Księga 70-lecia Katedry Rachunkowości Uniwersytetu Łódzkiego. Ludzie i ich dokonania

Ewa Walińska

Wydział Zarządzania, powołany w 1994 roku, to wyróżniające się centrum naukowo-dydaktyczne i jeden z największych wydziałów Uniwersytetu Łódzkiego. Jest rozpoznawalny dzięki wybitnym ekspertom naukowym, aktywnej współpracy z biznesem i instytucjami publicznymi, innowacyjnym przedsięwzięciom oraz przedsiębiorczemu i efektywnemu zarządzaniu. Pracownicy tego Wydziału pełnią istotne funkcje w gremiach opiniodawczych i instytucjach doradczych, doceniana jest też ich działalność naukowa i dydaktyczna. Współpraca z zagranicznymi instytucjami edukacyjnymi umożliwia im wymianę doświadczeń pomocnych w procesie dydaktycznym i zwiększa potencjał naukowo-badawczy Uczelni. W zakresie certyfikacji kierunków studiów Wydział Zarządzania współdziała z międzynarodowymi organizacjami, m.in. z ACCA, IPMA i CIMA. W wyniku kompleksowej oceny jakości działalności naukowej Wydział Zarządzania UŁ został zakwalifikowany do kategorii naukowej A. Jako pierwszy w Polsce otrzymał najwyższą, wyróżniającą ocenę instytucjonalną Polskiej Komisji Akredytacyjnej w obszarze nauk społecznych, a w 2017 roku zajął drugie miejsce w kategorii „Wydziały ekonomiczne” w Rankingu Uczelni i Wydziałów Ekonomicznych „Rzeczpospolitej”. Księga jubileuszowa powstała w związku z 70. rocznicą utworzenia Katedry Rachunkowości Uniwersytetu Łódzkiego. Jest poświęcona dokonaniom naukowym i dydaktycznym pracowników tej jednostki, zrealizowanym pod opieką jej kierowników – prof. dr. Edwarda Wojciechowskiego, prof. dr hab. Alicji Jarugi, prof. dr hab. Ireny Sobańskiej, a obecnie prof. dr hab. Ewy Walińskiej. W pierwszej części publikacji zaprezentowano rozwój dydaktyczny i naukowy Katedry od jej powstania w okresie powojennym aż do dziś, warunki, w jakich była organizowana, jednostki dydaktyczno-naukowe oraz informacje o osiągnięciach szczególnie zasłużonych nauczycieli i naukowców z nią związanych, którzy wnieśli znaczący wkład w rozwój rachunkowości nie tylko w regionie łódzkim, lecz także w całym kraju. Część druga księgi zawiera wykaz pracowników Katedry Rachunkowości – na przestrzeni 70 lat jej istnienia – oraz nauczycieli akademickich obecnie zatrudnionych w Katedrze. W kolejnej części przedstawiono fotografie ukazujące Katedrę w różnych okresach jej funkcjonowania, uwieczniające ważne dla jej pracowników wydarzenia. W ostatniej części zamieszczono listy od przyjaciół Katedry – pisane często spontanicznie, przybierające formę wspomnień, życzeń czy refleksji związanych ze współpracą z Katedrą.

Prawo rzymskie w orzecznictwie Izby Lordów w latach 1876-2009

Łukasz Jan Korporowicz

Obok prawa angielskiego, na Wyspach Brytyjskich powstał inny system prawny – Scots law, którego rozwój aż do XVIII w. pod wieloma względami był niezależny od rozwoju prawa angielskiego. Na prawo szkockie (od XV w.) bardzo silnie oddziaływała kontynentalna tradycja prawa, przede wszystkim tradycja prawa rzymsko-holenderskiego. Dzięki prawnikom prawo szkockie poddane zostało procesowi romanizacji. Szkockich prawników wykorzystujących wzorzec justyniańskich Instytucji zaczęto nazywać instytucjonalistami. Samodzielny byt prawa szkockiego został częściowo zaburzony po zawarciu między Anglią i Szkocją unii realnej. Obecność prawa rzymskiego w Wielkiej Brytanii i jego wpływ na tamtejsze systemy prawne od dawna budzi zainteresowanie naukowców. Zważywszy na fakt, że rozwój prawa angielskiego w znacznym stopniu uzależniony jest od doktryny precedensu, wszelkie próby badania zjawiska recepcji bądź wpływu obcych rozwiązań prawnych dokonywane muszą być przez pryzmat orzecznictwa angielskich sądów. Zgodnie z tym założeniem w oddawanej do rąk czytelników książce określono zakres wykorzystania prawa rzymskiego w orzecznictwie Izby Lordów w latach 1876–2009. Analiza orzeczeń ma za zadanie pomóc w udzieleniu odpowiedzi na następujące pytania: kto przywoływał ius Romanum najczęściej, jakie źródła prawa zostały w tym celu wykorzystane oraz prace których autorów były najchętniej cytowane, i wreszcie, czy dokonanie stosownych odwołań wpływało na ostateczny kształt ferowanych w sprawach wyroków? 

