi Topolowi (ur. 1962), jednemu z najsławniejszych i najpopularniejszych czeskich pisarzy współczesnych, twórcy tłumaczonemu na wiele języków (po polsku możemy przeczytać większość jego dzieł), laureatowi ważnych nagród literackich. Składa się ze wstępu i dwunastu studiów prezentujących utwory pisarza z różnych punktów widzenia, tak by ukazać je w sposób możliwie pełny. Pierwsze ze studiów obejmuje całość twórczości Topola, poczynając od jej początków, aż po dzieła najnowsze. Kolejne teksty traktują o poszczególnych książkach pisarza, podejmując m.in. problematykę intertekstualności, narratora naiwnego czy związków analizowanych dzieł z romansem łotrzykowskim, realizmem magicznym i postacią trickstera, znaną z różnych mitologii świata. W publikacji znajdują się też omówienia dość licznych motywów polskich w dziełach pisarza oraz jego działalności dziennikarskiej. Jáchym Topol odwołuje się nie tylko do mitów pradawnych, lecz także chce tworzyć mity nowe – mity współczesnego świata.  

Developments in Labour Law from a Comparative Perspective

Izabela Florczak, Zbigniew Góral

The need for comparative studies of labour law seems indisputable, inasmuch it arises from the international character of many labour law norms, as well as from the interconnection between working and social relations which are often conditional and international. Thus, it appears that academic research into the field of labour law would be incomplete without its comparative facet. For these reasons, numerous networks of international cooperation between labour law scholars are being established on both formal and informal levels. The underlying idea is to find a common denominator for the discourse concerning the present condition of labour law, and pathways for its further development. The Labour Law Education Society, established in 2012 at the initiative of Prof. Charles F. X. Szymanski, is one of the networks attempting to accomplish this objective. Its early days were crowned with Developments in Labour Law from a Comparative Perspective, a conference held on 23rd–24th of May 2014 at the Allerhand Instituteʼs branch in Cracow, Poland. The present volume, which is an outgrowth of that conference, presents certain current issues frequently discussed in the realm of labour law. Also, it contains chapters considering the most significant developments within the discipline. 

Some Renaissance/ Early Modern Topoi in the Twenty First Century

Krystyna Kujawińska Courtney, Grzegorz Zinkiewicz

This collection of essays is in part the result of an international research project “Revisiting the Renaissance: Poland and the Low Countries in Early Modern Europe – The Culture of Self-Deception”, which was carried out by the British and Commonwealth Department of the University of Lodz in Poland and the Vakgroep Nederlandse Literatur en Alegemene Literatuuretenschap of the University of Ghent in Belgium (2009–2012). The goal of this project was to validate the ongoing debate on the Renaissance by looking at its significance in European civilization through the prism of marginalized cultures. As the essays presented in this volume demonstrate, the scope of our interest has grown over time so that issues such as literature, religion, diplomacy, politics, and arts are seen not only from Polish and Netherland perspectives. This book is a unique publication on the sixteenth-seventeenth European culture, politics and societal studies. Although the book is primarily addressed to scholars and academics who study the Renaissance / Early Modern episteme, it can also attract the attention of many other circles of readers interested in an interdisciplinary discourse devoted to e.g. governance, theology, religion, politics, diplomacy and literature. Since the essays focus on facts, processes, texts and state formations, which do not generally belong to the general discourse, they pose a challenge to the conventional perception of the period under discussion. 

Komputerowe wspomaganie analizy danych jakościowych. Zastosowanie oprogramowania NVivo i Atlas.ti w projektach badawczych opartych na metodologii teorii ugruntowanej

Jakub Niedbalski

Prezentowana książka stanowi owoc wieloletnich doświadczeń autora związanych z praktyką wykorzystywania oprogramowania CAQDA w pracy badawczej i dydaktycznej . Zawiera szereg użytecznych informacji dotyczących stosowania programów NVivo oraz Atlas.ti w realizacji projektów badawczych opartych na metodologii teorii ugruntowanej. Ze względu na uniwersalny charakter prezentowanych narzędzi komputerowych, a także z uwagi na szczegółowy opis kolejnych funkcji obu programów proponowana pozycja może stać się nieocenioną pomocą dla wielu badaczy reprezentujących różne szkoły metodologiczne w ramach szeroko rozumianych jakościowych metod badawczych. Publikacja jest skierowana zarówno do przedstawicieli środowiska naukowego, jak i do instytucji publicznych oraz praktyków realizujących w swojej pracy badania jakościowe na użytek komercyjny. 

