Facets of prefabrication. Perspectives on modelling and detecting phraseological units

Piotr Pęzik

Corpus-based studies have brought fresh insights into the role of collocability and lexico-grammatical patterning as core aspects of language permeating its structure and use. Facets of Prefabrication builds upon these findings and provides further impetus in the direction of large-scale explorations of phraseology. lt introduces a dependency- based method of detecting potential phraseological units to increase the coverage of prefabricated structures in automatic combinatorial dictionaries which have so far been mainly restricted to binary collocations. Various sources of evidence are used to evaluate this approach and assess its relevance to phraseological theories, including word recall experiments and phraseological markers analyses. These investigations open new perspectives on the interplay of novelty vs. formulaicity in naturally-occurring language and increase our recognition of seemingly subtle, but nevertheless ubiquitous aspects of phraseological prefabrication.

Władza lokalna a państwo, społeczeństwo i rynek. Współpraca i konkurencja

Aldona Podgórniak-Krzykacz, Magdalena Kalisiak-Mędelska, Jacek Chądzyński, Eugeniusz Wojciechowski

Samorząd terytorialny w Polsce znajduje się w fazie modernizacji i dostosowania do wyzwań globalnych i integracji europejskiej. Ponadto ograniczone możliwości finansowe, organizacyjne, techniczne i ludzkie samorządów terytorialnych, w stosunku do skali potrzeb i konieczności rozwiązywania coraz bardziej złożonych problemów lokalnych, powodują, że muszą one (powinny) poszukiwać rozwiązań integrujących różnych uczestników życia społeczno-gospodarczego. W książce opisano zagadnienia współpracy i konkurencji międzysamorządowej i międzysektorowej w polskich gminach. Rozważania i wnioski oparto na szerokich studiach empirycznych i literaturowych oraz wynikach obszernych badań ankietowych zrealizowanych w polskich gminach. Tym samym wzbogacono wiedzę na temat współpracy gmin z przedstawicielami innych sektorów. Całość adresowana jest do osób zainteresowanych problematyką samorządu terytorialnego oraz współpracą i konkurencją międzysektorową, a w szczególności: studentów, pracowników naukowych, pracowników administracji publicznej, a także przedstawicieli wszystkich sektorów kooperujących (konkurujących) z polskimi gminami.  

Przeciwdziałanie bezrobociu wśród osób starszych. W poszukiwaniu modelu

Magdalena Paluszkiewicz, Tatiana Wrocławska, Mirosław Włodarczyk

Publikacja ma dużą wartość praktyczną z uwagi na obserwowane w Polsce wysokie bezrobocie wśród osób starszych i brak spójnego programu polityczno-społecznego w tej kwestii. Założeniem badawczym projektu była próba przedstawienia w ujęciu modelowym zespołu przedsięwzięć i środków prawnych, które należy podjąć, by doprowadzić do ograniczenia rozmiarów prezentowanego zjawiska. Poszukiwania rozwiązań zaczęto od analizy regulacji prawnych wybranych państw europejskich: Belgii, Czech, Danii, Finlandii, Holandii, Litwy, Niemiec, Słowacji i Węgier. Zakres przedmiotowy badań obejmował instytucje prawne, które w danym kraju z pozytywnym skutkiem wykorzystywano do ograniczania lub eliminowania bezrobocia, została także rozważona ich przydatność w warunkach polskich. Książka jest adresowana do teoretyków i praktyków polityki społecznej, prawa rynku pracy, prawa zabezpieczeni a społecznego oraz do podmiotów i osób podejmujących trud procesu legislacyjnego.

