Entre la tradición y la novedad. Nuevas perspectivas sobre las culturas y literaturas del mundo hispanohablante

Agnieszka Kłosińska-Nachin, Ewa Kobyłecka-Piwońska, Amán Rosales Rodríguez, Anna Wendorff, ...

El presente volumen recoge trabajos que giran alrededor de la relación múltiple entre la tradición y la novedad, ambos conceptos entendidos en sus acepciones más amplias. Sus autores –reconocidos hispanistas del mundo entero– no solo proponen metodologías y planteamientos novedosos aplicados a cuestiones bien arraigadas en los estudios literarios y culturales, sino que, además, formulan problemas originales, todavía no tratados por la crítica especializada. Las contribuciones han sido distribuidas en cuatro secciones: poesía, teatro y cine, prosa, historia y cultura. Los ejes de investigación más presentes atañen a los temas de la mujer, de la violencia, de la juventud e inmadurez, la memoria, la identidad, motivos a los que se han aplicado enfoques preferentemente interdisciplinarios y comparativos. De este modo, en el presente libro, se entrecruzan voces que dialogan, sugiriendo soluciones innovadoras sobre la eterna dialéctica entre lo clásico y lo nuevo.

Profile metafilozoficzne. Bibliotheca Philosophica 7

Ryszard Kleszcz

Prezentowana publikacja jest pracą z zakresu filozofii i dotyczy jej działu zwanego metafilozofią, badającego naturę, metody, zadania, cele, przedmiot i zakres badań filozofii. Punktem odniesienia dla rozważań metafilozoficznych są poglądy metafilozoficzne najwybitniejszych przedstawicieli najważniejszej polskiej szkoły filozoficznej w XX wieku, czyli Szkoły Lwowsko-Warszawskiej, uzupełnione i skontrastowane z poglądami innych wybitnych polskich filozofów, takich jak Henryk Elzenberg i Bogusław Wolniewicz. Autor postawił we wstępie pytanie, czy metafilozofia Szkoły Lwowsko-Warszawskiej jest wciąż aktualna w wieku XXI i udzielił na nie jasnej, uzasadnionej i pozytywnej odpowiedzi. Odpowiedź ta jest ugruntowana we wnikliwych analizach i precyzyjnych rekonstrukcjach metafilozofii Szkoły Lwowsko-Warszawskiej, poczynając od wszechstronnie przedstawionych poglądów Kazimierza Twardowskiego, który był założycielem tej szkoły, a kończąc na własnych oryginalnych propozycjach będących niekiedy istotną modyfikacją poglądów typowych dla Szkoły Lwowsko-Warszawskiej. Profesor Dariusz Łukasiewicz, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

Czeska edukacja i myśl społeczna. Studia i szkice pedagogiczne

Bogusław Śliwerski

Książka jest autorskim, bardzo interesującym naukowym studium pedagogiczno-filozoficznym, opartym z jednej strony na własnych doświadczeniach i wynikających z nich perspektywach poznawczych, ale niepozbawionych prób obiektywizowania, z drugiej – na w pełni zobiektywizowanych analizach o charakterze naukowym zarówno materiałów źródłowych, jak i osobowych wątków twórców czechosłowackiej i czeskiej pedagogiki, a szerzej ujmując, obecnego czeskiego systemu edukacji i wychowania. Poruszane w monografii wątki wykraczają poza granice geograficzne oraz ukazują uniwersalność i tradycje myśli pedagogicznych w tej części Europy w ostatnich okresach historyczno-politycznych. Książkę czyta się z dużym zainteresowaniem i lekkością, co nieczęsto ma miejsce w przypadku naukowych publikacji pedagogicznych. Autor znakomicie operuje piórem, a przyjęta przez niego koncepcja pracy, jej styl narracji i charakter treści temu wyraźnie sprzyjają. Z recenzji prof. dr. hab. Marka Konopczyńskiego

Czytanie Ulissesa. Próba interpretacji

Marek Rosiak

Po upływie wieku od wydania książki, Ulisses, uznany przez literaturoznawców i krytyków za bodajże najważniejszą powieść ubiegłego wieku, nadal pozostaje w powszechnej opinii dziełem hermetycznym, jeśli nie wręcz zupełnie niezrozumiałym. Choć zyskał sławę i stał się obiektem snobistycznego kultu, nie okazał się strawą szerokich kręgów miłośników literatury w stopniu porównywalnym z dziełami takich współczesnych pisarzy, jak Tomasz Mann czy Michaił Bułhakow. Nawet wytrawnemu czytelnikowi zdarza się na próżno poszukiwać jakiejś nici przewodniej w gmatwaninie jego treści. Może go też wprost odstręczyć dość plugawy (!) charakter wielu ustępów. Nieliczni dotarli do końca lektury, a i oni czuli przy tym często jedynie ulgę miast satysfakcji. Przedkładam Czytelnikom owoc szeregu uporczywych powrotów do dzieła Joyce'a. Jest to próba odnalezienia w nim, przy pomocy narzędzi, jakich dostarczają logika i filozofia, ukrytej inteligibilnej struktury i ważkich odniesień do kluczowych kwestii egzystencji współczesnego człowieka. Tropiąc je, nie należy zrażać się licznymi obscenami i bluźnierstwami. Nie użyto ich pour epater le bourgeois - cierpliwa lektura pozwala zrozumieć funkcję, jaką pełnią w całości. Interpretacja tu proponowana z pewnością nie jest jedynie możliwą, lecz aspiruje do statusu jednej z możliwych. W tym charakterze mogłaby stać się punktem odniesienia do kolejnych, jeszcze innych, sposobów odczytania tej niezwykłej powieści, której zrozumienie po upływie stu lat nie przestaje być czytelniczym wyzwaniem.