Market Intelligence jako program wsparcia procesów decyzyjnych we współczesnym przedsiębiorstwie

Bogdan Gregor, Magdalena Kalińska-Kula

Monografia dotyczy roli informacji oraz wiedzy rynkowej i marketingowej w zarządzaniu organizacją. Cechą współczesnego otoczenia biznesu jest niepewność i złożoność, a przedsiębiorstwa, chcąc ograniczyć wzrost ryzyka związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej, muszą posiadać sprawny system pozyskiwania informacji i przekształcania ich w wiedzę. Funkcję wspierającą procesy zarządcze w organizacji pełni m.in. Market Intelligence - praktyczny program działań, umożliwiający skuteczne pozyskiwanie informacji o rynku i jego uczestnikach. Publikacja ma charakter teoretyczno-empiryczny. Autorzy, opierając się na studiach literaturowych oraz wynikach badań empirycznych przeprowadzonych w przedsiębiorstwach, wyjaśniają istotę i określają rolę Market Intelligence w generowaniu użytecznej wiedzy na potrzeby wsparcia decyzji menedżerskich we współczesnych organizacjach. Książka jest adresowana do pracowników nauki zajmujących się zarządzaniem wiedzą oraz nowymi technologiami, a także do przedstawicieli praktyki gospodarczej. Może być również wykorzystywana w dydaktyce, na różnych poziomach studiów, w ramach przybliżania problematyki dotyczącej zarządzania wiedzą, badań rynkowych i marketingowych.

Determinanty zmian współzależności wybranych giełd papierów wartościowych. Analiza relacji GPW w Warszawie z giełdami na świecie

Anna Czapkiewicz

W publikacji zaprezentowano modelowanie powiązań między indeksami wybranych giełd papierów wartościowych. Omawiane zagadnienia można zaklasyfikować do kilku wątków tematycznych. Pierwszy obejmuje pogrupowanie giełd na świecie pod względem ich podobieństwa w relacjach z innymi giełdami w celu wskazania miejsca Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie na tle innych giełd tego typu. Drugi ukazuje potencjalne determinanty zmian poziomu współzależności wybranych giełd. Natomiast trzeci wątek badań koncentruje się na teoretycznych własnościach zastosowanych narzędzi statystycznych. Zagadnienie dotyczące roli wskaźników finansowych oraz makroekonomicznych w dynamice struktury powiązań warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych z innymi giełdami na świecie było rzadko poruszane w literaturze przedmiotu, więc celem tej monografii jest próba częściowego wypełnienia tej luki.

Internacjonalizacja przedsiębiorstw. Uwarunkowania - procesy - wyniki badań

Beata Glinkowska

Celem publikacji jest ukazanie dorobku naukowego, głównie polskich i ukraińskich uczonych, w zakresie uwarunkowań procesów i rezultatów internacjonalizacji przedsiębiorstw oraz jej wpływu na funkcjonowanie biznesu w dobie globalizacji. Opracowanie stanowi istotny wkład w zakresie teorii i praktyki w proces restrukturyzacji przedsiębiorstw w kierunku ich internacjonalizacji. Może posłużyć jako inspiracja do stworzenia strategii opartej na poszukiwaniach (prospector strategy), co będzie sprzyjać zwiększonej innowacyjności w budowaniu strategii i organizacji firm przechodzących transformację. Może też być przesłanką do zacieśniania współpracy biznesów z różnych krajów i do wspólnych badań w tym względzie. Książka powstała jako rezultat międzynarodowej konferencji naukowej (teoretyczno-metodyczno-praktycznej), zorganizowanej 21-22 listopada 2016 r. pt. „Internacjonalizacja polskich przedsiębiorstw – uwarunkowania, modele, wyniki badań”. Zamieszczone studia przypadków i analizy jakościowe mogą ułatwić przedsiębiorstwom dostosowanie się do warunków działania na nowych rynkach. Będą też pomocne menedżerom oraz przedsiębiorcom w zrozumieniu konieczności i metod dostosowania się do globalnej konkurencji, która generuje nowe akcenty w zarządzaniu.