Statystyczna ocena znaczenia sektora usług w gospodarce Polski

Agata Szczukocka

Sektor usług ulega wielu przeobrażeniom, a pod wpływem sygnałów płynących z rynku nadal dokonują się w nim zmiany. Zmienia się charakter usług, powstają nowe rodzaje usług między innymi oparte na wysokich technologiach, ale wiele z nich nie ma miejsca bytu. Usługi odgrywają coraz większą rolę w rozwoju społeczno-gospodarczym. Stanowią dział gospodarki, którego na co dzień w pełni nie doceniamy, ale ten dział zapewnia nam odpowiedni standard życia. Ocena rozwoju rynku usług w Polsce jest zjawiskiem złożonym, na które wpływa wiele różnorodnych czynników, a jednocześnie zależy od zadań każdej jednostki terytorialnej. Badania rozwoju sektora usług wymagają dwukierunkowego podejścia, tzn. analizy zmian znaczenia sektora usług rozumianego jako element trójsektorowej struktury gospodarczej i jego wewnętrznych zmian. Do oceny stopnia rozwoju gospodarki przede wszystkim wykorzystuje się analizy struktur zatrudnienia i wartości dodanej brutto. Analizę zmian strukturalnych można pogłębić, stosując odpowiednie metody ilościowe, które odzwierciedlałyby istotne zmiany dla tendencji rozwojowych sektora usług. Porównanie struktur zatrudnienia i wielkości wartości dodanej brutto w trzech sektorach gospodarki, na tle różnych krajów umożliwia dokonanie oceny stopnia rozwoju sektora usług w Polsce. Pozwala również na określenie dystansu dzielącego słabsze gospodarki od gospodarek państw najbardziej zaawansowanych w rozwoju usług. Rozwój sektora usług oznacza wzrastający jego udział w strukturze zatrudnienia, wartości dodanej i liczbie podmiotów gospodarczych. Celem rozprawy jest przedstawienie przestrzennego zróżnicowania poziomu rozwoju usług w Polsce oraz określenie kierunków zachodzących zmian tego sektora.  

Notatki z getta łódzkiego 1941-1944

Józef Zelkowicz

Książka została przygotowana na podstawie rękopisu w języku żydowskim przechowywanego w Archiwum ŻIH w Warszawie. Jego uzupełnieniem jest maszynopis reportażu z akcji deportacyjnej do ośrodka zagłady w Chełmie nad Nerem (tzw. szpery).   Człowieku, wyjdź na ulicę, przypatrz się, napełnij nozdrza bezwiedną trwogą niemowląt skazanych na rzeź. Bądź silny, nie płacz! Bądź silny, niech nie drży twe serce, tak byś mógł jasno i logicznie opisać choć najdrobniejszą cząstkę tego, co się wydarzyło w getcie w pierwszych dniach września roku 1942!... Biegną matki ulicami. Jedna noga obuta, druga bosa, włosy wpół uczesane, a wpół rozczochrane, opadła z pleców chustka wlecze się po ziemi. Wciąż trzymają w ramionach swoje dzieci i wciąż mogą je mocno tulić do wynędzniałej piersi, wciąż mogą całować ich jaśniejące twarzyczki i oczy. Jednak co będzie jutro, co będzie za godzinę? Mówi się, że jeszcze dziś zabierze się dzieci rodzicom. Mówi się, że już w poniedziałek będą wysłane, wysłane – dokąd?! W poniedziałek wysłane, dziś odebrane. Tymczasem teraz, w tym momencie matki jeszcze trzymają dzieci w ramionach. Teraz dałyby dziecku wszystko, wszystko, co najlepsze – ostatni kęs chleba. Wszystko, co mają najdroższego... Dziś dziecko nie musi spłakane czekać godzinami, aż rodzice postanowią, że można mu teraz dać kawałek z jego 25-gramowej porcji. Dziś zapytają dziecko: „Może, kochaneczku, chcesz teraz chlebka?”... I to nie będzie kromka taka jak zawsze, sucha i bez smaku, ale, jeśli tylko zostało troszkę, to posmarowana margaryną... posypana cukrem, jeśli jest w domu, bo getto żyje dziś bez rachunku, dziś się tu nie waży ani nie mierzy. Józef Zelkowicz, Tamte straszne dni

Resistenza we włoskim filmie fabularnym

Anna Miller-Klejsa

Książka traktuje o filmowych reprezentacjach włoskiego ruchu oporu w czasie II wojny światowej, interpretowanych jako ważne świadectwo pamięci kulturowej Italii. W części teoretycznej autorka prezentuje rozmaite koncepcje dotyczące związków filmu i historii, przedstawiając własną propozycję kategoryzacji tego istotnego problemu .W kolejnych rozdziałach szczegółowo analizowane są: Rzym, miasto otwarte i Generał Della Rovere Roberta Rosselliniego, Strategia pająka, Bernarda Bertolucciego, Noc świętego Wawrzyńca Paola i Vittoria Tavianich oraz Człowiek, który nadejdzie Giorgio Dirittiego. 

