Horyzont dialogu i rozumienia. W kręgu myśli Józefa Tischnera

Krystyna Pietrych

Dwadzieścia lat temu, 19.01.1995 r., Uniwersytet Łódzki nadał ks. prof. Józefowi Tischnerowi tytuł doktora honoris causa. Dziś znaczenie myśli Tischnera w dyskursie naukowym i społecznym wydaje się jeszcze bardziej istotne. Jego głos humanisty – pojmującego relacje z innym jako miejsce spotkania i dialogu, jako obustronne zobowiązanie etyczne – winien brzmieć szczególnie donośnie we współczesnym świecie, którym w coraz większym stopniu rządzą depersonalizujące procesy. „Wiara jest wartością, która wykracza poza wszystko to, co w otaczającym człowieka świecie, ukazuje się jako «coś-do-czegoś-ze-względu-na-coś». Wiara jest sposobem wyrażania i kształtowania samego człowieczeństwa człowieka. […] Łaska wiary jest łaską wyzwolenia. Do świata wiary wkracza się zawsze tylko przez bramę wolności”. Wiara zatem łączy się nierozerwalnie nie z nakazami instytucji, ale z wyzwoleniem i wolnością. Jest bardziej dążeniem i powinnością niż normą. „Trzeba dziś podnosić do poziomu pojęć doświadczenia powrotu do źródeł wiary, rozumu i wolności”, takimi słowy kończy Tischner swój wykład O myśleniu i doświadczeniu w Królestwie wiary. W ten sposób wyznacza także nasz „Horyzont dialogu i rozumienia”. Dlatego wyrażenie stało się głównym tytułem niniejszej książki, wydobywając w ten sposób charakter powinnościowy ludzkiego sposobu istnienia, konstytuowany przez poczucie odpowiedzialności i troski, ale także wynikający z potrzeby łączenia wiary z racjonalnym namysłem nad różnymi wymiarami rzeczywistości. 

Wprowadzenie do komputerowej analizy danych jakościowych. Przykłady bezpłatnego oprogramowania CAQDAS

Jakub Niedbalski

W monografii omówiono programy CAQDA, wspomagające analizę danych jakościowych. Są to narzędzia bezpłatne, powszechnie dostępne, oferujące dość bogate rozwiązania, a niewymagające specjalnych zasobów sprzętowych ani wiedzy z zakresu obsługi standardowych programów komputerowych. Ułatwiają one zarówno pracę z tekstem, jak i analizę materiałów audiowizualnych. Publikacja zawiera też praktyczne wskazówki dotyczące wyboru oprogramowania do realizacji projektów badawczych. Adresatami książki są nie tylko studenci, doktoranci i badacze zainteresowani analizą danych jakościowych wspartą specjalistycznym oprogramowaniem komputerowym, lecz także wszyscy, którzy w swojej pracy poszukują tego rodzaju narzędzi.

Censorship of Literature in Post-War Poland: In Light of the Confidential Bulletins for Censors from 1945 to 1956

Anna Wiśniewska-Grabarczyk

The author’s focus on a relatively neglected field of censorship research – the bulletins – and attempt to provide a systematic account of their role and nature marks the key innovative aspect of the work. I deeply appreciate and admire the colossal labour that the author has undertaken to produce the text, especially in the extremely difficult circumstances that we have had to endure these past two years. Dr. John M. Bates University of Glasgow The reviewed publication will enable foreign readers to get an insight into how the system of control and repression operated in Poland during the Stalinist era. Furthermore, it will familiarize them with the history of Poland, including Polish literature of that period. Prof. Kamila Kamińska-Chełminiak University of Warsaw Wiśniewska-Grabarczyk’s monograph is based on rich source material and is of great intellectual value. The publication of the book in English will further research on communist censorship in Central and Eastern Europe in the context of comparative analysis. Prof. Sławomir Buryła University of Warmia and Mazury in Olsztyn

Prozodia zapisana dla aktorów i lektorów

Anita Grzegorzewska

W Prozodii zapisanej dla aktorów i lektorów autorka proponuje spójny i przemyślany system notacji warstwy brzmieniowej, a następnie z powodzeniem stosuje go w praktyce, zapisując fragmenty starannie wyselekcjonowanych audiobooków w wykonaniu znakomitych polskich aktorów. Publikacja przeznaczona jest dla osób, dla których ważna jest praca głosem, a w szczególności dla aktorów, dziennikarzy, lektorów, przedstawicieli promocji i reklamy, nauczycieli. Może stanowić narzędzie edukacji nie tylko w uczelniach artystycznych czy w redakcjach, lecz także w szkole – podczas nauki sprawnego i pięknego czytania, autoprezentacji, sztuki wystąpień publicznych, retoryki, wreszcie na warsztatach aktorskich i mikrofonowych. * Książkę zaleca się do lektury wszystkim, których interesuje sztuka pięknego, efektownego i przekonującego mówienia – tu w zakresie brzmienia ludzkiej mowy. prof. dr hab. Zofia Uzelac PWSFTviT w Łodzi Autorce udało się harmonijnie połączyć model zapisu prozodii – a samo stworzenie tego modelu było wielkim osiągnięciem naukowym badaczki – z jego zastosowaniem praktycznym. Zaprezentowany przez nią sposób zapisu prozodii polskiej jest obecnie najlepszym modelem w polskim językoznawstwie. prof. dr hab. Kazimierz Ożóg Uniwersytet Rzeszowski