Women's Space and Men's Space

Katarzyna Ostalska

The articles included in this book explore the concept of space with regard to gender discourse. Their authors analyse how women and men address, re-define and shape their physical, topographical as well as cultural and literary space; they study how gender affects women’s and men’s spatial and discursive location and how it influences their (spatial) identities. The contributors to this book are young academics, Ph.D. students and university graduates. Apart of the freshness of the approach, the book’s strength lies in the fact that the gendered dimension of space is discussed here from numerous standpoints, such as geographic, psychological, linguistic, sociological, literary and cultural.

Mechanizmy manifestowania orientacji ideologicznej w dyskursie politycznym

Anita Filipczak-Białkowska

Wielość podmiotów zarejestrowanych w księdze ewidencji partii politycznych jest w świetle przepisów zawartych w Konstytucji RP sygnałem zachowania pluralizmu politycznego. Jest to przejaw wąskiego, ściśle prawnego definiowania zjawiska. W szerokim, społecznym znaczeniu zasada pluralizmu politycznego oznacza wielość dopuszczalnych w danym społeczeństwie stylów życia i preferowanych przez jednostki systemów wartości. W systemie pluralizmu politycznego grupy społeczne, które przejawiają określone systemy wartości, powinny mieć swoje reprezentacje w parlamencie. [...] Na podstawie obowiązującego w Polsce systemu prawnego nie można ustalić, jakie systemy ideologiczne są reprezentowane na polskiej scenie politycznej. W efekcie nie można stwierdzić, czy faktycznie funkcjonuje ich wiele, a ta wielość jest przecież cechą dystynktywną pluralizmu politycznego. Dopiero przeprowadzenie jakościowej analizy pozwala zweryfikować, jaki jest stan faktyczny. Parlament jest tym miejscem, gdzie do głosu mogą i powinni dochodzić reprezentanci różnych orientacji ideologicznych, gdzie powinno mieć miejsce ścieranie się różnych poglądów, a w wyniku tego procesu powinno następować podejmowanie najpoważniejszych decyzji na temat kształtu instytucji społecznych i przyszłości państwa. Debata parlamentarna to zatem ten rodzaj dyskursu, w którym powinien się przejawiać pluralizm polityczny. Przedstawione w tej książce badanie ukazuje, jaki jest stan faktyczny polskiej sceny politycznej z uwagi na kryterium zachowania pluralizmu politycznego.

Mit Wielkiej Brytanii w literackiej kulturze polskiej okresu rozbiorów. Studium wyobrażeń środowiskowych na podstawie zawartości wybranych periodyków

Maria Antonina Łukowska

Książka jest próbą odtworzenia stanu wiedzy Polaków na temat kultury brytyjskiej i wyobrażeń o tym kraju i jego mieszkańcach, budowanych przez okres rozbiorów Polski od 1772 do 1018 r. Jako materiał do badań posłużyły przede wszystkim ówczesne źródła masowego przekazu, począwszy od gazet rękopiśmiennych, kalendarzy, aż po wybrane tytuły prasowe. Celem pracy było ukazanie procesu budowania swoistego mitu Wielkiej Brytanii w okresie redefiniowania własnej tożsamości pod wpływem utraty przez Polskę niepodległości. Tworzony mit stał się przyczyną oczekiwań Polaków wobec Wielkiej Brytanii jako kraju i społeczeństwa. Jednocześnie w pracy ukazane zostały wpływy kultury brytyjskiej na kulturę polską w jej szerokim rozumieniu, w aspekcie jej materialnego, społecznego i duchowego wymiaru. Monografia może zatem służyć zarówno literaturoznawcom do badania paradygmatów innych krajów i narodów w kulturze polskiej, antropologom i socjologom kultury do badania rzeczywistego stanu wiedzy i mentalności społecznej, jak i politologom i dziennikarzom do poznawania roli wyobrażeń w procesie podejmowania decyzji politycznych w stosunkach międzynarodowych, tworzeniu wzajemnych sympatii, antypatii i uprzedzeń. 