Higiena szkolna w szkolnictwie ogólnokształcącym w Drugiej Rzeczypospolitej

Beata Szczepańska

Reformowanie wychowania i nauczania, jakie dokonało się w drugiej połowie XIX i początkach wieku XX, zawdzięcza rozwojowi higieny szkolnej, która inspirowała do rozleglejszego i wnikliwszego spojrzenia na praktykę szkolną oraz pobudzała do poszukiwań bardziej optymalnych rozwiązań organizacyjnych, programowych i metodycznych w dziedzinie szeroko pojętej edukacji. Narastająca świadomość ważności zdrowia jako podstawy wychowania i kształcenia zyskała intensywniejsze uzasadnienie ze strony higieny szkolnej, wyodrębniającej się z higieny ogólnej, jako nauki zajmującej się zachowaniem zdrowia, stanowiącej jedną z najstarszych dyscyplin medycznych. Postęp w pedagogice, wiążący się pod koniec XIX w. z rozwojem psychologii eksperymentalnej, współgrał z osiągnięciami nauk medycznych. Szczególnie bakteriologia, okulistyka i pediatria odegrały w procesie formowania się higieny szkolnej ważną rolę. Można łączyć rozwój higieny szkolnej ze stopniowym wprowadzaniem obowiązku szkolnego i upowszechnianiem nauczania, jakie dokonywały się w drugiej połowie wieku XIX, mając jednakże świadomość daleko głębiej sięgających w przeszłość związków pedagogiki i medycyny. Problematyka zawarta w książce ma charakter interdyscyplinarny, ale jest mocno osadzona w nurcie rozważań pedagogiki i historii wychowania. Praca jest wartościowym przedsięwzięciem badawczym i może stanowić ważną lekturę nie tylko dla historyków wychowania, pedagogów, ale i dla osób zajmujących się zagadnieniami kultury fizycznej.  

Bałkany Zachodnie w systemie bezpieczeństwa euroatlantyckiego

Albin Głowacki, Sławomir Lucjan Szczesio

W kolejnym tomie z serii „Bałkany XX/XXI” zaprezentowano studia i szkice z zakresu spraw politycznych, społecznych, gospodarczych oraz wojskowych, a także dyplomatycznych i wywiadowczych, dotyczące państw Bałkanów Zachodnich. Autorzy dzielą się refleksjami m. in. o tym, jakie wyzwania stoją jeszcze przed tym regionem, jakie zagrożenia może spowodować dla Europy i świata ewentualna destabilizacja wewnętrzna w tamtych krajach, a także jak destrukcyjną siłą stał się (nie tylko tam) radykalny islam. Zwracają uwagę na to, jak ważną rolę mogą odgrywać. Bałkany Zachodnie w międzynarodowym systemie bezpieczeństwa. Stawiają również pytania o to, co sprawia, że proces zmian na Bałkanach Zachodnich przebiega dość wolno – czy źródło tego stanu rzeczy tkwi tylko w sprawach wewnętrznych, czy jest to problem szerszy, dotyczący także reakcji społeczności międzynarodowej. Dlaczego mocarstwa nie mogą porozumieć się co do tego, jak i po co wspierać te kraje? Dlaczego organizacje międzynarodowe nie są w stanie zapewnić tam pokojowej stabilizacji? Czy możliwe są kolejne, groźne dla ładu europejskiego i pokoju światowego konflikty zbrojne w tym zapalnym regionie? Rozważania nad tymi ważnymi kwestiami mogą zainteresować nie tylko historyków, politologów, prawników, dziennikarzy, ale także polityków i osoby, którym obszar bałkański jest - z różnych powodów - szczególnie bliski.  

Państwo w państwie? Terytoria autonomiczne, państwa nieuznawane oraz ruchy separatystyczne w przestrzeni międzynarodowej

Małgorzata Rączkiewicz

Państwa są wciąż podstawowymi jednostkami organizacji świata, a przez stulecia były właściwie jedynymi uczestnikami w stosunkach międzynarodowych. W dalszym ciągu ich rola w stosunkach międzynarodowych jest dominująca, chociaż niewątpliwie widoczne są objawy osłabienia. Obecnie coraz wyraźniej zauważalne są procesy ewolucji tradycyjnej roli państwa w stosunkach międzynarodowych. Państwo, będące specyficzną formą organizacji życia społecznego, stara się przystosować sos mian zachodzących w jego wnętrzu i w środowisku.  