Wewnątrzorganizacyjna mobilność pracowników - perspektywa organizacji

Izabela Bednarska-Wnuk

Współczesne zmiany w relacji pracownik-organizacja sprawiają, że obecnie kwestie mobilności znajdują się w centrum zainteresowań teoretyków i praktyków gospodarczych. Podjęta w monografii problematyka ma istotne znaczenie dla tych organizacji, które są zorientowane na kreację pożądanego środowiska pracy i chcą wykorzystać posiadany potencjał pracowników w oparciu o świadome i celowe działania w ramach wewnętrznej mobilności. Działania te są przede wszystkim wynikiem aktywności organizacji ukierunkowanej na wdrożenie rozwiązań z tego obszaru. Niniejsza książka zawiera autorską propozycję koncepcji funkcji i kluczowych rozwiązań organizacyjnych wewnętrznej mobilności. Dokonano w niej nie tylko ich opisu, ale również zaprezentowano możliwości ich kształtowania się na tle instrumentów zarządzania: struktury, strategii i procedur. Dodatkowo wskazano na sposób zarządzania procesem wewnątrzorganizacyjnej mobilności pracowników. Monografia posiada, oprócz walorów poznawczych, także wartość aplikacyjną. Opracowane narzędzie badawcze może służyć do diagnozy rzeczywistych funkcji wewnętrznej mobilności oraz stanowić katalog wytycznych dla organizacji, zorientowanej na efektywne wykorzystanie posiadanych kompetencji pracowników i na uniknięcie ich potencjalnego odejścia, w zakresie proponowanych im odpowiednich działań mobilnościowych.

Narodziny medium. Gry wideo w polskiej prasie hobbystycznej końca XX wieku

Dominika Staszenko-Chojnacka

Gry wideo stanowią obecnie nieodłączną część krajobrazu medialnego w Polsce, będąc przedmiotem zarówno refleksji akademickiej, jak i częścią publicystycznego dyskursu kształtowanego przez twórców, dziennikarzy oraz samych graczy. Jak jednak pokazuje historia rozwoju interaktywnego medium, gry musiały pokonać długą drogę od egzotycznej, trudno dostępnej nowinki technicznej do stałego elementu współczesnej kultury. Autorka prezentuje proces upowszechnienia gier wideo w Polsce oraz kształtowania tożsamości gracza, który rozpoczął się jeszcze w latach 80. XX wieku, a przybrał na sile po transformacji ustrojowej. W publikacji sytuuje gry w obszernym kontekście postępującej w Polsce lat 90. informatyzacji oraz komputeryzacji; popularnych ówcześnie praktyk odbiorczych, determinowanych przez brak oficjalnej dystrybucji gier, a także trudności w zdobyciu sprzętu komputerowego. Analizuje również obszerny materiał źródłowy w postaci prasy hobbystycznej z tego okresu, dzięki której gry wideo zostały przedstawione odbiorcom jako nowatorskie oraz interesujące medium - omawia takie tytuły, jak: "Bajtek", "Gambler", "Gry Komputerowe", "Świat Gier Komputerowych", "Reset", "Secret Service" i inne. * Książka ma przede wszystkim charakter naukowy i jako taką pozycję wysoko ją oceniam. Nie tylko czerpie z bieżącego stanu badań, lecz także poszerza ich zakres. Autorka wykonała ogromną pracę, drobiazgowo analizując obszerny materiał i przekonująco pokazując przemiany sposobu, w jaki polskie czasopisma zajmujące się grami komunikowały się ze swoimi czytelnikami. Sądzę równocześnie, że ta pozycja ma szansę, ze względu na swój temat i relatywnie przystępny język, spełnić też funkcję publikacji popularnonaukowej, która mogłaby dotrzeć także do współczesnych hobbystów zajmujących się historią gier. Z recenzji prof. dr. hab. Mirosława Filiciaka

