Wykłady z mechaniki ogólnej

Włodziemierz Kurnik

Podręcznik obejmuje materiał przedmiotu Mechanika ogólna prowadzonego w ramach studiów akademickich I stopnia na wydziałach mechanicznych politechnik. Może być wykorzystywany także przez studentów innych wydziałów, na których mechanika - również w węższym zakresie - należy do przedmiotów obowiązkowych lub obieralnych. Treść i układ książki odpowiada wykładom prowadzonym na Wydziale Samochodów i Maszyn Roboczych Politechniki Warszawskiej. Materiał prezentowany jest w ujęciu geometrycznym uzupełnionym elementami mechaniki analitycznej w zakresie niezbędnym do zastosowań praktycznych.

Innowacje w wybranych sektorach gospodarki

Zbigniew Chyba, Stanisław Marciniak, Bartłomiej Gładysz

Przygotowywana przez zespół pracowników i współpracowników Instytutu Organizacji Systemów Produkcyjnych Wydziału Inżynierii Produkcji Politechniki Warszawskiej monografia jest kolejną, trzecią już, z cyklu publikacji poświęconych zagadnieniom innowacji i zarządzania innowacjami. Tym razem autorzy pragną przyjrzeć się tworzeniu nowoczesnych rozwiązań na poziomie mezoekonomicznym, z perspektywy funkcjonowania sektorówi branż gospodarki. Cytując Faulknera: "proces określania granic sektora jest sam w sobie bardziej sztuką niż nauką ścisłą, jednak ma wielką wagę dla sprecyzowania atrakcyjności danego sektora. Jeżeli przyjmiemy zawężoną definicję sektora w kategoriach produktu, powstaje niebezpieczeństwo, że analizie naszej umkną krytyczne aspekty otoczenia konkurencyjnego". W tradycyjnym ujęciu branża to zbiór podmiotów gospodarczych oferujących na sprzedaż podobne wyroby czy usługi, a sektor to grupa przedsiębiorstw wytwarzających wyroby będącesubstytutami. W innym ujęciu pojęcie sektora dotyczy rodzaju działalności, zaś branża - produktów. Często terminy branża i sektor stosowane są w praktyce zamiennie. Tematyka terminologii i definiowania branży i sektora stanowi zagadnienie samo w sobie i jest poza zakresem niniejszej monografii. Uzasadniając powstanie niniejszej, trzeciej z cyklu, monografii z dziedziny innowacji, należy podkreślić, że jej celem jest uchwycenie i zilustrowanie pewnych mechanizmów związanych z innowacjami na poziomie mezoekonomicznym i z tego punktu widzenia przyjęte zostanie podejście, w którym branża i sektor są synonimami i nie zawierają zawężenia znaczeniowego do podobnych produktów lub substytutów ani rodzaju działalności lub produktów.

Pojęcia jako funkcje decyzyjne. Zagadnienia filozoficzne, metodologiczne i informatyczne

Paweł Stacewicz

Czym są pojęcia, że możemy je pojmować na różne sposoby, wnikając w różne warstwy wytwarzanej i gromadzonej przez człowieka wiedzy? Pytanie to nurtuje filozofów, psychologów, semiotyków, logików, lingwistów, ale także informatyków i specjalistów od sztucznej inteligencji. Wszyscy oni uznają pojęcia za podstawowy składnik wiedzy, który umożliwia systemom opartym na wiedzy - tak naturalnym, jak sztucznym - podejmowanie decyzji kategoryzacyjnych. Umożliwia zatem percepcję, zapamiętywanie i elementarne formy rozumowania. Dlaczego pojęcia można rozumieć jako funkcje decyzyjne? Jak tego rodzaju funkcje są reprezentowane wewnątrz naturalnych i sztucznych systemów poznawczych? Dlaczego nie wszystkie ich reprezentacje są czytelne dla człowieka? W jaki sposób teorie pojęć odwołują się do teorii zbiorów? Są to najważniejsze zagadnienia, które podejmuję w swojej książce.