"Cud, że ręka jeszcze pisze...". Świadectwa z łódzkiego getta z materiałami dydaktycznymi dla uczniów i studentów

Krystyna Radziszewska, Sascha Feuchert, Hans-Jürgen Bömelburg, Monika Kucner

Innowacyjność publikacji polega nie tylko na przygotowaniu antologii literackich tekstów gettowych, które w oryginalnej wersji są rozproszone po licznych publikacjach, oraz przygotowaniu gotowych scenariuszy do pracy z młodzieżą, lecz także na poszerzeniu praktycznych propozycji dydaktycznych o konteksty historyczne – historię szkolnictwa w Łodzi, w tym szkolnictwa żydowskiego, losy dzieci w Łodzi podczas wojny oraz losy dzieci żydowskich w łódzkim getcie. To naukowe wprowadzenie pozwoli nauczycielom lub osobom pracującym z młodymi ludźmi przybliżyć realia świata, o którym opowiada literatura piękna i wspomnieniowa. Z recenzji prof. Magdaleny Ruty Die Innovation der Publikation besteht nicht nur in der Erstellung einer Anthologie literarischer Gettotexte, die in der Originalfassung auf zahlreiche Publikationen verstreut sind, und in der Erstellung fertiger praktischer didaktischer Vorschläge für die Arbeit mit Jugendlichen, sondern auch in der Erweiterung mit historischen Kontexten, die sowohl die Geschichte des Schulwesens in Łódź, das Schicksal der Kinder in Łódź während des Krieges als auch das Schicksal jüdischer Kinder im Getto Lodz/Litzmannstadt darstellen. Diese wissenschaftliche Einführung ermöglicht Lehrern oder Pädagogen, die mit Kindern und Jugendlichen arbeiten, die Wirklichkeit dieser Welt zu vermitteln, über die in der Literatur sowie in Tagebüchern und Memoiren erzählt wird. Aus dem Gutachten von Prof. Magdalena Ruta

Anateizm. Powrót do Boga po Bogu

Richard Kearney

Seria W POSZUKIWANIU IDEI XXI WIEKU prezentuje najnowsze publikacje z dziedziny filozofii, nauk społecznych, etyki i neurobiologii, które nie są znane polskiemu czytelnikowi. Stanowią one odbicie najaktualniejszych tendencji intelektualnych we współczesnej humanistyce, naukach przyrodniczych oraz studiach interdyscyplinarnych. W ramach serii dotychczas ukazały się: Michael Ruse, Ateizm. Co każdy powinien wiedzieć Martin L. Kringelbach, Ośrodek przyjemności. Zaufaj swoim instynktom Chad Meister, Wprowadzenie do filozofii religii Henry Jenkins, Sam Ford, Joshua Green, Rozprzestrzenialne media. Jak powstają wartości i znaczenia w usieciowionej kulturze Victor J. Stenger, Bóg. Błędna hipoteza. Jak nauka wykazuje, że Bóg nie istnieje Thomas Metzinger, Tunel Ego. Naukowe badanie umysłu i mit świadomego ja John Hick, Nowe pogranicze religii i nauki. Doświadczenie religijne, neuronauka i Transcendentne John L. Schellenberg, Religia ewolucyjna John Harris, Poprawianie ewolucji. Argumenty etyczne za tworzeniem lepszych ludzi Richard Swinburne, Umysł, mózg i wolna wola Jennifer Huberman, Transhumanizm. Od przodków do awatarów Wkrótce ukaże się: Thomas Metzinger, Bewusstseinskultur: Spiritualitat, intellektuelle Redlichkeit und die planetare Krise Jaka jest rola sacrum we współczesnym świecie? Czy anateizm jest przeciwny ateizmowi? Na czym polega zakład anateistyczny? Co właściwie mamy na myśli, gdy mówimy dziś o Bogu? Czy możliwy jest powrót do sacrum po doświadczeniach wojen i totalizmów? Czy o wierze rozmawiać musimy jedynie z perspektywy ateistycznej lub teistycznej? W tej książce Richard Kearney zaprasza nas do uczestniczenia w intelektualnych i duchowych peregrynacjach. To podróż zarówno przez księgi biblijne, interpretacje symboli religijnych, jak i filozofię hermeneutyczną czy modernistyczne powieści. Kearney zachęca nas do przyjęcia postawy otwartej i gościnnej, która - być może - okaże się szansą na ponowne spotkanie z Bogiem? * Moment anateistyczny jest dostępny dla każdego, kto doświadcza chwil głębokiej dezorientacji, wątpliwości lub lęku, kiedy nie jesteśmy już pewni, kim jesteśmy ani dokąd zmierzamy. Takie chwile mogą nawiedzać nas w środku nocy, w pustce nudy lub melancholii, w bólu straty lub depresji. Lub po prostu w "świętej niepewności" radykalnej otwartości na to, co obce. Żaden człowiek nie może mieć absolutnej pewności co do absolutów. I całe szczęście. Mędrcy i święci wielokrotnie poświadczają o napotkaniu boskości w chmurach niewiedzy lub jaskiniach ciemności. Wierzący zazwyczaj modlą się do Boga, "aby zaradził ich niedowiarstwu" (Mk 9, 24). I nawet Chrystus zadał pytanie swemu Ojcu na krzyżu - "Dlaczego mnie opuściłeś?" - zanim mógł powrócić do odnowionej wiary w życie. Nikt nie jest odporny na momenty niewiedzy. Anateizm zakłada ten ateistyczny moment jako antidotum na dogmatyczny teizm. Prawdziwa wiara, jak ujął to Dostojewski, "wyrywa się z tygla wątpliwości". Fragment książki Anateizm. Powrót do Boga po Bogu