Oblicza Wojny. Tom 11. Społeczne skutki wojen

Aleksander Bołdyrew, Tadeusz Grabarczyk

Jedenasty tom z serii Oblicza Wojny zawiera artykuły autorstwa historyków i archeologów, które zostały poświęcone szeroko rozumianym skutkom wojen. Teksty te dotyczą różnych epok i miejsc, a także rozmaitych aspektów życia społecznego, politycznego oraz gospodarczego. Dzięki temu czytelnik zyskuje wgląd w zarówno dobrze znane, jak i mniej oczywiste konsekwencje wojen - począwszy od lokalnych konfliktów średniowiecznych aż po współczesne problemy związane z migracjami czy manipulacją pamięcią historyczną. Publikacja ta ukazuje, w jak różnorodny i trwały sposób wojny i wojsko mogą wpływać na społeczeństwa. Wierzymy, że ten tom, podobnie jak poprzednie z serii Oblicza Wojny, zainteresuje czytelników i poszerzy ich wiedzę na temat skutków wojen. Aleksander Bołdyrew Tadeusz Grabarczyk

Fach- und Gemeinsprache in deren Wechselbeziehungen und diffusem Spannungsfeld. Eine lexikonbasierte Analyse rechtssprachlicher Lesarten

Agnieszka Stawikowska-Marcinkowska

Die Adressaten der vorgelegten Arbeit sind sowohl Linguisten als auch Juristen – aber zweifellos mit einem Hinweis auf die ersten. Sie – insbesondere diejenigen, die sich mit Lexikologie und Lexikographie befassen – sind zunächst mit dem lexikalischen Fortschritt von Sprachen (einschließlich Deutsch) konfrontiert, der sich aus der zunehmenden Integration des Fachvokabulars in die allgemeine Sprache ergibt. Wie bei der Assimilation der IT-Terminologie nach der Verbreitung der Computerisierung in fast allen Bereichen des Lebens- und Zivilisationsmodells führte die Rechtskultur der Gesellschaft, die durch die neuen sozialen und wirtschaftlichen Realitäten erzwungen wurde, dazu, dass ein erheblicher Teil der Rechtsterminologie von Fachlexika in das allgemeine Vokabular übertragen wurde. Rechtsterminologie erscheint in allgemeinen Wörterbüchern in der Regel in Form separater Sememe in der lexikografischen Mikrostruktur – seltener als Element der Makrostruktur. Diese Tatsache setzt die Benutzer dieser Wörterbücher, die normalerweise keine Experten sind, leicht der daraus resultierenden Interferenz aus. Ziel des Arbeitsvorhabens ist es, an ausgewählten Beispielen aus dem zusammengetragenen Korpus, die Rechtssprache und die Gemeinsprache auf deren Überschneidungen, Ähnlichkeiten und Divergenzen auf der semantischen Ebene zu beschreiben und hierbei das Störungspotenzial offen zu legen, das sich aus solcher unterschiedlichen Bedeutungsgebung ergibt.

Elementy pragmatyki komunikatywistycznej w wykładach i ćwiczeniach

Anita Grzegorzewska

Współczesna lingwistyka walczy z analfabetyzmem komunikacyjnym, obierając za przedmiot swoich obserwacji procesy realnej komunikacji. W szczególności jedna z dziedzin językoznawczych - pragmatyka - umożliwia ogólniejszą od dotychczasowych perspektywę opisu mechanizmów rządzących konwersacją. Proponując interdyscyplinarne podejście do języka, bada relacje między elementami języka a jego użytkownikami. Wykorzystuje w każdej ze swoich postaci metody wypracowane m.in. w ramach językoznawstwa, filozofii, logiki, socjologii i psychologii. Wśród wielu teorii pragmatycznych (semiotycznej, kumulacyjnej, delimitacyjnej, prakseologicznej, mentalnej) poczesne miejsce zajmuje pragmatyka komunikatywistyczna Aleksego Awdiejewa, opisująca jednostki językowe i rytuały ich użycia w komunikacji. Podręcznik pisałam z myślą o studentach kierunku dziennikarstwo, media i projektowanie komunikacji Uniwersytetu Łódzkiego, jak również ze świadomością, że publikacja może znaleźć szersze grono odbiorców. Dokonując doboru treści i sposobów jej prezentacji, uwzględniłam oczekiwania zarówno nauczycieli akademickich, jak i studentów kierunków, na których omawia się zagadnienia związane z językoznawstwem, komunikacją społeczną i dziennikarstwem. Zainspirowana rozmowami z młodymi badaczami reprezentującymi dziedzinę nauk humanistycznych i społecznych, określiłam dwa dodatkowe cele podręcznika: wsparcie Czytelników w podejmowanych analizach tekstów i przygotowanie ich do świadomego odbioru tekstów naukowych poświęconych metodologii komunikatywistycznej. Ze Wstępu

Bezpieczeństwo transportu w Federacji Rosyjskiej

Natasza Duraj

Bezpieczeństwo w sferze transportu stanowi jeden z istotnych problemów związanych z kształtowaniem polityki bezpieczeństwa każdego kraju, a rola transportu jako kluczowego elementu całego systemu logistycznego staje się coraz bardziej znacząca. Prezentowana monografia ma na celu usystematyzowanie wiedzy z zakresu transportu w Federacji Rosyjskiej ze szczególnym uwzględnieniem problematyki jego bezpieczeństwa. W publikacji przedstawiono także kwestie dotyczące stanu i perspektyw prowadzenia działalności gospodarczej w sektorze transportu i gospodarki magazynowej oraz przestępczości w sferze transportu. Książka adresowana jest do szerokiego grona Czytelników zainteresowanych teorią i praktyką bezpieczeństwa transportu oraz metodami przeciwdziałania potencjalnym zagrożeniom w sferze transportu, jak również do studentów i słuchaczy studiów podyplomowych, których profil studiów mieści się w obszarze transportu, spedycji i logistyki, a także szeroko rozumianego bezpieczeństwa.