Wybrane zagadnienia administracyjne w kontekście ekonomicznym, prawnym i filozoficznym

Agnieszka Tomczak

Opracowanie, rozpoczynające się od historii Wydziału Administracji i Nauk Społecznych, podejmuje problematykę polityki edukacyjnej w szkolnictwie akademickim i wybranych zagadnień ekonomicznych, administracji, zarządzania publicznego i filozofii. Autorzy dowodzą, że niezbędne dla pełnienia misji nauki oraz realizacji zadań edukacyjnych jest podejście interdyscyplinarne. Publikacja ukazała się z okazji 100-lecia odnowienia tradycji Politechniki Warszawskiej.

Polscy architekci i urbaniści w Syrii. Wybrane projekty

Joanna Klimowicz

W prezentowanej monografii przedstawiono wybrane, zrealizowane i niezrealizowane na terenie Syrii, projekty architektoniczne i urbanistyczne opracowane przez polskich specjalistów. Kraj ten od roku 2011 jest nieustannie niszczony działaniami wojennymi, które prowadzone są we wszystkich jego rejonach. W wielu przypadkach trudno jest dziś jednoznacznie stwierdzić, czy obiekty realizowane przez polskich urbanistów i architektów przetrwały działania wojenne. Przedstawione w opracowaniu materiały projektowe są zbiorem dokumentów udostępnionych przez autorów wybranych dzieł. Projekty te stanowią tylko część wszystkich, które powstały w Syrii. Są to materiały, które udało się przywieźć naszym specjalistom do kraju. Dzięki licznym spotkaniom i rozmowom autorki książki z autorami projektów powstała możliwość przybliżenia działalności naszych rodaków w Syrii. Przedstawione w książce materiały niejednokrotnie są jedynymi, jakie pozostały autorom po opracowanych projektach. Część z wybranych przez autorkę projektów, stanowiących własność autorów, jest jedynym zachowanym egzemplarzem. Materiały źródłowe były bazą do stworzenia katalogu i digitalizacji prac udostępnionych na potrzeby naukowe. Większość zdjęć obrazujących zrealizowane projekty została zrobiona przez autorkę podczas licznych podróży do Syrii, w latach 2002-2007, jeszcze przed rozpoczęciem działań wojennych. Wyniki rozmów przeszły najśmielsze oczekiwania, ponieważ wynikło z nich, że w prawie każdym zakątku Syrii Polacy realizowali swoje projekty i na stałe wpisali się w krajobraz tamtejszych miast. Niestety, nie wszystkie dokumenty udało się odnaleźć, nie do wszystkich osób udało się dotrzeć z racji nieubłaganego upływu czasu. Nie wszystkie materiały projektowe udało się autorom przewieźć do Polski. Dlatego przybliżenie tego tematu wydaje się być istotne z punktu widzenia historii architektury i polskich osiągnięć poza granicami kraju.

Wytrzymałość materiałów 2 - przykłady obliczeń

Aniela Glinicka, Magdalena Kruk

Skrypt jest przeznaczony dla czytelników, którzy znają treści mechaniki teoretycznej i wytrzymałość materiałów 1. Są one przedstawione w różnych książkach; w tym przez autorów reprezentujących Wydział Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej, a więc W. Szcześniaka, R. Nagórskiego, P.J. Obrębskiego, A. Glinicką oraz P. Jastrzębskiego, J. Mutermilcha i W. Orłowskiego. W prezentowanym opracowaniu każdy rozdział poprzedzono zwartym wprowadzeniem teoretycznym do tematu, a następnie przedstawiono odpowiednio dobrane przykłady. Rozwiązane zadania pozwalają zarówno na lepsze zrozumienie treści teoretycznych, jak i na ich utrwalenie, co ułatwia opanowanie trudnych zagadnień teoretycznych. Teoria, krótko przestawiana w każdym rozdziale, nie zawiera wyprowadzeń wzorów, ale tak wyjaśnia konkretne zagadnienia, żeby zadania zamieszczone w danym rozdziale mogły być przez studenta zrozumiane.   W skrypcie omówiono kolejno: dwukierunkowe zginanie prętów, mimośrodowe rozciąganie/ściskanie prętów, hipotezy wytrzymałościowe, stateczność sprężysta i niesprężysta prętów, belki statycznie niewyznaczalne na podporach stałych i na sprężystym podłożu – podstawy obliczeń, nośność graniczna prętów rozciąganych, zginanych i skręcanych – podstawy obliczeń. W dwóch zagadnieniach, wymienionych tu jako ostatnie, użyto sformułowania – postawy obliczeń. Chodzi tu o odpowiednie ograniczenie materiału, aby nie wchodzić w obszerne treści mechaniki konstrukcji i teorii nośności granicznej.