Modele procesu komercjalizacji nowych technologii w przedsiębiorstwach. Uwarunkowania wyboru - kluczowe obszary decyzyjne

Edyta Gwarda-Gruszczyńska

Rozwój nowych technologii, skracanie cyklu życia wyrobów, rosnące zróżnicowanie potrzeb klientów powodują, że problematyka komercjalizacji nowych technologii w ostatnich kilkunastu latach stała się bardzo popularna i nabiera coraz to większego znaczenia. Nowe technologie dla wielu przedsiębiorstw, zwłaszcza tych działających w sektorach podlegających szybkim zmianom technologicznym, stanowią podstawę do budowania przewagi konkurencyjnej, wzrostu i zyskowności. Komercjalizację najprościej można określić jako doprowadzenie do sprzedaży. W przypadku nowej technologii lub oryginalnych wyników badań naukowych w procesie tym menadżerowie muszą zmierzyć się z kilkoma ważnymi decyzjami, które często decydują o sukcesie przedsięwzięcia. Kluczowe decyzje dotyczą: przystąpienia do komercjalizacji (komercjalizować czy nie), wyboru sposobu ochrony własności intelektualnej, sposobu finansowania poszczególnych etapów tego procesu, czy wreszcie sposobu wprowadzania nowej technologii na rynek. Skuteczne i przemyślane wybory składające się na kształt procesu komercjalizacji doprowadzą nie tylko do sprzedaży nowej technologii, ale również przyniosą wartość dodaną zarówno inicjatorom tego procesu, jak i innym uczestnikom łańcucha kreowania wartości (klientom, dla których były tworzone, partnerom biznesowym).  

Święta wojna w Al-Ándalus. Przeobrażenia aktywności dżihadystycznych komórek terrorystycznych w Hiszpanii w latach 1995-2012

Stanisław Kosmynka

Europa Zachodnia i Południowa od lat jest jedną ze scen aktywności ekstremizmu dżihadystycznego, zarówno jako obszar przedsięwzięć logistycznych, jak i cel operacji terrorystycznych. Analiza rozwoju tego ruchu na Starym Kontynencie pozwala dostrzec wiele istotnych prawidłowości obrazujących jego ewolucję, sieciowość oraz złożone mechanizmy funkcjonowania. Hiszpania jest w tym kontekście przypadkiem szczególnym, stanowiącym interesujące studium badawcze przeobrażeń komórek terrorystycznych. W niej znajduje wyraz, znamienna dla narracji dżihadyzmu, mitologizacja świetności Al-Ándalus – dużej części podbitego przed wiekami Półwyspu Iberyjskiego. Bliskie sąsiedztwo z obszarem Maghrebu, szczególnie z Marokiem, rzutuje także na skalę i charakter migracji z tego rejonu do Hiszpanii i innych krajów europejskich, co stało się czynnikiem istotnym z perspektywy rozwoju struktur terrorystycznych. Publikacja przedstawia mechanizmy krystalizacji komórek dżihadystycznych w Hiszpanii ich ewolucję oraz przybliża okoliczności i skutki zamachu terrorystycznego w Madrycie 11 marca 2004 r. Autor podejmuje refleksję nad aktualnymi zagrożeniami bezpieczeństwa tego państwa, innych krajów europejskich oraz regionu Maghrebu. 