Internetowe public relations w komunikacji marketingowej przedsiębiorstw

Mariusz Woźniakowski

Zachodzące zmiany rynkowe doprowadziły do przesycenia komunikacji marketingowej reklamą i innymi środkami tradycyjnej promocji. Klienci coraz częściej nie zwracają uwagi na komunikaty komercyjne, przez co trudniej jest zdobyć miejsce w ich świadomości przez poszczególne marki. Wobec powyższego firmy starają się szukać nowych możliwości i narzędzi do komunikacji, które w odbiorze klienta są mniej inwazyjne, stawiają na autentyczny dialog, a jednocześnie z punktu widzenia działań marketingowych zachowują charakter promocyjny. W taki schemat komunikacji marketingowej wpisują się działania z zakresu public relations prowadzone z wykorzystaniem Internetu. Ich głównym celem jest kreowanie pozytywnego wizerunku marki w odbiorze klienta, co w konsekwencji ma się przełożyć nie tylko na pozytywne postrzeganie i zajęcie istotnej pozycji w świadomości konsumenta, ale głównie na wzrost sprzedaży. Podstawowym celem monografii jest przedstawienie potencjału narzędzi internetowego public relations w komunikacji marketingowej marek/przedsiębiorstw z otoczeniem rynkowym.

Problemy społeczne. Trwałość i zmienność w dynamicznej rzeczywistości. Księga jubileuszowa z okazji 45-lecia pracy naukowej i dydaktycznej Profesor Jolanty Grotowskiej-Leder

Andrzej Kacprzak, Marcin Gońda, Iwona Kudlińska-Chróścicka

Do udziału w tworzeniu prezentowanej księgi pamiątkowej zaproszono znamienite grono polskich socjologów, polityków społecznych, ekonomistów i demografów. Koleżanki i koledzy Profesor Jolanty Grotowskiej-Leder z różnych ośrodków akademickich nawiązują w swych tekstach do tematyki badawczej podejmowanej przez Jubilatkę. Wskazują na trwałość, ale jednocześnie zmienność problemów społecznych w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości.

Współczesne trendy bezpieczeństwa biznesu. Problemy i wyzwania gospodarek wschodnich

Beata Glinkowska-Krauze

Książka Współczesne trendy bezpieczeństwa biznesu. Problemy i wyzwania gospodarek wschodnich jest opracowaniem naukowym, które zostało poparte badaniami empirycznymi i studiami przypadków. Monografia ta jest rezultatem wspólnych i indywidualnych międzynarodowych prac badających trendy, problemy i wyzwania stojące przed gospodarkami wschodnimi, zwłaszcza w zakresie bezpieczeństwa biznesu. Cykliczność publikowania wyników badań zapewnia ciągłość i aktualność uczestniczenia w problematyce funkcjonowania współczesnych przedsiębiorstw w międzynarodowym, turbulentnym otoczeniu. Poprzednie publikacje, które powstały w ramach współpracy studentów, doktorantów, pracowników naukowo­badawczych, przedstawicieli samorządów i biznesu, były koordynowane przez Centrum Współpracy Naukowo­Badawczej: Polska–Ukraina, istniejące na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego i w Ługańskim Narodowym Uniwersytecie im. T. Szewczenki na Ukrainie. W aktualną koordynację bardzo aktywnie włączyło się Studenckie Koło Naukowe ManageTeam oraz Katedra Grup Dyspozycyjnych z Uniwersytetu Wrocławskiego. W realizacji kompleksowych badań pomógł międzynarodowy projekt NAWA, dotyczący mobilności naukowej Polska–Ukraina na lata 2020/2021. Monografia zawiera tylko część rezultatów badań w postaci popularnonaukowych artykułów. Pozostała część zaprezentowana została na III Międzynarodowej Konferencji Naukowo­Badawczej w obszarze Zarządzania, Ekonomii, Marketingu i Socjologii w perspektywie wielokulturowości w dniu 27 kwietnia 2021 roku oraz na VI Międzynarodowym Seminarium Naukowym „Współczesne trendy bezpieczeństwa biznesu międzynarodowego” w dniu 1 czerwca 2021 roku w Kijowie. Dołożono starań, aby książka miała kompleksowy charakter i stanowiła istotny wkład teorii i praktyki w kształtowanie bezpieczeństwa biznesu w gospodarkach wschodnich.