Podstawy fizyczne energetyki jądrowej

Bronisław Słowiński

W prezentowanym skrypcie przedstawiono zarys podstaw fizycznych obecnej energetyki jądrowej i jej trendy rozwojowe. Opracowanie powstało na podstawie materiału do wykładów, które autor prowadził w ciągu ostatnich dziewięciu lat dla studentów drugiego stopnia edukacji na Wydziale Fizyki Politechniki Warszawskiej, a także dla doktorantów wydziałów fizyki Politechniki i Uniwersytetu Warszawskiego, magistrantów Wydziału Inżynierii Produkcji SGGW, studentów trzeciego roku Instytutu Fizyki UMCS w Lublinie. Skrypt może być również pomocny dla studentów studiów podyplomowych odpowiednich specjalności, na których autor prowadził wykłady dla inżynierów, pragnących zapoznać się od podstaw z tą fascynującą dziedziną o ogromnych implikacjach technologicznych i społecznych.   Podana na końcu literatura zawiera tylko kilka pozycji, spośród sporej liczby monografii i publikacji w danej problematyce, które są najbardziej zbliżone do profilu niniejszego skryptu lub też są praktycznie dostępne. W tych publikacjach można znaleźć odnośniki do innych materiałów źródłowych. Bardzo przydatny jest również Internet i wymienione strony informacyjne.

Krajobrazy zwyczajne. Krajobrazy zamieszkane. Wizje, teorie, praktyki

Joanna Giecewicz

Tematyką niniejszej monografii jest ewolucja zmieniającej się w czasie i przestrzeni relacji pomiędzy zamieszkiwaniem a stosunkiem zamieszkujących do krajobrazu i natury. Ta nieustanna zmiana jest analizowana na przykładzie obszarów przyrodniczych w metropoliach, gdzie można zaobserwować narastanie pozytywnego postrzegania krajobrazów zwyczajnych współistniejących w codzienności zamieszkiwania, przy jednoczesnym niedocenianiu ich rzeczywistych wartości przyrodniczych, stanowiących o zamieszkiwalności (habitability) obszarów urbanizowanych. Przywołanie XVII-XVIII-wiecznej genezy kształtowania się nowej estetyki krajobrazu zwyczajnego jest kluczem do zrozumienia późniejszych zasadniczych przemian w skali aglomeracji miejskich. We wczesnych XVII-wiecznych propozycjach planistycznych można wyróżnić dwa symboliczne kierunki rozwiązywania konfliktu osadnictwa i natury - prymat zabudowy kosztem przyrody i wielorakie próby ich współistnienia. Rozwój osadnictwa i miast sprzyja dominacji realistów kierunku pierwszego, co stopniowo prowadzi do pogarszania się warunków życia miejskiego. W innych modelach urbanizacji dostrzegane są zalety drugiego typu - koncepcji wizjonerów uwzględniających obecność elementów przyrodniczych i dążących do ich zachowania dla dobra zamieszkujących.

Podstawy Ekonomii

Leszek Jerzy Jasiński

Podręcznik ma umożliwić studentom Politechniki Warszawskiej poznanie głównych zasad ekonomii w jej wszystkich wymiarach. Opracowanie składa się z czterech części: mikroekonomii, ekonomii menedżerskiej, makroekonomii i ekonomii międzynarodowej. Przedstawiono trzy główne działy ekonomii, a uwzględnienie obok nich ekonomii menedżerskiej wynika z jej dużego znaczenia w praktyce. Nie wyodrębniono działu poświęconego finansom, ponieważ tematyka finansowa jest obecna we wszystkich czterech częściach tekstu. Do analizy niektórych zjawisk ekonomicznych wykorzystano metody matematyczne i zrozumienie tych fragmentów tekstu wymaga znajomości podstaw matematyki.   Pierwsze wydanie książki ukazało się w 2013 roku. Edycja obecna jest jej wersją uaktualnioną.