Kierowanie zespołami zróżnicowanymi ze względu na styl życia

Joanna Cewińska, Małgorzata Striker

Monografia stanowi kontynuację rozważań podjętych w książce Elementy stylu życia jako determinanty pracy w zespole (2020). W tej publikacji, podobnie jak w poprzedniej, autorki zaprezentowały wybrane wyniki prac badawczych zrealizowanych w ramach projektu w Katedrze Zarządzania Zasobami Ludzkimi Wydziału Zarządzania UŁ. Przedstawiły opinie kierowników i pracowników na temat wpływu stylu życia na proces kierowania zespołami. Na podstawie tych badań stwierdziły m.in., że w miejscach pracy akceptowane są różne style życia pracowników, ale podwładni muszą stosować się do zasad przyjętych w organizacji. Według kierowników i pracowników przełożony nie powinien mieć prawa do ingerowania w style życia podwładnych. Kierownicy, szczególnie starsi wiekiem i stażem oraz przed 30. rokiem życia, częściej od pracowników deklarują otwartość na różnorodność stylów życia i większą przychylność wobec pracowników. Zaobserwowano również, że mężczyźni częściej niż kobiety godzą się na uwzględnianie stylu życia w podejmowaniu decyzji dotyczących podwładnych i dają kierownikom przyzwolenie na ingerowanie w tę sferę. Ponadto zauważono, że łatwiej jest kierować zespołami, których członkowie mają podobny styl życia. W mniejszych organizacjach i mniej licznych zespołach kierownicy częściej biorą pod uwagę styl życia podwładnych oraz częściej niż w dużych społecznościach zdarza im się z tego względu podejmować negatywne decyzje.

Stabilność międzynarodowego system walutowego. Problemy i kierunki reformy

Joanna Bogołębska

Współczesny wielodewizowy międzynarodowy system walutowy (msw), na skutek przyjętych zasad oraz postępujących procesów globalizacyjnych i integracyjnych w gospodarce światowej, prowadzących do jego nadmiernej elastyczności oraz liberalizmu, wykazuje coraz większą niestabilność. Potocznie msw nazywany jest dziś "non-systemem", dla podkreślenia wadliwości jego funkcjonowania. Duża zmienność kursów walutowych, kryzysy finansowe (walutowe, zadłużeniowe), akumulacja rezerw walutowych, zablokowanie mechanizmów dostosowawczych, nierównowagi globalne - wszystkie te zjawiska należą do najbardziej namacalnych symptomów niestabilności. Celem monografii jest wskazanie źródeł niestabilności msw i współzależności zachodzących między jego elementami. Autorka, odnosząc się do dyskusji toczącej się w literaturze światowej i instytucjach międzynarodowych (m.in. MFW, ONZ, WTO), dokonuje analizy potencjalnych kierunków reformowania systemu zarówno pod kątem realności, jak i zasadności ich podejmowania. Publikacja stanowi pierwszą kompleksową próbę omówienia zjawisk generujących niestabilność w msw i obszarów wymagających jego transformacji, podejmowaną w polskiej literaturze przedmiotu.