Współpraca przedsiębiorstw i organizacji pozarządowych przy realizacji działań społecznie odpowiedzialnych. Aspekty sprawozdawcze

Halina Waniak-Michalak

Opracowanie stanowi nowatorskie ujęcie problemu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (CSR). Podjęto w nim próbę kompleksowego spojrzenia na działalność organizacji społecznych, a w szczególności współpracę korporacji i organizacji pozarządowych służącą realizacji działań społecznie odpowiedzialnych w okresie międzywojennym, po II wojnie światowej iw XXI w. Celem książki jest analiza zjawiska społecznej odpowiedzialności organizacji, a w szczególności wskazanie motywów podejmowania przez korporacje działań filantropijnych. Osobną kwestią jest znaczenie i zakres ujawniania informacji dotyczących współpracy przedsiębiorstw i organizacji pozarządowych. Badano raporty CSR, raporty zintegrowane, a także sprawozdania organizacji pozarządowych. Zastosowano analizę literatury, kwerendy, analizę treści i przypadków oraz analizę statystyczną. W ramach badań historycznych przyjęto metodę indukcyjną, opierając się na danych źródłowych pozyskanych w Archiwum Państwowym w Łodzi. Opracowanie może być wykorzystywane przez badaczy zainteresowanych szeroko rozumianą tematyką społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw.

Starość i młodość w literaturze i kulturze

Michał Kuran

Kategorie czy też toposy starości i młodości są bardzo często obecne we wszelkich dokonaniach będących przejawem działalności artystycznej. Funkcjonują zarówno w kulturze wysokiej, jak i popularnej, ponieważ należą do pojęć podstawowych, stanowiąc fundamentalne wymiary przebiegającej w czasie egzystencji człowieka. W książce znajdują się charakterystyki utworów respektujących poetyki kolejnych okresów literackich – od średniowiecza po czasy współczesne. Omawiane dzieła literackie przynależą do poezji oraz do prozy, reprezentując liczne gatunki i formy, takie jak: poemat, traktat, kazanie, poradnik, wierszowana epika, sielanka, dramat, elegia, epitafium, powieść, krótkie utwory liryczne (wiersze), rozważania drogi krzyżowej, reportaż czy piosenka. Rozważania, będące przekrojowym spojrzeniem na literaturę, dotyczą twórczości: Françoisa Villona, Stefana Falimirza, Mikołaja Reja, Fabiana Birkowskiego, Samuela Twardowskiego, Klemensa Bolesławiusza, Franciszka Zabłockiego, Franciszka Karpińskiego. Juliusza Słowackiego, Cypriana Kamila Norwida, Marii Bartusówny, Narcyzy Żmichowskiej, Eugenii Żmijewskiej, Brunona Schulza, Jana Lechonia, Zofii Nałkowskiej, Haliny Poświatowskiej, Tadeusza Konwickiego, Jacka Kaczmarskiego i Wojciecha Tochmana. 

Powszechna wystawa światowa w Paryżu w 1900 roku. Splendory Trzeciej Republiki

Eleonora Jedlińska

Książka przybliża fenomen, jakim były w kulturze europejskiej wystawy światowe. Autorka bada ich genezę i przedstawia zarys ich historii (od Pierwszej Wystawy Francuskiej w 1798, poprzez wystawę londyńską w 1851, Wystawę Powszechną w Paryżu w 1855, wystawę paryską w 1867, wiedeńską w 1873, wystawy paryskie w 1878 i 1889, wystawę w Chicago w 1893 - po tytułową, paryską, w 1900). Publikacja zawiera szczegółową analizę planów i projektów oraz omówienia ważniejszych realizacji architektonicznych, towarzyszących temu podniosłemu wydarzeniu (m.in. Brama Monumentalna, Grand Palais i Petit Palais, Most Aleksandra III, Pałac Wody i Elektryczności, Rue des Nations wraz z pawilonami narodowymi oraz La Ruche). Osobną część poświęcono sztukom pięknym. Zasadniczą treść książki (napisanej przez historyka sztuki) stanowią problemy artystyczne, którym towarzyszą zagadnienia historyczne, socjologiczne, polityczne i filozoficzne, kształtujące postawy społeczne końca XIX w. Obszerne fragmenty dotyczą obecności na wystawie 1900 r. artystów polskich - ich dzieł i roli w kształtowaniu świadomości istnienia Polski. Publikacja zawiera kilkadziesiąt wyjątkowych zdjęć z 1900 r. oraz współczesne fotografie najważniejszych obiektów architektonicznych Paryża, powstałych na Wystawę Światową. Bogactwo ilustracji, przedstawiających rzadko reprodukowane dzieła sztuki z licznych muzeów na świecie sprawia, że książka może być atrakcyjnym źródłem ikonograficznym.  