Amerykańskie popularne kino policyjne 1970-2000

Elżbieta Durys

Kino policyjne wykrystalizowało się w Stanach Zjednoczonych w okresie, gdy w amerykańskim społeczeństwie dokonała się niezwykła przemiana. Dominujący porządek zakwestionowany został nie tylko przez grupy dotychczas wyrzucone poza nawias - Afroamerykanów. Przeciwko jego «dobrodziejstwom» wystąpiły również kobiety (druga fala feminizmu) i młodzi ludzie (studenci). Z biegiem czasu dołączyli również do grona buntowników legitymujący się nienormatywną tożsamością seksualną: geje, lesbijki, transwestyci i transseksualiści. Filmowi policjanci musieli zmagać się z czymś, co prezentowano jako społeczne skutki przeobrażeń lat pięćdziesiątych. sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku. Postać policjanta zbawiającego pogrążony w chaosie świat stanowi kluczowy element amerykańskiego popularnego kina policyjnego. „Zacietrzewiony glina” – jak przyjęło się go w literaturze przedmiotu określać – stanowi również odpowiedź na wielokrotnie wówczas wyrażaną potrzebę silnej jednostki władnej zaprowadzić porządek. Utożsamienie jej z hegemonicznym modelem męskości doprowadziło do ścisłego powiązania pomiędzy ideą możliwości ochrony i zbawienia świata a koniecznością restytucji tradycyjnej męskości. Zaważyło to nie tylko na wymowie kina policyjnego głównego nurtu, ale również zdeterminowało kształt jego rozwoju. 

Helena Więckowska. Bibliotekarz, historyk, bibliolog

Jadwiga Konieczna, Magdalena Rzadkowolska

Profesor Helena Więckowska (1897-1984) była z pewnością jedną z najbardziej znaczących postaci w polskim bibliotekarstwie, w okresie powojennym. Wniosła także istotny wkład w rozwój polskiej bibliologii i wydatnie przyczyniła się do ukształtowania systemu akademickiego kształcenia bibliotekarzy. Bibliografia Jej dorobku naukowego liczy 221 pozycji. Są w nim rozprawy, artykuły, recenzje, hasła w słownikach i encyklopediach. Jest to również dorobek zróżnicowany tematycznie, co potwierdza trafność określenia „bibliolog praktyk”, użytego wobec dokonań Profesor Więckowskiej przez Krzysztofa Migonia. Pomimo upływu lat, do prac Heleny Więckowskiej nadal sięgają kolejne już pokolenia badaczy. Na szczególną uwagę zasługuje artykuł „Profesor Helena Więckowska w dokumentach aparatu bezpieczeństwa PRL”, którego autor na podstawie szczegółowej kwerendy akt zgromadzonych w Instytucie Pamięci Narodowej, przedstawił opinie, wnioski z obserwacji i oceny działań Heleny Więckowskiej, jakich dokonywali pracownicy aparatu bezpieczeństwa PRL. Przypadek Profesor Więckowskiej jest doskonałą ilustracją sytuacji polskich elit w czasach Polski Ludowej. Obraz Heleny Więckowskiej, jaki wyłania się ze wspomnień jest jak najbardziej prawdziwy, a przedstawiony wizerunek Profesor Heleny Więckowskiej obrazuje nieprzeciętną osobowość. 

Niemieckie osadnictwo wiejskie między Prosną a Pilicą i Wisłą od lat 70. XVIII wieku do 1866 roku. Proces i jego interpretacje

Krzysztof Paweł Woźniak

To pierwsza w polskiej historiografii tak rozległa panorama napływu i obecności niemieckich chłopów w Polsce środkowej. Historia blisko stu lat poszukiwań lepszych warunków życia oraz wysiłków właścicieli ziemskich i władz, by stworzyć je przybyszom. W tle pasjonujący spór polskich i niemieckich historyków o uznanie zasług cywilizacyjnych osadników. Książka wzbogacona nieznanym dotychczas materiałem kartograficznym. * * * „Woźniak ist der einzige Autor, der die Wechselwirkung zwischen deutscher Ostforschung und polnischer Historiographie, die oft in ein Hochschaukeln gegensätzlicher Positionen mündete, analysiert und die Rezeption der älteren deutschen Arbeiten in Polen belegt“. Prof. dr Hans-Jürgen Bömelburg, Justus-Liebig-Universität, Gießen  