Dzieciństwo w rodzinie robotniczej międzywojennej Łodzi. Perspektywa etnograficzno-pedagogiczna

Anna Deredas, Joanna Sosnowska

Publikacja zawiera prezentację materiału źródłowego przechowywanego w Etnograficznym Archiwum im. Bronisławy Kopczyńskiej-Jaworskiej Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego. Materiał ten – w postaci biografii, wspomnień, zapisu rozmów i opowieści, zebrany od osób pochodzenia robotniczego – był gromadzony w latach 70. i 80. XX wieku w celu przeprowadzenia szeroko zakrojonych badań nad kulturą robotniczą Łodzi. Zasób archiwalny pozwolił na przedstawienie wielu aspektów dzieciństwa przeżywanego w łódzkiej rodzinie robotniczej w latach 1918–1939. * Autorki podjęły się niełatwego zadania, jakim jest ukazanie dzieciństwa w rodzinie robotniczej międzywojennej Łodzi z perspektywy wspomnień pracownic i pracowników fabryk (zawartych w materiałach źródłowych zgromadzonych podczas badań etnograficznych). Tematyka monografii należy wciąż do stosunkowo rzadko podejmowanych i analizowanych problemów w polskiej nauce – zarówno na gruncie pedagogiki, jak i historiografii pedagogicznej, a także w kontekście badań etnograficzno-pedagogicznych. Pozycja wpisuje się w najnowszy trend badań regionalnych oraz badań nad historią życia codziennego i społeczną historią wychowania. Z recenzji dr hab. Katarzyny Kabacińskiej-Łuczak, prof. UAM Autorki książki porządkują i prezentują materiał archiwalny pod kątem kategorii „dzieciństwa” i w tym sensie publikacja jest dziełem oryginalnym i atrakcyjnym. Atrakcyjność tematu potwierdza też rosnąca popularność badań nad dzieciństwem, zwrot ku dziecku w naukach społecznych. Niewątpliwie, dla budujących się dopiero polskich studiów nad dzieciństwem monografia ta będzie stanowiła ważną pozycję z zakresu etnografii historycznej – przykład solidnych badań osadzonych w określonym momencie historycznym i dotyczących wąskiej grupy, która wypracowała charakterystyczną kulturę materialną, praktyki społeczne oraz rozumienie dziecka. Na wyróżnienie zasługuje nie tylko skrupulatność opisu wywiadów i charakterystyka rozmówców, lecz także projekt „oddania głosu” osobom, które poddają refleksji własne dzieciństwo, dzieciństwo swoich dzieci oraz wpływ własnego usytuowania społecznego na życie codzienne dziecka. Z recenzji dr hab. Anny Witeski-Młynarczyk, prof. UW

Aus dem evangelischen Pfarrhaus in Lodz und Umgebung. Die Literatur der evangelisch-augsburgischen Dichterpfarrer 1839-1939. Eine kommentierte Anthologie

Monika Kucner

Im multiethnischen Lodz des 19. Jahrhunderts spielten die Geistlichen eine bedeutende Rolle. Sie vermittelten nicht nur den Glauben, sondern fungierten oft als Vermittler und Erzieher im kulturellen Bereich. Nicht selten griffen sie zur Feder, um ihre Gedanken zu Papier zu bringen. Sie verfassten literarische und publizistische Texte auf Deutsch oder Polnisch und verOffentlichten sie in lokalen Zeitungen und Zeitschriften oder seltener in Buchform. So ermOglichten sie ihren Gemeindemitgliedern ein asthetisches GefUhl in einer anderen Form als nur durch die Sonntagspredigt zu entwickeln, den Geschmack fUr das SchOne in der Kunst zu wecken und die Glaubigen dazu zu fUhren, ein GefUge von sinnlichen und geistigen Werten des evangelisch-augsburgischen Glaubens in sich aufzunehmen.

Память в языке, литературе и культуре / Pamięć w języku, literaturze i kulturze

Elena Nevzorova-Kmech, Ivan Smirnov, Anna Stępniak

Monografia, na którą składają się teksty młodych adeptów nauki, przeznaczona jest dla szerokiego grona odbiorców zainteresowanych językoznawstwem, literaturoznawstwem, filozofią, socjologią, psychologią, kulturoznawstwem i ogólnymi problemami humanistycznymi. Autorzy poruszają w niej wiele aspektów lingwistyczno-krajoznawczych oraz kulturoznawczych, dostarczają czytelnikom bogatej wiedzy o języku, literaturze i kulturze różnych krajów, która może być przydatna nie tylko filologom, lecz także specjalistom z innych dziedzin nauki do uogólniania prac teoretycznych z zakresu studiów nad pamięcią. Z recenzji dr. hab. Krzysztofa Kusala prof. Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi Książka ma na celu połączenie tekstów opisujących różne przejawy koncepcji pamięci w różnych kulturach, nie tylko europejskich, co daje wyobrażenie o jej wspólności dla całej społeczności światowej. Niewątpliwą zaletą monografii jest mnogość i różnorodność materiału faktograficznego, nie tylko uwzględnionego już w literaturze naukowej, lecz także współczesnego, nowego, takiego, który dotychczas jeszcze nie był analizowany i opisywany w pracach naukowców. Potwierdza to, że główny cel, jaki postawili sobie autorzy - ukazanie związku przeszłości z teraźniejszością i znaczenia pamięci w tym związku - został osiągnięty. Z recenzji dr. hab. Aleksandra Gadomskiego prof. Uniwersytetu Opolskiego