Strajk studencki w Łodzi styczeń - luty 1981 r. Okruchy pamięci, zapisy źródłowe, ikonografia

Krzysztof Lesiakowski

Inspiracją do przygotowania niniejszej książki były opinie dawnych uczestników strajku. Dobór osób, które udzieliły relacji, nie był przypadkowy, ale założony plan uzyskania i stworzenia reprezentatywnej próby, w której znajdą się przedstawiciele strony studenckiej i ówczesnej władzy, obok liderów strajkowych, np. z Międzyuczelnianej Komisji Porozumiewawczej, będą też tzw. zwyczajni uczestnicy strajku, a obok przedstawicieli UŁ pojawią się reprezentanci pozostałych łódzkich uczelni: AM, PŁ, PWSM i PWSSP, został zrealizowany tylko częściowo. Niestety, dotarcie do przedstawicieli ówczesnej władzy państwowej, a także politycznej, z wielu względów było utrudnione lub niemożliwe. Zdjęcia, znajdujące się w książce, zostały tak dobrane, aby poprzez ich pryzmat, równolegle do części zawierającej relacje i dokumenty, dało się opowiedzieć historię łódzkiego strajku. Specyfika źródła ikonograficznego pozwalała uwypuklić niezwykle charakterystyczne dla strajku studenckiego motywy, które trudno oddać w opisie – duże nagromadzenie młodych ludzi na małej przestrzeni, momenty wielkich emocji i wyciszenia, np. na modlitwie, różne formy aktywności strajkowej, które przenikały się z narastającym zmęczeniem. Publikowane zdjęcia pozwalają też wyjść poza swoisty dotychczasowy kanon, tzn. koncentrowanie się na tym, co działo się w budynku Wydziału Filologicznego UŁ. Książka poszerza wiedzę i podtrzymuje pamięć o łódzkim strajku studenckim z 1981 r. Jest ona także dobrym przykładem współpracy różnych środowisk i pokoleń, połączonych wspólną myślą – w tym wypadku uchronienia przed zapomnieniem istotnej karty walki polskiej młodzieży akademickiej o wolność swojego środowiska i całej Polski. 

Ekonomia zrównoważonego rozwoju. Społeczeństwo. Środowisko. Innowacje w gospodarce

Radosław Dziuba, Monika Szewczyk, Ewelina Okraszewska

Niniejsza publikacja jest zbiorem artykułów zaprezentowanych podczas I Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Ekonomia Zrównoważonego Rozwoju. Tematyka publikacji wpisuje się w aktualny dyskurs dotyczący zmian klimatycznych, w kontekście problemów społeczno-gospodarczych ekonomii międzynarodowej. Problemy poruszane przez autorów artykułów mogą stać się okazją do wymiany doświadczeń oraz inspiracją do dalszych prac badawczych w zakresie ekonomii zrównoważonego rozwoju.  

Prawne aspekty organizacji i funkcjonowania samorządowych centrów usług wspólnych

Krystian M. Ziemski, Iwona M. Wieczorek

Przekazujemy Czytelnikom książkę dedykowaną samorządowcom podejmującym nowe wyzwania w obszarze szeroko pojętej racjonalizacji kosztów działania. Opracowanie dotyczy prawnych aspektów organizacji i funkcjonowania samorządowych centrów usług wspólnych. Potrzeba powoływania tego typu jednostek w odniesieniu do samorządów terytorialnych i ich jednostek organizacyjnych była dostrzegana już dużo wcześniej. Działania podejmowane przez poszczególne jednostki samorządu terytorialnego skłoniły do przyjęcia ustawowych rozwiązań umożliwiających tworzenie centrów usług wspólnych z wykorzystaniem różnych form współdziałania. Autorami opracowania są praktycy, prawnicy i nauczyciele akademicy mający duże doświadczenie zawodowe. Taki skład osobowy pozwolił połączyć wiedzę teoretyczną z doświadczeniem praktycznym, co stanowi o innowacyjnym charakterze publikacji. W książce zaprezentowano w przystępnej formie przegląd zagadnień z zakresu tworzenia centrów usług wspólnych, akcentując zarówno korzyści, jak i zagrożenia z tym związane. Można ją traktować jako kompendium wiedzy na temat wdrażania rozwiązań z zakresu centrów usług wspólnych w jednostkach samorządu terytorialnego.  