Zeszyt "Architektura" nr 16, Obrazy architektury. Reprezentacje idei architektonicznej w kontekście współczesnej kultury wizualnej

Krzysztof Koszewski

Obraz stanowi nie tylko nośnik i odzwierciedlenie idei architektonicznej – co jest przedmiotem rozważań w niniejszej książce – ale jest także tworzywem architektury, wpływając na jej fundamentalne cechy i kondycję. Prezentowana książka stanowi próbę zbliżenia dwóch światów, traktując przedstawienia idei jako swoistą oś dyskursu. Próba ta może być z pewnością uzupełniana, gdyż wspomniany obszar dotyczący wizualności i praktyk z nią związanych zmienia się dynamicznie i wciąż poszerza, zmieniając tym samym kontekst obrazów architektury.   Obrazy architektury, będące przedmiotem rozważań w kolejnych rozdziałach, spełniają trzy kryteria – są odbierane jako wrażenie wizualne, zostały wytworzone jako reprezentacja (nie jest to sam odbiór wizualny dzieła w przestrzeni) i pozostają skoncentrowane istotowo wokół projektowania, ukazując intencjonalnie jakiś aspekt dzieła architektury, które dopiero ma powstać.

Oświetlenie ulic

Wojciech Żagan

Niezwykle dynamicznym subobszarem oświetlenia ulicznego jest sfera używanych do tego celu źródeł światła, medialnie opanowana obecnie przez LED-y, wypromowane jako najlepsze rodzaje oświetlenia ulic przez ich producentów. Dziś niechętnie przyjmowany do świadomości jest fakt, że skuteczność świetlna LED-ów i uznanych za przestarzałe wysokoprężnych lamp sodowych są bardzo podobne, a więc energooszczędność nie powinna być argumentem przemawiającym za powszechnością stosowania źródeł elektroluminescencyjnych. W sferze wyboru oświetlenia ulicznego mamy więc bardzo dynamiczną sytuację, która wymaga spokojnej i rzeczowej interpretacji. Taki cel przyświecał decyzji napisania tej pracy przez autora dysponującego bogatym doświadczeniem wieloletniego uczestnictwa w rozwoju oświetlenia ulicznego i tworzącego dziesiątki projektów oświetlenia ulic wielu miast.

Ludwik Fleck - mikrobiolog i filozof

Maria Ciesielska, Paweł Jarnicki

Autorzy starali się przybliżyć sylwetkę Ludwika Flecka jako mikrobiologa i serologa, a także jako filozofa nauki. Wierzymy, że przedstawienie pierwszej pozwoli lepiej zrozumieć tę drugą. Wiadomo, że Ludwik Fleck był filozofującym mikrobiologiem. Czas i miejsce, w których przyszło mu żyć, sprawiły, że zajął się medycyną. Mikrobiologiczna strona jego dorobku jest swoistym zapisem historii jego czasów, a jednocześnie zagadnienia serologiczne i mikrobiologiczne, którymi się zajmował, nie pozostały przecież bez wpływu na stworzoną przez niego filozofię nauki.   Dorobek mikrobiologiczny i serologiczny Ludwika Flecka nie wzbudził dotąd zainteresowania większości badaczy Flecka. Działo się tak z pewnością dlatego, że wiedza w naukach medycznych szybko się dezaktualizuje (z tego względu np. współczesnych immunologów nie interesują teksty historyczne), ale także dlatego, że do zrozumienia jego niefilozoficznych tekstów nie wystarczy współczesne wykształcenie medyczne, trzeba mieć też sporą wiedzę historyczną.   W przeciwieństwie do wielu filozofów nauki Ludwik Fleck był czynnym naukowcem, który swoją teorię budował nie tylko na podstawie lektury tekstów innych autorów i badaniach historycznych, ale głównie na fundamencie własnych doświadczeń, co jest bardzo ważną cechą jego twórczości.