Pogranicze folkloru i kultury popularnej w wielkomiejskiej Łodzi. Od połowy XIX wieku do 1939 roku

Przemysław Owczarek, Krystyna Radziszewska

Książka jest poświęcono literackiej kulturze popularnej kształtującej się w Łodzi - mieście, które przeżyło gwałtowną transformację z sennej osady w wielki ośrodek przemysłu włókienniczego. Publikacja składa się z dwóch zasadniczych części. W pierwszej badacze opisują obszary twórczości literackiej rzadko odwiedzane przez literaturoznawców czy kulturoznawców: pieśni i piosenki funkcjonujące w środowisku robotniczym w całej ich różnorodności gatunkowej i tematycznej; literaturę brukową (na przykładzie kupletów) skierowaną do masowego, słabo wykształconego odbiorcy i egzystującą na obrzeżach literatury "wysokiej"; popularną literaturę humorystyczną i satyryczną, której Łódź stała się w okresie międzywojennym ważnym ośrodkiem wydawniczym; gatunki kultury masowej rodzące się w dwudziestoleciu międzywojennym - odcinkową powieść popularną oraz "historyjki obrazkowe", czyli zaczątki komiksu pojawiające się na łamach "Expressu Wieczornego Ilustrowanego"; a na zakończenie tej części - teksty reklamowe. Druga część książki to antologia przybliżająca świat tekstów funkcjonujących w łódzkiej kulturze popularnej. Jej poszczególne działy odpowiadają artykułom z części pierwszej i stanowią uzupełnienie badawczych opisów i rozpoznań. Nie dąży ona do kompletności czy nawet reprezentatywności, ale ma jedynie dawać wyobrażenie o bogactwie zjawisk literackich i z pogranicza literatury, które współtworzyły kulturę popularną wielkomiejskiej Łodzi.

Komentowana bibliografia polskich przekładów literatury ludowej kręgu Slavia Orthodoxa

Agata Kawecka, Karolina Krzeszewska, Izabela Lis-Wielgosz, Ivan N. Petrov, ...

Jednym z podstawowych składników historii recepcji literatury ludowej kręgu Slavia Orthodoxa w Polsce jest rozwijana na przestrzeni wieków - z różną dynamiką - twórczość przekładowa. Jej całościowy opis oraz szczegółowa analiza wymagają zebrania, zaprezentowania i skomentowania danych bibliograficznych na temat istniejących tłumaczeń przedmiotowej literatury. Temu właśnie poświęcony jest kolejny tom "Series Ceranea". Bibliografia porządkuje polskie przekłady tekstów ludowych powstałych na terenie obszaru Slavia Orthodoxa. Pierwotny podział materiału źródłowego warunkuje terytorium geograficzne, z jakiego one pochodzą: Słowiańszczyzna Południowa i Wschodnia. Wewnątrz tych dwóch grup utwory zostały podzielone według sposobu ich przekazu lub wykonania na utwory prozatorskie, przeznaczone do opowiadania (bajki, legendy, podania itp.), oraz utwory o charakterze poetyckim, przeznaczone do śpiewu lub recytacji (pieśni, w tym także pieśni epickie, ballady, dumy, byliny i in.). Bibliografii towarzyszą analityczno-opisowe studia szczegółowe.

"Mam na Pana nowy zamach..." Wybór korespondencji Jerzego Giedroycia z historykami i świadkami historii 1946-2000, tom 3

Jerzy Giedroyc

Jerzy Giedroyc miał dwie pasje - politykę i historię. Przez ponad pół wieku konsekwentnie realizował własną politykę historyczną. Jego działalność w tym zakresie zmierzała do gruntownej rewizji historycznego imaginarium Polaków. W najogólniejszym sensie, dążenie to wyrastało z doświadczeń II Rzeczypospolitej i bolesnej lekcji II wojny światowej. Społeczną funkcję wiedzy o przeszłości Jerzy Giedroyc rozumiał jako krytyczny, wielogłosowy i wolny od wszelkich tematów tabu namysł nad przeszłością Polski, jej relacjami z sąsiadami oraz miejscem w Europie. Chciał, aby była to refleksja wolna od wszelkich "fanatyzmów narodowych, klasowych, rasowych, religijnych, obyczajowych". Prezentowana Czytelnikowi trzytomowa edycja korespondencji Jerzego Giedroycia z badaczami przeszłości i jej bohaterami została przygotowana w ramach projektu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki "Jerzy Giedroyc, historycy i świadkowie historii". Składające się na nią listy z zasobu Archiwum Instytutu Literackiego w Paryżu nie były dotychczas publikowane. Zawierają nie tylko mniej lub bardziej poufne glosy do historiograficznych debat toczonych na łamach "Kultury" i "Zeszytów Historycznych", zaprezentowanych przez edytorów w tomie W poszukiwaniu innej historii. Antologia tekstów opublikowanych na łamach periodyków Instytutu Literackiego w Paryżu (WUŁ, 2015). Odnaleźć w nich można również wiele nieznanych, a nawet sensacyjnych informacji o działalności krajowych i emigracyjnych placówek naukowych, warunkach życia i specyfice pracy dziejopisarzy oraz świadków historii, wreszcie o kulisach wydarzeń politycznych, społecznych i kulturalnych, których jedni i drudzy byli uczestnikami.