Edukacja międzykulturowa na rzecz zrównoważonego rozwoju

Aneta Rogalska-Marasińska

Inspiracją do powstania książki była potrzeba podzielenia się z Czytelnikiem obserwacjami oraz naukową refleksją nad współczesną wielokulturową rzeczywistością społeczną i współtworzącym ją człowiekiem. Autorka łączy prezentowaną problematykę z postulatem naprawy relacji międzyludzkich i międzykulturowych poprzez zgodę na powszechną realizację idei zrównoważonego rozwoju, którą postrzega jako niezbędny dziś cel aktywności społeczności globalnej. Sugeruje wykorzystanie edukacji międzykulturowej, dostrzegając w niej najbardziej uzasadnione narzędzie wychowawcze, aby wielokulturowa społeczność globu dokonała zmiany swoich postaw i wybrała odbudowę podstawowych środowisk życia ludzi (przyrodniczego, kulturowego, społecznego i gospodarczego) na zasadach harmonii i współbycia, z odrzuceniem narracji zysku, rabunkowej gospodarki, przymusu rywalizacji oraz niechęci wobec drugiego człowieka. Znaczącym i nowatorskim spojrzeniem na wyzwania zrównoważonego rozwoju jest odwołanie się do obszaru kultury, który jest jednym z głównych, a zarazem najczęściej pomijanych filarów koncepcji zrównoważenia.

Polish Commercial Law in a Nutshell

Bartosz Kucharski

The aim of the present book is to give an outline of Polish Commercial Law in English language. The book follows the usual sequence of lectures on Commercial Law in Poland dividing the content in two parts. First part is on entrepreneurs mainly partnerships and companies as the most important forms of organization of business and second part is on commercial acts especially contract. The latter part includes also chapters on securities as wall as on prevention of unfair competition and on trademarks. I will be happy if the book serves all those students who learn Polish law in English as well as students who set off to study abroad in English and seek books that could acquaint them with English legal terminology. Hopefully the work can also be of help to foreigners, especially foreign entrepreneurs who want to engage in business activity in Poland and need basic knowledge of Polish Commercial Law, as well as to legal practitioners who have to explain the institutions of Polish Law to their foreign clients. 

Handel w przestrzeni wielkomiejskiej. Przykład Łodzi

Jerzy Dzieciuchowicz

Celem tego opracowania jest przede wszystkim identyfikacja stopnia zróżnicowania obecnej struktury przestrzennej placówek handlowych i ich pracowników, jak też dostępności tych placówek w przestrzeni wielkomiejskiej, na przykładzie Łodzi. Podjęto również próbę typologii przestrzennej łódzkiego handlu. Tło dla tej problematyki stanowiło naświetlenie genezy oraz głównych nurtów badawczych nowej geografii handlu, w nawiązaniu do tradycyjnego podejścia stosowanego w tej dziedzinie geografii ekonomicznej. Omówienie współczesnej roli handlu w kształtowaniu przestrzeni miejskiej Łodzi zostało też poprzedzone charakterystyką rozwoju historycznego działalności handlowej w mieście, przy uwypukleniu jej przemian strukturalnych i wpływu tej sfery życia gospodarczego na kierunki zagospodarowania przestrzennego miasta.

Władza a społeczeństwo? Od średniowiecza do II wojny światowej

Janusz Skodlarski

Głównym celem autora jest ukazanie ewolucji w relacjach władzy i społeczeństwa od upadku Rzymu do II wojny światowej. Od najdawniejszych czasów do dziś stosunki władzy ze społeczeństwem stanowią podstawowy element dziejów ludzkości. Dążenie do rządzenia, panowania nad innymi, wywodzi się z natury człowieka. I władza, i społeczeństwa miały wpływ na zmianę stosunków społecznych, na kształtowanie się prawa i poziomu egzystencji ludzkiej. W książce autor podejmuje próbę odpowiedzi m. in. na następujące pytania: kto miał większy wpływ na kształtowanie się prawa i poziomu egzystencji ludzkiej, władza czy społeczeństwo? jaki był zakres władzy w poszczególnych systemach ustrojowych? jakie metody i środki były stosowane przez rządzących, a jakie przez społeczeństwo, które z nich były skuteczniejsze? w jakim stopniu władcy i rządzący wychodzili naprzeciw potrzebom społecznym? czy demokracja parlamentarna była w omawianym czasie najlepszym ustrojem? czy demokratyzacja ustroju wpłynęła na stopę życiową społeczeństwa?