Metodologie językoznawstwa. Podstawy teoretyczne. Podręcznik akademicki

Piotr Stalmaszczyk

 Jest to zaawansowany podręcznik akademicki poświęcony współczesnym metodologiom językoznawczym w ujęciu interdyscyplinarnym. Kolejne rozdziały są autorskimi spojrzeniami na filozoficzne i logiczne podstawy językoznawstwa oraz historyczne ujęcie związków filozofii, filozofii nauki i językoznawstwa. Znajdują się też rozważania na temat celów i zadań metalingwistyki, gramatyki generatywnej, gramatyki uniwersalnej w modelu gramatyki generatywnej oraz języka w semantyce pojęciowej, najnowszych tendencji rozwojowych w generatywizmie. Omówiono też problemy generatywnego opisu języka polskiego oraz określenia granic semantyki i pragmatyki, dwóch stosunkowo nowych teorii językoznawczych z pogranicza składni, semantyki i pragmatyki, czyli teorii relewancji oraz teorii łączącej do pewnego stopnia gramatykę generatywną i semantykę pojęciową i kognitywną, czyli gramatykę konstrukcji. Przedstawiono również zagadnienia pragmatyki językowej z perspektywy językoznawstwa kognitywnego, metody korpusowe w językoznawstwie kognitywnym oraz wybrane problemy psychologicznej reprezentacji znaczenia.

Reformy józefińskie w świetle relacji prasy polskiej okresu stanisławowskiego

Maciej Paszyn

Reformy państwa habsburskiego, dokonane przez Józefa II w latach 1780–1790, były nie tylko kontynuacją, lecz także rozwinięciem zmian, jakie poczyniła jego matka Maria Teresa. W literaturze przedmiotu reformy te nazywane są terezjańsko-józefińskimi. Jednak to reformy Józefa II zmieniły i wzmocniły monarchię naddunajską. Zmiany w funkcjonowaniu administracji, armii, gospodarki, reforma kościelna, wszystko to było obserwowane i komentowane przez prasę europejską i elity polityczne. Także polskie gazety wydawane w tym okresie przedstawiały i komentowały działania cesarza – reformatora. W książce, którą dostaje do rąk Czytelnik, autor dokonuje analizy sposobu, w jaki prasa okresu stanisławowskiego przedstawiała wydarzenia w monarchii naddunajskiej. Ponadto, dla porównania, ukazane zostało, w jaki sposób działania Józefa II opisywały gazety wydawane w Wiedniu. Ta podwójna optyka pozwoli na uzyskanie pełniejszego obrazu działań cesarza w prasie zarówno polskiej jak i austriackiej tego okresu. Książka powstała dzięki kwerendzie dokonanej w polskich i austriackich bibliotekach oraz archiwach. 

Lobbing w świetle teorii wyboru publicznego

Marcin Kalinowski

Lobbing jest integralną częścią procesu podejmowania decyzji publicznych w systemie przedstawicielskim. Udział podmiotów zewnętrznych w procesie stanowienia prawa budzi jednak wśród komentatorów sceny publicznej nieustanne spory i kontrowersje. Praktyka lobbingu podważa tezę, że instytucjonalizacja „wywierania wpływu na władzę” w bezpośredni sposób redukuje negatywne efekty społeczne tego zjawiska. Niniejsza publikacja stanowi próbę wyjścia poza obszar badań porównawczych w kierunku spojrzenia na zjawisko lobbingu poprzez cele, motywacje i reguły zachowań podmiotów współuczestniczących w procesie dochodzenia do decyzji publicznych. Podstawowym celem książki jest zobrazowanie mechanizmu lobbingu, który funkcjonuje w oparciu o wybory dokonywane przez poszczególnych uczestników procesu politycznego, zasoby, jakimi dysponują, ich wzajemne relacje oraz wewnętrzne uwarunkowania systemu przedstawicielskiego - wspólne dla państw zachodnich demokracji. Założona przez autora konwencja redukcjonistyczna zrodziła potrzebę odwołania się do teorii, która umożliwia badanie uwarunkowań systemowych demokracji jako wyniku łącznych skutków zachowania na poziomie jednostki lub grupy. Takie założenia wyjściowe spełnia teoria wyboru publicznego (public choice theory), która powstała na gruncie amerykańskim na przełomie lat 50. i 60. XX wieku. Wykorzystuje ona klasyczne instrumentarium badawcze ekonomii do objaśniania meandrów procesu politycznego.