Arktyka. Krótkie Wprowadzenie 34

Klaus Dodds, Jamie Woodward

> KRÓTKIE WPROWADZENIE - książki, które zmieniają sposób myślenia! Arktyka domaga się uwagi. Ogrzewa się, topnieje i rozmraża, co stanowi śmiertelne zagrożenie dla społeczności, które ją nazywają domem. O wpływy na Arktyce rywalizują mocarstwa: USA, Chiny, Rosja. Arktyka to złożona przestrzeń. W publikacji omówione są najważniejsze problemy regionu w różnych aspektach - od geopolitycznego po środowiskowy. Autorzy badają przyczyny, czynniki napędzające i skutki zmian kulturowych, fizycznych, politycznych i gospodarczych oraz zastanawiają się nad przyszłością Arktyki. Jest to przyszłość nie tylko bieguna północnego, lecz także nas wszystkich. * Interdyscyplinarna seria KRÓTKIE WPROWADZENIE piórem uznanych ekspertów skupionych wokół Uniwersytetu Oksfordzkiego przybliża aktualną wiedzę na temat współczesnego świata i pomaga go zrozumieć. W atrakcyjny sposób prezentuje najważniejsze zagadnienia XXI w. - od kultury, religii, historii przez nauki przyrodnicze po technikę. To publikacje popularnonaukowe, które w formule przystępnej, dalekiej od akademickiego wykładu, prezentują wybrane kwestie. Książki idealne zarówno jako wprowadzenie do nowych tematów, jak i uzupełnienie wiedzy o tym, co nas pasjonuje. Najnowsze fakty, analizy ekspertów, błyskotliwe interpretacje. Opiekę merytoryczną nad polską edycją serii sprawują naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego: prof. Krystyna Kujawińska Courtney, prof. Ewa Gajewska, prof. Aneta Pawłowska, prof. Jerzy Gajdka, prof. Piotr Stalmaszczyk.

Saga rodzinna w literaturze polskiej XXI wieku. Konwencja czy kontestacja?

Anna Zatora

Publikacja redefiniuje gatunek sagi rodzinnej, konfrontując najnowsze reprezentacje literackie z modelem tradycyjnej powieści rodzinnej, i bada zależności między ewolucją gatunku a przeobrażeniami zachodzącymi w modelu rodziny. Funkcjonujące w nauce definicje sagi rodzinnej (powieści rodzinnej) są niewystarczające, by określać najnowszy materiał literacki, czyli powieści o tematyce rodzinnej powstające na początku XXI w. Saga rodzinna jako gatunek silnie związany z życiem pozaliterackim rozwija się wraz ze zmianami zachodzącymi w modelu rodziny - stanowią one kulturowy kontekst badań, w których wykorzystano metodologię literaturoznawczą (genologia, poetyka), z zakresu studiów kulturowych i nauk społecznych (m.in. feminizm i gender studies). Analizie poddane zostały wybrane polskie utwory literackie powstałe w latach 2005-2015: Piaskowa Góra (Joanna Bator), Saturn (Jacek Dehnel), Stulecie Winnych (trylogia; Ałbena Grabowska), Dom na rozlewiskiem (trylogia mazurska; Małgorzata Kalicińska), Rodzina O. (Ewa Madeyska), Chochoły (Wit Szostak), Włoskie szpilki i Szum (Magdalena Tulli). Badania te wskazują na dwie drogi ewolucji gatunku: pierwsza stanowi kontynuację tradycyjnego modelu sagi rodzinnej, a należące do niej reprezentacje literackie (sagi konwencjonalne) zachowują wierność wypracowanemu wówczas modelowi rodziny i powielają większość elementów z zakresu poetyki; na drugiej drodze znalazły się utwory (sagi kontestacyjne), które czerpią z tradycji genologicznej, ale dokonują jej krytycznej reinterpretacji. W zakończeniu zaproponowano wprowadzenie dla nich terminu "antysaga", dotąd niefunkcjonującego w dyskursie naukowym. Analiza materiału literackiego pozwala wykazać związek między rozwojem badań kulturowych i ewolucją modelu rodziny a sagą rodzinną.