Znaczenie przejrzystości w polityce fiskalnej

Radosław Piwowarski

Przejrzystość polityki fiskalnej wymusza racjonalne ekonomicznie zachowania na politykach, przez co umożliwia efektywniejsze funkcjonowanie instytucji sektora finansów publicznych. Sprzyja też podejmowaniu trudnych decyzji gospodarczych. Dlatego potrzebne są prace, których przedmiotem jest poprawa zdrowia finansów publicznych. Konieczne jest zrozumienie racjonalnie i długofalowo prowadzonej polityki fiskalnej nie tylko przez profesjonalistów, ale także przez polityków, którzy podejmują decyzje ją kształtujące. Upowszechnianie wiedzy o narzędziach służących poprawie stanu finansów publicznych i o doświadczeniach ich stosowania w innych krajach powinno temu sprzyjać. Istotna jest również szeroka edukacja ekonomiczna społeczeństwa, która pozwala obywatelom dokonywać trafnych wyborów politycznych. Wszystkim tym aspektom poświęcona jest w mniejszym lub większym stopniu niniejsza książka. Osią pracy jest przejrzystość polityki fiskalnej, która z jednej strony warunkuje prowadzenie efektywnej i racjonalnej polityki, a z drugiej pozwala też na trafniejszą jej ocenę. 

W kręgu myśli Profesora Jana Szczepańskiego. Tom 5

Daniel Kadłubiec, Ewa Ogrodzka-Mazur, Andrzej Kasperek

Autorzy poszczególnych tekstów nawiązują do najważniejszych wartości: poczucia przynależności do określonej grupy, wpajania szacunku, przywiązania do tradycji własnego regionu, jego osiągnięć, kultury przodków, lokalnej gwary i ludzi, którzy go zamieszkują. Zwracają uwagę – w aktualnych kontekstach społecznych i kulturowych – na etos narodowy, etos pracy, cenione przez młodzież wartości w życiu codziennym i znaczenie kultury regionalnej w transmisji międzypokoleniowej. Podjęte rozważania stwarzają zarazem Czytelnikowi z jednej strony – możliwość poznania dziedzictwa kulturowego, tradycji regionalnej oraz wartości tkwiących w tym regionie, a z drugiej – szanse na otwarcie się na inne społeczności, na inne środowiska kulturowe i/lub inne regiony. Wszyscy Autorzy są zgodni co do tego, że życie oraz twórczość naukowa i literacka Profesora Jana Szczepańskiego potwierdzają słuszność tezy o „życiodajnym efekcie pogranicza”.

Kontaminacje leksykalne. Struktura - sens - pragmatyka

Krystyna Ratajczyk

Monografia jest poświęcona kontaminacji leksykalnej jako zjawisku językowemu oznaczającemu łączenie nie tylko wyrazów, lecz także jednostek leksykalnych obejmujących frazeologizmy. Autorka analizuje strukturę, sens i pragmatykę kontaminacji. Omawia zagadnienie w kontekście dynamicznego rozwoju języka współczesnych mediów, zwłaszcza w zakresie słowotwórstwa. Materiał badawczy pochodzi z języka rosyjskich i polskich mediów z lat 2008-2014 (z materiałów prasowych, informacyjnych programów telewizyjnych oraz innych środków przekazu elektronicznego). Prezentowane badania prowadzą do wniosku, że współcześnie formacje kontaminacyjne to często zamierzone chwyty stylistyczne pozostające na usługach dowcipu językowego. 