Relacje interpersonalne dorosłych rodzeństw w aspekcie funkcjonowania psychospołecznego i krytycznych wydarzeń życiowych

Katarzyna Walęcka-Matyja

Publikacja z zakresu psychologii rodziny. Prezentowane w książce kwestie teoretyczne i rezultaty najnowszych badań dotyczą jakości oraz znaczenia relacji interpersonalnych dorosłych rodzeństw. Autorka w podjętych analizach koncentruje się na czterech następujących zagadnieniach: charakterystyka psychologicznych aspektów relacji z rodzeństwem w okresie dorosłości; wyróżnienie wzorców relacji interpersonalnych dorosłych rodzeństw; określenie związku pomiędzy krytycznymi wydarzeniami życiowymi a pozytywnymi i negatywnymi aspektami relacji rodzeństw oraz oszacowanie buforowej roli relacji z rodzeństwem w obliczu krytycznych wydarzeń życiowych.

Jurysprudencja 5. Prawo prywatne Unii Europejskiej ze stanowiska teorii prawa

Joanna Helios

Głównym celem monografii było zbadanie adekwatności wypracowanych w teorii prawa koncepcji podziału na prawo publiczne i prawo prywatne w prawie Unii Europejskiej. Na marginesie zasadniczych rozważań uwzględniono również dyskusję nad Europejskim Kodeksem Cywilnym, harmonizacją/unifikacją prawa prywatnego i refleksję nad rolą prawa prywatnego w procesie integracji społecznej. W publikacji można wyodrębnić trzy obszary problemowe: 1) adekwatność wyróżnienia prawa prywatnego UE jako rodzaju prawa; 2) kwestię uzasadnienia podziału europejskiego prawa na publiczne i prywatne; 3) modernistyczne uwikłania unijnego prawa prywatnego. Procesy integracji europejskiej oraz globalizacyjne „narzucają” nowe rozumienie prawa publicznego i prawa prywatnego. Wiąże się to ściśle ze zjawiskami: publicyzacji prawa prywatnego, prywatyzacji prawa publicznego oraz multicentryzmem. Na prawo prywatne Unii Europejskiej składa się wiele aktów unijnych o charakterze wiążącym i niewiążącym. Dyrektywy unijne w większości dotyczą obrotu konsumenckiego i są wdrażane za pomocą procedur administracyjnoprawnych, co stanowi pogwałcenie założeń prawa prywatnego. Do prawa prywatnego Unii Europejskiej trzeba również zaliczyć prawo międzynarodowe prywatne. Książka skierowana jest zarówno do teoretyków i filozofów prawa, dogmatyków prawa międzynarodowego i europejskiego, cywilistów, komparatystów i historyków prawa, jak też do wszystkich zainteresowanych prawem prywatnym, które może być szansą dla rozbudowy Wspólnoty.  

Kreatywność językowa w komunikowaniu (się)

Bartłomiej Cieśla, Katarzyna Burska

 W publikacji pokazano różne sposoby twórczego wykorzystania języka w literaturze, sztuce i edukacji. Młodzi adepci językoznawstwa, kulturoznawstwa, literaturoznawstwa, dziennikarstwa i filozofii dzielą się spostrzeżeniami na temat kreacyjnych możliwości tkwiących zarówno w samym języku, jak i jego użytkownikach. Zebrane artykuły dotyczą atrakcyjnych zabiegów słownych i słowno-wizualnych wykorzystywanych we współczesnej komunikacji. Poruszone zostały zagadnienia kreatywności genologicznej, innowacji w przekładach i oryginalności słownej w rozmaitych odmianach polszczyzny. Analizy licznych przekazów służące systematyzacji i pogłębieniu wiedzy w szerokim obszarze wskazanych problemów uzupełnione są o teoretyczne rozważania nad komunikacją, kreatywnością językową i sposobami jej rozwijania. Książka adresowana jest nie tylko do humanistów zajmujących się opisem komunikatów językowych, ale też do wszystkich osób, które chciałyby popracować nad własnymi umiejętnościami pisarskimi i rozwijać kompetencje językowe.