Logika. Krótkie Wprowadzenie 36

Graham Priest

> KRÓTKIE WPROWADZENIE - książki, które zmieniają sposób myślenia! Może się wydawać, że logika nie ma wiele wspólnego z filozofią, a tym bardziej z prawdziwym życiem. Graham Priest pokazuje, jak bardzo ta koncepcja jest błędna. Bada filozoficzne korzenie, pokazuje, jak współczesna logika formalna radzi sobie z takimi zagadnieniami, jak istnienie Boga, rzeczywistość, paradoksy teorii prawdopodobieństwa i decyzji. W przystępny sposób wyjaśnia jej podstawy, pokazując, że logika jest ważną częścią współczesnej filozofii, a także jak może być przydatna w codziennym życiu i komunikacji - pozwala klarownie i skutecznie argumentować. Priest podejmuje również tematy związane z algorytmami i aksjomatami oraz dowodami matematycznymi. * Interdyscyplinarna seria KRÓTKIE WPROWADZENIE piórem uznanych ekspertów skupionych wokół Uniwersytetu Oksfordzkiego przybliża aktualną wiedzę na temat współczesnego świata i pomaga go zrozumieć. W atrakcyjny sposób prezentuje najważniejsze zagadnienia XXI w. - od kultury, religii, historii przez nauki przyrodnicze po technikę. To publikacje popularnonaukowe, które w formule przystępnej, dalekiej od akademickiego wykładu, prezentują wybrane kwestie. Książki idealne zarówno jako wprowadzenie do nowych tematów, jak i uzupełnienie wiedzy o tym, co nas pasjonuje. Najnowsze fakty, analizy ekspertów, błyskotliwe interpretacje. Opiekę merytoryczną nad polską edycją serii sprawują naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego: prof. Krystyna Kujawińska Courtney, prof. Ewa Gajewska, prof. Aneta Pawłowska, prof. Jerzy Gajdka, prof. Piotr Stalmaszczyk.

Polskie dziennikarstwo wojenne. Twórcy, gatunki, konflikty zbrojne i polityka międzynarodowa

Zbigniew Bednarek

W monografii, każdorazowo kreśląc tło polityczno-historyczne wojen, przeanalizowano ponad czterdzieści dziennikarskich sprawozdań wojennych, wydanych w formie książkowej, z dziewięciu wojen prowadzonych od 1918 roku do początku XXI wieku w różnych częściach świata (Europa, Afryka, Indochiny, Kaukaz, Bałkany, Irak, Afganistan). Ponadto przedstawiono pracę dziennikarzy w czasie wojen na przestrzeni lat, tradycję relacji wojennej od starożytności i jej status w dziennikarstwie światowym, definicję i typologię korespondentów wojennych, kwestie źródeł, etyki zawodowej, wartości dokumentalnej sprawozdań oraz propagandy wojennej i sposobów oddziaływania na odbiorców. Ważne miejsce w publikacji zajmują wojskowe komunikaty i sprawozdania od wojny polsko-bolszewickiej do misji pokojowej i misji stabilizacyjnej na przełomie XX i XXI wieku, a także praca oficerów prasowych Wojska Polskiego.

Przez zarzuconą subtelną bawełnicę... - cognitio symbolica w kazaniach reformata Antoniego Węgrzynowicza (źródła, zastosowania i konteksty)

Magdalena Kuran

Na okładce tej książki znajduje się drzeworyt zaczerpnięty z łacińskiego zbioru kazań Antoniego Węgrzynowicza Syllabus Marianus. Przedstawia on wnętrze drukami i pracujące w niej osoby. W banderoli umieszczonej u dołu znajdujemy inskrypcję ,,Lucern dabit atra fuligo".Wielce prawdopodobne jest, że pomysłodawcą i wykonawcą drzeworytu był Węgrzynowicz, który sam ilustrował większość swoich zbiorów kazań. "Czarna sadza da światło" - słowa te w duchu epoki, za pomocą metafory i paradoksu, wyrażają ideę, która znajduje swoje odzwierciedlenie w jego kazaniach. Sadza, która była głównym składnikiem farby drukarskiej, jest tu metonimią drukowanego słowa, a szerzej - wyrażanej poprzez nie treści. Idea ciemności, która prowadzi ku światłu, rzeczy materialnych wiodących ku duchowym, to z kolei istota cognitionis symbolicae. * Atutem rozprawy jest jej przedmiot formalny - tytułowa cognitio symbolica, czyli obecne w twórczości reformata "myślenie symboliczne", przejawiające się w posługiwaniu strukturami symbolicznymi (tu senso largo obejmującymi alegorię, metaforę i inne struktury oparte na analogii). Samo zjawisko, dość dobrze rozpoznane w kulturze wieków dawnych [...], tu stało się przedmiotem interesującego studium przypadku, wzbogacającego wiedzę o dawnej symbolografii i jej roli w kształtowaniu dawnego języka religijnego. Tak ukierunkowanej pracy na temat dawnej prozy kaznodziejskiej do tej pory brakowało. Z recenzji prof. Wiesława Pawlaka (KUL)