Sic erat in votis. Studia i szkice ofiarowane Profesorowi Zbigniewowi Anusikowi w sześćdziesiątą rocznicę urodzin. Rzeczpospolita w czasach nowożytnych

Małgorzata Karkocha, Piotr Robak

Prezentowany zbiór studiów i szkiców dedykowany jest Profesorowi Zbigniewowi Anusikowi, wybitnemu historykowi i nauczycielowi akademickiemu, kierownikowi Katedry Historii Nowożytnej w Instytucie Historii Uniwersytetu Łódzkiego, w latach 2005-2008 dyrektorowi tego Instytutu, a od 2008 do 2016 r. dziekanowi Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Łódzkiego. W książce zostały przedstawione różne aspekty współczesnych badań historycznych, a także odwołania do tematyki pokrewnych dziedzin nauk humanistycznych. Zamieszczone teksty dotyczą historii Rzeczypospolitej. w czasach nowożytnych – od schyłku średniowiecza do początku wieku XIX. Ukazano wydarzenia polityczne i militarne oraz problematykę odnoszącą się do zagadnień ustrojowo-politycznych i społecznych, epistolografii, historiografii, literaturoznawstwa, biografistyki, antropologii historycznej, dziejów podróży, miast, wojska, sądownictwa i skarbowości, wreszcie historii sztuki. Taka różnorodność tematyki prezentowanych studiów odzwierciedla niezwykle szerokie zainteresowania badawcze Profesora Zbigniewa Anusika. Publikacja jest adresowana zarówno do historyków dziejów nowożytnych, jak i do szerokiego grona miłośników nauk humanistycznych.

Arytmetyka codzienności. Antropologiczna analiza rachunków domowych

Katarzyna Orszulak-Dudkowska

W książce podjęto rozważania z zakresu antropologii ekonomicznej i antropologii codzienności. Na podstawie niepublikowanych materiałów źródłowych - prywatnych zeszytów z rachunkami domowymi prowadzonych przez wiele lat przez trzy kobiety o różnej sytuacji zawodowej i rodzinnej, w nieco odmiennych warunkach kulturowych - autorka dokonała interesującej antropologicznej analizy aktywności polskich gospodyń w czasach powojennych i w okresie potransformacyjnym, po 1989 roku. W monografii omówiła codzienne praktyki dotyczące prowadzenia gospodarstw domowych, rodzaju najczęściej kupowanych towarów i usług, nawyków żywieniowych i konsumpcyjnych, sposobów zamieszkiwania, zasad dbałości o ciało i higienę, form spędzania czasu wolnego, a także światopoglądu, religijności, stosunku do polskiej tradycji kulturowej. Publikacja jest adresowana do badaczy życia społecznego - antropologów, socjologów, ekonomistów i kulturoznawców. Może być również atrakcyjną lekturą dla szerszego grona czytelników, którzy szukają niekonwencjonalnej i drobiazgowej refleksji nad polską codziennością ostatnich sześćdziesięciu lat.

Przedsiębiorczość pracownicza i jej wpływ na efektywność organizacji

Dorota Łochnicka

Wykorzystanie przedsiębiorczego potencjału pracowników do osiągania celów organizacji wydaje się obecnie kluczowym czynnikiem warunkującym przetrwanie i rozwój przedsiębiorstw na rynku. Aktywne włączanie pracowników w rozwiązywanie problemów organizacji może zwiększyć elastyczność firm w przystosowywaniu się do zmian, przyczyniając się do poprawy efektywności ich funkcjonowania. Budowanie organizacji opartych na przedsiębiorczości pracowniczej wymaga podjęcia szeregu działań, tworzących warunki wewnątrzorganizacyjne sprzyjające kreatywności i innowacyjności. W budowę i rozwój firm powinni być zaangażowani wszyscy uczestnicy przedsiębiorstwa, bez względu na zajmowane stanowisko. Książka została poświęcona zagadnieniu przedsiębiorczości pracowniczej, jej uwarunkowaniom oraz wpływowi przedsiębiorczości na efektywność organizacji. Zawarte w niej rozważania teoretyczne i wyniki badań empirycznych mają na celu popularyzację „przedsiębiorczego stylu zarządzania” w organizacjach, dając jednocześnie praktyczne wskazówki do wdrażania niezbędnych zmian.