Nazwy terenowe i miejscowe w przestrzeni fizycznej. Geographical names in physical space

Artur Gałkowski, Renata Gliwa

Nazwa „Polska” pierwotnie oznaczała ziemię Polan, a dopiero później doznała rozszerzenia znaczenia, odnosząc się np. do terytorium państwa Bolesława Chrobrego. Nazwa „Wiślanie” pojawia się w IX w. w trzech niezależnych od siebie źródłach. Tym i wielu innym przykładom pochodzenia wielu nazw poświęcona jest ta książka. Wcześniej na podobne tematy ukazały się: „Mikrotoponimia i makrotoponimia. Problematyka wstępna” (red. Artur Gałkowski, Renata Gliwa, 2014); „Mikrotoponimy i makrotoponimy w komunikacji i literaturze” (red. Artur Gałkowski, Renata Gliwa, 2015). W monografii „Nazwy terenowe i miejscowe w przestrzeni fizycznej” kontynuowane są rozważania na temat osiągnięć w zakresie toponimii, ze szczególnym uwzględnieniem występowania jednostek mikro- i makrotoponimicznych w szeroko rozumianej przestrzeni fizycznej, na którą składa się pejzaż naturalny, terenowy, hydrograficzny, powiązany z konkretnymi regionami oraz elementami topografii, jak również obiektami składającymi się na układ miast i wsi. Wielojęzyczność tomu, udział przedstawicieli z różnych ośrodków naukowych pozwala na prezentację najnowszych wyników badań w zakresie toponomastyki polskiej i zagranicznej, zwłaszcza wschodnie- i zachodniosłowiańskiej. 

Studenci wobec wyborów samorządowych w latach 2002-2014. Przyczynek do demokracji obywatelskiej

Danuta Walczak-Duraj

Praca dotyczy diagnozy i interpretacji opinii oraz oczekiwań studentów (często po raz pierwszy biorących udział w wyborach samorządowych) odnoszących się zarówno do przebiegu kampanii samorządowych, samych wyborów, jak i do władz lokalnych, wyłonionych w wyborach 2002 r., 2006 r., 2010 r. i w 2014 r., w stosunku do perspektywy ogólnopolskiej. Przedstawiona analiza potwierdza wewnętrzne zróżnicowanie tych ocen, gdyż ani sam przebieg kampanii samorządowych, ani działania władzy lokalnej jako takiej nie były przedmiotem szczególnego zainteresowania badanej młodzieży. Złożoność problemów powoduje, iż trudno będzie w sposób systemowy uruchomić mechanizmy mobilizujące zaangażowanie polityczne młodych ludzi, a zwłaszcza tych, którzy okres swoich studiów spędzają poza stałym miejscem zamieszkania. Książka kierowana jest do osób interesujących się polską samorządnością, szczególnie jednak do socjologów polityki, socjologów młodzieży, polityków oraz władz i instytucji samorządowych.  

Komizm polskich i francuskich zdań cytowanych. Analiza semantyczna, stylistyczna i pragmatyczna

Magdalena Lipińska

W monografii zanalizowano mechanizmy komizmu słownego w polskich i francuskich przysłowiach, zagadkach i facecjach. Te wypowiedzi, powtarzane od pokoleń, wiążą się z przekonaniami i postawami osób mówiących danym językiem. W książce autorka próbuje odpowiedzieć na pytanie, w jakiej mierze owe związki wyrazów, spostrzeżeń i zachowań są podobne, a w czym się różnią w języku polskim i francuskim. Przedstawione mechanizmy komizmu są ważną i charakterystyczną właściwością przysłów. Rozważania o charakterze semantycznym, stylistycznym i pragmatycznym dotyczące tego zagadnienia poprzedzane są w poszczególnych podrozdziałach fragmentami humorystycznych wypowiedzi profesora Józefa Tischnera, polskiego księdza i filozofa. Na ich przykładzie autorka wskazuje, że interesujące ją mechanizmy komizmu nie są zastrzeżone dla omawianych struktur językowych, ale odnoszą się również do wypowiedzeń bardziej rozbudowanych i niewchodzących w skład systemu frazeologicznego. Porównanie tak rozumianych mechanizmów komizmu właściwych przysłowiom polskim i francuskim plasuje tę książkę w dziedzinie nie tylko paremiologii kontrastywnej, lecz także kontrastywnej teorii komizmu, kontrastywnej semantyki, stylistyki i pragmatyki. 