Część i całość. W stronę topoontologii

Bartłomiej Skowron

„Ta przeglądowa monografia jest książką trudną, nawet bardzo trudną. Niemniej jest ona istotnym wkładem w nowopowstającą dziedzinę filozofii, tj. topoontologię. Niewątpliwie wyzwaniem jest zmierzenie się z zaawansowanymi konstrukcjami, które przywołuje Bartłomiej Skowron. Nie waha się on balansować na granicy poznawalności. Kto jednak podejmie trud analizy owych problemów wraz z autorem, z pewnością dostrzeże, że zarówno koncepcje Skowrona, jak i dociekania omawianych przez niego krytycznie filozofów, rzucają nowe światło na wiele tradycyjnych problemów filozoficznych. Cierpliwość i wysiłek Czytelnika zaowocuje. Jestem tego pewien.” dr hab. Janusz Kaczmarek, prof. UŁ Recenzja. Czasopismo "Edukacja Filozoficzna" 73/2022 https://www.edukacja-filozoficzna.uw.edu.pl/index_pliki/ef73/ef-73-11.pdf

Konkurs chemiczny dla licealistów. Zbiór zadań

Maciej Dranka, Michał Fedoryński, Krzysztof Krawczyk

Prowadzony od 36 lat przez Wydział Chemiczny Politechniki Warszawskiej Konkurs Chemiczny dla licealistów składa się z dwóch etapów. W pierwszym uczniowie rozwiązują w domu zadania z chemii ogólnej i nieorganicznej, chemii organicznej i tzw. zadania technologiczne, których istotą jest bilansowanie procesów technologicznych. Konkurs adresowany jest do uczniów szczególnie interesujących się chemią – podstawą cywilizacji technicznej – dlatego zakres zadań, szczególnie z chemii organicznej, wykracza poza zakres podstawy programowej obowiązującej licealistów i wymaga samodzielnego poszerzania wiedzy. Etap drugi odbywa się na Wydziale Chemicznym PW (z wyjątkiem XXXV Konkursu – z powodu pandemii drugi etap odwołano, natomiast drugi etap XXXVI Konkursu odbył się zdalnie), zakres zadań tego etapu pokrywa się z problemami, z którymi uczniowie powinni byli się zapoznać, rozwiązując zadania pierwszego etapu.   Przedstawione w publikacji zadania konkursowe z odpowiedziami stanowią wybór spośród około tysiąca problemów z minionych lat. Autorzy opracowania mają nadzieję, że będzie ono pomocne przy przygotowywaniu się do różnych konkursów chemicznych i przyczyni się do zwiększenia zainteresowania chemią wśród licealistów.

Numerical Methods

Piotr Tatjewski

W podręczniku zaprezentowano podstawowy kurs metod numerycznych dla studentów uczelni technicznych, w szczególności kierunków Automatyka i Robotyka, Informatyka oraz Mechatronika. Przedstawiono zagadnienia dotyczące: reprezentacji liczb i błędów maszynowych, metod numerycznych dla układów równań liniowych i nieliniowych, wartości własnych i szczególnych, aproksymacji i interpolacji, równań różniczkowych zwyczajnych, całkowania i różniczkowania numerycznego.   Podręcznik może być wykorzystywany do nauczania metod numerycznych w języku angielskim. Jego polskojęzycznym odpowiednikiem jest książka „Metody numeryczne” wydana przez OWPW w 2013 roku.

Badania symulacyjne i doświadczalne elementów taboru i infrastruktury kolejowej w aspekcie bezpieczeństwa i eksploatacji

Jacek Kukulski

Rozwój infrastruktury kolejowej i zwiększenie prędkości pociągów są wynikiem doskonalenia konstrukcji nowoczesnych pojazdów kolejowych oraz optymalizacji konstrukcji infrastruktury kolejowej. W opracowaniu omówiono badania ukierunkowane na zwiększenie bezpieczeństwa ruchu pociągów, a także ograniczenie kosztów utrzymania nawierzchni kolejowej. Głównym przedmiotem zainteresowania autora są zagadnienia dotyczące modelowania nawierzchni kolejowej, jej diagnostyki i utrzymania, w tym metod utrzymania i oceny zużycia, a także uszkodzeń nawierzchni i jej elementów. Drugim omówionym tematem są badania taboru kolejowego i jego elementów, w tym zagadnienia związane z tribologią pary ciernej hamulca pojazdów kolejowych.