Rozmowy przy filmie. Wywiady z polskimi filmoznawcami

Katarzyna Żakieta, Mikołaj Góralik, Agata Pospieszyńska

Rozmowy przy filmie. Wywiady z polskimi filmoznawcami są efektem dwuletnich spotkań z cyklu „Poznaj swojego filmoznawcę”, zainicjowanych jesienią 2013 r. przez Koło Naukowe Filmoznawców Uniwersytetu Łódzkiego. Głównymi bohaterami Rozmów... nie są twórcy filmowi, lecz filmoznawcy, opowiadający nie tylko o swoich zainteresowaniach badawczych, lecz także o ulubionych dziełach i motywacjach wyboru dyscypliny naukowej. Pretekstem jest zawsze jedna konkretna publikacja, choć poruszane wątki dotyczą wielu zagadnień, często wykraczających poza jej zakres. Z przeprowadzonych wywiadów wyłaniają się pasjonujące portrety autorów, chętnie dzielących się swoją specjalistyczną wiedzą, oraz zamiłowaniem do kina. Dla osób znających omawiane publikacje Rozmowy przy filmie będą interesującym uzupełnieniem, nierzadko zawierającym dodatkowe wnioski i obserwacje autorów. Dla wszystkich pozostałych – zachętą, aby sięgnąć po książki naszych rozmówców.  

Chrześcijańska kultura, myśl i edukacja

Monika Worsowicz, Barbara Bogołębska

W kolejnym interdyscyplinarnym tomie dokumentującym działalność uniwersyteckiego Ośrodka Badawczego Myśli Chrześcijańskiej zaprezentowano teksty pracowników różnych uczelni: KUL, UKSW, WSD w Łodzi, UW, UMCS oraz UŁ. Prace te stanowią efekt refleksji kręgów akademickich nad relacjami między tytułowymi kategoriami (kultura – myśl – edukacja), podejmowanej z perspektywy różnych dziedzin nauki – teologii, religioznawstwa i literaturoznawstwa. Autorzy odwołują się do wielorakich kontekstów kulturowych świadczących o dialogu Kościoła ze światem kultury i nauki, takich jak: myśl papieska, ekumenizm, teologia piękna i duchowości, inspiracje chrześcijańskie w literaturze, dyskurs religijny. Tytuł tomu zaczerpnięty został z adhortacji papieża Franciszka, który kieruje swoje przesłanie także do kręgów akademickich. W jego przekonaniu zarówno dziedziny nauki, jak i kategorie myślenia mogą stać się narzędziami ewangelizacji, a teologia – pozostawać w dialogu z innymi naukami i ludzkim doświadczeniem. 

Reintegracja zawodowa w spółdzielniach socjalnych na przykładzie województwa łódzkiego

Michał Jerzy Sobczak

Spółdzielnie socjalne to jeden z rodzajów podmiotów gospodarki społecznej, który został wprowadzony do polskiego porządku prawnego w 2004 r. w celu przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu. Organizacje te zalicza się do narzędzi aktywnej polityki rynku pracy, gdyż poprzez zatrudnienie osób zagrożonych ekskluzją społeczną dążą do ich reintegracji społeczno-zawodowej. Ma to na celu poprawienie zatrudnialności spółdzielców na otwartym rynku pracy w dalszych etapach ich karier zawodowych. Spółdzielnia socjalna to przedsiębiorstwo, które może działać w różnych branżach i konkurować z innymi podmiotami rynkowymi. Nie może jednak dobrowolnie dobierać pracowników, gdyż w większości muszą to być osoby z różnych powodów zagrożone wykluczeniem społecznym. Prezentowana monografia została napisana na podstawie badań weryfikujących skuteczność spółdzielni socjalnych w wypełnianiu ich głównego celu ustawowego, jakim jest reintegracja zawodowa osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Jest to interesujące studium stanu rozwoju spółdzielczości socjalnej w Polsce po dziesięciu latach od zaistnienia tej formy działalności w gospodarce.