Polityka przestrzenna w Polsce. Instytucjonalne uwarunkowania na poziomie lokalnym i jej skutki finansowe

Cezary Brzeziński

Ład przestrzenny ma szczególną wartość dla żyjącego i gospodarującego w przestrzeni człowieka. Dzięki prawidłowemu ukształtowaniu przestrzeni można chronić walory przyrodnicze, ograniczać antropopresję, tworzyć warunki do ochrony zabytków architektury czy układów urbanistycznych, a także wpływać na efektywniejsze funkcjonowanie gospodarki. Obserwacja niekorzystnych procesów przestrzennych w Polsce – m.in. żywiołowego rozlewania się miast, rozpraszania zabudowy na terenach wiejskich – zrodziła pytanie: dlaczego jednak tak się dzieje? Przekonanie o tym, że negatywne skutki planowania przestrzennego wynikają z obowiązującego prawa, skłoniło do wykorzystania w badaniu tego problemu podejścia instytucjonalnego. Przeprowadzono zatem ekonomiczną analizę prawa, przyglądając się zależnościom pomiędzy obowiązującymi rozwiązaniami ustawowymi oraz ich interpretacjami przez sądy administracyjne a skutkami finansowymi, jakie one niosą. W literaturze polskiej niewiele jest publikacji dotyczących skutków finansowych planowania przestrzennego, a już istniejące nie przedstawiają dokładnych zależności między unormowaniami prawnymi i ich skutkami ekonomicznymi. Niniejsza monografia w znaczącym stopnie wypełnia tę lukę i jest ona adresowana do szerokiego grona Czytelników zainteresowanych gospodarką przestrzenną – zarówno studentów tego kierunku, jak i ekonomistów, geografów, urbanistów, prawników oraz ekologów. 

Szara strefa gospodarki. Determinanty i mechanizmy kształtowania

Paulina Malaczewska

W publikacji dokonano analizy zjawiska szarej strefy, jej wielkości i zmian strukturalnych pod kątem długookresowych determinant oraz mechanizmów kształtowania. W tym celu skonstruowano autorskie modele matematyczne zatrudnienia nierejestrowanego i produkcji ukrytej z wykorzystaniem narzędzi teorii gier. Modele te zostały szczegółowo przeanalizowane pod względem teoretycznych własności matematycznych i ekonomicznych. Ponadto przeprowadzono na nich przykładowe badania empiryczne i analizy scenariuszowe na podstawie danych statystycznych dotyczących polskiej gospodarki. Dzięki zastosowanym metodom możliwe było również wskazanie rekomendacji dla polityki gospodarczej i społecznej, a także zbadanie efektywności jej instrumentów wpływających na wielkość szarej strefy. Monografia adresowana jest głównie do specjalistów, badaczy zjawiska szarej strefy, praktyków gospodarczych, studentów kierunków ekonomicznych oraz osób zainteresowanych polityką gospodarczą.

Poprawność językowa w praktyce. Zbiór ćwiczeń

Katarzyna Burska, Bartłomiej Cieśla

Oddajemy do rąk Czytelników zbiór ćwiczeń poświęconych poprawności językowej - książkę pomyślaną z jednej strony jako dydaktyczna pomoc dla nauczycieli podejmujących na lekcjach wskazaną problematykę, z drugiej zaś - jako niewielkich rozmiarów poradnik adresowany do osób, które chciałyby podjąć wysiłek indywidualnej pracy nad zwiększeniem kompetencji językowych. W szczególności mamy na myśli uczniów, studentów, dziennikarzy, redaktorów, korektorów, pracowników agencji reklamowych i copywriterskich, jakkolwiek publikację tę kierujemy do wszystkich miłośników polszczyzny. Ze Wstępu "Niezaprzeczalnym walorem książki jest uwzględnienie najnowszych zmian zachodzących we współczesnej polszczyźnie. Należy docenić pracę młodych naukowców, którzy podjęli trud przygotowania nowego i oryginalnego zestawu ćwiczeń odsłaniających złożoność polskiego systemu językowego oraz jego czytelny dynamizm, a jednocześni e pokazali krótkotrwałość obowiązujących kodyfikacji." Z recenzji prof. dr. hab. Leszka Tymiakina

Czas i miejsca w biografii. Aspekty edukacyjne

Elżbieta Dubas, Anna Gutowska

W kolejnym tomie serii „Biografia i badanie biografii” autorzy skoncentrowali się na dwóch podstawowych kategoriach – czasu i miejsca - w kontekście biograficznym. Kategorie te traktowane są jako przestrzenie uczenia się człowieka. Autorzy wskazują na potencjał edukacyjny, jaki w nich tkwi, i proponują nowe, interdyscyplinarne, teoretyczne ujęcia tych zagadnień. Czytelnik znajdzie w tomie również przykłady badań w zakresie tej tematyki: przeczyta o tym, w jaki sposób człowiek uczy się „z miejsc” i jaką rolę w uczeniu się odgrywa czas, także w sytuacjach egzystencjalnie trudnych. Ze wstępu Elżbiety Dubas