Emprunts néologiques et équivalents autochtones : études interlangues

Christine Jacquet-Pfau, Andrzej Napieralski, Jean-François Sablayrolles

La mondialisation accélère les contacts de langues et uniformise les modes de vie et de pensée par-delà les frontières. Le présent ouvrage donne un aperçu, à travers différentes langues, de l’impact linguistique de ces phénomènes de mondialisation et de contacts sur les emprunts lexicaux et sur leurs conséquences sur le lexique des langues qui les importent ou en subissent les influences. Les différentes contributions rassemblées ici s’intéressent à des emprunts (essentiellement à l’anglais) apparus récemment ainsi qu’aux éventuels néologismes créés comme équivalents (traductions, calques, synthèses néologiques) et en analysent la circulation. Les recherches, conduites sur une ou plusieurs langues (français et polonais mais aussi arabe, espagnol, italien et tchèque) dans des domaines sociétaux innovants, montrent des différences de réactivité des langues, ou plutôt de leurs locuteurs, face à ces emprunts : acceptation des emprunts tels quels, assimilation plus ou moins importante ou recherche d’équivalents, qu’il s’agisse de réactions spontanées ou du résultat de politiques d’aménagement linguistique.

Odrębności podporządkowania pracownika w nietypowych umownych stosunkach pracy

Anna Piszczek

W książce przedstawiono problematykę podporządkowania pracownika, co stanowi podstawową cechę stosunku pracy. Cecha ta ewoluuje i coraz bardziej oddala się od tradycyjnie rozumianej podległości pracownika podmiotowi zatrudniającemu. Najdalej idące odmienności podporządkowania pracownika kierownictwu pracodawcy obserwuje się w nietypowych formach zatrudnienia. Autorka analizuje problematykę podporządkowania pracowników tymczasowych, telepracowników, kadry kierowniczej najwyższego szczebla, pracowników wykonujących wolne zawody oraz pracowników twórców. Jest to pierwsze na polskim rynku wydawniczym opracowanie o charakterze monograficznym poświęcone tej tematyce. W publikacji uwzględniono najnowsze zmiany legislacyjne, w tym nowelizację kodeksu pracy z 25 czerwca 2015 r. dotyczącą terminowych umów o pracę, która weszła w życie 22 lutego 2016 r. Książka adresowana jest do teoretyków prawa, stanowi użyteczną pozycję dla wszystkich, którzy w praktyce zawodowej zajmują się stosowaniem przepisów prawa pracy, może być również przydatna w procesie dydaktycznym. 

Społeczeństwo, edukacja, praca

Wielisława Warzywoda-Kruszyńska

Książka stanowi forum przemyśleń w kwestiach, które znajdowały się w polu zainteresowań Jana Szczepańskiego: struktury społecznej i roli intelektualistów, pracy, szkolnictwa wyższego i nauczania socjologii, metod badawczych, socjologii jako dyscypliny naukowej. Zmieniły się czasy i paradygmaty w socjologii, natomiast paradygmat strukturalny jest znowu aktualny. Dezindustrializacja jest procesem, który determinuje los jednostek i całych społeczności. Praca stała się niepewna i fragmentaryczna. Inteligencja i intelektualiści ustępują miejsca specjalistom od różnych marketingów i public relations. Krystalizuje się struktura społeczna charakterystyczna dla gospodarki rynkowej. Ilościowe badania socjologiczne wypierane są przez metody charakterystyczne dla badania rynku. Socjologia zwraca się ku badaniom jakościowym, w tym biograficznym, których opracowanie wspierane jest przez programy komputerowe. Wzrasta wrażliwość socjologów na problemy etyczne badań, a zainteresowania prof. Szczepańskiego w dalszym ciągu trwale wpływają na działalność naukową łódzkich socjologów. Natomiast w Unii Europejskiej, której członkiem jest Polska, ujednoliceniu i standaryzacji ulegają systemy kształcenia. 

Regiony w prawie i praktyce Polska - Ukraina

Krzysztof Skotnicki, Katarzyna Wlaźlak

W kontekście coraz częściej pojawiających się pytań o cele i kierunki reformy administracji regionalnej na Ukrainie można wykorzystać w tym zakresie polskie doświadczenia. Funkcjonowanie regionów samorządowo-rządowych w Polsce, mimo nieustannie dokonywanych licznych zmian prawa, opiera się już bowiem na pewnych trwałych podstawach ustrojowych, chociaż kwestionowana jest słuszność różnych konkretnych ustawowych rozwiązań, w tym dotyczących wewnętrznej struktury regionu i in. Książka jest zbiorem opracowań powstałych na bazie referatów wygłoszonych podczas samorządowo-prawnej sesji tematycznej „Regiony w prawie i praktyce”, zorganizowanej przez Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego w ramach Międzynarodowej konferencji naukowej „Europa Wschodnia w XXI wieku. Polska – Ukraina: partnerstwo regionów” (Łódź, 21–22 października 2014). Autorzy zanalizowali i ocenili reformy prawa samorządu terytorialnego i kształtowanie się pozycji ustrojowej regionów oraz praktyki ich funkcjonowania w Polsce i na Ukrainie, w kontekście doświadczeń innych państw europejskich. Została podjęta różnorodna tematyka w szeroko rozumianym aspekcie regionalnym w prawie konstytucyjnym i administracyjnym. Doniosłe prawnie, teoretycznie i praktycznie problemy, nieraz budzące kontrowersje, wymagały od Autorów nie tylko przedstawienia własnego – często krytycznego – stanowiska, ale również wskazania pożądanych kierunków zmian legislacyjnych.  

Przedsiębiorstwa rodzinne w otoczeniu globalnym. Analiza porównawcza ekspansji międzynarodowej firm rodzinnych i nierodzinnych z rynku NewConnect

Wojciech Popczyk

Monografia dotyczy ważnego z perspektywy naukowej i aplikacyjnej problemu zachowań przedsiębiorstw na rynkach międzynarodowych. Problem jest poznawczo ważny, gdyż dominujące przekonanie o lokalnej skali działania rzadko jest konfrontowane z rozpoznaniem rzeczywistych strategii przedsiębiorstw rodzinnych . Jest to widoczne zwłaszcza na gruncie polskim. Autor analizuje tendencje w rozwoju współczesnego otoczenia biznesu i konfrontuje je z zachowaniami strategicznymi przedsiębiorstw rodzinnych. Z punktu widzenia aplikacyjnego praca jest formą wspierania przedsiębiorstw rodzinnych w ich wysiłkach funkcjonowania na rynkach zagranicznych - poznanie uwarunkowań tych zachowań pozwoli na zastosowanie skutecznych instrumentów przez właścicieli, instytucje wspierania biznesu, ośrodki akademickie i działania rządu. Tradycyjne spojrzenie na zachowania przedsiębiorstw rodzinnych przez inwestorów i instytucje finansowe stawia je w pozycji „upośledzonej” w stosunku do konkurentów nierodzinnych . Jak wynika z badań zamieszczonych w pracy, są to skojarzenia nie tylko niesprawiedliwe, lecz nieprawdziwe.

Władysław Grabski jako ekonomista (1874-1938)

Janusz Skodlarski

Władysław Grabski był wybitnym politykiem i reformatorem. Jego zasługi w dziele unifikacji i stabilizacji gospodarki polskiej po I wojnie światowej nie budzą dzisiaj żadnych wątpliwości. Głównym motywem w jego działalności publicznej i pracy naukowej była troska o przyszłość Polski. Niepodległość i poprawę bytu społeczeństwa miał zapewnić rozwój gospodarczy. Bezpieczeństwo kraju i pomyślność obywateli uzależniał Grabski przede wszystkim od rozwiązania problemów wsi: „Dla ogólnego postępu społeczeństwa, dla jego siły narodowej i państwowej, dla udoskonalenia społecznego i cywilizacyjnego koniecznym jest, by ogół ludności wiejskiej miał wysoki stopień niezależności gospodarczej oraz by w jego środowisku była znaczna ilość ludności zdolnej do wybijania się naprzód”. Najbardziej znane są dokonania Grabskiego dotyczące reformy walutowej. Mniej znany jest natomiast Grabski jako uczony. Na uwagę zasługują przede wszystkim jego osiągnięcia w dziedzinie socjologii i ekonomii (w tym prace z historii gospodarczej). Natomiast bogaty dorobek w dziedzinie ekonomii nie doczekał się dotychczas naukowej publikacji – opracowania przybliżającego poglądy makroekonomiczne Grabskiego. Niniejsza praca ma na celu wypełnienie tej luki. Poglądy ekonomiczne Grabskiego (związane m. in. z relacją rynek–państwo, czynnikami kreującymi dochód narodowy, podatkami, budżetem i pieniądzem) są w większości nadal aktualne, więc warto je zaprezentować dzisiaj, w naszej skomplikowanej rzeczywistości gospodarczej.